İçeriğe atla

Uluslararası Af Örgütü

Uluslararası Af Örgütü
KısaltmaAI
SloganKaranlığı aydınlatmak için sen de bir mum yak![1][2]
KuruluşTemmuz 1961 (63 yıl önce) (1961-07)  Birleşik Krallık
TürUAÖ
Yasal statüKâr amacı gütmeyen kuruluş
Amaçİnsan Haklarının Korunması
MerkezLondra, İngiltere
Konum
  • Uluslararası
KurucuPeter Benenson
Genel sekreterAgnès Callamard
Gönüllü7 milyondan fazla[3]
Resmî siteamnesty.org
NotlarTürkiye Resmî Sitesi

Uluslararası Af Örgütü (İngilizce: Amnesty International veya Amnesty, kısaca AI), dünya çapında 10 milyondan fazla üyesi ve destekçisi olan insan hakları üzerine çalışmalar yürüten bir sivil toplum örgütüdür.[3] Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi ve diğer uluslararası standartlarca belirlenmiş her türlü insan haklarını savunma ve teşvik etmeyi amaç edinmiştir.[4]

Uluslararası Af Örgütü, 28 Mayıs 1961'de avukat, Peter Benenson tarafından "Unutulmuş Mahkûmlar" (İngilizce: "The Forgotten Prisoners") adlı makalesinin The Observer'da yayınlanmasının ardından Londra'da kuruldu.[5] Örgüt, insan hakları ve uluslararası sözleşmelerin ihlallerine karşı kampanyalar düzenlemektedir. Bu kampanyalar sayesinde hükûmetlere baskı yaparak kamuoyunu harekete geçirmeyi hedeflemektedir.[4]

Kuruluş, işkenceye karşı yürüttüğü kampanyalar sayesinde 1976 yılında Erasmus Ödülü,[6] 1977 yılında Nobel Barış Ödülü,[7] ve 1978 yılında Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Ödülü'nün[7] sahibi oldu.

Tarihçe

Uluslararası Af Örgütü; 1961 yılında, Londra'da İngiliz avukat Peter Benenson[8] ve Eric Baker adlı, Quaker dinine mensup bir barışsever tarafından kurulmuştur.[9] Benenson'un bu kurumu kurma fikri, gazetelerde defalarca, hükûmetlerin kendi halklarına karşı haksız davranışlarını okuduğunda oluştu. Okuduğu makale, "Özgürlük" kelimesinin o zamanlar yasak olduğu Portekiz'de iki üniversite öğrencisinin bir lokantada "özgürlük" şerefine kadehlerini kaldırdıkları için yedi yıl hapse mahkûm edilmeleri hakkındaydı.[10] 28 Mayıs 1961 tarihinde Benenson, İngiliz gazetesi The Observer'da bu vaka hakkında "Unutulmuş Mahkûmlar" (İngilizce: "The Forgotten Prisoners") başlıklı makaleyi yayınladı. Bu makalede okuyucularını, bu gençlerin salıverilmesi için hükûmete mektup yazmaya çağırıyordu. Benenson şöyle yazıyordu "Gazetenizi haftanın herhangi bir günü açtığınızda, dünyanın bir yerinde, birisinin, görüşleri veya inançları hükûmetince beğenilmediğinden, tutuklandığını, işkence gördüğünü ya da idam edildiğini okuyabilirsiniz". Yazısı o kadar etkili oldu ki bunu izleyen yıl zarfında bir düzine ülkede haksızlık kurbanlarının haklarını savunmak için mektup yazma grupları oluştu. Bu eylem, "Appeal for amnesty" (Türkçe yaklaşık anlamı: "politik tutukluların bırakılma çağrısı") olarak Uluslararası Af Örgütü'nün başlangıcı kabul edilir.

Ağustos 2001- Temmuz 2010 tarihleri arası Örgütün Genel Sekreter olan Irene Khan

Organizasyon yapısı

Uluslararası Af Örgütü'nün 150'den fazla ülkede 1,79 milyon üyesi vardır. 55 ülkede devamlı bir insan hakları garantisi sağlanması amacıyla şubesi vardır. Büyük şubelerde, bir sekreter ve çalışanlar bulunur. Şube, üyelerinin çalışmalarını koordine eder ve Londra'daki Merkez Sekreterlik ile gruplar arasında köprü görevi görür. Şubeler, organizasyonun iki yılda bir toplanan ve kuruluşun uluslararası platformdaki en üst mercii olan Uluslararası Konsey Toplantısı'na temsilciler gönderir. Konsey, uygulanacak politikaları ve çalışma sistemini belirler. Ayrıca organizasyonun devam eden işlerini yürütmekle görevli Uluslararası Yürütme Kurulunu (UYK) seçer. UYK, Londra merkezli Uluslararası Müdürlüğü oluşturur ve bir Genel Sekreter atar. Hâlen genel sekreterlik görevini Salil Shetty yapmaktadır.

Genel Sekreterler

Genel Sekreterler Görev süresi Köken
Peter BenensonBirleşik Krallık Peter Benenson1961–1966 Birleşik Krallık
Eric BakerBirleşik Krallık Eric Baker1966–1968 Birleşik Krallık
Martin EnnalsBirleşik Krallık Martin Ennals1968–1980 Birleşik Krallık
Thomas Hammarbergİsveç Thomas Hammarberg1980–1986 İsveç
Avery BrundageBirleşik Krallık Ian Martin1986–1992 Birleşik Krallık
Pierre SanéSenegal Pierre Sané1992–2001 Senegal
Irene Zubaida KhanBangladeş Irene Khan2001–2010 Bangladeş
Salil ShettyHindistan Salil Shetty2010 – 2018 Hindistan
Kumi NaidooGüney Afrika Cumhuriyeti Kumi Naidoo2018 – 2020 Güney Afrika
Julie Verhaar (Geçici)İsviçre Julie Verhaar2020 – 2021 İsviçre
Agnès CallamardFransa Agnès Callamard2021 – Günümüz Fransa

Çalışmaları

AI, Dünya çapında insan haklarının mevcut durumunu araştırır ve spesifik insan hakları ihlallerine karşı eylemler yürütür. Bu eylemler özellikle, şiddette bulaşmamış politik tutukluların tutulu kalması, politik tutukluların adil olmayan bir yargı sürecine tâbi olması, işkence, ölüm cezasının uygulanması, yargısız infazlar, politik kişiliklerin kaybolması ve diğer insanlık dışı ve aşağılayıcı uygulamalara karşı olarak yürütülür.

Örgütün tipik eylem tarzı şöyle sayılabilir.

  • Vaka çalışması: Bu eylem örgütün kurulmasından beri uygulamaktadır. Politik bir tutuklunun -ideal olarak- serbest bırakılıncaya kadar Amnesty gruplarınca uzun süreli gözetilmesidir. Buradaki temel prensip, Amnesty gruplarının kendi ülkelerindeki bir vakada çalışmamalarıdır.
  • Acil eylem (urgent actions) : 1973 yılında uygulamaya konmuştur. Amaç, tehdit unsuru olan insan hakları ihlaline karşı acil reaksiyon göstermektir. 48 saat içinde üyeler ve destekçiler harekete geçirilerek sorumlu devlet kurumlarına başvurulur.
  • Unutulmaya karşı mektuplar: Çeşitli ülkelerden ayda yaklaşık üç vaka sunulur. Söz konusu vakalar, kayıp kişiler, uzun süreli tutukluluk halleri, adil olmayan yargı hükümleridir.
  • On-line kampanyalar AI, kampanyaları için İnternet'i protesto aracı olarak kullanır.

Eleştiriler

Uluslararası Af Örgütüne yapılan eleştiriler iki ana grupta toplanabilir: seçilim ön yargısı, yani seçilime bağlı tarafgirlik veya yan tutma ve ideolojik ön yargı. Ek olarak birçok hükûmet ve devlet, Kongo Demokratik Cumhuriyeti[1], Çin[2], Taliban[3], Vietnam[4], Rusya[5] ve Amerika Birleşik Devletleri dahil olmak üzere, onu tarafgirlik, tek taraflı bilgilendirme ve güvenliğe karşı tehditlerini hafifletici neden olarak değerlendirmemekten dolayı suçlamıştır.

Seçilim ön yargısı

Seçilim ön yargısı, bir konu için örnek veya aday seçerken tarafgirliğe neden olan ön yargı olarak tanımlanabilir. Uluslararası Af Örgütü'nün göreceli olarak daha demokratik ve açık ülkeler hakkında daha fazla rapor sunduğu genelce kabul edilmiştir. Seçilim ön yargısı kanısı veya suçlamasının da kaynağı budur. Örneğin örgütün İsrail'deki insan hakları ihlallerine olan ilgisiyle Kuzey Kore veya Kamboçya'dakilerin karşılaştırılamayacağı, bu ülkelere daha az odaklanıldığı iddia edilir.

Destekçileri, örgütün amacının dünyada gerçekleşen insan hakları ihlallerinin bir istatistiksel dökümünü yapmak olmadığını savunurlar. AI'nin amacı (a) şartları iyileştirebilecek baskı yaratmak için (b) mümkün olduğu kadar olay (insan hakkı ihlali) kaydetmektir. Bu iki faktör, örgütün hazırladığı raporların daha demokratik ve açık ülkelere ağırlık vermesine neden olabilir, çünkü buralarda bilgi daha kolay toplanabilir, bu ülkeler genelde insan haklarını korumaktan yana tavır belirtmişlerdir ve hükûmetleri kamu oyunun tepkisine daha duyarlıdır.

Örnek

Jerusalem Center for Public Affairs tarafından yayımlanan NGO Monitor Uluslararası Af Örgütü'nün Darfur'daki krizde etkin olduğu Eylül 2000'den 2003'ün başlarına kadarki dönemde örgütün güney Sudan'daki Hristiyan ve animistlere karşı yapılan insan hakları ihlallerine dair 52 rapor sunduğunu, oysa aynı süre zarfında İsrail-Filistin çatışması üzerine toplam 192 rapor sunduğunu belirtmiştir.[6] (Bu sayılar aslında basın açıklamaları da dahil sunulan toplam belgelere aittir, sadece raporların sayısı değildir.) Yine NGO Monitor'un belirttiği gibi örgüt Sudan'da Darfur krizi başladıktan sonra çok daha fazla etkin olmuştur. 1996 başından Mart 2005'e kadar Sudan için sunulan belge sayısı 315, İsrail içinse 398'tir. Bu iddialara karşılık olarak örgütün savunucuları, tüm ulusların insan haklarına mutlak saygı duyması gerektiğini ve 'kapalı' ülkeleri gözlemlemede karşılaşılan sorun ve zorlukların, 'açık' ülkelerin daha az incelenmesini gerektirmeyeceğini ileri sürerler.

İdeolojik ön yargı

Muhafazakâr Amerikalı eleştirmenler örgütün raporlarının ve uygulamalarının siyasi anlamda sol kanadın perspektifini yansıttığını dile getirmişlerdir. Bu iddiayı savunmak için örgütün ABD liderliğinde yapılmış Irak savaşındaki insan hakları ihlallerine ve olumsuz durumlara yaklaşımını örnek gösterirler. Savaş ile ortaya çıkmış bazı insan hakları meseleleri konusundaki endişelerini dile getirirken ABD'nin askerî harekâtına haksız bir eleştiri getirdiğini, oysa Saddam Hüseyin dönemindeki insan hakları ihlalleri konusunda örgütün pek sesini duyurmadığını öne sürerler. Bu konudaki yoğun eleştirilere örgütün destekçilerinin verdiği cevap, Donald Rumsfeld'in Irak lideri ile tokalaşırken, örgütün Saddam rejimindeki insan hakları ihlallerini eleştirdiği, daha sonra Beyaz Saray Saddam yönetiminin yaptığı insan hakları ihlallerine dair raporlar sunmaya başladığında ise sunulan bu raporların tamamen AI raporlarını temel aldığı, oysa ABD'nin 1980'lerde müttefiği olan Irak'a karşı çıkan bu raporları, sunuldukları zaman, dikkate almadığıdır.

2005: Guantánamo Körfezi "zamanımızın gulagı".

Uluslararası Af Örgütünün International Report 2005'in (2005 Uluslararası Raporu) bir önsözünde[7] örgütün Genel Sekteri Irene Khan, Guantánamo Körfezi için "zamanımızın gulagı" (the gulag of our times) benzetmesini kullanarak örgütün farklı insan hakkı ihlallerinin karşılaştırılmaması politikasını ihlal etmiştir. Yorum ABD'nin Guantanamo askeri üssündeki askeri hapishanede tutuklulara uygulanan muameleyi, eskiden Josef Stalin önderliğindeki Sovyetler Birliği'nde 'siyasi muhalifler'in 'yeniden eğitilmesi' hedefiyle tutulduğu hapishane sistemine benzetilmiştir. Gerek örgüt, gerekse onun çoğu destekçisi bu yorumu resmen desteklemez.

Yorum ABD'de yoğun bir eleştiriye[8] maruz kalmış ve 31 Mayıs 2005 tarihli bir basın açıklamasında ABD başkanı Bush raporu "absürt" olarak nitelendirmiştir. Bununla beraber birçok farklı kişi ve kurum yorumu desteklemiştir. Bunların arasında en dikkat çeken emekli bir ABD Dışişleri görevlisi olan Edmund McWilliams'tır.[9] Moskova ve Bangkok Amerikan Elçiliklerinde görev yaparken Sovyet ve Vietnam hapishanelerinde mahkûmlara yapılan kötü muameleyi izlemiş olan McWilliams, Uluslararası Af Örgütü'nün yaptığı benzetmeyi savunmuş, "o insanlık dışı sistemlerde yapıldığını rapor etmiş olduğum tacizler, Guantanamo'da, Afganistan'daki Bagram Hava Üssünde ve Abu Garip hapishanesindeki uygulamalara paraleldir: suya batırarak yapılan sorgulamalar, Uluslararası Kızılhaç Örgütü tarafından görülmemeleri için 'yok olan' mahpuslar ve bütün bunlarda üst düzey hiçbir yetkilinin sorumlu bulunmaması."

Notlar

  1. ^ DR Congo blasts Amnesty International report on repression
  2. ^ The U.S.-China Policy Foundation, Week of February 16, 2001, The U.S. and China This Week17 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ indiapolicy.org
  4. ^ thienlybuutoa.org17 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Latest Press Releases on Human Rights in Chechnya
  6. ^ Asleep at the Wheel: Comparing the Performance of Human Rights NGO's on Sudan and Arab-Israeli Issues21 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  7. ^ Foreword, International Report 2005
  8. ^ Örneğin Washington Post' bir makale: [10] 20 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  9. ^ [11]8 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

  1. ^ "İnsan hakları, şimdi!". BirGün. birgun.net. 13 Aralık 2015. 22 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2016. 
  2. ^ "History – The Meaning of the Amnesty Candle". Amnesty International. 18 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2008. 
  3. ^ a b "Who we are". Amnesty International. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2015. 
  4. ^ a b "About Amnesty International". Amnesty International. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2008. 
  5. ^ Benenson, Peter, "The Forgotten Prisoners" 17 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Observer, 28 May 1961. Retrieved 28 May 2011.
  6. ^ "Former Laureates - Praemium Erasmianum". Praemium Erasmianum Foundation. 30 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. 
  7. ^ a b "United Nations Prize in the field of Human Rights" (PDF). 29 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Kasım 2016. 
  8. ^ Childs, Peter; Storry, Mike, (Ed.) (2002). "Amnesty International". Encyclopedia of Contemporary British Culture. Londra: Routledge. ss. 22-23. 
  9. ^ Benenson, P. (1983). Memoir
  10. ^ Elizabeth Keane (2006). An Irish Statesman and Revolutionary: The Nationalist and Internationalist Politics of Sean MacBride. I.B.Tauris. ISBN 978-1-84511-125-0. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İnsan hakları</span> İnsanlığın evrensel değerleri

İnsan hakları, tüm insanların sadece insan olmakla sahip olduğu temel hak ve özgürlüklere denir. İnsan hakları; ırk, ulus, etnik köken, dış görünüş, din, dil,ense ve cinsiyet ayrımı gözetmeksizin tüm insanların yararlanabileceği haklardır. Bu hakları kullanmakta herkes eşittir. Diğer yandan insan hakları terimi bir ideali içerir. Bu terimi kullananlar, bu alanda olanı değil, olması gerekeni dile getirirler.

<span class="mw-page-title-main">Guantanamo Kampı</span>

Guantanamo Kampı, 2002 yılından itibaren askerî hapishane olarak kullanılmakta olan, Küba'daki Guantanamo körfezi askerî üssünün bir bölümüne verilen isimdir. Burada, başta Afganistan olmak üzere çeşitli ülkelerde ele geçirilen, El-Kaide ve Taliban ile ilgisi olduğundan şüphelenilen kişiler tutulmaktadır. Üç bölüme ayrılmaktadır: Kamp Delta, Kamp İguana ve artık kapatılmış olan Kamp X-Ray. Tesis, zaman zaman Guantanamo, Gitmo veya Kamp X-Ray olarak anılmaktadır.

Ölüm cezası olarak da bilinen ve daha önce adli cinayet olarak adlandırılan idam cezası, bir suçun cezası olarak bir kişinin öldürülmesinin devlet tarafından onaylanmış uygulamasıdır ve genellikle kişinin söz konusu cezayı gerektiren normları ihlal etmekten sorumlu olduğu sonucuna varmak için yetkili, kurallarla yönetilen bir süreci takip eder. Bir suçlunun bu şekilde cezalandırılmasını emreden hüküm, ölüm cezası olarak bilinir ve cezanın yerine getirilmesi eylemi infaz olarak adlandırılır. Ölüm cezasına çarptırılan veya infaz edilmeyi bekleyen mahkumlara "idam mahkumu" denir. Etimolojik olarak idam terimi, kafa kesme yoluyla infaz anlamına gelir, ancak infazlar asma, vurma, zehirli iğne, taşlama, elektrik verme ve gaz verme gibi birçok yöntemle gerçekleştirilir.

Peter Benenson, İngiliz avukat ve Uluslararası Af Örgütü'nün kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Çocuk hakları</span> Dünya üzerindeki tüm çocukların doğuştan sahip olduğu hakları tanımlayan evrensel kavram

Çocuk hakları, kanunen veya ahlaki olarak dünya üzerindeki tüm çocukların doğuştan sahip olduğu; eğitim, sağlık, yaşama, barınma; fiziksel, psikolojik veya cinsel sömürüye karşı korunma gibi haklarının hepsini birden tanımlamakta kullanılan evrensel kavramdır.

<span class="mw-page-title-main">Çocukların askerî kullanımı</span>

Çocukların askerî kullanımı, birbirinden bağımsız üç şekilde görülebilir: Çocuklar doğrudan saldırılarda yer alabilir ; hademe, casus, haberci, gözcü ya da seks kölesi olabilir ya da politik çıkar için canlı kalkan olarak veya propaganda için kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">İnsan Hakları Derneği</span> Sivil toplum kuruluşu

İnsan Hakları Derneği (İHD), genel merkezi Ankara'da bulunan bir sivil toplum kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">İnsan ticareti</span>

İnsan ticareti, en yaygın şekilde tacirler veya başkaları için cinsel kölelik, zorla çalıştırma ya da cinsel istismar için gerçekleştirilen ticarettir. Bu ticaret aynı zamanda zorla evlilik kapsamında kişilere eş sağlanması amacıyla, organların veya dokuların çıkarılması amacıyla, veya taşıyıcı annelik ya da yumurtaların çıkarılması da dahil olmak üzere bir ülkede/uluslararası alanda yapılabilir. İnsan ticareti baskı yoluyla mağdurun özgür olarak hareketini engellediğinden dolayı kişiye karşı işlenen bir suçtur ve kişilerin istismarı söz konusudur. İnsan ticareti suçunun gerçekleşmesi için mutlaka kişinin bir yerden, başka bir yere hareket ettirilmesine gerek yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nde insan hakları</span> İnsan hakları

ABD'de insan hakları, ABD Anayasası ve anayasada yapılan değişikliklerle korunur.

Farzad Kamangar, İranlı Kürt öğretmen, şair, gazeteci, sendikacı, insan hakları savunucusu ve sosyal hizmet uzmanı.

<span class="mw-page-title-main">Norma Cruz</span> Guatemalalı insan hakları aktivisti

Norma Cruz Guatemalalı insan hakları aktivisti. Özellikle kadınlara uygulanan şiddet karşıtı çalışmalarıyla bilinmektedir. 3 Temmuz 1996'daki açılışından bu yana, Guatemala merkezli kadın hakları örgütü olan Fundación Sobrevivientes 'na yön verdi. Bu vakıf şiddete maruz kalmış yüzlerce kadına duygusal, sosyal ve hukuksal destek sağlamayı amaçlamakta, bu çalışmalarını adalet ve koruma anlayışı içinde yürütmektedir." ABD Dışişleri Bakanlığına göre vakıf, yalnızca 2007 yılında tek başına 30 kadın katilinin bulunmasına, kovuşturulmasına ve cezalandırılmasına yardımcı olmuştur. Vakıf aynı zamanda bebeği çalınan annelere, yasadışı çocuk kaçakçılığına ve evlat edilinmesine karşı da mücadele vermektedir." 2009 yılında Norma Cruz, ‘’’Guatemala’da olduğu kadar Dünya üzerindeki herhangi bir yerde kadınlara umut kaynağı ve ilham sembolü olduğu’’’ belirtilerek Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü’ne layık görülmüştür." Cruz düzenlenen törende ödülünü ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve ABD First Lady'si Michelle Obama’nın elinden almıştır. 2009 yılının mayıs ayından itibaren telefon ve kısa mesajla yoğun şekilde tecavüz ve ölüm tehditleri alan Cruz’un ailesi de aynı tehditlere maruz kalmıştır. Bu tehditler Guatemala Hükümetinin Cruz’a polis koruması sağlamasına rağmen devam etti. Uluslararası Af Örgütü 2011 yılında Cruz’un korunmasını ‘’öncelikli olay’' olarak nitelendirdi. 2011 Mart'ında vakfın ofisi molotov kokteylli saldırıya uğradı, yaralanan veya ölen olmadı.

<span class="mw-page-title-main">Nesrin Sutude</span> İranlı insan hakları avukatı

Nesrin Sutude İranlı insan hakları avukatı. Haziran 2009'da yapılan tartışmalı İran cumhurbaşkanlığı seçimlerini ve hapsedilen İranlı muhalefet aktivistlerini temsil etti. Müvekkilleri arasında gazeteci Isa Saharkhiz, Nobel Barış Ödülü sahibi Shirin Ebadi ve yasaklı muhalefet grubunun İran Demokratik Cephesi başkanı Heshmat Tabarzadi yer alıyor. Sutude, Eylül 2010'da propaganda yapmak ve devlet güvenliğine zarar vermekle suçlanarak tutuklandı ve evin hapishanesinde tek başına hapsedildi. Ocak 2011'de İran yetkili makamları Sutude'yi 11 yıl hapis cezasına çarptırdı, aynı zamanda 20 yıl boyunca avukatlık yapmaktan ve ülke dışına çıkmaktan men edildi. Bir temyiz mahkemesi, daha sonra Sutude'nin hapis cezasını altı yıla düşürdü ve avukatlıktan men yasağını 10 yıla indirdi.

<span class="mw-page-title-main">Resul Caferov</span>

Resul Caferov Azeri avukat ve önde gelen insan hakları savunucusu.

<span class="mw-page-title-main">Eynulla Fetullayev</span>

Eynulla Fetullayev Azeri gazeteci ve haftalık bağımsız Rusça yayın yapan Realny Azerbaijan ve Azerice günlük yayın yapan Gündəlik Azərbaycan gazetelerinin genel yayın yönetmeni. Azerbaycan'da hükûmetin politikalarını eleştirdiği ve Hocalı katliamı hakkındaki yorumları nedeniyle dört yıl hapis yattı. Cezası Sınır Tanımayan Gazeteciler, Uluslararası PEN Kulübü ve Gazetecileri Koruma Komitesi tarafından kınandı ve Uluslararası Af Örgütü onu bir vicdan mahkûmu ve 2011'de davasını "öncelikli dava" olarak nitelendirdi.

<span class="mw-page-title-main">Bagram Cezaevi işkenceleri</span>

Bagram Cezaevi işkenceleri, Afganistan Savaşı sırasında, Amerikan Ordusu personeli tarafından Bagram Hava Üssü'nün hemen yanında yer alan Bagram Cezaevi'ndeki tutuklulara karşı insan haklarını çiğneyen ve savaş suçu teşkil eden işkenceler gerçekleştirmesi olayıdır. İstismarlar, 2005'te The New York Times'ın yayınladığı 2.000 sayfalık bir rapor ile kamuoyunun dikkatini çekti. Raporun ortaya çıkardığına göre, cezaevindeki tutuklular uykudan yoksun bırakılmak, zorunlu çıplaklık, tavana zincirlenmek, dövülmek ve bacağın dizin üstünde kalan tarafına alınan darbeler gibi çeşitli ihlallere maruz bırakılmıştı. İşkenceler o kadar şiddetliydi ki, 2002'de iki tutuklu tekrar tekrar tavana zincirlenip dövülerek öldürüldüler; üstelik bu iki tutukludan biri olan Dilawar, daha sonra soruşturulan askerlerin itiraflarına göre, "yanlış zamanda yanlış yerde bulunmuş olan" masum bir taksi şoförüydü.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de insan hakları</span> Suriyedeki insan hakları

Uluslararası gözlemciler, Suriye'deki insan hakları durumunun son derece kötü olduğunu düşünüyorlar. Suriye'de 1963'ten Nisan 2011'e kadar, güvenlik güçlerine kapsamlı tutuklama ve gözaltı yetkileri veren olağanüstü hal yürürlükteydi.

Arnavutluk'ta insan haklarıyla ilgili güncel konular arasında aile içi şiddet, münferit işkence vakaları ve polis şiddeti, cezaevlerinin genel durumu, insan ve seks ticareti ve LGBT hakları yer alıyor.

Rusya'da insan hakları, uluslararası kuruluşlar ve bağımsız yerel medya kuruluşları tarafından rutin olarak eleştirildi. En sık atıfta bulunulan ihlallerden bazıları şunlardır: Gözaltında ölümler, güvenlik güçleri ve gardiyanlar tarafından yaygın ve sistematik işkence kullanımı, taciz ritüelleri, Rus Ordusu'nda yaygın çocuk hakları ihlalleri, etnik azınlıklara karşı şiddet ve ayrımcılık, ve gazetecilerin öldürülmesi.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'ta insan hakları</span>

Belarus hükûmeti, insan hakları ihlalleri ve sivil toplum kuruluşlarına, bağımsız gazetecilere, ulusal azınlıklara ve muhalif politikacılara yönelik zulmü nedeniyle eleştiriliyor. Eski ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Amerika Birleşik Devletleri Senatosu Dış İlişkiler Komitesi'nde yaptığı konuşmada, Belarus'u dünyanın altı "tiranlığın ileri karakolundan" biri olarak nitelendirdi. Buna karşılık, Belarus hükûmeti değerlendirmeyi "gerçekten oldukça uzak" olarak nitelendirdi. 2020 Belarus cumhurbaşkanlığı seçimleri ve protestoları sırasında Viasna İnsan Hakları Merkezi tarafından belirtilen siyasi mahkûmların sayısı 16 iken Şubat 2022 itibarıyla çarpıcı bir şekilde 1062'ye kadar yükseldi. 2020 protestoları sırasında kolluk kuvvetleri tarafından yasa dışı ve taciz edici güç kullanılmasından ötürü birkaç kişi öldü. Uluslararası Af Örgütü'ne göre, yetkililer protestolar sırasında yaşanan ihlalleri soruşturmadı, bunun yerine ihlallere karşı çıkanlar taciz edildi. Temmuz 2021'de yetkililer, kalan sivil toplum kuruluşlarına karşı bir kampanya başlattı ve ülkede önceden kayıtlı tüm insan hakları kuruluşları da dahil olmak üzere en az 270 tanesini Ekim ayına kadar tasfiye etti.

Yunanistan'da insan hakları çeşitli kuruluşlar tarafından gözetilmektedir. Ülke, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Mültecilerin Statüsüne ilişkin Cenevre Sözleşmesi ve İşkenceye Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'ni imzalamıştır. Yunan anayasası da tüm Yunan vatandaşlarının temel insan haklarını güvence altına almaktadır.