Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Boru Hattı, 1.768 km uzunluğunda, Azerbaycan Bakü yakınlarındaki Sangaçal Terminali'nden gelen petrolü, Türkiye Akdeniz kıyısında Ceyhan deniz terminaline; Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye üzerinden geçerek taşıyan petrol boru hattı.
Güney Kafkasya Doğal gaz Boru Hattı Projesi, Şahdeniz Gaz Sahası'nda üretilecek doğalgazın Türkiye-Gürcistan sınırına getirilmesi için tasarlanmıştır.
Trans Sibirya Demiryolu, Moskova'yı Uzakdoğu Rusya'ya bağlayan demiryolu ağı. Moskova'dan Vladivostok'a 9.289 km'lik uzunluğuyla dünyanın en uzun demiryoludur. Bağlantı hatlarıyla Moğolistan, Çin ve Kuzey Kore'ye de bağlanır.
Petrol boru hattı, birbirlerine kaynaklarla tutturulmuş büyük borulardan oluşan ve petrolün kilometrelerce taşınmasını sağlayan borular sistemi. Sıvı ve gaz gibi akışkan hâle getirilebilecek maddeleri uzak mesafelere iletebilmek için tesis edilen büyük çaplı boru şebekelerine verilen addır. İletim için gerekli olan güç, genellikle dev pompalayıcılardan sağlanmaktadır. Günümüzde boru hatları, petrol ve doğalgaz iletiminde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunların en bilinenlerinden biri de, Türkiye - Azerbaycan ve Gürcistan'ın ortak bir projesi olan Bakü-Ceyhan Boru Hattı'dır.
Boru hattı taşımacılığı malı borular yardımı ile nakletme işidir. Genellikle sıvı ve gaz maddeler taşınır fakat pnömatik borularda kapsüllere konulan katı maddeler hava basıncı kullanılarak da taşıma yapılır.
Mavi Akım Rusya'dan Türkiye'ye doğal gaz nakletmek için Karadeniz geçişli büyük boru hattıdır. Boru hattı merkezi Hollanda olan Rus Gazprom ve İtalyan ENI ortaklığıyla kurulan Blue Stream Pipeline B.V. tarafından inşa edilmiştir. Blue Stream Pipeline B.V. boru hattının deniz bölümünün ve Beregovaya kompresör istasyonunun sahibidir, Gazprom boru hattının Rus topraklarında kalan bölümünün işletmesini üstenmiş olup Türk topraklarında bulunan bölümün işletmesi ise Türk enerji şirketi BOTAŞ tarafından gerçekleştirilmektedir. Gazprom'un boru hattını inşa etmesindeki amacı Rus gaz iletim hatlarını artırmak ve Türkiye'nin üçüncü ülkelerle enerji anlaşmaları yapmasına engel olmaktır.
Nabucco boru hattı Ankara'da 13 Temmuz 2009 Pazartesi günü hükûmetler arasında imzalanan anlaşmayla başlamıştır, Türkiye'üzerinden AB ülkelerine doğalgaz taşımak üzere kurgulanan uzun geçişli bir boru hattı taşımacılığı projesidir. Avrupa'nın en büyük doğal gaz tedarikçisi konumundaki Rusya'dan yapılan sevkiyata alternatif olması amacıyla daha çok ABD ve AB tarafından desteklenmektedir. İmzalandığı tarihten daha önce adından söz ettirmeye başlayan projeye dair, 2006 yılında AB Enerji Komiseri Andris Piebalgs “Avrupa için gerekli ve AB’nin en önemli doğal gaz tedarik projesi” ifadelerini kullanmıştır. 2007 yılının ortalarında Rusya'nın, Orta Asya'daki, hattın büyük doğal gaz tedarikçileri olan ülkelerle büyük miktarlarda doğal gaz alım sözleşmeleri imzalayacağını duyurması ile büyük oranda sekteye uğradığı iddia edilmektedir. Bununla birlikte Alman RWE firmasının Şubat 2008'de Nabucco Şirketi'ne eşit ortak olmasıyla proje güç kazanmıştır. Hattın tam kapasitede karlı olabilmesi için gereken doğal gaz üretiminin halen İran'a uygulanan ambargo nedeniyle bu ülkeden de sağlanamayacak olması, hattın geleceğinde büyük soru işaretleri oluştursa da ABD hükûmetinin projenin geleceğine olan iyimser bakışının devam ettiği açıklanmıştır. Günümüzde proje Nabucco Batı ismini alarak Türkiye-Bulgaristan sınırından başlayacak şekilde değiştirilmiştir.
Gazprom, Rusya'nın en büyük şirketi ve Dünya'nın en fazla doğal gaz çıkaran kuruluşudur.
Doğalgaz yer kabuğunun içindeki fosil kaynaklı bir çeşit yanıcı gaz karışımıdır. Bir petrol türevidir. Yakıt olarak önem sıralamasında ham petrolden sonra ikinci sırayı alır. Doğalgazın büyük bölümü (%70-90'ı), Metan (CH4) adı verilen hidrokarbon bileşiğinden oluşur. Diğer bileşenleri; etan (C2H6), propan (C3H8), bütan (C4H10) gazlarıdır. İçeriğinde eser miktarda karbondioksit (CO2), azot (N2), helyum(He) ve hidrojen sülfür (H2S) de bulunur. Doğalgaz konvansiyoneldir ve konvansiyonel olmayan doğalgaz türleri arasında kaya gazı, kum gazı ve kömür gazı bulunur.
Trans Anadolu doğal gaz boru hattı (TANAP), Azerbaycan doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya transfer etmesi planlanan boru hattı. Şahdeniz doğal gaz tesislerinde çıkarılan gazın transferinde kullanılacaktır. Maliyetinin 5-7 milyar dolar olacağı öngörülmüş, 2018 yılında da tamamlanmıştır. Hattın kapasitesinin ilk aşamada yılda 16 milyar m³, nihai olarak da 31 milyar m³ olması hedeflenmekteydi.
TürkAkım , Rusya'dan başlayıp Karadeniz üzerinden Türkiye'ye aktarılması planlanan doğal gaz boru hattı projesinin adıdır. Projenin önerisi Türkiye'ye yaptığı bir devlet ziyareti sırasında, 1 Aralık 2014 tarihinde Rusya devlet başkanı Vladimir Putin tarafından yapıldı. Daha önceden yapılması planlanan "Güney Akım Projesi"nin yerini alan proje 10 Ekim 2016 tarihinde imzalanan Hükümetlerarası Anlaşma ile resmiyet kazanmıştır.
Petrol boru hatları listesi Dünya üzerindeki petrol boru hatlarını kıtalar esas alınarak düzenlenen listesi.
Sangaçal Terminali Azerbaycan'ın başkenti Bakü'nün 45 kilometre (28 mi) güneyinde Hazar Denizi kıyısında bulunan bir doğal gaz işleme ve petrol üretim tesisinden oluşan bir sanayi kompleksidir.
Kompresör istasyonu, doğalgazın bir konumdan diğerine taşıma sürecine yardımcı olan bir tesistir. Doğalgaz, bir gaz boru hattı üzerinden taşınırken, 40 ila 100 mil aralıklarla sürekli olarak basınçlandırılmalıdır. Oturma arasine ve çevredeki gaz kuyularının sayısına bağlıdır. Sık yükseklik değişiklikleri ve daha fazla sayıdaki gaz kuyusu, daha fazla kompresör istasyonu gerektirir.
Katar-Türkiye Doğalgaz boru hattı, Katar'daki doğalgazın Avrupa'ya taşınması amacıyla yapılması planlanan doğal gaz boru hattıdır. Boru hattı kaynak ülke olan Katar'ın Ras Laffan bölgesinden başlayarak önce Suudi Arabistan, Ürdün ve Suriye'den geçerek Ankara'ya ulaşacaktı. Ankara'ya ulaştıktan sonra Nabucco hattı ile birleşerek Avrupa'ya ulaşacak ve böylece Nabucco projesi daha etkin bir şekilde faaliyet gösterecek ve Avrupa'nın doğalgaz güvenliği artmış olacaktı. Suriye 2009 yılında Avrupa'nın en büyük doğalgaz tedarikçisi olan müttefiki Rusya'nın çıkarlarını korumak için boru hattının kendi topraklarından geçmesine izin vermedi. Proje için planlanan ikinci güzergâh ise doğalgazın Bahreyn, Suudi Arabistan, Tarafsız Bölge'den geçerek Kuveyt sularını kullanarak Irak üzerinden Ankara'ya ulaştırılmasına dayanıyordu. Projenin gerçekleşmesi 2011 yılında Suriye'de iç savaşın başlaması nedeniyle engellendi.
Azerbaycan, petrol endüstrisinin ilk başladığı yerlerden biridir ve tarihi, 19. yüzyılın sonlarından petrolün servetiyle bağlantılıdır. Azerbaycan'daki ana boru hattının toplam uzunluğu 4.600 kilometre (2.900 mi) idir.
Baltık Boru Hattı, Kuzey Denizi'nin Norveç kesimi ile Polonya arasında önerilen gaz boru hattıdır. Yeni bir gaz tedarik koridoru oluşturmak için stratejik bir altyapı projesidir. Ekim 2022'de tamamlandığında, doğal gazı Danimarka üzerinden Kuzey Denizi'nden Polonya'ya taşıyacak. Proje, Danimarka gaz ve elektrik iletim sistemi operatörü Energinet ve Polonyalı gaz iletim sistemi operatörü Gaz-System tarafından geliştirilmektedir. Proje, Avrupa Birliği'nin ortak çıkarları olan bir proje olarak kabul edilmektedir.
Litvanya-Polonya Doğalgaz Boru Hattı, Litvanya ve Polonya arasında uluslararası bir gaz bağlantısı projesidir. Proje, doğal gaz iletim sistemi operatörleri AB Amber Grid (Litvanya) ve Gaz-System SA (Polonya) tarafından uygulanmaktadır. Litvanya'da gaz boru hattı inşaatı 2020'de başladı. Boru hattının Ocak 2021 sonunda faaliyete geçmesi planlanıyor. Boru hattının planlanan uzunluğu 508 km'dir. Litvanya'daki Jauniūnai gaz kompresör istasyonundan Polonya'daki Holovčyciai GKİ'ye kadar uzanacak. Litvanya'ya bağlantı kapasitesi yılda 21 TWh'ye, Polonya'ya yılda 27 TWh'ye ulaşacak.
Orta Asya-Merkez Boru Hattı Sistemi, Gazprom tarafından işletilen ve Türkmenistan'dan Özbekistan'a ve Kazakistan'dan Rusya'ya uzanan bir gaz boru hattı sistemidir. Doğu kolu, Türkmenistan'ın güneydoğu gaz alanlarından başlayan 1, 2, 4 ve 5 numaralı boru hatlarını içermektedir. Batı kolu ise, 3 numaralı boru hattı ve yeni bir paralel Hazar Boru Hattı inşaat projesinden oluşmaktadır. Batı kolu Türkmenistan'ın Hazar Denizi kıyısının kuzeyinden akar. Batı Kazakistan'da kolları bulunur. Boru hatları buradan kuzeye geçer ve burada Rus doğalgaz boru hattı sistemine katılır.
Buhara-Taşkent-Bişkek-Almatı boru hattı, Özbekistan'ın ana doğalgaz ihraç boru hattıdır. 1.020 milimetre çapı ve yıllık 22 milyar metreküp kapasitesi bulunan doğalgaz hattı, Kırgızistan ve Kazakistan'ın güney kesimi için ana gaz kaynağıdır. Boru hattının gelecekte yapılması planlanan Orta Asya-Çin doğalgaz boru hattı ile bağlantılı olması beklenmektedir.
UkrTransGaz