İçeriğe atla

Uluslararası üslup

Uluslararası üslup veya uluslararası tarz veya Enternasyonal Stil (İngilizce: International Style) 1920'li ve 1930'lu yılarda popüler olmuş bir modern mimari akımıdır.

Bu akımın ismi Henry-Russell Hitchcock ve Philip Johnson adlı iki mimarın 1932 yılında New York şehrinde yer alan MoMa müzesinde gerçekleşen Uluslararası Modern Mimari Sergisi (İngilizce: International Exhibition of Modern Architecture) için yazdıkları bir kitaba dayanmaktadır.

Bu serginin amacı o zamana kadar dünyanın çeşitli yerlerinde pratiğe dönüşebilmiş Modern mimari eserlerini kategorize etmek ve tanımlamaktır. Bu amaca uygun olarak Henry-Russell Hitchcock ve Philip Johnson dönemin stilini tanımlamak istiyorlardı. Bu bağlamda üç kavramı tanımladılar:

  • Kütlenin değil de hacmin ifadesi
  • Kalıplaşmış simetri değil de denge
  • Süslerin kullanılmaması

Sergide yer alan tüm eserlerde bu kurallara uyulup uyulmadığı hususuna dikkat edildi.[1] Bu dönemden önce aynı terimin aynı amaçla kullanılması Walter Gropius’a ait Internationale Architektur ve de Ludwig Hilberseimer’e ait olan Internationale neue Baukunst yayınlarında da rastlanmıştır.[2]

Avrupa'daki uygulamalar

Uluslararası üslubun Avrupa kıtasındaki ilk uygulamalarına 1900’lu yılların başından itibaren rastlanmaya başlamıştır. Bu dönemdeki önden gelen tasarımcılar Brüksel’de Victor Horta ve Henry van de Velde; Barselona'dan Antonio Gaudi; Viyana'dan Otto Wagner ve Glasgow'dan Charles Rennie Mackintosh’tur.

Ancak bu üslubun esas yaygınlaşması 1920’li yılları bulmuştur. Batı Avrupa’da yayılan bu üslup Hollanda’da de Stijl hareketini başlatanlar arasında yaygınlaşmıştır. Ayrıca dönemin ünlü mimarlarından Le Corbusier ve de Bauhaus ekolünden birçok tasarımcı bu stilde eserler tasarlamışlardır.

Her ne kadar bu maddenin girişinde belirtilen üç amaç esas anlamlarını korumuşlarsa da zamanla bu stili açıklamak için şu dört slogana başvurulmuştur:

  • Süs kullanmak suçtur (ornament is a crime)
  • Malzemelere dürüstlük (truth to materials)
  • Biçim işlevi takip eder (form follows function)
  • Le Corbusier’in bir tanımı olan: evler yaşamak amaçlı makinelerdir. (machines for living)

Türkiye'deki uygulamalar

Nevzat Erol’un tasarladığı ve de İstanbul’un Saraçhane bölgesinde bulunan İstanbul Belediye Sarayı ve aynı dönemlerde İstanbul’un Harbiye semtinde inşa edilen ve İstanbul Hilton Oteli yapıları Türkiye mimarlık tarihindeki ilk en önemli uluslararası stil örneklerinden kabul edilmektedir.[3]

Mimarlar

Kaynakça

  1. ^ Henry Russell Hitchcock, Philip Johnson. The International Style 27 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. W. W. Norton & Company, 1997. ISBN 0-393-31518-5
  2. ^ Panayotis Tournikiotis. The Historiography of Modern Architecture. MIT Press, 1999. ISBN 0-262-70085-9
  3. ^ "Belediye Sarayı'nın Mimarı Nevzat Erol vefat etti". Arkitera.com. 22 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2011. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta International style ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de mimarlık</span> Türkiyenin mimari geçmişine genel bir bakış

Türkiye'de mimarlık, Türk mimarisi veya Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarisi 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin toprakları üzerinde süregelen mimarlık sürecini inceler. Türkiye’deki mimarlık uygulamaları belli dönemlerde yaygın olan mimari akımlardan, cumhuriyet tarihi boyunca yaşanan belli sorunlardan ve çelişkilerden etkilenerek veya onlara tepki olarak oluşmuştur. Bu çelişkilerden başta geleni özellikle cumhuriyetin ilk dönemlerinde gündeme gelen Doğu-Batı ikilemidir. Buna ek olarak ulusal-evrensel, geleneksel-modern veya dindarlık-laiklik gibi ikilemler ve farklı siyasi görüşler de mimarlık uygulamalarının seyrini etkilemiştir. Bu dönemlerin birbirinden kesin olarak ayrılması pek mümkün değildir. Bazı akımlar diğerleri ile iç içe belirli bir zaman dilimine kadar varlığını sürdümüşler; bir dönemin veya ekolün temsilcisi olarak nitelendirilen bazı Türk mimarlar, kariyerlerinin ileriki dönemlerinde daha farklı stillerde de eserler tasarlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Modern mimarlık</span>

Modern mimarlık, 19. yüzyıl'ın Eklektisist mimarlığına karşı çıkan özgün yaratma yanlısı tüm mimari akımların genel adıdır. Eklektisizmin geçmişten biçim aktarmaları yapan tutumuna karşıt olarak, tüm modern akımlar mimari biçimlerin çağa ve güncel koşullara göre oluştuğu görüşü doğrultusunda çalışmışlardır. Kabaca, Art Nouveau'nun ortadan kalkışından, 1910'dan sonra, 1970'lere dek gelişen tüm akımlar modern mimarlık kapsamı içinde değerlendirilebiler. Bunlar tasarım anlayışları açısından birbirlerinden çok farklı kutuplarda yer alsalar da temelde tarihten yararlanmayı yadsıyışlarıyla ortaklaşırlar. 1970'lerden bu yana modern mimarlık Postmodernizm karşısında sürekli gerileyerek, yerini tarihselci bir akıma terk etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Le Corbusier</span> İsviçre asıllı Fransız mimar, tasarımcı, şehirci ve yazar (1887-1965)

Le Corbusier olarak tanınan Charles-Edouard Jeanneret İsviçre asıllı Fransız mimar. Modernizm'e ve Uluslararası Uslüp'e yaptığı katkılar ile tanındı. Kariyeri uzun yıllar sürdü ve Avrupa'da, Hindistan'da ve Rusya'ya başlıca olmak üzere oldukça mühim binalar inşa etti. Aynı zamanda; şehir plancısı, ressam, heykeltıraş, yazar ve modern mobilya tasarımcısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Art deco</span> özellikle 1920 ve 1930larda Fransada yaygınlaşan akım

Art deco Fransa kökenli sanat akımıdır. 1920'li yıllardan sonra, özellikle mimari alanında görülmüştür. Adını 1925 yılında yapılan Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes sergisinden almıştır. Art nouveau'nun hemen ardından gelen bu akım, ondan farklı olarak el emeğine değil, sanayiye dayalıdır. Desenleri geometriktir. Art nouveau'da olduğu gibi Gotik süsleme öğelerinden yararlanılır. 1930'lardan sonra, mimarların mimariyi süsten ayırmak istemeleri ve süslemeyi değil işlevselliği savunmalarıyla son bulmuş; fakat 1960'lı yıllarda yeniden saygı görmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fransa mimarisi</span>

Fransız mimarisi veya Fransa mimarisi, Fransız ve yabancı asıllı mimarların Fransa Cumhuriyeti coğrafi sınırları içinde tasarladığı veya inşa ettiği mimari eserlere verilen genel isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Postmodern mimari</span>

Postmodern mimari ilk örneklerinin 1950'lerde başladığı varsayılan ve günümüz mimarisinde de etkisini sürdüren uluslararası bir üsluptur. Mimarlıkla postmodernitenin habercisi, genellikle modernizmin sahip olduğu uluslararası üslubun biçimciliğine bir yanıt olarak "nüktenin, süslemenin ve göndermenin" geri dönüşüdür. Pek çok kültürel hareket gibi, postmodernizmin en fazla dillendirilen ve görünür olan fikirleri mimaride gözlemlenebilir. Modernizmin işlevsel olan ve resmîleştirilen şekilleri ve alanları tam aksi yöndeki bir estetikle yer değiştirmiştir: üsluplar çarpışır, kendi için biçim anlayışı ortaya çıkar ve tanıdık üslup ve alanlara bakmanın yeni biçimleri fazlalaşır.

<span class="mw-page-title-main">Art Nouveau</span> 19. yüzyılın sonunda endüstrileşmenin getirdiği seri üretime tepki olarak doğan ve eklektisizmden etkilenen sanat akımı

Art Nouveau, zarif dekoratif süslemelerin ön plana çıktığı, kıvrımların ve bitkisel desenlerin sıklıkla kullanıldığı bir sanat akımıdır. Köklerinin Londra merkezli Arts & Crafts Hareketi'ne dek gittiği söylenebilir. Avrupa ve Amerika'yı etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fonksiyonalizm (mimarlık)</span>

Fonksiyonalizm, mimarların binaları sadece amaçlarına göre tasarlamasını öngören bir prensip ve mimari akım. İlk aşamada oldukça net görünen bu tanım, modern mimarlık başta olmak üzere farklı mimarlık alanlarında kafa karışıklığına ve hararetli tartışmalara yol açmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Oscar Niemeyer</span>

Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho, bilinen adıyla Oscar Niemeyer, Brezilyalı mimar. Uluslararası modern mimarlığın en önemli temsilcilerinden. Dökme betonunun estetik amaçlar için farklı biçimlerde kullanılmasının öncülüğünü yapan mimarlardan biri.

<span class="mw-page-title-main">Gordon Bunshaft</span> Amerikalı mimar (1909 – 1990)

Gordon Bunshaft 20. yüzyılda ağırlıklı olarak ABD’de eserler vermiş bir mimardır.

Philip Cortelyou Johnson, dünyaca ünlü Amerikalı bir mimardır. Son derece kalın ve yuvarlak gözlükleri ile Amerikan mimarlık camiasındaki en tanınmış kişilerin başında gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dekonstrüktivizm</span> 1980lerin sonunda ortaya çıkan postmodern mimari akım

Dekonstrüktivizm ya da yapısal analiz, 1980'lerin sonlarında ortaya çıkan postmodern mimari akımı. Yapıyı oluşturan mimari unsurların bütünlüğünün parçalanması, yüzeylerle yapılan oyunlar, dış cephe gibi mimari unsurların dikaçılı olmayan köşelerle yamultulması ve kaydırılması gibi yöntemlere dayanır. Dekonstrüktivist tarza sahip binalar bakanlara belirsizlik ve kargaşa hissi verir.

<span class="mw-page-title-main">Mimarlık tarihi</span>

Mimarlık tarihi farklı uygarlıklar, ülkeler ve zamanlardaki mimarlık tarihininin gelişimini inceler.

İkinci Ulusal Mimari Akımı veya Yeni Yöreselcilik, 1939 ile 1950 yılları arasında Türkiye’de etkisini göstermiş ve dönemin yükselen totaliter ve milliyetçi düşünce ve üsluplarından etkilenmiş bir mimarlık üslubudur.

<span class="mw-page-title-main">Brütalist mimari</span>

Brütalist mimari, 1950'lerde Birleşik Krallık'ta savaş sonrası yeniden yapılanma projeleri arasında ortaya çıkan bir mimari tarzdır. Brütalist binalar, dekoratif tasarımın üzerine yapı malzemeleri ve yapısal unsurları öne çıkaran minimalist yapılarla karakterizedir. Bu tarz, genellikle boyasız beton veya tuğla, açısal geometrik şekiller ve ağırlıklı olarak tek renkli bir renk paleti kullanır; çelik, ahşap ve cam gibi diğer malzemeler de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Belediye Sarayı</span> İstanbul Büyükşehir Belediyesi için inşa edilen bina

İstanbul Belediye Sarayı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi için inşa edilen bina. Mimar Nevzat Erol tarafından tasarlanmıştır. Günümüzde hala İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Mallet-Stevens</span>

Robert Mallet-Stevens, Fransız mimar ve tasarımcı. École Spéciale d'Architecture mezunu olan mimarın, çalışmalarını yaptığı yıllarda, çağdaşları kadar mimarlık literatürüne giremediği görülse de değeri sonradan anlaşılmıştır. Robert Mallet-Stevens, yurt dışındaki tek yapısı olan Mecidiyeköy Likör Fabrikası ile de modern Türk mimarlığında yerini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cinnah 19</span> Ankarada bir apartman

Cinnah 19; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir apartmandır.

<span class="mw-page-title-main">Yüzyıl Ortası Modern</span>

Yüzyıl ortası modern kabaca 1945'ten 1969'a kadar popüler olan iç mekan, ürün, grafik tasarım, mimari ve kentsel gelişim alanlarında bir Amerikan tasarım hareketidir ve Amerika'nın 2. Dünya Savaşı sonrası dönemini kapsar. 1950'lerin ortalarında bir stil tanımlayıcı olarak kullanılan terim, 1983 yılında Cara Greenberg tarafından Mid-Century Modern: 1950'lerin Mobilyaları adlı kitabının başlığında yeniden onaylandı ve şu anda dünya çapında akademisyenler ve müzeler tarafından önemli bir tasarım hareketi olarak tanınmaktadır. Yüzyıl ortası modern tasarım estetiği, dönemin Modernizm hareketi ile uyumlu, stil ve yapı bakımından moderndir. Tipik olarak temiz, basit çizgiler, malzemelerin dürüst kullanımı ile karakterize edilir ve genellikle dekoratif süslemeler içermez.

<span class="mw-page-title-main">Weißenhofsiedlung</span>

Weißenhofsiedlung, Almanya'nın Stuttgart kentinde bulunan bir konut sitesidir. Site, 1927 yılında Deutscher Werkbund tanıtımı kapsamında inşa edilmiş olup modern mimarinin ucuz, basit, verimli ve kaliteli konut sağlama arzusunun uluslararası bir vitriniydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.