İçeriğe atla

Uluslararası Cumhuriyet Enstitüsü

Uluslararası Cumhuriyet Enstitüsü
KısaltmaIRI
SloganDünya Çapında Demokrasiyi Geliştirmek
Kuruluş1983
MerkezWashington, DC,
Amerika Birleşik Devletleri
BaşkanDaniel Twining
Bütçe$78m (2008)[1]
Personel400 (2008)[1]
Resmî siteIRI.org

Uluslararası Cumhuriyet Enstitüsü (IRI), siyasi partilerin daha konu temelli ve duyarlı hale gelmesine yardımcı olarak, vatandaşların hükûmet planlamasına katılmalarına ve çalışmasına yardımcı olarak dünya çapında özgürlük ve demokrasiyi ilerletmeyi taahhüt eden, kâr amacı gütmeyen, partizan olmayan bir Amerikan[2][3] kuruluşudur. marjinal grupların siyasi süreçteki rolünü artırmak - kadınlar ve gençler dahil.[4]

1983'te kurulan ve başlangıçta Ulusal Cumhuriyetçi Uluslararası İlişkiler Enstitüsü olarak bilinen IRI'nin belirttiği misyonu "demokrasi ve özgürlüğü ilerletmektir. İnsanları hükümetleriyle ilişkilendiriyor, politikacıları vatandaşlara duyarlı olmaları için yönlendiriyoruz ve insanları siyasi sürece katılmaya motive ediyoruz. "[5]

Enstitünün faaliyetleri arasında siyasi partilere ve adaylara değerlerini ve kurumsal yapılarını, iyi yönetim uygulamalarını, sivil toplum gelişimini, yurttaşlık eğitimini, kadın ve gençlerin liderliğini geliştirme, seçim reformu ve seçim izleme ve kapalı toplumlarda siyasi ifade geliştirmelerine yardımcı olmak yer almaktadır. 2018 yılında, ABD Senatörü John McCain, yönetim kuruluna bu görevde 25 yıl geçirdikten sonra IRI başkanı olarak istifa etme niyetini bildirdi ve ABD Senatörü Dan Sullivan'ın yerine geçmesini tavsiye etti. Senatör McCain, yönetim kurulu üyesi olarak kaldı.[6]

IRI, Haiti, Honduras, Orta Doğu, Polonya ve Gürcistan'da faaliyet göstermektedir.

Arka plan

IRI, 1983 yılında ABD Başkanı Ronald Reagan'ın Westminster'deki Britanya Parlamentosu önünde yaptığı ve ülkelere demokrasi altyapısını inşa etme konusunda geniş bir hedef önerdiği konuşmasının ardından kurulan partizan olmayan bir organizasyondur. BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nden alıntı yaparak, "Özgürlüğün sadece şanslı bir azınlığın ayrıcalığı olmadığı, tüm insanların vazgeçilemez ve evrensel hakkı olduğuna dair inancımıza sadık kalmalıyız." Dedi.[7]

IRI, yurtdışında siyasi bir organizasyon olarak faaliyet göstermekte ve ayrıcalıklı siyasi partilere eğitim ve yardım sağlamaktadır. 501 (c) (3) vergiden muaf bir kuruluş olarak, ABD'nin iç siyasetinde hiçbir rolü yoktur. Ancak, yönetim kurulu, personel ve danışmanlarının çoğu Cumhuriyetçi Parti'den seçilmektedir.[8] Kardeş örgütü Ulusal Demokrasi Enstitüsü, esas olarak Demokrat Parti'den gelmektedir.

IRI, 1995 yılında "kendi ülkelerinde ve dünyada özgürlük ve demokrasiyi ilerletmek için çalışan bireyleri onurlandırmak için" Özgürlük Ödülü'nü vermeye başladı.[9]

Aktiviteler

2004 Haiti darbesi

IRI, USAID'den Haiti için iki yıl süreyle (2002-2004 sonu) finansman aldı.[10][11] IRI, 2007 yazında Haiti'deki tüm programlamayı bitirdi.[12]

Canadian Broadcasting Corporation televizyonu 29 Ocak 2006'da IRI'nin darbedeki rolü hakkında bir belgesel filmin prömiyerini yaptı: Haiti: Democracy Undone.[13]

IRI, eski ABD Büyükelçisi Brian Dean Curran tarafından, 2000 yılındaki çekişmeli senatör seçimlerinden sonra Aristide ile muhalefeti arasında barışçıl müzakereler yürütme çabalarını baltalamakla suçlandı. Curran'a göre, o zamanlar IRI'nin Haiti'deki temsilcisi olan Stanley Lucas, muhalefet liderlerine, yakında iktidardan atılacak olan Aristide ile uzlaşmamalarını tavsiye etti. Curran ayrıca Lucas'ın kendisini muhalefete Washington'un gerçek elçisi olarak temsil ettiğini ve Amerikan hükûmetinin tavsiyesi olarak - Dışişleri Bakanlığı'nın tavsiyesine aykırı olan - tavsiyesini iddia etti.[14] IRI, Büyükelçi Curran'ın iddialarına New York Times'a yazdığı bir mektupta yanıt verdi.[15]

2009 Honduras anayasa krizi

IRI, "Meksika ve Honduras'taki düşünce kuruluşlarının siyasi partileri kilit konularda somut konumlar geliştirmeye zorlamak için "baskı grupları" olarak katılımını teşvik etmek ve artırmak" ve "desteklemek için Ulusal Demokrasi Vakfı'ndan 2009 yılında 550.000 $ aldı".[16]

Küba

Küba hükûmeti, eski Kongre çalışanı Caleb McCarry'yi 2004 Haiti darbesini düzenlemek ve Küba'da bir darbeyi kışkırtmaya çalışmakla suçluyor.[17]

Orta Doğu

New York Times'ın Nisan 2011 tarihli bir makalesine göre, IRI, Ulusal Demokrasi Enstitüsü ve diğer gruplar, otoriter rejimlerde reformu savunan Orta Doğu'daki, özellikle Mısır ve Tunus'taki aktivistleri eğitmekle övüldü.[18]

Adalet bakanlığının Mısır'daki STK'ların dış finansmanına ilişkin raporu, Mısır'daki IRI'nin Mısır 2011-12 seçimleri için USAID'den yaklaşık 7 milyon dolarlık fon aldığını ortaya koydu. Ocak 2011 devriminin ardından ülkenin kontrolünü ele geçiren askeri yöneticiler, içişlerine yapılan bu yabancı fon müdahalesini inceliyorlar.[19]

Polonya

Polonya'daki IRI programı 1991'de başladı ve Polonya'da hükûmette olan Dayanışma Seçim Eylemini (AWS) oluşturmak için çeşitli "merkez ve merkez sağ" siyasi partileri bir araya getirip organize ettiğini söyledi.[20] Ayrıca, AWS'nin düzenlenmesine ve oluşturulmasına yardımcı olan siyasi kampanya, iletişim eğitimi ve araştırma konusunda eğitim sağladığını da belirtti.

Çin

Ağustos 2020'de IRI başkanı Daniel Twining, 2019-20'de Hong Kong demokrasi yanlısı hareketi desteklediği için Çin hükûmeti tarafından - ABD merkezli diğer 4 demokrasi ve insan hakları örgütünün başkanları ve 6 ABD Cumhuriyetçi milletvekili ile birlikte - cezalandırıldı. 5 örgütün lideri, 11 Hong Kong yetkilisinin ABD tarafından yapılan daha önceki yaptırımına cevaben, ayrıntıları belirsiz olan yaptırımı, kısasa kısasa bir önlem olarak gördü. İkinci adım, Hong Kong Ulusal Güvenlik Yasasının Haziran sonunda yürürlüğe girmesine bir tepki oldu.[21]

Ayrıca bakınız

Başvurular

  1. ^ a b The New York Times, 28 July 2008, Democracy Group Gives Donors Access to McCain 28 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "What Do Democracy Promoters Actually Do?". Npr.org. 10 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Jenny Uechi (13 Ekim 2015). "Feds give $8 million to International Republican Institute". National Observer. 10 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021. 
  4. ^ "FAQs | IRI". Iri.org. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Who We Are: The International Republican Institute". Iri.org (İngilizce). 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2018. 
  6. ^ Rogin (3 Ağustos 2018). "John McCain passes the torch at the International Republican Institute". Washington Post (İngilizce). 7 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2018. 
  7. ^ "United States Support of Human Rights and Democracy". Hearing before the Subcommittee on International Terrorism, Nonproliferation and Human Rights, of the Committee on International Relations House of Representatives, One hundred eighth congress, Second session July 7, 2004, Serial No. 108–133. 7 Temmuz 2004. s. 105. 25 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2008. 
  8. ^ "Archived copy". 15 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2007. 
  9. ^ "Freedom Award". International Republican Institute. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "IRI Haiti Program Frequently Asked Questions". IRI. 9 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2008. 
  11. ^ "IRI in Haiti". IRI. 3 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2008. 
  12. ^ "Haiti FAQs | International Republican Institute (IRI)". 24 Temmuz 2010. 24 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ "CBC News: Correspondent – Haiti: Democracy Undone". CBC News. 8 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2008. 
  14. ^ Walt Bogdanich and Jenny Nordberg, "Mixed U.S. Signals Helped Tilt Haiti Toward Chaos 9 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.", New York Times, 29 Jan. 2006 retrieved 28 July 2007.
  15. ^ "Letter The New York Times Refused to Print Responding to "Mixed U.S. Signals Helped Tilt Haiti Toward Chaos" | International Republican Institute (IRI)". 8 Haziran 2010. 8 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ "Latin America Regional | NED". 4 Mart 2010. 4 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Bush's man for Cuba author of the Haitian disaster". 28 Ekim 2005. 30 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2008. 
  18. ^ Ron Nixon (15 Nisan 2011). "U.S. Groups Helped Nurture Arab Uprisings". The New York Times. 23 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021. 
  19. ^ "Report shows that Salafists, Mubaraks, not April 6 Youth Movement, receive millions in foreign funding - Politics - Egypt - Ahram Online". English.ahram.org.eg. 22 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  20. ^ "IRI in Poland". 15 Ekim 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2008. 
  21. ^ "U.S. democracy and human rights leaders sanctioned by China vow not to be cowed into silence". Washington Post. 11 Ağustos 2020. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demokrasi</span> tüm bireylerin eşit haklara sahip olduğu yönetim biçimi

Demokrasi veya el erki, halkın yasaları müzakere etme ve yasal düzenlemelere karar verme yetkisine veya bunu yapmak için yönetim görevlilerini seçme yetkisine sahip olduğu bir yönetim biçimidir. Kimin "halk" kabul edildiği ve yetkinin insanlar arasında nasıl paylaşıldığı veya hangi yetkilerin verildiği konuları zaman içinde ve farklı ülkelerde farklı oranlarda değişiklik göstermiştir. Demokrasinin özellikleri arasında genellikle toplanma özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü, mülkiyet hakları, din özgürlüğü, ifade özgürlüğü, vatandaşlık, yönetilenlerin rızası, genel oy hakkı, özgürlük hakkından ve yaşam hakkından haksız yere mahrum bırakılmamak ve azınlık hakları yer alır. Türkçeye kelimesinden geçmiştir.

Henry Jackson Cemiyeti İngiltere'de Cambridge Üniversitesi Peterhouse Koleji'nde, herhangi bir parti ile bağı olmayacak şekilde Mart 2005'te kurulmuş bir siyasi cemiyettir. Başta ABD ve İngiltere olmak üzere, pek çok ülkenin siyaset, bürokrasi ve akademi dünyalarından tanınmış isimleri bir araya getirmektedir.

Sosyal demokrasi, reformist ve aşamalı yöntemlerle laissez-faire kapitalizminin yarattığı eşitsizlikleri ortadan kaldırmayı hedefleyen politik bir ideolojidir.

<span class="mw-page-title-main">2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 44. başkanını belirleyen seçim

2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 4 Kasım 2008 tarihinde yapılmış, Demokratik Parti'nin adayı Illinois senatörü Barack Obama ABD'nin 44. devlet başkanı seçilmiştir. 4 yılda bir yapılan Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinin sonucu seçiciler kurulu esasına göre belirlenmektedir. Bu sisteme göre ABD'nin her eyaleti başkanlık seçimlerinde nüfuslarıyla orantılı bir temsil hakkına sahiptir. 2008 yılındaki bu seçimlerde Obama Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olan Arizona senatörü John McCain'yle yarışmış, seçiciler kurulundaki 538 üyeden 365'ini kazanarak başkan seçilmiştir. Seçimi kazanan Barack Obama 20 Ocak 2009 tarihinde yemin ederek göreve başladı.

<span class="mw-page-title-main">Barack Obama</span> 44. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (2009–2017)

Barack Hussein Obama, Amerika Birleşik Devletleri'nin 44. başkanı. İlk olarak 4 Kasım 2008'de yapılan 2008 ABD başkanlık seçimlerinde ABD'nin 44. devlet başkanı seçilmiş ve 20 Ocak 2009 tarihinde bu görevi George W. Bush'tan devralmıştır. 6 Kasım 2012'de yapılan 2012 ABD başkanlık seçimlerinde Mitt Romney karşısında seçimi kazanmış ve Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığına ikinci kez seçilmiştir. Demokrat Parti'nin adayı olan Obama, ABD tarihindeki ilk ve tek Afroamerikalı devlet başkanıdır. Başkanlık görevinden önce; 2005'ten 2008'e kadar Illinois senatörü ve 1997'den 2004'e kadar da Illinois eyalet senatörü olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Kongresi</span> Amerika Birleşik Devletlerinin yasama organı

Birleşik Devletler Kongresi, Birleşik Devletler federal hükûmetinin iki meclisli yasama organıdır ve iki bölümden oluşur: Temsilciler Meclisi ve Senato. 435 temsilci ve 100 senatör olmak üzere toplam 535 üyeden oluşur. Toplam sayısı 435 olan Temsilciler Meclisi üyeleri dar bölge sistemiyle iki yıllığına seçilirler.

<span class="mw-page-title-main">John McCain</span> Amerikalı asker ve siyasetçi (1936 – 2018)

John Sidney McCain III, Amerikalı politikacı, devlet adamı ve Amerikan donanması subayıdır. 1987 yılından 2018 yılındaki ölümüne dek Arizona eyaleti için ABD senatörlüğü görevinde bulunmuştur. Washington'da inatçılığı ve sağduyulu muhafazakarlığıyla tanınan John McCain, 2008 yılında kendinden genç Cumhuriyetçi rakiplerini alt ederek Barack Obama'nın karşısında partisinin ABD Başkanı adayı olmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Solculuk</span> toplumsal eşitliği ve eşitlikçiliği destekleyen siyasi ideolojiler, politik duruş

Solculuk, genellikle bir bütün olarak toplumsal hiyerarşiye veya belirli toplumsal hiyerarşilere karşı çıkarak, toplumsal eşitlik ve eşitlikçiliği destekleyen ve bunu sağlamaya çalışan siyasi ideolojiler yelpazesidir. Sol siyaset tipik olarak, taraftarlarının toplumda diğerlerine göre dezavantajlı olarak algıladıkları kişiler için endişe duymanın yanı sıra, uygulandıkları toplumun doğasını değiştiren radikal yollarla azaltılması veya ortadan kaldırılması gereken haksız eşitsizlikler olduğuna dair bir inancı da içerir.

<span class="mw-page-title-main">Liberal demokrasi</span> Siyasi ideoloji ve hükûmet biçimi

Liberal demokrasi veya Batı demokrasisi, temsilci demokratik bir hükûmet biçimi altında işleyen liberal siyasi bir ideolojinin birleşimidir. Birden fazla ayrı siyasi partinin katıldığı seçimler, hükûmetin farklı kollarına güçler ayrılığı, günlük yaşamda açık bir toplumun bir parçası olarak hukukun üstünlüğü, özel mülkiyetle piyasa ekonomisi, insan haklarının, medeni hakların, medeni özgürlüklerin ve siyasi özgürlüklerin eşit şekilde korunması gibi özelliklere sahiptir. Uygulamada sistemini tanımlamak için liberal demokrasiler genellikle hükûmetin yetkilerini belirleyen ve toplumsal sözleşmeyi güvence altına alan bir anayasaya başvururlar, bu anayasa ya kodifiye edilmiş ya da kodifiye edilmemiş olabilir. 20. yüzyılın ikinci yarısında genişleme döneminden sonra liberal demokrasi, dünyadaki yaygın bir siyasi sistem haline geldi.

<i>Demokrasi Endeksi</i> Demokrasinin 167 ülkedeki durumunun ölçümü

Demokrasi Endeksi, The Economist'in araştırma bölümü Economist Intelligence Unit (EIU) tarafından derlenen bir dizindir. Endeks, 167 ülkede demokrasinin durumunu ölçmeyi ve beş temel kategoride derlemeyi amaçlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Barış ve Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2008–2014)

Barış ve Demokrasi Partisi, Türkiye'de 2008 yılında kurulmuş sosyal demokrat ve sosyal liberal görüşlü, Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Genel merkezi Ankara'nın Çankaya ilçesinin Balgat semtinde olan partinin amblemi sarı zemin üzerine, yeşil meşe ağacıdır. Parti milletvekilleri Haziran 2014'te aldığı kararla Halkların Demokratik Partisine katılmıştır. 11 Temmuz 2014 tarihinde ise isim değişikliği yapıp Demokratik Bölgeler Partisi adını almıştır.

Merkez sol, siyasette sol ve merkez arasındaki görüşler bütünüdür. Fırsat eşitliği yoluyla toplumsal adaletin sağlanabileceği düşüncesini savunmaktadır. Merkez sol siyaset, toplumun varsıl ve yoksul kesimleri arasındaki gelir farkını en aza indirmeyi amaç edinmiştir. Siyaseten ve toplumsal olarak radikal kararlar alınabilir. Bunun yanında reformist tutumlar ile de ekonomik ve sosyal politikalar sağlanabilir. Çoğulculuk taraftarı bir görüştür, toplumun sosyal hak ve çıkarları el üstünde tutulur.

<span class="mw-page-title-main">İslami demokrasi</span> seküler veya dini olabilen siyasi ideoloji

İslami demokrasi veya İslam ve demokrasi, 21. yüzyılda İslam dünyasında ortaya çıkan bir ideolojik akımdır. İslami demokrasi, "Müslüman ülkelerin, dinlerini kaybetmeden demokratik, özgür, çoğulcu ve çağdaş yaşaması" olarak özetlenebilir. İslam'ın demokrasiyle ikiz kardeş gibi tutulması akımın bir görüşüdür. İnsan haklarına saygı, özgürlükçülük, çoğulculuk gibi fikirler İslami demokrasiden beslenir.

<span class="mw-page-title-main">Nahda Hareketi</span>

Nahda Hareketi, Nahda Hareketi Partisi ya da Ennahda, Yeniden Doğuş (Rönesans) Partisi olarak da bilinir. Tunus'taki ılımlı İslamcı siyasi partidir.

Uluslararası Demokrasi Birliği, merkez sağ siyasi partilerin oluşturduğu uluslararası bir ittifaktır. Merkezi Münih, Almanya'da bulunan IDU, 65 ülkeden 84 tam ve yedek üyeden oluşmaktadır. Başkanlığını Kanada'nın eski başbakanı Stephen Harper yürütüyor. İki bağlı uluslararası örgütü ve altı bağlı bölgesel örgütü.

Radikal demokrasi Ernesto Laclau ve Chantal Mouffe tarafından 1985'te yazılmış kitapları Hegemonya ve Sosyalist Strateji: Radikal Demokratik Politikalara Doğru'da ortaya atılmıştır. İddiaları, toplumsal ve siyasi değişim amaçlayan toplumsal hareketlerin neoliberal ve neomuhafazakar demokrasi mefkureleriyle mücadele edecek bir stratejiye ihtiyaç duyduklarıdır. Bu strateji eşitlik ve özgürlük temelinde farklılığı içerecek şekilde demokrasinin liberal tanımını genişletmektir.

İlliberal demokrasi veya kısmî demokrasi ya da “düşük yoğunluklu” demokrasi olarak da adlandırılır, rejim terimi olarak kullanılır. “boş demokrasi” ya da “hibrit rejim” anlamına gelir. İlliberal demokrasi terimini ilk kez siyaset bilimci yazar Fareed Zakaria 1997’de yazdığı “İlliberal Demokrasinin Yükselişi” makalesinde kullandı.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Demokrasi Vakfı</span>

Ulusal Demokrasi Vakfı (NED), yurtdışında demokrasiyi teşvik etmek amacıyla 1983 yılında kurulmuş bir ABD ajansıdır. Bazen bir sivil toplum kuruluşu olarak anılmakla birlikte, NED yarı özerk bir sivil toplum kuruluşu olarak işlev görür. Esas olarak ABD Kongresinden yıllık bir ödenekle finanse edilen NED, Demokrasi Programı tarafından iki partili, özel, kâr amacı gütmeyen bir şirket olarak oluşturuldu. Hibe veren bir vakıf olarak hareket ediyor. NED, hibe programına ek olarak, Journal of Democracy, World Movement for Democracy, International Forum for Democratic Studies, Reagan-Fascell Fellowship Program, Network of Democracy Research Institutes ve Center for International'ı da destekler ve barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Libya'daki siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, Libya'daki siyasi partileri listeler.

Demokrasi endeksleri, farklı demokrasi tanımlarına göre farklı ülkelerin demokrasi durumunun nicel ve karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.