İçeriğe atla

Umberto Eco

Umberto Eco
Doğum05 Ocak 1932(1932-01-05)
Alessandria
Ölüm19 Şubat 2016 (84 yaşında)
Milano
MeslekBilim insanı, yazar, edebiyatçı, eleştirmen ve düşünür.
Milliyet İtalya
Vatandaşlık İtalya
Önemli ödülleri

Umberto Eco (d. 5 Ocak 1932, Alessandria - ö. 19 Şubat 2016, Milano[1]), İtalyan bilim insanı, yazar, edebiyatçı, eleştirmen ve düşünür.

Dünya kamuoyunun gündemine Gülün Adı ve Foucault Sarkacı gibi romanlarıyla giren İtalyan yazar, aynı zamanda Orta Çağ estetiği ve göstergebilim dalının ustalarındandır. Eco, 1971'de Bologna Üniversitesi'nde profesör olarak çalışmaya başladı. Yapısalcılık sonrası göstergebilim gelişmelerine önemli katkılarıyla tanınmaktadır. Eco, yüksek lisans ve doktora çalışmalarını Thomasçılık akımı ve bu akımın estetik anlayışı üzerine yaptı. Tarihçi, filozof, Orta Çağ uzmanı, James Joyce üzerine derin araştırmalar yapmış bir yazardır. Yazarın ilk romanı Gülün Adı 1980'de yayımlandı. 1962'de Torino Üniversitesi'nde doçent, 1969'da ise Floransa Üniversitesi'nde görsel iletişim dalında profesör oldu. 1971'de Bologna Üniversitesi'ne geçti ve 1975 yılında bu üniversitenin Gösteri ve İletişim Bilimleri Enstitüsü'nün başına getirildi.

Eco'nun çalışmaları 1960'ların ortasından itibaren avangart yapıtlara, kitle kültürüne yönelmiştir. Son dönemlerde ise, güncel olay ve olguları da ele alan çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar arasında edebiyat eleştirileri, tarih ve iletişim yazıları önemli bir yer tutmaktadır. Eco özellikle tarih bilgisiyle süslediği eserlerinde tam bir ustalık gösterir. Özellikle Baudolino adlı eserinde Bizans ve IV. Haçlı Seferi hakkındaki anlatıları sürükleyicidir. İstanbul'a geniş yer ayırdığı bu eserini yayınlamadan kısa bir süre önce 1998 yılında İstanbul'u ilk kez ziyaret etmiştir.[2] Beş gün süren ikinci ziyaretini ise sanat tarihçisi Dr. Sedat Bornovalı eşliğinde 2013 yılında gerçekleştirmiştir.[3] Bu ziyareti sırasında Boğaziçi Üniversitesi'nde yazar Orhan Pamuk ile bir söyleşiye de katılmıştır.[4]

Roland Barthes'tan sonra, "ayrıntıların anlamı" ya da "ayrıntıların sosyolojisi" adı verilen bir anlayışın önemli köşe taşlarından birisi olan Umberto Eco'nun pek çok eseri Türkiye'de yayınlandı.

Kasım 2005 ve Haziran 2008 tarihlerinde ABD'den Foreign Policy ve İngiltere'den Prospect dergilerinin internet üzerinden okuyucu anketleri ile oluşturduğu Dünya'nın ilk 100 entelektüeli listelerinde, 2005 yılında 2'nci, 2008 yılında 14'üncü sırada yer almıştır. Takma ismi Dedalus'tur.[5]

Birkaç yıl boyunca kanser tedavisi gören ünlü düşünür, 19 Şubat 2016 tarihinde saat 22.30 sıralarında evinde yaşamını yitirdi. Umberto Eco ölmeden önce bir arkadaşına söylediği vasiyetinde "Ölümümden sonra 10 yıl boyunca benim adımı kullanarak etkinlikler düzenlemeyin" şeklinde bir istekte bulunmuştur.[6]

Eco, bir ateistti. Eco, üniversite eğitimi sırasında Tanrı'ya inanmayı bıraktı ve Katolik Kilisesi'nden ayrıldı, daha sonra İtalyan şüpheci örgütü Comitato Italiano per il Controllo delle Affermazioni sulle Pseudoscienze'nin (İtalyan Sahte Bilim İddialarını Araştırma Komitesi) CICAP'ın kurulmasına öncülük etti.[7]

Ödülleri

Unvanları

İtalya Büyük Yıldızlı Şövalyesi -unvan şeridiİtalya Büyük Yıldızlı Şövalyesi
— Roma, 9 Ocak 1996[8]
İtalya Kültür ve Sanat Altın Madalyası -unvan şeridiİtalya Kültür ve Sanat Altın Madalyası
— Roma, 13 Ocak 1997[9]
Almanya Pour le Mérite Madalyası -unvan şeridiAlmanya Pour le Mérite Madalyası
— 1999
Fransa Légion d'honneur Subayı -unvan şeridiFransa Légion d'honneur Subayı
— 2003
Fransa Légion d'honneur Kumandanı -unvan şeridiFransa Légion d'honneur Kumandanı
— Paris, 13 Ocak 2012[10]
Fransa Sanat ve Edebiyat Kumandanı -unvan şeridiFransa Sanat ve Edebiyat Kumandanı
— 1985
Almanya Yıldızlı Büyük Liyakat Nişanı -unvan şeridiAlmanya Yıldızlı Büyük Liyakat Nişanı
— 2009
Asturias Prensliği Kültür ve Sanat Madalyası (İspanya) -unvan şeridiAsturias Prensliği Kültür ve Sanat Madalyası (İspanya)
— 2000

Yayınlanmış eserleri

Denemeleri

  • Somon Balığıyla Yolculuk (II Secondo Diario Minimo), Can, 9. Baskı: Ocak 2020, 9789750732751
  • Beş Ahlak Yazısı (Cinque scritti morali), Can, 12. Baskı : Ocak 2020, 9789750734441
  • Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti (Sei passeggiate nei boschi narrativi), Can, 14. Baskı: Aralık 2019, 9789750734434
  • Orta Çağ Estetiğinde Sanat ve Güzellik (Arte e bellezza nellestetica medievale), 9. Baskı: Ekim 2019 9789750734458
  • Günlük Yaşamdan Sanata (Il costume di casa, Dalla periferia dell'impero, Sette anni di desiderio), Can, 8. Baskı: Eylül 2019 9789750733444
  • Yanlış Okumalar (Diario minimo), Can, 10. Baskı: Aralık 2019, 9789750732744
  • Orta Çağ'ı Düşlemek (Travels in Hyperreality, Sette anni di desiderio, Sugli specchi e altri saggi), Can, 7. Baskı: Kasım 2019
  • Açık Yapıt (Opera aperta), Can, 3. Baskı : Ocak 2019 9789750733376
  • Edebiyata Dair (Sulla letteratura), Can, 3. Baskı: Aralık 2019 9789750733413
  • Yorum ve Aşırı Yorum (Interpretation and Overinterpretation), Can, 8. Baskı: Mart 2015 9789755106953
  • Düşman Yaratmak (Costruire il nemico e altri scritti occasionali) Doğan Kitap
  • Yengeç Adımlarıyla: Sıcak Savaşlar Ve Medyatik Popülizm (A passo di gambero. Guerre calde e populismo mediatico), 978-605-09-1116-9

Romanları

Çocuk Kitabı

İncelemeleri

  • Tez Nasıl Yazılır? (Come Si Fa Una Tesi di Laurea) Can, 7. Baskı: Aralık 2019 9789750736452
  • Efsanevi Yerlerin Tarihi (Storia delle Terre e dei Luoghi Leggendari) Doğan Kitap, 2015 6050927308
  • Popüler Roman Kahramanları, (Il superuomo di massa. Studi sul romanzo popolare) Alfa, 2017, 9786051714561
  • Alımlama Göstergebilimi, Düzlem, 1991.
  • Budalalıktan Deliliğe, (Cronache di Una Societa Liquida Pape Satan Aleppe), Kırmızı Kedi, 2017 9786052980996
  • Genç Bir Romancının İtirafları (Confessions of a Young Novelist), Kırmızı Kedi, 2017 9789944756914
  • Mimarlık Göstergebilimi (La Struttura Assente) Daimon, 2019, 9786056558856

Söyleşileri - Dersleri

  • Kitaplardan Kurtulabileceğinizi Sanmayın (Nespérez pas vous débarrasser des livres) Can, 6 .Baskı : Eylül 2018 9789750711848
  • Devlerin Omuzlarında: Milano Dersleri (Sulle Spalle dei Giganti), Doğan Kitap, Mart 2019, 6050960461
  • Zamanların Sonu Üstüne Söyleşiler, (Entretiens sur la fin des temps), YKY, 2001 9789750802065
  • İnanç ya da inançsızlık: Yüzleşme / Umberto Eco, Kardinal Martini (In cosa crede chi non crede?), 1001 Kitap, 2005, 9758992066

Tarih Kitapları

  • (Editör) Antik Roma, Alfa, 2021, 9786254493430
  • (Editör) 16. Yüzyıl - Rönesans Çağı (Il Seicento, L'età del Barocco, Delle Scienze, Del Metodo) Alfa, 2019 9786050380736
  • (Editör) Antik Yakındoğu, Alfa, 2018, 6051717803
  • (Editör) Antik Yunan, Alfa, 9786051716084
  • (Editör) Orta Çağ: Barbarlar - Hristiyanlar - Müslümanlar (Idade Média – Bárbaros, cristãos e muçulmanos), Alfa, 2019, 9786051069111
  • (Editör) Orta Çağ 2: Katedraller - Şövalyeler - Şehirler (Il Medioevo. Cattedrali, cavalieri, città), Alfa, 2017, 9786051069111
  • (Editör) Orta Çağ 3: Şatolar - Tüccarlar - Şairler (Il Medioevo. Castelli, mercanti, poeti), Alfa, 2019, 9786051711126
  • (Editör) Orta Çağ 4: Keşifler - Ticaret - Ütopyalar (Idade Média – Explorações, Comércio e Utopias), Alfa, 2017, 9786051711867

Kültür - Sanat Tarihi

  • Güzelliğin Tarihi (Storia della Bellezza), Doğan Kitap, 9786050905717
  • Çirkinliğin Tarihi (Storia della Bruttezza), Doğan Kitap, 978-605-09-6417-2
  • Avrupa Kültüründe Kusursuz Dil Arayışı, (La Ricerca Della Lingua Perfetta), Literatür, 2004, 9789750402364

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Dünyaca ünlü yazar Umberto Eco yaşama gözlerini yumdu". Sputnik. 20 Şubat 2016. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2016. 
  2. ^ "Umberto Eco İstanbul'daydı". 14 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014. 
  3. ^ "Sedat Bornovalı anlatıyor: Ünlü yazar Umberto Eco'yla İstanbul'da 5 gün". www.turizmguncel.com. Turizmguncel.com sitesi, 18 Mart 2016. 20 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2016. 
  4. ^ "'Dünyadaki insanların çoğu aptaldır' İki dev yazardan edebiyat, roman ve romancılık üzerine sohbet". www.milliyet.com.tr/. Milliyet gazetesi, 10 Nisan 2013. 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2016. 
  5. ^ New Essays on Umberto Eco (İngilizce). Cambridge University Press. 1 Ocak 2010. ss. 141-156. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023. 
  6. ^ Umberto Eco'dan ilginç vasiyet radikal.com.tr kaynağından tarihinde arşivlenmiş 11 Mart 2019 kopyası. Erişim Tarihi: 23 Şubat 2020.
  7. ^ "Liukkonen, Petri. "Umberto Eco" . Kitaplar ve Yazarlar". 4 Ağustos 2006. 4 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2023. 
  8. ^ "Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana" (İtalyanca). İtalya Cumhurbaşkanlığı Sitesi. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2013. 
  9. ^ "Medaglia d'oro ai benemeriti della cultura e dell'arte" (İtalyanca). İtalya Cumhurbaşkanlığı Sitesi. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2013. 
  10. ^ "Scrittori Umberto Eco all Eliseo Onorato da Sarkozy con Legion d'Honneur" (İtalyanca). Libero Quotidiano. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adriano Celentano</span> İtalyan şarkıcı

Adriano Celentano İtalyan müzisyen, şarkıcı, besteci, oyuncu, televizyon sunucusu ve film yapımcısıdır. Dansı nedeniyle "il Molleggiato" (esnek) olarak anılır.

<i>Gülün Adı</i>

Gülün Adı, İtalyan yazar Umberto Eco'nun 1980'de yayımlanan tarihi polisiye romanı.

<span class="mw-page-title-main">Grazia Deledda</span> İtalyan yazar (1871-1936)

Grazia Deledda, İtalyan yazar. Doğalcılık akımının önde gelen isimleri arasında kabul edilir. Eserlerinde Sardunya'daki zorlu yaşam koşullarını tasvir eder. 1926'da edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü.

İtalyan Edebiyatı, İtalyan yazarlarca İtalyanca yazılmış edebiyat yapıtlarını kapsar. İtalya'nın siyasal birliğini 19. yüzyıla kadar kuramaması ve Katolik Kilisesi'nin etkisiyle, yazılı metinlerde uzun süre Latince kullanılmış ve yerel bir dilin yaygınlaşması öbür Avrupa ülkelerine göre daha geç başlamıştır. 12. ve 14. yüzyıllar arasında İtalya'da Fransızca düzyazı ve koşukla yazılmış romanslar okunmuş ve klasik metinlerden uyarlamalar yapılmıştır. Böylece 13. yüzyılda bir Fransız-İtalyan edebiyatı gelişmiştir. İtalyanlar Fransız öykülerini çoğu zaman uyarlayarak ve bunlara çeşitli eklemeler yaparak kaleme almışlardır. Bu edebiyatta Fransızca kullanılmakla birlikte, yazarlar yapıtlarına yer yer kendi lehçelerinin özelliklerini de katmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Dino Buzzati</span>

Dino Buzzati Traverso, İtalyan romancı, öykü yazarı, ressam, şair ve gazeteci.

Türkçede İtalyan edebiyatı, Türkçeye çevrilen İtalyanca eserlere ilişkin bir listedir.

<span class="mw-page-title-main">Leonardo Sciascia</span>

Leonardo Sciascia [okunuşu: Şaşa], İtalyan yazar ve siyasetçi.

<i>Foucault Sarkacı</i> (roman)

Foucault Sarkacı, İtalyan yazar ve filozof Umberto Eco tarafından yazılmış roman. 1988 yılında yayımlanmıştır. Türkçeye Şadan Karadeniz tarafından çevrilmiş, Can Yayınları tarafından basılmıştır.

<i>Kraliçe Loananın Gizemli Alevi</i> Umberto Eco romanı

Kraliçe Loana'nın Gizemli Alevi;, Umberto Eco tarafından kaleme alınan, İtalyanca 2004 yılında basılan roman.

<span class="mw-page-title-main">Giorgio Agamben</span> İtalyan filozof

Giorgio Agamben, çağdaş İtalyan filozoftur. Daha çok "Homo sacer" ile "istisna hali" kavramlarına yaptığı katkılarla ünlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sanremo Müzik Festivali</span>

Il Festival della Canzone Italiana di Sanremo, İtalya'da bulunan Sanremo şehrinde gerçekleştirilen, yalnızca festival için özel olarak bestelenen şarkıların yarıştığı popüler bir İtalyan müzik festivali. Çoğunlukla Festival di Sanremo ve İtalya dışında Sanremo Music Festival olarak bilinir. Festival, Eurovision Şarkı Yarışması'na ilham kaynağı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Isabella Ferrari</span> İtalyan oyuncu

Isabella Ferrari, İtalyan oyuncu. Oynadığı romantik-dram türünde filmlerle tanınır.

Prag Mezarlığı, İtalyan yazar Umberto Eco'nun 2010 yılında yayımlanan romanı. 2012 yılında Independent Foreign Fiction Prize adayları arasında gösterilen yapıtın, Eco'nun Gülün Adı adlı çalışmasının ardından yazdığı en iyi kitap olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Giusva Branca</span> İtalyan gazeteci

Giuseppe Valerio Branca ya da Giusva, İtalyan gazeteci, blog yazarı ve spor menajeri. İtalya'nın Viola Reggio Calabria takımının başkanıdır.

Şadan Karadeniz, Türk yazar ve çevirmendir.

<span class="mw-page-title-main">Ugo Tognazzi</span> İtalyan aktör

Ugo Tognazzi İtalyan bir film, televizyon ve tiyatro oyuncusu, yönetmen ve senaryo yazarıydı.

<span class="mw-page-title-main">Giovanni Papini</span> İtalyan gazeteci

Giovanni Papini İtalyan bir gazeteci, denemeci, edebiyat eleştirmeni, şair ve romancıydı. Aykırı düşüncelere sahip ateşli bir polemikçi olan Giovanni Papini, 20. yüzyılın ilk yarısının tartışmalı edebi kişiliklerinden biridir. "Il Crepuscolo dei Filosofi'de, çağdaş batı kültürünün altı büyük düşünürü olan Kant, Hegel, Schopenhauer, Comte, Spencer ve Nietzsche'ye eleştiriler getirir. 1931 yılında yayımlanan Gog'da I. Dünya Savaşı sırasında büyük bir servet edinen ve dünyayı gezmekte olan Amerikalı bir milyarderin hikâyesini anlatır. Dünyada olup bitenin nedenini arayan bu saf ve cahil Amerikalı, Bernard Shaw'dan Gandhi'ye, Freud'dan Einstein'a kadar birçok ünlü kişiyle karşılaşır.

1400-1499 dönemindeki İtalya'nın kültürel ve sanatsal olaylarına toplu olarak Quattrocento denir. İtalyan'ların 1400 yılını tanımlamak için kullandıkları 400 kelimesinin İtalyanca anlamı olan ''millequattrocento'' kelimesinden gelir. Quattrocento, Geç Orta çağ'ın, erken Rönesans'ın ve genellikle 1495 ile 1500 arasında başladığı iddia edilen Yüksek Rönesans'ın sanatsal stillerini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Chiara Frugoni</span> İtalyan tarihçi

Chiara Frugoni, Orta Çağ ve kiliseler tarihi konusunda uzmanlaşmış İtalyan tarihçi. 1994 yılında Francesco e l'invenzione delle stimmate başlıklı makalesiyle Viareggio Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Elena Gianini Belotti</span>

Elena Gianini Belotti, İtalyan yazar, eğitimci ve aktivist.