İçeriğe atla

Ulya Vogt Göknil

Ulya Vogt Göknil
Doğum4 Ocak 1921
İstanbul, Türkiye
Ölüm9 Temmuz 2014 (93 yaşında)
Zürih, İsviçre
MeslekSanat tarihçisi
EvlilikAdolf Max Vogt
Çocuk(lar)Nedim Peter Vogt
Ebeveyn(ler)Bedri Nedim Göknil - babası
Seniha Bedri Göknil - annesi
Akraba(lar)Nazan İpşiroğlu - Kız kardeşi
Zehra İpşiroğlu - Yeğeni

Ulya Vogt-Göknil (4 Ocak 1921 İstanbul - 9 Temmuz 2014 Zürih), öncelikle İslam mimarisi (mimarlık) üzerine araştırma yapan ve yayınlayan İsviçreli bir mimarlık tarihçisi ve Türk kökenli yazardı.

Hayatı ve kariyeri

Ulya Göknil, Bedri Nedim Göknil ve Seniha Bedri Göknil'in kızı olara 1921'de İstanbul'da doğdu.[1] Küçük kız kardeşiyle birlikte İstanbul'da büyüdü ve 1940'tan 1945'e kadar Güzel Sanatlar Akademisi'nde mimarlık okudu. Osmanlı-İslam geleneğini inşaatla ilgili modern fikirlerle ilişkilendiren hocası Sedat Hakkı Eldem'in teşvikiyle mimarlık teorisi ve tarihiyle özellikle ilgilendi. Mimarlık eğitimini tamamladıktan sonra İsviçre'ye gitti. Orada 1947'den 1950'ye kadar Zürih Üniversitesi'nde sanat tarihi okudu. Gotthard Jedlicka yönetimindeki “Mimari Tanımlama ve Mekan Kavramı” doktorasıyla, özellikle Doğu'nun[2] ve Batı'nın kutsal mimarisi arasındaki, mimari tarihsel etkilerin etkileşimleri üzerine gelecekteki araştırmasının temelini geliştirdi. Sanat tarihçisi Adolf Max Vogt ile evlenerek[3] kurdu ve bu evlilikten iki oğlu oldu. Evlendikten sonra Zürih'e yerleşti ve Alfred Roth'un H59 evinde yaşadı.

1999/2000 yılında Ulya Vogt-Göknil, Salzburg Üniversitesi Sanat Tarihi Enstitüsü'nde misafir profesör olarak bulundu ve “İslam Mimarisinde Geometri, Tektonik ve Işık” konusunda ders verdi.[2]

Ulya Vogt-Göknil, 9 Temmuz 2014'te 93 yaşında Zürih'te öldü.[3]

Aile

Babası Demokrat Parti'den 4. Dönem İstanbul Milletvekili Bedri Nedim Göknil, Annesi ise Goethe Nişanı sahibi çevirmen Seniha Bedri Göknil'dir. Oğullarından biri Zürihli hukukçu Nedim Peter Vogt'tur.[4] Yeğeni yazar Zehra İpşiroğlu, kız kardeşi Hatice Nazan Göknil'in (1923–2015) sanat tarihçisi Mazhar Şevket İpşiroğlu ile olan evliliğinden olmuştur.

Eserleri

“Carceri” (1958)
  • Yeni sanat tarihçileri arasında mimari tanım ve mekan kavramı. Zürih Üniversitesi Felsefe Fakültesi'nden doktora derecesi alma üzerine inceleme. JJ Groen ve Zoon, Leiden 1951.
  • Temel mimari kavramlar ve mekânsal deneyim. Origo, Zürih 1951.
  • Giovanni Battista Piranesi “Carceri” . Origo, Zürih 1958[5]
  • Osmanlı Türkiyesi. Fotoğraflar Eduard Widmer. Hirmer, Münih 1965.
  • Cami. Kutsal mimarinin temel biçimleri. Artemis, Zürih 1978.
  • Erken İslam kemerli duvarları. Antik çağ ile Batı Orta Çağ arasındaki önemi. Akademik basım ve yayıncılık şirketi, Graz 1982.
  • Sinan. Wasmuth, Tübingen 1993.
  • İslam mimarisi üzerine yazı. Wasmuth, Tübingen 2007.

Kaynakça

  1. ^ Widmung in Giovanni Battista Piranesi: «Carceri», 1958, S. 7.
  2. ^ a b "Vermittlung zwischen zwei Welten". Neue Zürcher Zeitung (Almanca). 3 Şubat 2001. ISSN 0376-6829. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 
  3. ^ a b "Ulya Vogt Göknil'i kaybettik". Türkiye Turizm. 11 Temmuz 2014. 16 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 
  4. ^ Todesanzeige in der NZZ vom 12. Juli 2014.
  5. ^ Bauer, Hermann (1959). "Ulya Vogt-Göknil, Giovanni Battista Piranesi, "Carceri"". Kunstchronik. Monatsschrift für Kunstwissenschaft (Almanca). 12 (7): 190-198. doi:10.11588/kc.1959.7.70024. ISSN 0023-5474. 16 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ), merkez kampüsü İstanbul'un Fındıklı semtinde bulunan devlet üniversitesidir. Ağırlıklı olarak görsel sanatlar, mimarlık, sahne sanatları ve müzik alanında eğitim vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de mimarlık</span> Türkiyenin mimari geçmişine genel bir bakış

Türkiye'de mimarlık, Türk mimarisi veya Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarisi 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin toprakları üzerinde süregelen mimarlık sürecini inceler. Türkiye’deki mimarlık uygulamaları belli dönemlerde yaygın olan mimari akımlardan, cumhuriyet tarihi boyunca yaşanan belli sorunlardan ve çelişkilerden etkilenerek veya onlara tepki olarak oluşmuştur. Bu çelişkilerden başta geleni özellikle cumhuriyetin ilk dönemlerinde gündeme gelen Doğu-Batı ikilemidir. Buna ek olarak ulusal-evrensel, geleneksel-modern veya dindarlık-laiklik gibi ikilemler ve farklı siyasi görüşler de mimarlık uygulamalarının seyrini etkilemiştir. Bu dönemlerin birbirinden kesin olarak ayrılması pek mümkün değildir. Bazı akımlar diğerleri ile iç içe belirli bir zaman dilimine kadar varlığını sürdümüşler; bir dönemin veya ekolün temsilcisi olarak nitelendirilen bazı Türk mimarlar, kariyerlerinin ileriki dönemlerinde daha farklı stillerde de eserler tasarlamışlardır.

Alexandre Vallaury, İstanbullu Fransız asıllı mimar.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı mimarisi</span> Osmanlı mimarisine genel bakış

Osmanlı mimarisi, Osmanlı İmparatorluğu'nun beylik olarak kurulup, imparatorluk olarak yayıldığı ve hüküm sürdüğü dönemlerde inşa ettiği veya fikir öncülüğü yaptığı mimari üslupları ve eserleri kapsar. Osmanlı mimarisi kendinden önce gelen Erken dönem Anadolu Türk mimarisi, Selçuklu mimarisi, Bizans mimarisi, İran mimarisi ve Memlük mimarisi'nden etkilenmiştir. Osmanlı mimarisinin, Akdeniz ile Ortadoğu mimari geleneklerinin sentezi olduğunu düşünen mimarlık eleştirmenleri de vardır. Her ne kadar farklı dönemlerdeki ihtiyaca ve teknolojiye göre farklı yapı türleri inşa edildiyse de, genelde Osmanlı'nın hakim olduğu bölgelerde camiler ve çevresinde yapıların inşa edilmesi sıklıkla rastlanan bir olguydu. Camiler, çevrelerine yapılan sosyal yapılarla birlikte bir külliye teşkil ediyorlardı.

İkinci Ulusal Mimari Akımı veya Yeni Yöreselcilik, 1939 ile 1950 yılları arasında Türkiye’de etkisini göstermiş ve dönemin yükselen totaliter ve milliyetçi düşünce ve üsluplarından etkilenmiş bir mimarlık üslubudur.

<span class="mw-page-title-main">Giulio Mongeri</span> İtalyan mimar

Giulio Mongeri Levanten kökenli Türk vatandaşı mimar.

<span class="mw-page-title-main">Bizans mimarisi</span> Doğu Roma mimarisine genel bakış

Bizans mimarisi, Bizans İmparatorluğu mimarisidir. İmparatorluk, Büyük Konstantin, Roma İmparatorluğu başkentini Roma'dan Byzantion'uma doğuya taşıdığı 330 yılından sonraki Roma İmparatorluğu'nun sanatsal ve kültürel varlığını adresler. Byzantion, "Yeni Roma", sonradan Konstantinopolis ismini almıştır, bugün İstanbul olarak adlandırılmaktadır. İmparatorluk, bir Milenyumdan fazla yaşamış, Avrupa'da Orta Çağ ve Rönesans mimarlığını etkin şekilde etkilemiş, 1453 yılında İstanbul'un fethinden sonra Osmanlı mimarisini etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Manifaturacılar Çarşısı</span>

İstanbul Manifaturacılar Çarşısı veya kısa ismiyle İMÇ Atatürk Bulvarı’nın Bozdoğan Kemeri ile Unkapanı arasındaki bölgesinde yer alan ve 1.117 adet dükkândan oluşan bir çarşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hüsrev Tayla</span>

Hüsrev Tayla Türk mimar. En çok Ankara'da yer alan Kocatepe Camii ve İstanbul'da yer alan Şakirin Camii tasarımlarıyla tanınmıştır.

Ersen Gürsel, Türk mimar.

<span class="mw-page-title-main">Afife Batur</span>

Afife Batur, Türk bir mimar, mimarlık tarihçisi ve eğitimcidir. İTÜ Mimarlık Fakültesinde profesör olarak cumhuriyet dönemi Türkiye mimarisi, geç dönem Osmanlı mimarisi, çağdaş mimarlık, rölöve ve restorasyon alanlarında ders vermiş, sayısız tez danışmanlığı yürütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Fatih Sultan Mehmet Han, Sinan Ağa Bin Abdurrahman, Nurbanu Valide Sultan, Hatice Sultan ve Hacı Abdülaziz Ağa Mazbut Vakıfları tarafından 2010 yılında İstanbul'da kurulmuş bir vakıf üniversitesidir. Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi ile birlikte Vakıflar Genel Müdürlüğüne bağlı İki üniversiteden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Eser Gültekin</span> Mimar Doç.Dr.

Rukiye Eser Öztaşçı Gültekin,, Türk Mimar. Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar / Mimarlık Fakültesi Kurucu Mimarlık Bölüm Başkanı.T.C Artvin Çoruh Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Kurucu Mimarlık Bölüm Başkanı ve Dekanı

Nazan İpşiroğlu, Türkiye'nin ilk sanat tarihi ve felsefe öğretmenlerindendir. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği'nin eski üyesidir ve Türkiye'de müzik eğitimi üzerine birçok çalışması vardır. Aynı zamanda kendisi gibi sanat tarihçisi olan Mazhar Şevket İpşiroğlu'nun eşi, Ulya Vogt-Göknil'in kardeşi, Zehra İpşiroğlu'nun da annesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gülru Necipoğlu</span> Türk sanat tarihçisi

Gülru Necipoğlu Kafadar, 3 Nisan 1956, İstanbul doğumlu bir sanat ve mimarlık tarihi profesörüdür. 1987 yılında ders vermeye başladığı Harvard Üniversitesi'nin Sanat ve Mimarlık Tarihi Bölümü'nde 1993'ten beri Ağa Han Profesörü ve Ağa Han İslam Mimarisi Programı'nın direktörüdür. Doktora derecesini 1986'da Harvard Üniversitesi'nde, lisans derecesini Wesleyan Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü'nde ve lise eğitimini İstanbul Robert Lisesi'nde tamamlamıştır. Osmanlı tarihçisi ve Harvard Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Cemal Kafadar'ın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Gürol Sözen</span>

Gürol Sözen Türk ressam, yazar, heykeltıraş, sanat tarihçisi.

Hamit Kemali Söylemezoğlu, Türk mimar, şehir şehir plancısı, yazar ve akademisyendir.

Muharrem Hilmi Şenalp, Türk mimardır. Eserleri genellikle Osmanlı mimarisinden esinlenmiştir. Kendi deyimiyle "yeni strüktürler deneyerek farklı bir uslûb oluşturmaya çalışmakta, taklide yeltenmeden alışılmışın dışında farklı bir mimari dil kullanmaya gayret etmektedir." Şenalp, Kanuni Sultan Süleyman için çalışan 16. yüzyıl mimarı Mimar Sinan'dan ilham alıyor.

<span class="mw-page-title-main">Atilla Galatalı</span>

Atilla Galatalı, Türk seramik sanatçısı. Türkiye'de seramik sanatının kurucularından biri olarak kabul edilen Galatalı, 1970'lerde mimari yapılarda ürettiği duvar panolarıyla öne çıkmaktadır. Dengeli yalın anlatım üslubu ve soyut biçim anlayışı ile bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Seniha Bedri Göknil</span> Türk yazar ve çevirmen

Seniha Bedri Göknil Türk yazar ve Goethe Nişanı sahibi çevirmen. İlk Türk oyun çevirmenlerden birisidir. Almanca ve Fransızca bir çok oyunu Türkçeye çevirdi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.