Eşgüdümlü Evrensel Zaman ya da özgün kısaltmasıyla UTC, dünya genelinde saatleri ve zamanı düzenlemek için kullanılan temel zaman standardıdır. Mevcut zaman için bir referans noktası oluşturarak günlük zaman ve zaman dilimlerinin temelini oluşturur. UTC, uluslararası iletişimi, navigasyonu, bilimsel araştırmaları ve ticareti kolaylaştırır.
Greenwich Ortalama Zamanı, Greenwich Saati veya kısaltmasıyla GMT, başlangıç meridyeni üzerinde ortalama güneş zamanı. GMT, Britanya Adaları'nın standart zaman dilimidir. Adını Londra'nın güneydoğusundaki Greenwich banliyösünden alır. Burada bulunan rasathanenin üzerinde bulunduğu kabul edilen meridyen, baş meridyen (0°) kabul edilir.
Avrupa Yaz Saati, enerji tasarrufu sağlamak amacıyla, Mart ayının son pazar günü başlayıp, Ekim ayının son pazar günü biten bir uygulamadır.
Yaz saati uygulaması (YSU), herhangi bir ülkede veya bölgede gün ışığından, sabahları daha az, öğleden sonra daha çok yararlanmak üzere, periyodik olarak, saatlerin belirli bir miktarda değiştirilmesidir. Genellikle, bu uygulama kapsamında saatler ilkbahar başlangıcında bir saat ileri, sonbaharda ise bir saat geri alınır. Çağdaş yaz saati uygulaması ilk defa 1895 yılında Yeni Zelandalı bir böcekbilimci olan George Vernon Hudson tarafından önerildi. O günden sonra birçok ülke bu uygulamayı benimseyerek kullanmaya başladı. Bununla birlikte, yaz saati uygulamaları ülkeler arasında farklılık gösterebilir.
Zamanın ölçülmesi, kullandığımız zaman sistemi Dünya'nın kendi ekseni çevresindeki hareketini esas almaktadır. Gezegenin kendi etrafındaki bir tam dönüşü bir gün;Güneşin yörüngesindeki bir tam dönüşü ise bir yıldır. Dünya dönerken güneş gökyüzünde yükselmeye başlar, en tepeye tırmanır ve gözden kaybolana dek alçalır.
Orta Avrupa Yaz Saati (OAYS) UTC+02.00 Zaman dilimi den birinin ismidir, UTC dan iki saat öndedir. Pek çok Avrupa ülkesinde ve Kuzey Afrika ülkelerinden gün ışığından faydalanmak amacıyla kullanılır. Kış zamanında, (+01.00) kullanılır.
İzmit Saat Kulesi ya da diğer adıyla Kocaeli Saat Kulesi, Kocaeli'nin merkezi İzmit'te yer alan bir saat kulesidir. Hem ilin hem de şehrin sembolleri arasındadır.
Başlangıç meridyeni, boylamı 0° olarak tanımlanan, başlangıç meridyenidir.
Batı Avrupa Zaman Dilimi, UTC ile aynı zamanı belirten zaman dilimidir. Birleşik Krallık'ta yasal olarak GMT olarak bilinir. Batı ve kuzeybatı Avrupa'nın bazı bölümlerini, aşağıdaki bölgeleri içerir:
- Kanarya Adaları
- Faroe Adaları
- Kuzeydoğu Grönland
- İzlanda
- Portekiz
- İrlanda
- Birleşik Krallık
- Fas
24 saatlik zaman, günün geceden geceye akışını belirleyen bir zamanın düzenidir ve 24 saate ayrılır. Gece yarısı 0'dan 24'e kadar olan saatlerle ifade edilir. Bu sistem bugün dünyada en yaygın kullanılan zaman biçimidir. Yine de 12 saatlik zaman, özellikle Avustralya, Kanada, Hindistan, Filipinler, Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerde hâlâ yaygındır. Birçok ülkede her iki zaman sistemi de kullanılmaktadır. 12 saatlik zaman; daha çok, kullanım kolaylığı için sesli iletişimde kullanılırken 24 saatlik zaman ise yazım kolaylığı açısından tercih edilmektedir. 24 saatlik biçim de askerî saat veya astronomik saat olarak Birleşik Devletler ve Kanada, ayrıca nadir de olsa Avustralya'da yaygındır. Dünyanın bazı bölgelerinde demir yolu saati veya kıtasal saat olarak adlandırılır. Ayrıca zaman biçiminin Uluslararası standartıdır. Tıpta herhangi bir olayın ne zaman meydana geldiği ile ilgili karışıklıkları önlemek için genellikle 24 saatlik zaman kullanılır.
Saat, zamanı ölçmeye yarayan alettir. İki farklı zaman arasındaki farkı insanlar tarafından oluşturulan ölçüler dahilinde ölçmeyi sağlar. Saatin rakamları arasındaki açılar 30 derecedir.
Dünya çapında yaz saati uygulaması kullanan ülkelerin listesi.
UTC+03:00, UTC'den 3 saat ileri zaman dilimi.
Yerel saat ya da askerî terminolojiyle mahalli vasati zaman, herhangi bir meridyen üzerindeki gözlemcinin gözlediği güneş zamanı. İngilizce local mean time kavramı "yerel ortalama zaman" anlamına gelir. LMT herhangi bir meridyen boyunca aynıdır.
Türkiye'de yaz saati uygulaması, 1940 - 1952 ve 1962- 1965 ve 1973 -1978 ve 1985 - 2016 yılları arasında tüm ülke çapında uygulanmıştır. Hariçte kalan tarih aralıklarında farklı saat dilimleri uygulaması benimsemiştir. Yaz saati uygulamasının faydalı olup olmadığı tartışmalı bir konudur. Bu konuda Enerji Bakanlığı konunun halk tarafından da bilinmesi ve fikir alınması adına çeşitli anketler ve makaleler yayımlamıştır. 2013 yılında toplanan Bakanlar Kurulu kararı ile 27 Ekim 2013 tarihinde saatlerin bir saat geri alınması kararı ile uygulamaya son verilmiştir. Ancak gerekli görülen lüzum üzerine uygulamaya devam edilmiştir.
Türkiye Saati ya da kısaltmasıyla TSİ, Türkiye'de geçerli olan zamandır. Ülkede sabit olarak UTC+3 zamanı kullanılmaktadır. Geçmişte kullanılan yaz saati uygulamasına 8 Eylül 2016'da son verilmiş, kışın da yaz saati kullanılacak şekilde ülkenin resmî saati UTC+2'den UTC+3'e sabitlenmiştir.
30. doğu meridyeni, Başlangıç meridyeni Greenwich'ten 30 açısal derece doğuda yer alan, kuzey kutbundan güney kutbuna uzanan hayali çizgi. 30°D meridyeni, Kuzey kutbu, Kuzey Okyanusu, Avrupa, Türkiye, Afrika, Hint Okyanusu, Güney Okyanusu, Antarktika üzerinden geçer.
12 saatlik zaman, günün geceden geceye akışını belirleyen bir zamanın düzeni. 24 saatten oluşan günü ö.ö. ve ö.s. olarak iki periyota böler. Her periyot; 12, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 ve 11 sayılarından oluşur. 24 saatlik zaman döngüsü gece yarısı 12'de başlar, öğlen 12'yi geçer ve günün sonundaki gece yarısına kadar devam eder. 12 saatlik zaman, MÖ 2. binyılın ortalarından MS 16. yüzyıla kadar geliştirilmiştir.
UTC farkı, belirli bir yer ve tarih için Eşgüdümlü Evrensel Zaman (UTC) ile yerel saat arasında olan farktır. Ülkelerin coğrafi konumlarına göre bu fark değişir. Örneğin Kâbil için fark +04.30 iken Berlin için UTC farkı +01:00, +0100 veya +01'dir.
Türkiye'deki tarih ve saat gösterimi, ISO 8601 standartlarındadır. Küçük endian tarih formatı kullanılır ve 24 saatlik zaman sistemi 12 saatlik zaman sisteminden daha yaygındır. Resmî olarak Miladi takvim kullanılır ve saat dilimi UTC+03.00'tür (TSİ).