İçeriğe atla

Upsilon Andromedae

Koordinat:Sky map 01sa 36d 47,84216s; +41º 24' 19,6443″
Upsilon Andromedae
Andromeda takımyıldızı'nın sınırlarını ve yıldızların konumlarını gösteren diyagram
Upsilon Andromedae'nin konumu (daire içinde)
Gözlem verisi
Dönem J2000.0      Ekinoks J2000.0
TakımyıldızAndromeda
Galaktik enlem (b)-20,66516848[1]°
Galaktik boylam (l)132,00115089[1]°
Sağ açıklık (α)01sa 36d 47.84216s[2]
Dik açıklık (δ)+41° 24′ 19.6443″[2]
Görünür büyüklük (V)4,10[2]
Görünür büyüklük (B)4,63[2]
Görünür büyüklük (J)3,17[2]
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf
A: F9V[2]
U−B renk ölçeği0,06[4]
B−V renk ölçeği0,54[4]
R−I renk ölçeği0,29[4]
Tayfsal sınıf
B: M4.5V[3]
Astrometri
Dikey hız ()-28,67 ± 0,10[2] km/s
Özdevinim (μ)RA: -173,33 ± 0,20[5] mys/y
Dec.: -381,80 ± 0,13[5] mys/y
Iraklık açısı (π)74,12 ± 0,19[5] mys
Uzaklık44[5] Iy
Mutlak büyüklük (V)3,45[1]
Özellikler
Kütle (m)A: 1,27 ± 0,06[6] M
Yarıçap (r)A: 1,480 ± 0,087[7] R
Aydınlatma gücüA: 3,57[8] L
Yüzey kütle çekimi (log g)A: 4,0 ± 0,1[6] cgs
SıcaklıkA: 6.074 ± 13,1[9] K
Metallik [Fe/H]0,08 ± 0,00[5]
Dönüş süresi7,3 ± 0,04[10] gün
Dönüş hızı ()9,5 ± 0,8[6] km/s
Yaş2,6[11] milyar
Katalog belirtmeleri
50 Andromedae • BD+40 332 • CCDM 01367+4125 • FK5 1045 • GC 1948 • GCTP 331.00 • Gl 61 • HD 9826 • HIP 7513 • HR 458 • LTT 10561 • SAO 37362 • WDS 01368+4124A

Upsilon Andromedae (υ Andromedae, υ And), Andromeda takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 44 ışık yılı uzaklıkta bulunan ikili yıldız sistemidir. Birincil bileşen Upsilon Andromeda A, F-tipi beyaz bir ana kol yıldızıdır ve Güneş'ten daha gençtir. İkincil bileşen olan Upsilon Andromeda B, bir kırmızı cücedir ve geniş bir yörüngede yerleşiktir.

Gezegen sistemi

2012 yılı itibarıyla, dört onaylanmış güneşdışı gezegenin birincil yıldızın çevresinde yörüngede olduğu bilinmektedir. Dördü de jüpiterle karşılaştırılabilir olan Jovian gezegenlerdir. Upsilon Andromedae, temel sıradaki bir yıldız çevresinde keşfedilen ilk çok-gezegenli gezegen sistemi ve bir çoklu yıldız sisteminde bilinen ilk çoklu gezegen sistemine sahiptir. Upsilon Andromedae A, NASA Karasal Gezegen Bulucu misyonunda ilk 100 hedef yıldız içinde 21. sıradadır, ama fon sınırlamaları sebebiyle süresiz olarak ertelenmiştir.[12]

{{#if:c | {{#if:d | {{#if:e | {{#if: | {{#if: | {{#if: | {{#if: | {{#if: |
Upsilon Andromedae sistemi
Gezegen
(yıldıza olan uzaklığına göre)
KütleYörünge süresi
g
Yarı büyük eksen
AU
Dış merkezlikYörünge eğikliği
b 0,62 ± 0,09[13] MJ {{#if: |{{{yeryarıçap1}}} R4,62 ± 0,23[13]0,0595 ± 0,00340,022 ± 0,007[13]30-90
c 1,8 ± 0,26[13] MJ
d 3,75 ± 0,54[13] MJ
e 0,96 ± 0,14[13] MJ
{{{gezegen5}}}
{{{gezegen6}}}
{{{gezegen7}}}
{{{gezegen8}}}
{{{gezegen9}}}


Kaynakça

  1. ^ a b c "Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson, 2012)". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020. 
  2. ^ a b c d e f g "* ups And -- High proper-motion Star (SIMBAD)". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014. 
  3. ^ Lowrance, Patrick J.; Kirkpatrick, J. Davy; Beichman, Charles A. (2002). "A Distant Stellar Companion in the υ Andromedae System". The Astrophysical Journal Letters. 572 (1). ss. L79-L81. arXiv:astro-ph/0205277 $2. Bibcode:2002ApJ...572L..79L. doi:10.1086/341554. 
  4. ^ a b c "VizieR Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Hoffleit+, 1991)". 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014. 
  5. ^ a b c d e "Ashland Astronomy Studio - Upsilon Andromedae (HIP 7513)". 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014. 
  6. ^ a b c Fuhrmann, Klaus; Pfeiffer, Michael J.; Bernkopf, Jan (Ağustos 1998), "F- and G-type stars with planetary companions: upsilon Andromedae, rho (1) Cancri, tau Bootis, 16 Cygni and rho Coronae Borealis", Astronomy and Astrophysics, cilt 336, ss. 942-952, Bibcode:1998A&A...336..942F. 
  7. ^ van Belle, Gerard T.; von Braun, Kaspar (2009). "Directly Determined Linear Radii and Effective Temperatures of Exoplanet Host Stars". The Astrophysical Journal. 694 (2). ss. 1085-1098. arXiv:0901.1206 $2. Bibcode:2009ApJ...694.1085V. doi:10.1088/0004-637X/694/2/1085. 4 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014. 
  8. ^ Takeda, Yoichi (Nisan 2007), "Fundamental Parameters and Elemental Abundances of 160 F-G-K Stars Based on OAO Spectrum Database", Publications of the Astronomical Society of Japan, 59 (2), ss. 335-356, Bibcode:2007PASJ...59..335T. 
  9. ^ Kovtyukh, V. V.; Soubiran, C.; Belik, S. I.; Gorlova, N. I. (2003). "High precision effective temperatures for 181 F-K dwarfs from line-depth ratios". Astronomy and Astrophysics. 411 (3). ss. 559-564. arXiv:astro-ph/0308429 $2. Bibcode:2003A&A...411..559K. doi:10.1051/0004-6361:20031378. 
  10. ^ Simpson, E. K.; Baliunas, S. L.; Henry, G. W.; Watson, C. A. (Kasım 2010), "Rotation periods of exoplanet host stars", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 408 (3), ss. 1666-1679, arXiv:1006.4121 $2, Bibcode:2010MNRAS.408.1666S, doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17230.x. , as "HD 9826".
  11. ^ Barry, Don C.; Cromwell, Richard H.; Hege, E. Keith (Nisan 1987), "Chromospheric activity and ages of solar-type stars", Astrophysical Journal, Part 1, cilt 315, ss. 264-272, Bibcode:1987ApJ...315..264B, doi:10.1086/165131. 
  12. ^ Mullen, Leslie (2 Haziran 2011). "Rage Against the Dying of the Light". Astrobiology Magazine. 1 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2011. 
  13. ^ a b c d e f g h i j k l Ligi, R.; Mourard, D.; Lagrange, A.M.; Perraut, K.; Boyajian, T.; Bério, Ph.; Nardetto, N.; Tallon-Bosc, I.; McAlister, H.; McAlister, H.; ten Brummelaar, T.; Ridgway, S.; Sturmann, L.; Turner, N.; Farrington, C.; Goldfinger, P.J. (2012). "A new interferometric study of four exoplanet host stars : θ Cygni, 14 Andromedae, υ Andromedae and 42 Draconis". arXiv:1208.3895 $2. Bibcode:2012A&A...545A...5L. doi:10.1051/0004-6361/201219467. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yakın yıldızlar dizini</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, Güneş Sistemi'nden en fazla 5 parsek uzaklıkta olan yıldızları ve kahverengi cüceleri kapsamaktadır. Bu mesafe içerisinde Güneş Sistemi de dâhil olmak üzere 56 yıldız sisteminin varlığı bilinmektedir. Bu sistemlerde bilinen toplam 60 hidrojen-füzyon yıldız ve 13 Kahverengi cüce bulunmaktadır. Bu nesneler görece olarak Dünya'ya yakın olmasına rağmen, sadece dokuz tanesinin görünen büyüklüğü 6,5'ten daha azdır ve bu da bu nesnelerin, sadece %12'sinin çıplak gözle görülebileceği anlamına gelmektedir. Güneş'in dışında sadece üç tane yıldız; Alfa Centauri, Sirius ve Procyon, birinci kadir yıldızlarıdır. Tüm bu nesneler, yerel kabarcık içindeki Samanyolu Gökadası'nın Orion–Kuğu Kolu bölgesinde yer alır.

Gliese 436, Aslan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 33 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir kırmızı cüce yıldızdır. Görünen parlaklığı 10,59 kadir olan yıldız, çıplak gözle gözlenemeyecek kadar soluktur. Ancak, 6 cm açıklığa sahip bir teleskopla kolayca gözlenebilir. 2004 yılında, yıldızın yörüngesindeki ötegezegen Gliese 436 b'nin varlığı doğrulanmış ve 2012 yılında da bir diğer gezegen, UCF-1.01'in varlığı doğrulanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gliese 876</span>

Gliese 876, Kova takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 15 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir kırmızı cüce yıldızdır. 2011 yılında yıldızı yörüngeleyen dört güneş dışı gezegen onaylanmıştır. Orta gezegenlerin ikisi Jüpiter benzeri iken, en yakın gezegenin küçük bir Neptüne ya da geniş bir karasal gezegene benzediği, en dıştaki gezegeninse kütlece Uranüs'e benzediği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">55 Cancri</span> Yengeç takımyıldızında Dünyadan 41 ışıkyılı uzaklıkta bir ikili yıldız

55 Cancri veya Rho1 Cancri veya kısaca 55 Cnc, Yengeç takımyıldızında Dünya'dan 41 ışıkyılı uzaklıkta bir ikili yıldızdır. Yıldız sistemi bir G-tipi yıldız ve daha küçük bir kırmızı cüceden oluşur ve aralarında 1000 AU vardır.

<span class="mw-page-title-main">Mu Andromedae</span> Andromeda takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 136 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldız sistemi

Mu Andromedae, Andromeda takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 136 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldız sistemidir. Yıldızı ilk kez belirten John Herschel olmuştur. Görünür büyüklüğü 3,87 kadir olan yıldız, çıplak gözle kolayca gözlenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Beta Canum Venaticorum</span>

Beta Canum Venaticorum, Av Köpekleri takımyıldızı yönünde bulunan G-tipi anakol yıldızıdır. Görünen parlaklığı 4,26 kadir olan yıldız, takımyıldızının ikinci en parlak yıldızıdır ve yaklaşık olarak 28 ışık yılı uzaklıkta yer alır. β CVn, Yeni Genel Katalog'da NGC 4530 olarak girişi yapılan nesneyle aynı nesnedir.

<span class="mw-page-title-main">Epsilon Reticuli</span>

Epsilon Reticuli, Ağcık takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 59 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift yıldızdır. Birincil bileşeni turuncu altdev, ikincil bileşeni ise bir beyaz cücedir. Her iki yıldız da benzer özdevinime sahiptir ve büyük olasılıkla ikili yıldız sistemi düzenindedirler. Parlak yıldızı, iyi gözlem koşullarında güney yarımküreden çıplak gözle gözlenebilir. 2000 yılında, sistemin birincil bileşeni yörüngesinde dönen bir güneş dışı gezegenin varlığı doğrulanmıştır.

Epsilon Reticuli b, HD 27442 olarak da bilinen Epsilon Reticuli'nin, birincil bileşeni olan yıldızın yörüngesindeki bir güneş dışı gezegendir. 16 Aralık 2000 tarihinde Anglo-Australian Gezegen Arama (Anglo-Australian Planet Search) ekibi tarafından son derece başarılı dikeyhız yöntemiyle keşfedilmiştir. Gezegenin kütlesi jüpiter kütlesinden %56 daha fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Upsilon Orionis</span>

Upsilon Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.546 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi anakol yıldızıdır. Orion OB1c Birliği'nin bir parçasıdır.

Gliese 179, Avcı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 40 ışık yılı uzaklıkta bulunan M-tipi kırmızı bir ana kol yıldızıdır. Güneş'ten daha küçük olan yıldız, daha soğuk, soluk ve daha az kütleye sahiptir. Ayrıca metal içeriği Güneş'ten iki kat fazladır. Gliese 179, Gökada içinde Güneş'e göre 21,8 km/sn'lik bir hızla hareket eder. Gökada merkezinden uzaklığı, 20.900 ile 27.200 ışık yılı aralığında değişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Wolf 359</span>

Wolf 359, Leo takımyıldızında yer alan bir kırmızı cücedir. Yıldız, Dünya'dan yaklaşık 7.8 ışık yılı uzaklıkta olup aynı zamanda Güneş'e en yakın yıldızlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">51 Pegasi</span>

51 Pegasi veya Helvetios, Pegasus takımyıldızında 50.9 ıy uzaklıkta yer alan Güneş benzeri bir yıldızdır. 51 Pegasi, üzerinde bir Güneş dışı gezegen keşfedilmiş ilk anakol yıldızıdır.

47 Ursae Majoris, Dünya'dan 46 ışık yılı uzaklıkta Ursa Major takımyıldızında yer alan bir sarı cücedir. Yıldızın etrafında 47 Ursae Majoris b, c ve d olmak üzere üç adet gezegen keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lalande 21185</span>

Lalande 21185, Ursa Major takımyıldızında yer alan bir kırmızı cücedir. Yaklaşık olarak 8.31 ışık yılı. uzaklıkta yer almakta olup Güneş'e en yakın yıldızlardan biridir. Yıldız, küçük bir teleskopla görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Epsilon Eridani</span>

Epsilon Eridani, Irmak takımyıldızında yaklaşık olarak 10,5 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldızdır. 3,73 kadir görünür büyüklüğüyle çıplak gözle görülebilen üçüncü en yakın bireysel yıldız veya yıldız sistemidir.

Mu Arae, resmî belirtmesi HD 160691 veya Cervantes, Sunak takımyıldızında bulunan bir yıldızdır. Dünyadan 50 ışık yılı uzaklıkta yer almakta olup Jüpiter ile karşılaştırılabilir kütleleri olan dört bilinen gezegenden oluşan bir gezegen sistemine sahiptir. Sistemin en iç gezegeni keşfedilen ilk Sıcak Neptün veya Süper Dünya idi.

<span class="mw-page-title-main">WASP-11/HAT-P-10</span>

WASP-11/HAT-P-10, Koç takımyıldızında yaklaşık olarak 424 ışık yılı uzaklıkta bulunan ikili yıldız sistemidir. Sistemin birincil yıldızı, ana kol turuncu cüce, ikincil yıldız ise, yaklaşık 42 AU öngörülen mesafeyle ayrılan M-tipi kırmızı cüce yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kütleli yıldızlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Güneş kütlesine (M) göre keşfedilen en büyük yıldızların listesidir.

Baryum yıldızları, spektrumları λ 455,4 nm'de tek başına iyonize baryum, Ba II varlığıyla s-süreci elemanlarının aşırı bolluğunu gösteren spektral G ila K yıldızlardır. Baryum yıldızları ayrıca CH, CN ve C2 moleküllerinin bantları olan karbonun gelişmiş spektral özelliklerini de gösterir. Sınıf ilk olarak William P. Bidelman ve Philip Keenan tarafından tanındı ve tanımlandı. Başlangıçta, keşiflerinden sonra kırmızı dev oldukları düşünülüyordu; ancak aynı kimyasal imza ana dizideki yıldızlarda da gözlemlendi.

<span class="mw-page-title-main">Olası yaşanabilir ötegezegenler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, potansiyel olarak yaşanabilir ötegezegenlerin bir listesini sunmaktadır. Liste büyük ölçüde Yaşanabilir Ötegezegenler Kataloğu tarafından yapılan yaşanabilirlik tahminlerine ve NASA Ötegezegen Arşivi'nden alınan verilere dayanmaktadır. HEC, Arecibo'daki Porto Riko Üniversitesi Planetary Habitability Laboratory tarafından sürdürülmektedir. Ayrıca, süper yaşanabilir gezegenlerin spekülatif bir listesi de geliştirilmektedir.