İçeriğe atla

Uramanat Kültürel Peyzajı

Hewraman/Uramanat Kültürel Peyzajları
UNESCO Dünya Mirası
Konum İran
KriterKültürel: iii, v
Referans1647
Tescil2021 (44. oturum)
BölgeAsya-Pasifik

Hawraman Kültürel Peyzajı veya Uramanat Kültürel Peyzajı, İran'ın 26. somut kültürel miras alanıdır. Bu el değmemiş ve dağlık peyzaj alanı, MÖ 3000'den beri bölgede yaşayan tarıma dayalı bir Kürt kabilesi olan Hawrami halkının geleneksel kültürüne tanıklık etmektedir. Miras alanı, İran'ın batı sınırı boyunca Kürdistan ve Kirmanşah eyaletlerinde, Zagros Dağları'nın merkezinde uzanmaktadır.[1]

Uramanat Köyleri, İran'ın dağlık Kirmanşah ve Kürdistan eyaletlerinde ve Irak Kürdistanı'nın Halepçe İli'nde bulunmaktadır. Köyler mimari, yaşam tarzı ve tarımsal metodoloji açısından benzersizdir. Köyler, dik yamaç tarımı yapılarak doğa ile bütünleşmiştir.[2] Alana dahil edilen 12 köy, Hawrami halkının bin yıl boyunca dağlık alanlarda verimli toprak yoksunluğuna karşı gelişen tepkilerini göstermektedir.[1] 28 Temmuz 2021'de, UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelenmiştir.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b "Cultural Landscape of Hawraman/Uramanat - UNESCO World Heritage Centre". 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  2. ^ "The Cultural Landscape of Uramanat - UNESCO World Heritage Centre". 4 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021. 
  3. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Cultural Landscape of Hawraman/Uramanat". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bulunduğu ülkelere göre Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

2024 yılı sonu itibarıyla, 195 "Taraf Devlet"te 1.223 Dünya Mirası Alanı bulunmaktadır. 1,223 Dünya Mirası Alanının 952'si kültürel, 231'i doğal, 40'ı karma özelliktedir. Bu Dünya Mirası Alanlarının 49'u sınıraşırı alan olup, birden fazla ülke tarafından paylaşılmaktadır. Sınıraşırı alanları paylaşan toplam 72 ülke bulunmaktadır. Ülkeler Dünya Miras Komitesi tarafından Afrika, Arap Devletleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika ve Latin Amerika ve Karayipler olmak üzere beş coğrafi bölgeye ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hewraman</span>

Hewraman (Kürtçe: Hewraman, هه‌ورامان veya Oraman, İran'ın Irak sınırında yer alan dağlık bölge.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'daki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Azerbaycan, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşmeyi 16 Aralık 1993'te onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Mirası</span> kültürel veya fiziksel önemi nedeniyle UNESCO tarafından listelenen yer

Dünya Mirası, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır. Genel Kurul tarafından seçilen 21 UNESCO üyesi ülkenin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi tarafından yönetilen uluslararası Dünya Mirası Programı bu listeyi güncellemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Retiro Parkı</span>

Retiro Parkı İspanya’nın Madrid şehrinde yer alan en büyük parklardan birisidir. 19. yüzyılın sonlarına kadar İspanyol monarşisine ait olan park, bu tarihten sonra halka açık bir parka dönüştürülmüştür. 1.4 kilometrekarelik bir alana yayılan Retiro Parkı şehir merkezinin hemen ucunda ve Puerta de Alcalá ile Prado Müzesi’nin çok yakınındadır. Birçok heykelin, anıtın, galerilerin ve bir göletin yer aldığı parkta periyodik olarak pek çok etkinlik düzenlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Paseo del Prado</span>

Paseo del Prado İspanya’nın başkenti Madrid’in ana bulvarlarından birisidir. Şehrin en eski kentsel tasarımlarından birisi olup Bien de Interés Cultural (BIC) statüsündedir. Plaza de Cibeles ile Plaza del Emperador Carlos V arasında kuzey-güney istikametinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tehlike Altındaki Dünya Mirasları Listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Tehlike Altındaki Dünya Mirasları Listesi, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından 1972 yılında yayımlanan Dünya Mirası Sözleşmesi'nin 11.4 maddesine uygun olarak Dünya Miras Komitesi tarafından Dünya Mirası Alanları'nı belirlemek ve yönetmek amacıyla derlenmiştir. Listelenen alanlar, korunması için büyük operasyonların gerekli olduğu ve "yardım talep edilen" Dünya Mirası Alanları'ndan oluşmaktadır. Listenin amacı uluslararası farkındalığı artırmak ve tehditlere karşı önlemler almaktır. Alana yönelik tehditler arasında yakın zamanlı, gerçekleşmesi kesinleşmiş tehditler veya alanda olumsuz etkilere neden olabilecek potansiyel tehlikeler sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Wachau</span> Peyzaj Bölgesi

Wachau, Tuna Nehri tarafından oluşturulan pitoresk bir peyzaja sahip bir Avusturya vadisidir. Melk ve Krems-Donau kasabaları arasında yer alan ve yüksek kaliteli şarapları ile de dikkat çeken, Aşağı Avusturya'nın en ünlü turistik yerlerinden biridir. Uzunluğu 40 kilometre olan vadi, tarihöncesi çağlardan beri yerleşim görmüştür. Vadinin meşhur noktalarından birisi de Aslan Yürekli Richard'ın V. Leupold tarafından esir tutulduğu Dürnstein'dır. Eski manastırların mimari güzelliği, kale ve harabeleri ile birlikte kent ve köylerinin mimarisi ve önemli bir tarım ürünü olan asma yetiştiriciliği vadinin baskın özellikleri arasında gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cornwall ve Batı Devon Madencilik Peyzajı</span> İngilterede bir Dünya Mirası alanı

Cornwall ve Batı Devon Madencilik Peyzajı, İngiltere'nın güneybatısındaki Cornwall ve West Devon'da yer alan maden sahalarını içeren bir Dünya Mirası alanıdır. Alan, Temmuz 2006'da Vilnius'taki UNESCO Dünya Miras Komitesi'nin 30. Oturumunda Dünya Mirası listesine eklendi. 2011'de South Crofty'de madenciliği yeniden başlatmak ve Hayle Harbor'da bir süpermarket inşa etmek için planlar yapıldı ve Dünya Miras Komitesi, 2014 yılında, Dünya Mirası alanını Tehlike altındaki Dünya Mirasları listesi'ne dahil etme kararı aldı ancak bu karar reddedildi.

<span class="mw-page-title-main">Causses ve Cévennes</span>

Causses ve Cévennes, Akdeniz Tarımsal Pastoral Kültürel Peyzajı, Orta Fransa'nın güneyinde, en az üç bin yıllık tarımsal-pastoral tarihi geçmişi bulunan UNESCO Dünya Mirası Alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Piyemonte'deki Üzüm Bağları Peyzajı: Langhe-Roero ve Monferrato</span> UNESCO Dünya Mirası Listesinde "muhteşem manzaraya sahip beş farklı şaraplık alan" ve İtalyanın Piyemonte bölgesindeki Grinzane Cavour Kalesinin resmi adı

Piyemonte'deki Üzüm Bağları Peyzajı: Langhe-Roero ve Monferrato, UNESCO Dünya Mirası listesinde "muhteşem manzaraya sahip beş farklı şaraplık alan" ve İtalya'nın Piyemonte bölgesindeki Grinzane Cavour Kalesi'nin resmi adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arg-ı Bem</span>

Arg-ı Bem, İran'ın Bem kentinde bulunan bir tarihi kerpiç kale kompleksidir. İpek Yolu üzerinde yer almakta olup tarihi Ahameniş İmparatorluğu'na ve hatta ötesine kadar uzanmaktadır. Kale en parlak dönemini, önemli ticaret yollarının kavşağında olan ve ipek ve pamuklu giysilerin üretimi ile bilinen yedinci ila 11. yüzyıllarda yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'taki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Arnavutluk'un, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşmeyi 10 Temmuz 1989'da onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Risco Caído</span>

Risco Caído, İspanya'nın, Gran Canaria adasında bir arazi oluşumu ve arkeolojik sit alanıdır. Site, Kanarya Adaları'nın İspanyol öncesi kültürüne tarihlenen tarih öncesi mağara konutları, tapınaklar ve tahıl ambarlarını içerir. Ayrıca Aborijin halkı tarafından astronomik bir gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Temmuz 2019'da Risco Caído, UNESCO tarafından bir Dünya Mirası olarak seçildi. Gran Canaria adası ve Las Palmas ilinin birinci, Kanarya Adaları'nın beşinci dünya mirasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya'daki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirası, 1972'de kurulan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi'nde açıklandığı gibi

<span class="mw-page-title-main">Eram Bahçesi</span>

Eram Bahçesi Şiraz, İran'da yer alan tarihi bir Pers bahçesidir. Merkezi hükûmet tarafından el konulmadan önce Kaşkay kabilesinin liderlerine aitti. Bahçe ve içindeki bina, Fars Eyaleti'ndeki Hoşk Nehri'nin kuzey kıyısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan'daki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirasları, 1972 yılında kurulan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi'nde tanımlandığı şekliyle kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerlerdir. Ermenistan, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'yi 5 Eylül 1993'te onaylayarak, tarihî yerlerini listeye dâhil edilmeye uygun hâle getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Mirası Sözleşmesi</span>

Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme (İngilizce: Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage veya kısaca Dünya Mirası Sözleşmesi, 23 Kasım 1972'de 17. UNESCO genel konferansında imzalanan bir uluslararası sözleşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Kültürel peyzaj</span>

Kültürel peyzaj, coğrafya, ekoloji ve miras çalışmaları alanlarında insan faaliyeti ve çevrenin simbiyozunu tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Dünya Miras Komitesi tarafından tanımlandığı gibi, "doğanın ve insanın ortak eserlerini temsil eden kültürel varlıklar"dır ve üç ana kategoriye ayrılır:

  1. "İnsan tarafından kasıtlı olarak tasarlanan ve yaratılan bir manzara"
  2. "Kalıntı bir manzara" veya "devam eden bir manzara" olabilen "organik olarak gelişmiş bir manzara"
  3. "doğal unsurun dini, sanatsal veya kültürel çağrışımları" nedeniyle değerlenebilecek bir "ilişkisel kültürel manzara".
<span class="mw-page-title-main">Çekya'daki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirasları, 1972 yılında kurulan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi'nde tanımlandığı şekliyle kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerlerdir. Çekya, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'yi 26 Mart 1993'te onaylayarak, tarihî yerlerini listeye dâhil edilmeye uygun hâle getirdi.