Ur-Zababa | |
|---|---|
| Meslek | Sümer Kralı |
| Ebeveyn |
|
| Akraba(lar) | Kubaba (büyükanne) |
Ur-Zababa, Sümer Kral Listesi'nde 4. Kiş Hanedanlığı'nın ikinci kralı olarak listelenmiştir. Bu metin aynı zamanda Ur-Zababa'nın daha sonra Akad İmparatorluğu'nun ilk hükümdarı olacak olan Akkadlı Sargon'u küp taşıyıcısı, daha sonra da vezir olarak atadığını da kaydeder. Kral listesine göre Ur-Zababa, Kral Puzur-Suen'in oğludur. Annesinin adı bilinmiyor. Büyükannesi ünlü Kraliçe Kubaba idi.
Sümerler, yaklaşık MÖ 4000-2000 yılları arasında Irak'ın güneyinde yerleşik hayata geçmiş olup medeniyetin beşiği olarak bilinen coğrafi bölgede yaşamış bir uygarlıktır. MÖ 6'ncı ve 5'nci milenyumda Kalkolitik ve Erken Tunç Çağı dönemi arasında ortaya çıkmış olup Dünyanın bilinen en eski uygarlıklarından birisi olarak kabul edilmektedir.
Mezopotamya, Orta Doğu'da, Dicle ve Fırat nehirleri arasında kalan bölge. Mezopotamya günümüzde Irak, kuzeydoğu Suriye, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve güneybatı İran topraklarından oluşmaktadır. Büyük bölümü bugünkü Irak'ın sınırları içinde kalan bölge, tarihte birçok medeniyetin beşiği olmuştur. Mezopotamya'da yer alan şehirler günümüzde sürekli gelişmektedir. Ayrıca bu bölgede bol miktarda petrol bulunmaktadır.
Babil ve Asur'da Ay tanrısı olarak tapılan Sin, Sümer mitolojisindeki Nanna'nın karşılığıdır. Kaderin tanrısı olarak da anılan Nanna, Enlil ve Ninlil'in oğludur. Nanna Sümerce "ışık" veya "aydınlatıcı" mânâsına gelir. Kutsal şehri Ur'dur. Babil ve Asur'da ise bu tanrıya Sin denmiş ve ona Suriye ve Harran'da da Sami ırk tarafından tapınılmıştır. Kanatlı bir boğayı süren Sin'in lapis lazuliden bir bıyığı vardı.
Lugalbanda, Sümer mitolojisi ve edebiyatından bir karakterdir. Adı genç kral anlamına gelir. Sümer Kral Listesi'ne göre Uruk şehrinin üçüncü kralıdır. Eski Çağ Mezopotamya edebiyatında Gılgamış'ın babası olarak yer alır ve karısı tanrıça Ninsun'dur.
Üçüncü Ur Hanedanı, Üçüncü Ur Sülalesi, III. Ur Hanedanlığı ve benzeri isimlerle anılan, Mezopotamya'da bir dönem egemen olmuş, Ur kenti temelli Sümer hanedanıdır. Bundan dolayı “Yeni Sümer Devleti” olarak da tanımlanmaktadır. Kısa bir dönem boyunca bölgesel bir siyasi güç olmuştur. Hanedan kısaca Ur III veya III. Ur olarak da anılmıştır.
Ursa Minor ya da Küçük Ayı takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Büyük Ayı takımyıldızı "Büyük Kepçe"ye çok benzeyen "Küçük Kepçe", gerçekte tam bir takımyıldız değildir. Büyük Kepçe'nin işaretçileri gibi, Küçük Kepçe'nin kasesinin sonundaki parlakça yıldızların da özel bir adı vardır: Kutbun Bekçileri!
Ur, Güney Irak'ta yer alan Zi Kar'daki Tel el Mukayyer bölgesinde bulunan antik Mezopotamya'ya ait önemli bir Sümer şehir devletidir. Ur, bir zamanlar Basra Körfezi'nde Fırat'ın ağzına yakın bir kıyı şehri olmasına rağmen kıyı şeridi değişmiş ve şehir, günümüzde oldukça iç kesimlerde Fırat'ın güney kıyısında kalmıştır. Günümüz modern Irak'ında yer alan Nasıriye'ye 16 kilometre uzaklıktadır.
Kiş, modern adı ile Tall al-Uhaymir, Sümerlilerin antik şehirlerinden biridir. Tarihi çağlarda Babil'in 12 km doğusunda bulunmaktaydı. Günümüzde Irak'da Bağdat şehrinin 80 km güneyinde bulunmaktadır. Sümer kral listesinde belirtildiğine göre tufandan sonra krallara sahip olan ilk şehir Kiş'dir. Şehrin efendi tanrısı Zababa idi.
Lagaş, Fırat ve Dicle nehirlerinin birleşme yerinin kuzeybatısında Uruk'un doğusunda yer alır. Lagaş hem Sümerlilerin hem de daha sonraları Babillilerin en eski şehirlerinden biridir. Yakınındaki Girsu şehri, Lagaş'ın dini merkeziydi.
Sümer Kral Listesi, Sümerli ve yabancı hanedanlıklardaki Sümer krallarını listeleyen Sümer dilinde yazılmış antik bir metindir. Daha sonra yazılan Babil kralları listesi ve Asur kralları listesi bu metne benzer.
Nippur, Irak'ın güneydoğu kesiminde antik kent. Bir devlet merkezi olmamakla birlikte, Mezopotamya'nın dinsel yaşamında belirleyici bir rol oynamıştır.
II. Abdullah el-Hüseyin, 1999'dan beri Ürdün kralı.
Kikkia. Asur'un ilk bağımsız kralı Kikia'dır. Korsabad Kral Listesinde adı yirmisekizinci sırada geçen Kikia'nın İsmi Hurrice'dir. Muhtemelen MÖ 2012-1985 yılları arası krallık yapmıştır. Kikia, III. Ur Sülalesinin son kralı İbi-Sin'in vassalı idi. MÖ 2004'te Elam kralı Kindattu, Ur şehri üzerine yürüyerek İbi-Sin'i esir ederek büyük ganimetlerle Elam'a dönmüş ve III. Ur tarih sahnesinden çekilmiştir. III. Ur'un yıkılması ile de Kikia Asur'a bağımsızlığı kazandırmıştır. Kikia'dan sonra yerine Akia geçmiştir.
Kassitler, Birinci Babil Hanedanı'nın yıkılışından sonra MÖ 1531-1155 yılları arasında Babil topraklarına hakim olan Antik Çağ halkıdır. Orta Kronolojiye göre Kassitler'in Babil yönetimi MÖ 1595'te başlamaktadır.
Ur'lu Şulgi, Ur Üçüncü Hanedanlığı'nda Sümer Rönesansı'nın ikinci kralıdır. Yaklaşık MÖ 2029-1982 dönemlerinde 48 yıl boyunca hükümdarlık yapmıştır. Başarıları arasında, babası Ur-Nammu tarafından başlatılan Ur'un Büyük Zigguratı inşaatının tamamlanması yer alıyor.
Zababa İngilizce telaffuz: ['zɑːbɑːbɑː] antik Mezopotamya'daki Kiş şehrinin koruyucu tanrısı olan bir savaş tanrısıdır. Tanrı Ninurta ile bağlantılıdır ve Zababa'nın sembolü - kartal başlı asa- Ninurta'nın sembolünün yanında sık sık tasvir edilmiştir. Inanna ve Baba, eşleri olarak tanımlanmıştır. Tapınağı, E-meteursag idi. Zababa'nın onuruna adı birkaç antik Mezopotamya kralına verilmiştir.
Meskalamdug M.Ö. 26. yüzyılda İlk Ur Hanedanlığının ilk hükümdarlarındandı. Sümer Kral Listesinde görünmemekle birlikte mezarından, Ur'daki Kraliyet Mezarlığı'ndaki PG 755 numaralı mezarından ve Mari'de bulunan ve onu Kral olarak anan yazıtlardan varlığı bilinmektedir.
Birinci Babil Hanedanlığı, yaklaşık olarak MÖ 1894-MÖ 1595 arasına uzanmaktadır. Üçüncü Ur Hanedanı ile İsin Hanedanı'nın yıkılmasından sonra kurulmuştur. Babil Kral Listesi A ve Babil Kral Listesi B olduğu için ilk Babil hanedanının kronolojisi tartışılmaktadır. Bu kronolojide, Liste A'nın hükümdarlık yılları geniş kullanımları nedeniyle kullanılırken Liste B'deki hükümdarlıklar genel olarak daha uzundur.
Mesannepada, Mesh-Ane-pada ya da Mes-Anne-pada, Sümer kralları listesinde Birinci Ur Hanedanı için listelenen ilk kraldır. Uruk'lu Lugal-kitun'u devirerek 80 yıldır hüküm sürdüğü kaydedilmiştir: "Sonra Unug (Uruk) yenildi ve krallık Urim'e (Ur) alındı." Ur Kraliyet Mezarlığı'nda bulunan mühürlerinden birinde Kiş kralı olarak da tanımlanmaktadır.
Ur-Nammu, birkaç yüzyıllık Akad ve Guti egemenliğinin ardından Güney Mezopotamya'da Üçüncü Ur Hanedanı'nı kuran Sümer kralıdır. En önemli başarısı devleti yeniden yapılandırmasıdır ve günümüze ulaşan en eski yazılı hukuk örneği olan Ur-Nammu Kanunları ile tanınmaktadır. "Ur, Sümer ve Akad Kralı" unvanına sahip olmuştur.