İçeriğe atla

Unimog

Yeni Nesil Askeri Unimog

Unimog (Almanca evrensel motorlu araç manasına gelen Universalmotorgerät kısaltması) Mercedes-Benz tarafından üretilen, her türlü arazi ve hava şartında gitmek için tasarlanan çok amaçlı bir kamyondur. Unimoglar ambulans, askeri taşıma, radyo istasyonu, arama kurtarma ve kar temizleme aracı olarak kullanılabilirler. Dünyadaki birçok ordu tarafından kullanılmaktadır.[1]

Türk Ordusu'nunda başlıca taktik tekerlekli askeri taşıma kamyonudur. 1987'den beri Aksaray'daki kamyon fabrikasında üretilmektedir. Yeni nesil Unimoglar (U 4000) Türk Ordusu'nun hizmetine girmiştir.[2]

Unimogları diğer arazi araçlarının çoğundan ayıran özellikler mevcuttur. Bunların başında portal akslar ve tüp muhafaza içerisinde yer alan şaftlar gelmektedir.

Tarihçesi

Unimog'a monte edilmiş ZU-23 23 mm uçaksavar topu, Batey ha-Osef Müzesi, Tel Aviv, İsrail.

II. Dünya Savaşı'nın bitişinden kısa bir süre sonra Daimler-Benz'in savaş zamanında uçak motorları tasarımından sorumlu Albert Friedrich çalışma arkadaşlarına bir arazi aracı tasarımı sundu. Bu araç Almanların savaş sonrası arsaları ve tarlaları temizlemek için kullanılması üzere tasarlandı. Bu ilk tasarımına aracın en belirgin özelliklerinden biri olan 127 cm aks uzunluğu da dahıldı. Bu uzunluk tarlada dikilmiş iki patates sırasına denk gelir.[3]

1946 yılında Amerikan İşgal Yönetimi ilk üretim siparişini verdi. Böylece mühendisler Albert Friedrich, Heinrich Rößler ve Hans Zabelö Erhard & Söhne tesislerinde sadece şasiden oluşan ilk prototipi ürettiler. U1 adındaki bu ilk prototip 9 Ekim 1946'da kereste taşıyarak ilk defa test edildi. Bu sırada projenin Universal-Motor-Gerät für Landwirtschaft adını uzun bulan Hans Zabel proje adını Unimog şeklinde kısalltı.[1][3][4]

Dizel motorlu, dört teker çekişli, diferansiyel kilitli ilk modelin her tarafına yük asılabilmesi ve saate 50 kilometre hızla gidebilmesi bu kamyonu bir traktörden daha kullanışlı kılıyordu. Kasım 1948'de Unimog tasarımı çok dingilli tarım aracı olarak patentlendi. Bu aracın diğer tarım araçlarına göre temel farkı sadece arkasından yük çekmek yerine genel amaçlı kullanılabilir olmasıydı. Aynı sene Frankfurt'ta bir tarım fuarında sergilendi ve seri üretime başlandı.[3][4]

1951 yılında Daimler-Benz AG, Unimog'un tüm haklarını satın aldı ve 70200 modelinde değişikliklere giderek 1953 yılında 400 model serisini geliştirdi. Yeni modelde şöfor mahallinin üstü kapatıldı. Böylece aracın kötü ve soğuk hava koşullarında da kullanması sağlandı. Ayrıca bu değişiklik ile aracın hedef kitlesi genişletilmiş oldu. Yeni tasarımlar tarımsal uygulamaların yanı sıra itfaiye, belediye hizmetleri ve askeri amaçlarla da kullanılıbiliyordu.[3][4]

1955 yılında askeri uygulamalarda kullanılmak üzere daha yüksek taşıma kapasitesi ve hıza sahip Unimog-S modeli geliştirildi. 1960'lı yıllarda müşteri taleplerine daha hızlı cevap verebilmek için pek çok yeni Unimog modeli piyasaya sürüldü. 1970'li ve 80'li yıllarda ise geliştirmelerin odağında motor performansı vardı.[3]

Teknik özellikler

Portal akslar

Bu akslar Unimog'un diferansiyellerinin normalden daha yukarıda yerleşmesine olanak sağlarken ağırlık merkezini hemen hiç etkilemez. Bu sayede standart lastiklerle bile yere en yakın 40 cm'lik bir açıklık sağlanabilmektedir. Bununla birlikte 42 derecelik yan açılarda ilerleyebilir. Portal akslar kuvvetin tekerleklere kadar minimum güç ile aktarılıp tam tekerlek merkezinde küçültme yaparak tam güç alınması vasıtası ile de aktarma organlarını aşırı yüklenmelerden korur.[5] İş makineleri ve tarım traktörlerinde de bulunan bu ek dayanım sayesinde Unimoglar 1000 tonluk tren katarlarını bile kullanım ömürleri boyunca sorunsuzca çekebilirler.[6]

Tork Tüp Aktarma (torque tubes)

Unimoglarda aktarma organları tüp içerisinde yer alır. Bu, aktarma organlarına gelen kuvvetlerin şasinin merkezine aktarılmasını sağlarken aktarma organlarını dış etkenlerden ve darbelerden koruyan bir kabuk görevi de görür. Havalı fren sistemi bulunan modellerde hava tahliyesinin bir kısmı bu tüplerin içine yapılır ve basınç sayesinde muhtemel kaçaklardan içeri toz, su vs. girmesi önlenmiş olur.[7]

Esnek Şasi

Unimoglarda şasinin maksimum esneyerek oluşan kuvvetleri tüm şasiye bir yay gibi aktarması hedeflenmiştir. Ayrıca şasi bükülerek araziye maksimum uyum sağlama gösterir ve tekerleklerin yerden kesilmesinin en asgariye indirir. Bu esnekliğin sağlanması amacı ile motor sadece önde tek noktadan şasiye bağlıdır diğer bağlantı ise vites kutusu üzerinden vites kutusu ile birliktedir. Aktarma organları ise şasiye değil tüpler vasıtası ile vites kutusuna bağlı olduğu için de şasi yarı serbesttir ve maksimum esnerken bile gerilim kuvvetleri minimumda kalır.[8]

Aktarma organları

Unimoglarda aktarma arka tekerlekleredir. Araç normal yol koşullarında arkadan itişli olarak yol alır. Yol şartları ağırlaştığında ise iki seçenek mevcuttur. Ön tekerleklere aktarma yapmak ve diferansiyelleri kitlemek. Unimoglarda hem ön hem de arka diferansiyel kilitlidir. Çekiş üzerindeki değişiklikler araç hareket halinde iken yapılabilmektedir.

Unimogların şanzımanları ise çok amaca hizmet edebilmek amacı ile çok viteslidir. 6 ya da 8 ileri vites üzerinden küçültme yapılarak 24 vitese kadar seçenek elde edilebilir. Düşük viteslerde maksimum hız saatte 1 kilometrenin altında olabilmektedir. Bu özellik ile Unimog üzerine takılan örneğin asfalt bakım ya da tarım uygulamalarını istenen hızda kullanabilmektedir. Bazı Unimogların tüm vitesler ileri ve geri olarak kullanılabilmektedir. Bu sayede araç ileri gittiği hızda geri de gidebilir.[9] Aracın yasal olarak azami hızı 90 km/h olsa da 150 km/h hıza çıkabilecek donanıma sahiptir.[10]

  • Unimog
    Unimog
  • Kullanımdan kaldırılan unimog'lar.
    Kullanımdan kaldırılan unimog'lar.
  • Halen kullanımda olan beyaz Unimog'un önden görünüşü, İzmir, Karaburun
    Halen kullanımda olan beyaz Unimog'un önden görünüşü, İzmir, Karaburun

Kaynakça

  1. ^ a b King, Graham (8 Ekim 2016). "Mercedes Unimog 70 yaşında". motor1.com. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  2. ^ Alemdar, Ahmet (22 Şubat 2021). "TSK envanterinden çıkarılan 1500 adet Unimog araç sivil satışta". defenceturk.net. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  3. ^ a b c d e "Unimog-Geschichte" (Almanca). Unimog Museum. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  4. ^ a b c "1946–1955 | The Unimog – The initial years and the first successful models" (İngilizce). Mercedes-Benz Trucks. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  5. ^ Trent, Greg (1994). "The Mercedes Benz Unimog". unımog.net (İngilizce). 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  6. ^ Evans, Gareth (9 Ekim 2017). "Mercedes Unimog: review, specs and details". parkers.co.uk (İngilizce). 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  7. ^ "The UNIMOG Principle". TheUNIMOGCenter.com (İngilizce). 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  8. ^ "Arazi kullanımına uygun Unimog: Yürüyen aksam". mercedes-benz-trucks.com. Daimler Truck AG. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  9. ^ "Unimog 416: Şanzımanlar, vitesler ve son süratler". matarama.com. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  10. ^ "2014 Mercedes-Benz Unimog U5023". topspeed.com (İngilizce). 17 Eylül 2013. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Bayerische Motoren Werke AG genellikle anılan kısaltmasıyla BMW, 1916 yılında kurulan Alman otomobil, motosiklet, motor ve bisiklet üreticisidir. BMW ayrıca, Mini ve Rolls-Royce, otomobil şirketlerinin sahibidir. Çalışan sayısı 120.726'dır. 2020 cirosu 98 milyar 998 milyon euro'dur, aynı yıl 2.494.451 araç üretmiştir. Bu üretimin 2.028.841 adedi BMW markası altındadır. Ayrıca aynı yıl motosiklet üretimi 169.272 adettir. Sadece motor sporlarına özel BMW M'i de bünyesinde bulundurur.

Hareket iletim sistemleri, olan hareketin doğası değişmeden mekanik enerjinin, bir nesneden diğer bir nesneye aktarılması söz konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Dört tekerlekten çekiş</span>

4 tekerlekten çekiş veya 4x4, klasik sistemlerde otomobiller ya ön aks mili üzerinde bulunan 2 tekerlek veya arka aks mili üzerinde bulunan 2 tekerlek beraber tahrik olurken bu sistemde yolun koşullarına ve ihtiyaca bağlı olarak ön ve arka aks üzerinde bulunan 4 tekerlekte birlikte aynı anda ve çoğu kez aynı güç oranlarında harekete geçirilirler. Başka bir ifadeyle aracın motor gücü 4 tekere birden iletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kamyon</span> Motorlu taşıt

Kamyon, ağır yük taşımaya yarayan motorlu araçtır. Otomobil prensibine göre çalıştıklarından teknik sınıflandırmada büyük yük otomobili olarak tanımlanırlar. Türkçede genellikle uluslararası kara yolu taşımacılığında kullanılan, çok dingilli uzun kamyonlara tır denir. Bu sözcük Türkçeye TIR anlaşması gereğince TIR levhası taşıyan ve uluslararası taşımacılık yapan uzun kamyonlardan geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Debriyaj</span>

Debriyaj, motorla vites kutusu arasındaki irtibatı keserek vites değiştirme olanağı sağlayan güç aktarma organlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Motosiklet</span> Ulaşım aracı

Motosiklet, iki ya da üç tekerlekli, bisiklet benzeri, içten yanmalı motora sahip bir ya da iki kişilik ulaşım aracıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes-Benz Türk</span> Türk otomotiv firması

Mercedes-Benz Türk A.Ş. 1967 yılında Daimler-Benz AG’nin % 36 ortaklığı ile İstanbul Davutpaşa’da kurulmuştur. Günümüzde yurt içi pazarında satış yapmak ve uluslararası pazarlara ihraç etmek üzere İstanbul Hoşdere Fabrikası’nda otobüs, Aksaray Fabrikası’nda ise kamyon ve çekici üreten Mercedes-Benz Türk A.Ş.; Aksaray ve Hoşdere AR-GE Merkezleri ile Daimler Truck AG’nin geliştirme ve üretim ağında önemli bir konumdadır., 1970'te Mısır'a 0302 model otobüs satarak ihracata başladı. 1986'da Aksaray'da kamyon fabrikası açtı. Bu fabrikada ağır sınıf kamyon, Unimog, motor ve aks üretildi. Fabrika 1994'te ISO 9002 kalite belgesini aldı. Şirket Kasım 1990'da ticari unvanını Mercedes-Benz Türk A.Ş. olarak değiştirdi. 2018 yılında 3 bin 494 adet otobüs ihraç etti. Şirket, 13 Mayıs 2009'da 90 bininci otobüsünü üretti. Mercedes-Benz Türk A.Ş Aksaray kamyon fabrikası 300.000. kamyonu 20 Ağustos 2021 tarihinde üretim bandından indirdi ve Transaktaş Global Logistic A.Ş'ye teslim etti. Mercedes-Benz Türk A.Ş. Hoşdere Otobüs Fabrikası üretilen 100.000'ci otobüsü 7 Kasım 2022 tarihinde ALTUR Turizm'e teslim etti. 1 Ocak 2020 itibarıyla Daimler-Benz'in küresel tasarıları kapsamında üretim hattı iki ayrı şirkete bölündü. Kamyon ve otobüs üretimi aynı isim altında devam edecekken otomobil ve hafif ticari araçların üretiminin yeni kurulan Mercedes-Benz Otomotiv Tic. ve Hiz. A.Ş'nin altında devam edeceği duyuruldu. Ayrıca 1 Kasım 2022 tarihinden itibaren kamyon ve otobüs finansal hizmetleri 2'ye ayrılarak Mercedes-Benz Otobüs finansman ve Mercedes-Benz Kamyon finansman hizmetleri olarak hizmet vermeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Yarı paletli araç</span>

Yarı paletli araç, ön kısmında yönlendirme için tekerlek veya kızak çifti, arka kısmında ise tahrik ve yükünün büyük kısmını taşımak için palet bulunduran, sivil veya askeri amaçlı olarak kullanılan taşıttır. Yarı paletli taşıtlarda tank ve benzeri paletli araçlardaki yol dışı seyir ve yük taşıma faydaları ile tekerlekli bir taşıttaki sürüş karakteristikleri bir arada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şanzıman</span> şanzıman veya vites kutusu, baskı balata (kavrama) yolu ile motordan aldığı hareketi istenilen tork değerinde şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır

Şanzıman veya vites kutusu, baskı balata (kavrama) yolu ile motordan aldığı hareketi istenilen tork değerinde şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes-Benz A Serisi</span>

Mercedes-Benz A Serisi, Mercedes-Benz'in 1997'den beri ürettiği küçük sınıftaki MPV modelidir. Mercedes-Benz daha önce otomobillerinde arkadan çekişli motor kullanırken, bu modelde ilk kez önden çekiş sistemini uyguladı. İsveç'te yapılan geyik testinde takla attığı için elektronik fren kuvveti dağıtımı düzeneği ilave edildi ve güvenlik eksikliği giderildi. 2004'ün sonunda ikinci nesline kavuştu.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes-Benz G Serisi</span> Otomobil

Mercedes-Benz G Serisi, Alman otomobil üreticisi Mercedes-Benz'in 1979 yılından itibaren üretimine başladığı SUV modeldir. W460, W461, W463 olmak üzere üç şase kodlu olarak üretilmiştir. W460 1990 yılında revize edilerek lüks ve standart donanımlı olarak iki modele ayrılmıştır. W463(lüks) ve W461 (standart) araçları, 2015 yılına kadar üretimlerine devam edilecektir. Bu araçların iki önemli özelliği vardır; birincisi "el yapımı" olması, ikincisi seri üretim araçlar arasında %100 diferansiyel kilidine sahip tek araç olmasıdır. Aracın 5 veya 7 ileri otomatik vites seçeneği vardır. Araç, Avusturya'da üretilmektedir. Aracın ana şirketi 1979-1998 yılında Daimler-Benz, 1998-2007 yılları arasında DaimlerChrysler ve 2008 yılından itibaren ise Daimler AG'dir. G sınıfı, İran Kralı Muhammed Rıza Pehlevi'nin Mercedes'e önerisi üzerine askeri bir araç olarak geliştirildi ve daha sonra 1979'da sivil bir araç olarak sunuldu. Bu askeri rolde araca bazen "Kurt" adı verildi. Peugeot P4, Fransa'da Peugeot motoruyla lisans altında üretilen bir modeldi. Dünyada bunu kullanan ilk ordu, 1981'de 461 askeri modeliyle başlayan Arjantin Ordusu'ydu, bunlardan en az biri Falkland Adaları'nda ele geçirildi ve ardından Kraliyet Hava Kuvvetleri'nde görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes-Benz Actros</span> Mercedes-Benz tarafından tasarlanan, geliştirilen ve pazarlanan bir ağır kamyon

Mercedes-Benz Actros, Alman Mercedes-Benz tarafından tasarlanan, geliştirilen ve pazarlanan bir ağır kamyondur. İlk olarak 1995 yılında Mercedes-Benz MP1 tanıtılmıştır. Günümüzde 4.Nesil MP4 modeli ile üretilmekte ve satılmaktadır. Genellikle uzun mesafe nakliyelerde, ağır görev araçlarının dağıtım ve nakliyesinde ve yapı malzemelerinin nakliyesinde kullanılmaktadır. 18 tondan başlayan yükleri taşımak için V6 ve V8 turboşarjlı dizel motorlarla, 12 veya 16 vitesli manuel ya da Mercedes Powershift şanzıman ile kombine edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Volkswagen Kommandeurswagen</span>

Kommandeurswagen olarak da bilinen Volkswagen Typ 87, Volkswagen Beetle'ın II. Dünya Savaşı'nda kullanılan dört tekerlekten çekişli bir versiyonuydu. Öncelikle Wehrmacht için Volkswagen tesisi tarafından 1941'den 1944'e kadar üretildi. Wehrmacht, Kommandeurswagen'i 4 kişilik hafif arazi aracı, 4 tekerlekten çekişli arazi aracı Typ 87 olarak sınıflandırdı. Aktarma organları ve motor, Volkswagen Typ 166 Schwimmwagen'deki ile aynıdır. 564 adet Kommandeurswagen üretildi; Kasım 1946'da Volkswagen fabrikası iki araç daha üretti. Fakat bu iki araç için yeni parça üretilmedi; bunun yerine eski depo parçaları kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Şasi (otomotiv)</span> bir motorlu aracın ana yük taşıyıcı yapısı

Aynı zamanda şasi olarak da bilinen araç şasisi bir organizmanın iskeleti gibi motorlu taşıtın ona bağlı tüm diğer parçalarını taşıyan ana destek yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Autoblindo Fiat-Ansaldo</span>

Autoblindo 40, 41 ve 43, Fiat-Ansaldo tarafından üretilen ve II.Dünya Savaşı'nda hizmet gören İtalyan zırhlı araçlarıdır. Bu araçların büyük çoğunluğu, taret üzerinde 20 mm'lik top, eşeksenli 8 mm'lik makineli tüfek ve gövdenin arkasına monte edilmiş ikinci bir 8 mm'lik makineli tüfekle donatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vites kolu</span>

Vites kolu enstrüman paneli'nin altında yerleşen koldur. Manuel şanzımanlı bir otomobilde vites grubuna bağlı metal bir koldur ve vites değiştirmek için kullanılır. Otomatik şanzıman donanımlı bir araçta, benzer bir cihaz vites seçici olarak bilinir. Vites çubukları en çok merkez konsolda, aracın ön koltukları arasında bulunur. Birçok lüks modellerde kolun yerine başka işlemler bulunur. Örneğin Jaguar modellerinde silindr, Mercedes modellerinde direksiyon üzerinde yerleştirilen çubuk uygulanır.

<span class="mw-page-title-main">Altı tekerlekten çekiş</span>

6 tekerlekten çekiş veya 6x6, aracın motoruyla aynı anda tahrik edilebilen her aksta en az iki tekerleğe sahip üç akstan oluşan tüm tekerlekten çekişli bir aktarma organı konfigürasyonudur. Dört tekerlekten çekişli aktarma organlarının aksine, konfigürasyon büyük ölçüde arazi araçları, zırhlı araçlar ve çekiciler gibi ağır hizmet tipi arazi araçları ve askerî araçlarla sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes-Benz Atego</span>

Mercedes-Benz Atego, 1998 yılında Mercedes-Benz tarafından piyasaya sürülen genel amaçlı kamyonlar serisidir. 2004'te yeni bir model tanıtıldı, ardından 2010'da bir makyaj ve 2013'te bir başka yeni model geldi. En son sürüm, 6.5 ila 16 metrik ton brüt araç ağırlıklarında mevcuttur ve düz 4 veya 6 silindirli bir motorla çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes-Benz otobüsleri</span> Alman otobüs üreticisi

Mercedes-Benz, Almanya'nın Mannheim kentinde 1895'ten beri otobüs üretiyor. Mercedes-Benz markasına sahip şehiriçi ve seyahat otobüsleri, 1995'ten beri Daimler Truck çatısı altında bir yan kuruluş olan EvoBus GmbH'nin bir markasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mercedes-Benz W31</span> Alman subay aracı

Mercedes-Benz W31 tip G, ilk olarak 1934 yılında Mercedes-Benz tarafından Wehrmacht için bir personel/komuta aracı olarak üretilen üç akslı bir Alman arazi aracıydı. Yedi koltuklu bir tur otomobili veya kapalı olarak tasarlanan bu araçlar, genel ordu kullanımı için çok pahalı görüldüğünden esas olarak Nazi rejiminin üst kademeleri tarafından geçit törenlerinde ve teftişlerde kullanılmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.