İçeriğe atla

Uropygi

Uropygi
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Arthropoda
Alt şube:Chelicerata
Sınıf:Arachnida
Takım:Uropygi
Thorell, 1883
Çeşitlilik[1]
1 familya, 16 cins, 126 tür
Uropygi takımının dağılım haritası
Sinonimler [2]
  • Thelyphonida Latreille, 1804
  • Urotricha C.L. Koch, 1850
  • Oxopoei Thorell, 1888
  • Holopeltidia Börner, 1902

Uropygi veya Thelyphonida, Arachnida sınıfına bağlı bir örümceğimsi takımıdır.[3] Akreplere benzemelerinden dolayı "Kırbaç akrepleri" veya "Kamçılı akrepler" olarak da bilinirler. Monotipik bir takımdır yani tüm türleri tek bir familya (Thelyphonidae) altında toplanır. Günümüzde yaşayan 16 cinsleri ve 120'den fazla türleri bulunur.[1]

Özellikleri

Boyları 25 – 85 mm arası değişir. Sadece 6 ayakları ile yürürler, ilk 2 ayakları duyu organı olarak (antenniform) kullanılır. Pedipalpları akreplerde olduğu gibidir. Zehir bezleri bulunmaz. Tehdit altında hissettiklerinde arkalarındaki "kamçı"nın (flagellum) ucundan asetik asit - kaprilik (oktanoik) asit karışımı püskürtebilirler.[4][5][6]

Besin

Kamçılı akrepler etoburdur. Pedipalplarını avlarını yakalayıp parçalamak için kullanırlar.[6] Çoğunlukla böcekleri avlarlar ama bazen solucan ve sümüklüböcekleri de yiyebilirler.[4]

Yaşam Biçimi

Gececildirler. Gündüzleri taşların veya toprağın altında, pedipalpları ile kazdıkları çukurlarda yaşarlar. Gece çıkıp avlanırlar. Nemli ve karanlık yerlerden hoşlanırlar ve ışıktan kaçınırlar.[4][5][6]

Karnının altında yumurtaları ile Mastigoproctus giganteus dişisi.

Üreme

Erkekler spermatoforu yere bırakır ve hayvanlar, erkeğin dişiyi spermatoforun yakınına çektiği karmaşık kur davranışları sergiler.[5] Erkekler, dişinin uzun, hassas ilk 2 bacağını kavrayarak kur dansı yapar.[6] Döllenmiş 35'e yakın yumurta dişinin karnın altına yapışık olur.[5][6] Yavrular yumurtadan çıktığı zaman kendi başlarına avlanabilecek büyüklüğe ulaşana kadar annenin sırtında kalırlar.[4][5][6] Yavruların büyümesi türden türe göre değişir ve yaklaşık 3 yıl sürer.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b World Uropygi Catalog (2022). "World Uropygi Catalog". Natural History Museum Bern. 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024. 
  2. ^ Harvey, M.S. (2013). "Uropygi Thorell 1883". Whip scorpions of the World. version 1.0. Western Australian Museum. 15 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2024. 
  3. ^ "ITIS". 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024. 
  4. ^ a b c d e "Thelyphonida". International Society of Arachnology. Museum für Naturkunde. 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024. 
  5. ^ a b c d e "Whip Scorpions (Arachnida: Thelyphonida)". American Arachnological Society. 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024. 
  6. ^ a b c d e f "Whip Scorpions (Uropygi)". British Arachnological Society. 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akrep</span> araknid (örümceğimsi) takımı

Scorpiones (Akrep), Arachnida (örümceğimsiler) sınıfına bağlı bir eklembacaklı takımıdır. Genellikle sıcak ve nemli bölgelerde yaşayan, vücutları sert kitin bir tabaka ile örtülü, kıvrık ve kalkık kuyruğunda zehir iğnesi bulunan, örümceklerle ilişkili hayvanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek</span>

Örümcek, eklembacaklılar (Arthropoda) şubesinin örümceğimsiler (Arachnida) sınıfından Araneae takımının üyelerine verilen genel ad. Hemen hemen dünyanın her tarafında yaşar. 2012 rakamlarına göre 112 familyada ve 3879 cinste toplanan 43.244 türü bilinmektedir.

<i>Su aygırı</i> su hayvanı

Su aygırı veya Hipopotam, çift toynaklılar (Artiodacyla) takımının su aygırıgiller (Hippopotamidae) familyasından, geviş getirmeyen, iri gövdeli otçul bir memeli. Bu familyanın diğer mevcut türü ormanda yaşayan cüce suaygırıdır.

<i>İspermeçet balinası</i> En büyük dişli balina türü

İspermeçet balinası, Physeteroidea familyasından tüm okyanuslarda yaygın olan balina türü. Kaşalot da denilir. Yetişkin erkekler yazın kutup sularına göç eder. Akdeniz'de görülen en yaygın balina türüdür. Türkiye'de görülmüş 4 balina türünden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Örümceğimsiler</span>

Örümceğimsiler veya araknidler, keliserliler (Chelicerata) alt şubesine ait omurgasız eklembacaklıları kapsayan bir sınıftır.

<span class="mw-page-title-main">Ova tilkisi</span>

Ova tilkisi, köpekgiller (Canidae) familyasından Kuzey Amerika'nın kurak bölgelerinde yaşayan bir tilki türü. Aynı şekilde Kuzey Amerika'da görülen kızıl tilkiden belirgin şekilde daha büyük olan kulaklarıyla ayırt edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kuyruksürengiller</span> kedimsi memeli familyası

Kuyruksürengiller (Herpestidae), etçiller takımından bir kedimsi familyası.

<span class="mw-page-title-main">Yalancı akrep</span>

Pseudoscorpiones veya yalancı akrep, Arachnida altsınıfına bağlı bir hayvan takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mirket</span> Hayvan

Mirket, 24 ila 30 cm boylarında, koloni hâlinde yaşayan, Afrika'ya özgü etobur memeli bir hayvandır.

<span class="mw-page-title-main">Opiliones</span>

Otbiçenler veya Otbiçerler, bilimsel adı ile Opiliones, Arachnida sınıfına bağlı bir örümceğimsi takımıdır. 6700'den fazla türleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kalın kıskaçlı akrep</span> Scorpionidae familyasından akrep türü

Kalın kıskaçlı akrep, Scorpionidae familyasından insan sağlığı açısından fazla tehlikeli olmayan bir akrep türü.

Artvin akrebi, Iuridae familyasından Türkiye'ye özgü endemik bir akrep türüdür.

Iurus dufoureius, Iuridae familyasından tehlikesiz bir akrep türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek maymunugiller</span> primat familyası

Atelidae, Yeni Dünya maymunları grubundan bir primat familyası. Orta- ve Güney Amerika'da yaşarlar. Familyanın 25 türü beş cinse ayrılır: Ateles, Brachyteles, Lagothrix, Oreonax ve Alouatta.

<i>Argiope bruennichi</i> örümcek türü

Argiope bruennichi, Argiope cinsine bağlı bir örümcek türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Keliser</span>

Keliser, eklem bacaklılar filumunun yalnızca keliserliler denilen ve Arachnida, Merostomata, Pantopoda sınıflarından oluşan alt filumunda başa denk gelen prosoma ya da gnathosoma (kenelerde) denilen bölümde yer alan ve ağız parçalarının ana kısmını oluşturan ucu sivri diken/kıskaç/çengel biçimli bir çift yapıdır. Besini kavramak için kullanılan sivri uzantılardır ve diğer eklembacaklı alt filumlarındaki çiğneyici çenelerin yerinde bulunur. Ayrıca örümceklerde zehir enjekte etme iğnesi olarak da işlev görür.

World Spider Catalog - WSC arama yapılabilir çevrimiçi örümcek sınıflandırması veritabanıdır. Amacı tüm tanınan familya,cins ve türleri listelemek ve sınıflandırmaktır. WSC'nin kendine ait websitesini Amerikan Doğa Tarihi Müzesi Norman I. Platnick tarafından 2000 yılında oluşturuldu. Platnick 2014'te emekli olunca, kataloğu Bern Doğa Tarihi Müzesi (İsviçre)aldı ve ilişkisel veritabanına dönüştürdü.

Phymatochernes Chernetini oymağına bağlı bir cinstir. Brezilya'ya özgüdür. Cinse ait ilk örnek Amazon Brezilya'da böcek tuzağına yakalanan ve taşıyıcısı bilinmeyen tür üzerinde bulunan dişidir. Türün bulunması ile crassimanus türü için yeni bir cins olarak Phymatochernes tanımlanır ve cinse bağlı tek tür olur. Kabuğundaki granülasyon ve enine iki farklı şeridi olması sebebiyle Rhino-chernes'den, Galea'ya benzer şekli, tekil gruplanan iki genital operkül ve dar spermatekası olması ile Parachernes'den farklıdır. Holotip gövdesinin uzunluğu 2,1 mm, kabuk 0,65/0,51 mm, kıskaç uzunluğu 0,81 mm olarak kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Thelyphonidae</span>

Thelyphonidae, Thelyphonoidea üstfamilyasına bağlı bir hayvan familyasıdır. Kamçılı akreplerin (Uropygi) tek familyası olan bu familya, kamçılı akreplerin tüm türlerini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Amblypygi</span> bir eklembacaklı takımı

Amblypygi, Arachnida sınıfına bağlı bir örümceğimsi takımıdır. Kırbaç akreplerine (Uropygi) benzedikleri için "Kırbaç örümcekleri" veya "kuyruksuz kırbaç akrepleri" olarak da bilinirler.