İçeriğe atla

Ume Samice

Ume Samice
ubmejesámiengiälla
Ana dili olanlarİsveç
Konuşan sayısı100  (2000)[1]
Dil ailesi
Ural dilleri
Yazı sistemiLatin
Dil kodları
ISO 639-3sju
Glottologumes1235[2]
Ume Samice haritası

Ume Samice (ubmejesámiengiälla), çoğunlukla İsveç'te Ume Nehri çevresinde ve eskiden Norveç'te konuşulan bir Sami dilidir.[3] Yaklaşık 100 civarında kişi tarafından konuşulmakta olup tehlike altında bir dildir.

Alfabe

A a Á á B b D d Đ đ E E F f G g
H h I i Ï ï J j K k L l M m N n
Ŋ ŋ O o P p R R S S T t Ŧ ŧ U u
V v Y y Å å Ä ä Ö ö

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  2. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Ume Sámi". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. 
  3. ^ Korhonen, Olavi (2005). "Ume Saami language". The Saami: a cultural encyclopaedia. Helsinki. ss. 421-422. ISBN 9789517465069. 13 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hint-Avrupa dil ailesi</span> dil ailesi

Hint-Avrupa dil ailesi, yüzlerce dil ve lehçe içeren dünyanın en büyük dil ailesi. Dünyada 3,2 milyarı aşkın kişinin anadili bu aileye ait bir dil olup, bu değer dünya nüfusunun %46'sına tekabül etmektedir. Avrupa'nın en büyük dilleri, Güney ve Batı Asya dilleri, Kuzey ve Güney Amerika ve Okyanusya'da en çok konuşulan diller Hint-Avrupa dilleridir. Ethnologue'a göre yaşayan 445 Hint-Avrupa dili bulunmaktadır ve bu dillerin üçte ikisinden fazlası (313) Hint-İran koluna bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sami dilleri</span> Afro-Asyatik dil ailesinin bir alt grubu

Sami dil ailesi veya Semitik diller, Afro-Asya dil ailesinin bir alt grubudur. Orta Doğu'da yaygın olan antik dillerin çoğunu kapsar. Bunların arasında Arapça, Amharca ve İbranice en fazla konuşulan Sami dilleridir. Ayrıca Fenikece ve Akadca da Sami dil ailesinin mensubudur. Ama bu iki dil günümüzde konuşulmamaktadır. Aramice, Arapça ve İbranicenin lehçelerinden olan Süryanice de bölgede kullanılan Sami dillerine örnek olarak gösterilebilir. Sami adı Nuh'un oğlu Sam'dan gelmektedir. Maltaca, Malta Adası'nda konuşulan bir Sami dilidir.

<span class="mw-page-title-main">İbraniler</span> Orta Doğulu bir eski Sami halkı

İbraniler, Sümer'in dağılışından sonra göçebe olarak Kenan'a yerleşmiş ve belli bir inanç sistemi yaratıp İsrailoğulları olarak ortaya çıkmış, Antik İbranice konuşan bir antik Sami milletidir.

Akadca, Doğu Sami dillerine ait Antik Mezopotamya'da, özellikle Asur ve Babil imparatorluklarında kullanılmış ölü dil. Dil, kayda geçmiş ilk Sami dili olup, aslen soysal açıdan akraba olmadığı Sümerce için kullanılmış çivi yazısı ile yazılmıştır. Akadca ismini Akad İmparatorluğu'nun başkenti Akad şehrinden almıştır. Bir izole dil olan Sümerce ve Akadcanın birbirleri üzerindeki karşılıklı etkileşimleri, bu iki dilin bir dil birliği içerisinde sınıflandırılmasına yol açmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ural-Altay dil ailesi</span> Ural ve Altay dillerini bir arada toplayan hipotez

Ural - Altay Dil Ailesi, 19. yüzyılda ve bazı ülkelerde 20. yy ortalarına kadar yaygın biçimde kabul edilen, Ural ve Altay dillerini bir arada toplayan hipotezdir. Günümüzde ise dil bilimciler arasında bu dillerin birbiriyle alakası olmadığı ve Ural-Altay dil ailesinin gerçek olmadığı konusunda fikir birliği vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ural dilleri</span> otuz dokuz dil barındıran ve toplamda 50 milyon insan tarafından konuşulan dil ailesi

Ural dilleri, içinde otuz dokuz dil barındıran ve toplamda 25 milyon insan tarafından konuşulan dil ailesidir. Dünya üzerinde en çok konuşanı olan Ural dilleri, sırasıyla Macarca, Fince, Estonca, Marice ve Udmurtçadır. Yine dünyada içinde belirgin olarak Ural dilleri konuşanı barındıran ülkeler Estonya, Finlandiya, Macaristan, Romanya, Rusya, Sırbistan ve Slovakya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Sami dilleri (Ural)</span>

Laponca veya Sámi dilleri, İsveç-Finlandiya sınırlarında Laponlarca konuşulan bir Ural dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Umeå</span> İsveçin Västerbotten ili, Umeå ilçesine bağlı kentsel alan (tätort)

Umeå İsveç'in kuzeydoğu kuşağında bulunan bir kenttir. Şehir, Botni Körfezi'nin kıyısında ormanlık bir arazi üzerinde kuruludur. Bir eğitim kenti olan Umeå ayrıca İsveç için önemli tıp ve sanayi kentlerinden biridir. Şehirde iki üniversite ve 30,000'in üzerinde öğrenci yer almaktadır.

Kildin Samice, Kuzeybatı Rusya'da Kola Yarımadası'nda 600 kişi tarafından konuşulan bir Sami dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Inari Samice</span>

Inari Samice (anarâškielâ), Finlandiya'nın kuzeyinde Laponya'da konuşulan bir Sami dilidir. Dil yaklaşık 300 kişi tarafından konuşulmakta olup çoğunluğu orta yaş ve üzerindedir ve Inari'de yaşamaktadırlar. Sadece Finlandiya'da konuşulan tek Sami dilidir. Günümüzde önemli derecede tehlike altında bir dil olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Skolt Samice</span>

Skolt Samice (sääʹmǩiõll), Finlandiya'nın kuzeyinde Laponya'da ve Rusya'da Lovozero Gölü bölgesinde konuşulan bir Sami dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Sami mitolojisi</span>

Geleneksel Sámi ruhani uygulamaları ve inançları bir tür animizm, çok tanrıcılık ve antropologların şamanizm olarak düşünebilecekleri geleneklere dayanır. Dini gelenekler, Laponya'da bölgeden bölgeye önemli ölçüde değişebilir.

Bu Rusya'da kullanılan dillerin bir listesidir. Bazı dillerin diğer ülkelerde daha fazla konuşanı ve bazılarının resmi statüsü dahi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arvidsjaur</span>

Arvidsjaur, İsveç'in Norrbotten ilinde bulunan bir yerleşim ve belediyedir. Belediye, Arvidsjaur Gölü'nün kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 6.126,32 km² olan belediyenin nüfusu 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla 6.143'tür.

<span class="mw-page-title-main">Fin-Volga dilleri</span>

Fin-Volga dilleri, Ural dillerinin önerilen bir alt bölümüdür. Baltık-Fin dillerini, Sami dillerini, Mordvin dillerini ve Mariceyi içermektedir. MÖ 2000 civarında Fin-Perm dillerinden dallandığı varsayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Samice</span>

Güney Samice, çoğunlukla Norveç ve İsveç'in orta kesimlerinde konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık 600 kişi tarafından konuşulmakta olup tehlike altında bir dildir. Norveç'in Hattfjelldal, Røros, Snåsa ve Røyrvik belediyelerinde resmi dil olup İsveç'te de Sami dillerinin bir parçası olarak azınlık dil olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ter Samice</span>

Ter Samice, çoğunlukla Rusya'nın Kola Yarımadası'nda konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık iki kişi tarafından konuşulmakta olup neredeyse ölü bir dil olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lule Samice</span>

Lule Samice (julevsámegiella), çoğunlukla Norveç'in Nordland ili ve İsveç'in Lule Nehri çevresinde konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık 650 kişi tarafından konuşulmakta. Norveç'in Hamarøy belediyesinde resmi dil olup İsveç'te de Sami dillerinin bir parçası olarak azınlık dil olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pite Samice</span>

Pite Samice (bidumsámegiella), çoğunlukla İsveç'te Pite Nehri çevresinde ve kısmen Norveç'te konuşulan bir Sami dilidir. Yaklaşık 25-50 civarında kişi tarafından konuşulmakta olup tehlike altında bir dildir.

Kemi Samice, çoğunlukla Finlandiya'nın kuzeydoğusunda konuşulan bir Sami diliydi. Günümüzde ölü bir dil olup günümüze kadar birkaç yazılı örneği ulaşmıştır.