Jeodezi ya da yerölçüm, yerkürenin modellenmesiyle, yerkürede ve dış alanında dört boyutlu kesin koordinat sistemlerini tanımlayan, referans ağlarını oluşturan, mekansal bilgileri bu ağ ve sistemlerle ilişkilendiren ve zamana bağlı değişimini izleyen ve genel anlamda yerkürenin şeklini tespit ve yeryüzünü ölçme işlemlerini konu edinen bilim dalı.
Fizikte, özel görelilik teorisi veya izafiyet teorisi, uzay ve zaman arasındaki ilişkiyi açıklayan bir bilimsel teoridir. Albert Einstein'ın orijinal çalışmalarında teori, iki varsayıma dayanmaktadır:
- Fizik yasaları, tüm süredurum referans çerçevelerinde değişmezdir.
- Işık kaynağının veya gözlemcinin hareketinden bağımsız olarak vakumdaki ışığın hızı, tüm gözlemciler için aynıdır.
Harita, yeryüzünün tümünün ya da bir parçasının belirli oranlarda küçültülmüş bir şekilde bir düzlem üzerinde gösterimidir. Yeryüzü düzleme açılamayan kapalı bir şekil olduğundan küçültme ile birlikte harita projeksiyonları kullanılarak düzleme izdüşüm işlemi de yapılır.
Global Positioning System, ABD hükümetine ait ve ABD Uzay Kuvvetleri tarafından yönetilen uydu tabanlı radyonavigasyon sistemidir. Dünya'daki ve Dünya yakınındaki GPS alıcılarına, en az dört GPS uydusunu görebilmeleri şartıyla coğrafi konum ve saat bilgisi sağlayan küresel uydu navigasyon sistemlerinden biridir. Uydular bir tür radyo sinyali yayarlar ve yeryüzündeki GPS alıcıları bu sinyalleri alıp yorumlayarak konum belirlenmesini gerçekleştirir.
Newton'un hareket yasaları, bir cisim üzerine etki eden kuvvetler ve cismin yaptığı hareket arasındaki ilişkileri ortaya koyan üç yasadır. İlk kez Isaac Newton tarafından 5 Temmuz 1687 tarihinde yayımlanan Philosophiae Naturalis Principia Mathematica adlı çalışmada ortaya konmuştur. Bu yasalar klasik mekaniğin temelini oluşturmuş, bizzat Newton tarafından fiziksel nesnelerin hareketleri ile ilgili birçok olayın açıklanmasında kullanılmıştır. Newton, çalışmasının üçüncü bölümünde, bu hareket yasalarını ve yine kendi bulduğu evrensel kütleçekim yasasını kullanarak Kepler'in gezegensel hareket yasalarının elde edilebileceğini göstermiştir.
- 1. Yasa
- Eylemsiz referans sistemi adı verilen öyle referans sistemleri seçebiliriz ki, bu sistemde bulunan bir parçacık üzerine bir net kuvvet etki etmiyorsa cismin hızında herhangi bir değişiklik olmaz. Bu yasa genellikle şu şekilde basitleştirilir: “Bir cisim üzerine dengelenmemiş bir dış kuvvet etki etmedikçe, cisim hareket durumunu korur.”
- 2. Yasa
- Eylemsiz bir referans sisteminde, bir parçacık üzerindeki net kuvvet onun çizgisel momentumunun zaman ile değişimi ile orantılıdır:
Takımyıldız, gökyüzünün bölündüğü 88 alandan her birine verilen isimdir. Terim genellikle, yanlış bir biçimde, görünüşte birbiriyle ilgili gözüken yıldız gruplarını tanımlamak için kullanılır.
WGS84, Küresel Konumlama Dizgesi'nin kullandığı yerlem yöntemlerinden birisidir.
Yarıçap, bir daire veya kürenin özeğinin (merkezinin) çemberine olan mesafesidir. Çapın yarısına eşittir.
GLONASS, Globalnaya navigatsionnaya sputnikovaya sistema veya Global Navigation Satellite System, tanımlamalarının kısaltmasıdır. Türkçe: Küresel Uydu Konumlandırma Sistemi veya Türkçe: Küresel Uydu Seyir Sistemi);
Fizikte konuşlanma sistemi farklı zaman dilimlerinde nesnelerin konum ve yönelim gibi özelliklerini belirlemek ve ölçmek için kullanılan bir koordinat sistemini ifade etmektedir. Ayrıca bu özelliklerin temsilinde kullanılan kümelerini de içerebilmektedir. Daha zayıf bir anlamda, bir konuşlanma sistemi yalnızca koordinatları betimlememektedir, aynı zamanda bu sistemde hareket eden nesnelerin ayırt edilmesinde her zaman dilimi için aynı üç boyutlu alanları da tanımlamaktadır.
Doppler Orbitography and Radiopositioning Integrated by Satellite (DORIS) bir Fransız uydu yörüngelerinin konumlandırma için belirlenmesinde kullanılan sistem.
Anahtar Deliği Biçimlendirme Dili Internet tabanlı, iki boyutlu haritalar ve üç boyutlu Dünya tarayıcılar içinde coğrafi şerhi ve görselleştirme ifade etmek için bir XML gösterimdir. KML başlangıçta Anahtar Deliği Dünya Görüntüleyicisi olarak seçildi, Google Earth ile kullanılmak üzere geliştirilmiştir. 2004 yılında Google tarafından satın alınan Keyhole, Inc tarafından yaratıldı. KML 2008'de Open Geospatial Consortium tarafından uluslararası bir ölçüt haline getirilmiştir. Google Earth'te görüntüleyebilirsiniz ve grafiksel KML dosyalarını düzenlenmesi mümkün olan ilk program olmuştur. Bu tür Marble gibi diğer projeler de KML desteği geliştirmeye başlamıştır.
Kesin Nokta Konumlandırma, Uluslararası Karasal Çerçevesi gibi dinamik ve küresel bir referans çerçevesinde tek bir (GNSS) alıcıyı kullanarak birkaç santimetre seviyesine kadar çok hassas konumlarını hesaplamak için bir Küresel uydu seyrüsefer sistemi (GNSS) konumlandırma yöntemidir. PPP yöntemleri bilinmektedir, pozisyonları ile bir veya birden fazla referans istasyonlarını kullanarak hataları ayırt eden (DGNSS) konumlandırma yöntemleri farklıdır. PPP yaklaşımı tek veya çift frekans olabilir tek alıcı ile kesin konumunu hesaplamak için küresel bir ağda hesaplanan kesin saatlerini ve yörüngelerini birleştirir.
İvmeli referans çerçevesi, ivmesi olan bir referans çerçevesidir. Genel olarak sıfırdan farklı bir ivme algılar. Kavisli uzay-zamanda tüm çerçevelerin eylemsiz olmayan durumu vardır.
Değişmez kütle, durgun kütle, gerçek kütle, tam kütle ya da sınır sistemleri durumunda basitce kütle, bir objenin veya Lorentz dönüşümlerine göre tüm referans çerçevelerinde aynı olan objelerin sisteminin toplam enerji ve momentum karakteridir. Eğer momentum çerçevesinin bir merkezi sistemde oluşuyorsa, sistemin değişmez kütlesi toplam enerjinin ışık hızının karesine bölümüyle bulunur. Diğer referans çerçevelerinde, sistemin enerjisi artar yalnız sistemin momentumu bundan çıkarılmıştır, yani değişmez kütle aynı kalır.
Cocoa, masaüstü işletim sistemi macOS için Apple'ın yerel nesne yönelimli programlama ve uygulama programlama arayüzüdür (API).
Jeodezik datum veya jeodezik sistem, bir koordinat sistemidir ve Dünya'daki yerleri bulmak için kullanılan bir veri noktasıdır. Referans noktaları arasındaki koordinat farklarına genel olarak veri değişimi denir.
Uluslararası Yer Dönme ve Referans Sistemleri Servisi,, özellikle Dünya Yönlendirme Parametresi (EOP) ve Uluslararası Göksel Referans Sistemi (ICRS) grupları aracılığıyla evrensel zaman ve referans çerçeve standartlarını sürdürmekten sorumlu organdır.
Uluslararası Göksel Referans Sistemi, Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından kabul edilen temel göksel referans sistemidir. Orijini, Güneş Sistemi'nin kütleler merkezinde ve uzaya sabitlenmiş eksen yönlerine sahiptir. Bu sabit referans sistemi, önceki başvuru sistemlerinden farklıdır. Önceki sistemler, yıldızların pozisyonlarını doğrudan "ekvator koordinatları, sağ açıklık ve dik açıklık (deklinasyon) gözlemleri" temel alınarak yayımlanmış Temel Yıldız Kataloglarına dayanmaktaydı ve belirli bir tarih ve saatte "ayrıcalıklı eksenler olarak... ortalama ekvator ve dinamik ekinoks"u benimsemişti.
Mutlak konum veya Matematik konumu coğrafi terminolojide kullanılan ve bir yerin enlem ve boylamlara göre Dünya üzerindeki yerini koordinat sistemiyle kesin olarak belirleyen konumdur.