İçeriğe atla

Uluslararası Ozon Tabakasının Korunması Günü

   Uluslararası Ozon Tabakasanın Korunması Günü
Güney yarımkürenin üzerindeki ozon deliği (1957 - 2001)
KutlayanlarBirleşmiş Milletler
TürüUluslararası
Başlama1994
Tarih16 Eylül
SıklıkYıllık

Uluslararası Ozon Tabakasının Korunması Günü, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 16 Eylül 1994 tarihinde kabul edilmiştir. 1995 yılından itibaren kutlanmaya başlanmıştır.

Bu tarih aynı zamanda, 1987 yılında imzaya açılan Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokülü'nün de imza tarihidir. Protokolün imzalanmasından 30 yıl sonra ozon tabakasındaki deliğin kapandığı gözlemlendi.[1]

Montreal Protokolü kapsamında taraflar, ozon tabakasını incelten maddelerin (ODS) tüketimini ve üretimini azaltmayı taahhüt etmektedir. Anlaşma, CFC'ler, HCFC'ler ve halonlar gibi kilit maddelerin aşamalı olarak ortadan kaldırılmasına yönelik bir programın ana hatlarını çizmektedir. Montreal Protokolü'nde 2016 yılında kabul edilen The Kigali Amendment (Kigali Değişikliği), güçlü sera gazları olan ancak ozon tabakasını inceltmeyen HFC'lerin (Kloroflorokarbon) aşamalı olarak azaltılmasına yönelik hükümler içermektedir.[2]

Yıllara Göre Temalar

Birleşmiş Milletler, ozon tabakasının korunmasının farklı yönlerini vurgulamak amacıyla Uluslararası Ozon Tabakasının Korunması Günü için her yıl belirli bir tema belirlemektedir. Aşağıda 2015-2023 yılları arasındaki temalar yer almaktadır:

  • 2023 : Montreal Protokolü: Ozon tabakasının sabitlenmesi ve iklim değişikliğinin azaltılması.[3]
  • 2022 : Montreal Protokolü@35: Dünyadaki yaşamı koruyan küresel işbirliği.[4]
  • 2021 : Montreal Protokolü - Bizi, yiyeceklerimizi ve aşılarımızı serin tutmak.[5]
  • 2020 : Yaşam boyu ozon: 35 yıllık ozon tabakası koruması.[6]
  • 2019 : 32 Yıl ve İyileşme.[7]
  • 2018 : Sakin Olun ve Devam Edin.[8]
  • 2017 : Güneşin altındaki tüm yaşamı önemsiyoruz.[9]
  • 2016 : Ozon ve iklim: Birleşmiş bir dünya tarafından restore edildi.[10]
  • 2015 : Ozonu Birlikte İyileştirmenin 30 Yılı.[11]

Kaynakça

  1. ^ "International Ozone Day Aims to Reduce HFCs - ABC Live". web.archive.org. 12 Eylül 2017. 12 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  2. ^ Nations, United. "International Day for the Preservation of the Ozone Layer". United Nations (İngilizce). 8 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2024. 
  3. ^ "Word Ozone Day 2023 Theme | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. 26 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2024. 
  4. ^ "WOD: Montreal protocol global cooperation protecting life on earth | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. 26 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2024. 
  5. ^ "MONTREAL PROTOCOL – KEEPING US OUR FOOD AND VACCINES COOL | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. 26 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2024. 
  6. ^ "Ozone for life: 35 years of ozone layer protection | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. 26 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2024. 
  7. ^ "32 Years and Healing | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. 26 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2024. 
  8. ^ "Keep Cool and Carry On | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. 1 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2024. 
  9. ^ "30th Anniversary of the Montreal Protocol: We are all ozone heroes | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. 26 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2024. 
  10. ^ "Ozone And Climate: Restored By A World United | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. 26 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2024. 
  11. ^ "Precious Ozone: 30th Anniversary Of The Vienna Convention And International Ozone Day 2015 | Ozone Secretariat". ozone.unep.org. 26 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

POP3, OSI referans modelinin uygulama katmanında çalışan bir E-posta iletişim protokolüdür. Bu protokol yerel E-posta alıcıları tarafından uzak sunucudan E-postaları indirmek için kullanılır ve bu işlem TCP 110 numaralı port üzerinden gerçekleştirilir. POP ve IMAP günümüzde en çok kullanılan iki e-posta protokolüdür. Tüm güncel e-posta alıcıları ve sunucuları iki protokolü de destekler. POP birkaç versiyon olarak geliştirilmiştir ve şu anda standart olarak kullanılanı 3. versiyonudur. Bu yüzden POP3 adı kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Dosya aktarım iletişim kuralı</span> Bilgisayarcılık terimi

Dosya aktarım iletişim kuralı,, bir veri yığınının - ASCII, EBCDIC ve binary- bir uç aygıttan diğerine iletimi için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnternet iletişim kuralları dizisi</span>

İnternet protokol takımı, bilgisayarlar ve ağ cihazları arasında iletişimi sağlamak amacıyla standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir. Bu kurallar dizisi temel olarak verinin ağ üzerinden ne şekilde paketleneceğini ve iletilen veride hata olup olmadığının nasıl denetleneceğini belirlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sera gazları</span> Atmosferde bulunan ve termal kızılötesi aralıktaki radyasyonu emen ve yayan gaz

Sera gazları, Dünya'nın yüzeyi, atmosferi ve bulutları tarafından yayılan kızılötesi radyasyon spektrumu dahilinde belirli dalga boylarındaki radyasyonu emen ve yayan, atmosferin hem doğal hem de antropojenik gaz hâlindeki bileşenleridir. Bu özellikleri nedeniyle, sera etkisine neden olurlar. Su buharı (H2O), karbondioksit (CO2), nitröz oksit (N2O), metan (CH4) ve ozon (O3) başlıca sera gazlarıdır. Sera gazları olmadan, Dünya yüzeyinin ortalama sıcaklığı mevcut ortalama olan 15 °C yerine yaklaşık -18 °C olurdu.

<span class="mw-page-title-main">Hidroflorokarbon</span> Flor ve hidrojen atomları içeren insan yapımı organik bileşikler

Hidroflorokarbonlar, hidrojen ve flor içeren organik moleküllerdir. Klimalarda ve buz dolaplarında soğutucu madde olarak kullanılmaktadırlar. Ozon tabakasına daha az zararlı oldukları için kloroflorokarbonlara alternatif olarak geliştirilmiştir. Buna karşın ısıyı tutma özelliği nedeniyle küresel ısınma açısından sera gazlarından biridir.

Kloroflorokarbonlar (CFC) klor ve flor içeren hidrokarbon türevleridir. Benzer bileşikler olan Hidrokloroflorokarbonlar (HCFC) ise flor ve klorun yanında hidrojen de bulundurur.

<span class="mw-page-title-main">Ozon</span> 3 oksijen atomundan oluşan renksiz bir gaz

Ozon gazı (O3), 3 oksijen atomundan oluşan molekülleriyle renksiz bir gazdır ve atmosferin üst katmanlarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Crutzen</span>

Paul Jozef Crutzen 1995 yılında Mario J. Molina ve F. Sherwood Rowland ile birlikte Nobel Kimya Ödülü kazanan Hollandalı atmosferik kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Atmosfer kimyası</span> Dünyanın ve diğer gezegenlerin atmosferlerini çalışan atmosfer biliminin bir dalı

Atmosfer kimyası, Atmosfer biliminin bir dalıdır. Dünya atmosferi ile diğer gezegenlerin atmosferlerini inceler. Atmosfer kimyası disiplinler arası araştırma alanıdır ve çevre kimyası, fizik, meteoroloji, bilgisayar modelleme, volkanoloji, iklim bilimi gibi diğer alanlarla da çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Ozon deliği</span>

Ozon deliği, 1970'lerin sonundan beri kutuplar üzerindeki stratosferde ilkbaharda görülen ozon hacmi düşüşünü ifade eder.

Metil bromür, diğer adıyla bromometan, CH3Br formülüne sahip bir organobrom bileşiktir. Bu renksiz, kokusuz, yanıcı olmayan gaz hem endüstriyel hem de biyolojik olarak üretilmektedir. Dört yüzlü bir şekle sahiptir ve tanınmış bir ozon tabakasına zarar veren kimyasaldır. 2000'li yılların başında çoğu ülke tarafından aşamalı olarak kullanımdan kaldırılana kadar yaygın olarak bir pestisit olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Susan Solomon</span> Amerikalı kimyager

Susan Solomon atmosfer kimyası alanında uzmanlaşmış ve kariyerinin büyük çoğunluğunu NOAA'da çalışarak geçirmiş bilim insanıdır. 2011'den beri Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'ne bağlı Ellen Swallow Richards Atmosferik Kimya ve İklim Bilimi Profesörü olarak görev yapmaktadır. Solomon, meslektaşları ile birlikte, ilk defa kloroflorokarbon gazlarının Radikal (kimya) alanındaki tepkime mekanizması ile Antarktika'daki ozon deliğine sebep olduğunu keşfetti.

<span class="mw-page-title-main">WebSocket</span> bilgisayar iletişim protokolü

WebSocket, tek bir TCP bağlantısı üzerinden tam çift yönlü iletişim kanalı sağlayan bir bilgisayar iletişim protokolüdür. WebSocket protokolü IETF tarafından 2011 yılında RFC 6455 ile standart hale getirilmiş ve WebIDL içerisindeki WebSocket API W3C tarafından standart hale getirilmektedir.

Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair Sözleşme veya 1951 Mülteci Sözleşmesi, çok uluslu bir Birleşmiş Milletler sözleşmesi olup mülteci statüsünü, sığınma hakkı almış şahısların haklarını ve sığınma hakkı veren ülkelerin sorumluluklarını tanımlar. Sözleşme aynı zamanda savaş suçluları gibi mülteci olarak nitelendirilmeyen şahısların statülerini de düzenler. Sözleşme ayrıca kendi altında basılan seyahat belgeleri aracılığıyla vizesiz seyahat imkânı sunar. Mülteci Sözleşmesi Cenevre'de imzalanmış olmasına rağmen, silahlı çatışmaları düzenleyen dört sözleşmenin Cenevre Sözleşmesi olarak bilinmesi nedeniyle, Mülteci Sözleşmesinden Cenevre sözleşmesi olarak bahsetmek yanlış olacaktır.

Daksil veya düzeltme sıvısı metindeki hataları maskelemek için kâğıda uygulanan, genellikle beyaz, opak bir sıvıdır. Kuruduktan sonra üzerine yazılabilir. Tipik olarak küçük şişelerde paketlenir ve kapak, şişeye daldırılan ekli bir fırçayı içerir. Fırça, sıvıyı kâğıda uygulamak için kullanılır. Birçok amaç için kullanılabilir. Kelime işlemcilerinin icadından önce, düzeltme sıvısı, daktilo ile yazılmış belgelerin üretimini büyük ölçüde kolaylaştırdı. İlk düzeltme sıvısı formlarından biri, 1956'da Liquid Paper'ın kurucusu sekreter Bette Nesmith Graham tarafından icat edildi. Ofis / yazım / fotokopi makinesi kullanımına yönelik renkli kâğıt stoklarının ortaya çıkmasıyla, düzeltme sıvısı üreticileri ürünlerini, özellikle kırmızılar, maviler ve sarılar olmak üzere çeşitli renklerde üretmeye başladılar.

<span class="mw-page-title-main">Protokol yığını</span>

Protokol yığını veya ağ yığını bir bilgisayar ağının protokol takımı veya protokol ailesi üzerine uygulamasıdır. Bu terimlerin bazıları birbirleri yerine kullanılabilmekle birlikte, takım iletişim protokolünün tanımı, yığın ise bunların yazılım uygulamasıdır.

Klorodiflorometan veya difloromonoklorometan bir hidrokloroflorokarbondur (HCFC). Bu renksiz gaz daha çok HCFC-22 veya R-22 veya CHClF
2 olarak bilinir. Yaygın olarak itici gaz ve soğutucu akışkan olarak kullanılmıştır. Bu uygulamalar, bileşiğin ozon tabakasını inceltme potansiyeli (ODP) ve yüksek küresel ısınma potansiyeli (GWP) nedeniyle 2020 yılında gelişmiş ülkelerde Montreal Protokolü kapsamında aşamalı olarak kaldırılmıştır ve gelişmekte olan ülkelerde bu süreç 2030 yılına kadar tamamlanacaktır. endüstriyel organoflorür kimyasında çok yönlü ara madde, örn. tetrafloroetilenin öncülü olarak.

Diklorodiflorometan (R-12), genellikle Freon-12 adı altında satılan renksiz bir gazdır ve soğutucu ve aerosol spreylerde itici gaz olarak kullanılan bir kloroflorokarbon halometandır (CFC). Montreal Protokolü uyarınca, ozon tabakasına zarar vereceği endişesi nedeniyle 1996 yılında gelişmiş ülkelerde, 2010 yılında gelişmekte olan ülkelerde üretimi yasaklanmıştır.

Ozon Tabakasını İncelten Maddelere İlişkin Montreal Protokolü, ozon tabakasının incelmesine neden olan çok sayıda maddenin üretimini aşamalı olarak ortadan kaldırarak ozon tabakasını korumak için tasarlanmış uluslararası bir anlaşmadır. 16 Eylül 1987'de kabul edildi ve 1 Ocak 1989'da yürürlüğe girdi. O tarihten bu yana 1990 (Londra), 1991 (Nairobi), 1992 (Kopenhag), 1993 (Bangkok), 1995 (Viyana), 1997 (Montreal), 1999 (Pekin) ve 2016 (Kigali) olmak üzere dokuz revizyondan geçti.

Freon-11, CFC-11 veya R-11 olarak da adlandırılan trikloroflorometan bir kloroflorokarbondur (CFC). Oda sıcaklığında kaynayan, renksiz ve tatlı kokulu bir sıvıdır. CFC-11, stratosferik ozon tabakasına zarar veren, ozon tabakasını incelten bir maddedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.