İçeriğe atla

Ulusal Halk Kongresi Prezidyumu

Çin Ulusal Halk Kongresi Prezidyumu, Ulusal Halk Kongresi’nin 178 üyeli bir organıdır.[1]

Üyeleri bir ön toplantıda Ulusal Halk Kongresi üyeleri arasından seçilir. Prezidium için aday üyeleri Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi belirler. Prezidyum genelde Çin Komünist Partisi'nin devletin üst düzey yetkilileri, Komünist olmayan partilerin Merkezi Komitesi liderleri, Tüm Çin Sanayi ve Ticaret Federasyonu’nun üst düzey yetkilileri, hiçbir parti bağlantısı olmayan vatandaşlar, hükûmet, ordu ve kitle örgütlerinin ulusal düzeydeki liderleri; özel ekonomik bölgeler ile Hong Kong ve Makao temsilcileri, ordu temsilcileri, model işçiler, etnik azınlık temsilcilerinden oluşur.[2]

Prezidyumun ilk toplantısında seçilen Prezidyum üyeleri, Ulusal Halk Kongresi'nin çeşitli genel kurul oturumlarında sırayla başkanlık yaparlar.[3] Yasama sürecinde hangi kanun tasarısı ve tekliflerinin doğrudan genel kurulda tartışılıp, hangilerinin önce komitelerde gözden geçirileceğine Prezidyum karar verir.[3]

Üst düzey devlet görevlileri için adayları belirlemek Prezidyumun görevlerindendir. Adaylar arasında seçim, Ulusal Halk Kongresi genel kurul tarafından yapılır.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Çin'de yönetim değişiyor". Cumhruiyet gazetesi 4 Mart 2013. 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2016. 
  2. ^ "How is the NPC Presidium elected and who are its members?". www.npc.gov.cn/. Çin Halk Cumhuriyeti Ulusal Halk Kongresi web sitesi, 4 Şubat 2010. 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2016. 
  3. ^ a b c "What are the responsibilities of the NPC Presidium?". www.china.org.cn/. China.org.cn sitesi. 10 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nikita Kruşçev</span> 1953ten 1964e kadarki Sovyetler Birliği lideri

Nikita Sergeyeviç Kruşçev, Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri. Doğru okunuşu ve Türkçe yazım kurallarına göre soyadının doğru yazılışı Hruşçov olmasına rağmen, Türkçeye İngilizce Khrushchev kelimesinin okunuşu olan Kruşçev kelimesi geçmiş ve yaygınlık kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi</span> Çin Halk Cumhuriyetinin kurucu ve iktidar partisi

Çin Komünist Partisi (ÇKP), Çin'in kurucu ve iktidar partisidir. 1 Temmuz 1921 tarihinde Şanghay'da kurulmuş olan Çin Komünist Partisi, 2022 yılında açıklanan ve toplam Çin nüfusunun ciddi kısmına tekabül eden 97 milyona yakın üye sayısıyla dünyadaki en büyük ikinci siyasi parti konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Politbüro</span> SSCB tarihinde komünist partinin, politikaları belirleyen en üst karar organı

Politbüro, Politik Büronun kısaltılmış biçimi. SSCB tarihinde komünist partinin, politikaları belirleyen en üst karar organıydı. Rusya'da 1917 Sovyet Devrimi'nden sonra devlet yönetimi üzerinde uyguladığı sıkı denetim 1991'de SSCB'nin dağılmasıyla sona ermiş, ardından varlığı fiilen sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Halk Kongresi</span> Çin Halk Cumhuriyetinin yasama organı

Ulusal Halk Kongresi, Çin'de (ÇHC) en yüksek devlet kurumu ve yasama organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi Ulusal Kongresi</span> Çin Komünist Partisinin her beş yılda bir toplanan parti kongresi

Çin Komünist Partisi Ulusal Kongresi yaklaşık her beş yılda bir toplanan bir parti kongresidir.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi Politbüro Yürütme Komitesi</span> Çin Komünist Partisinin yürütme komitesi

Çin Komünist Partisi Politbüro Yürütme Komitesi üye sayısı -genellikle erkek- 5 veya 9 arasında değişen bir komitedir ve Çin Komünist Partisi'nin en üst düzey liderliğini oluşturur. PYK'nın kararlarını oy birliği ile aldığı düşünülse de, iç işleyişi çok iyi bilinmemektedir. Biçimsel olarak, Komite üyeliği Merkez Komitesi tarafından onaylanmaktadır. Uygulamada PYK üyeliği Çin Komünist Partisi'nin liderleri arasında yapılan görüşmelerin sonucunda belirlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şi Cinping</span> 10. Çin Komünist Partisi genel sekreteri

Şi Cinping veya Xi Jinping, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Sekreteri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) Başkanı ve Merkez Askeri Komisyon (MAK) başkanı olarak görev yapan Çinli bir siyasetçidir. Çin’in 2012’den bu yana “en üst düzey lideri” olup ÇKP’den 2016’da resmen “ana lider” unvanını aldı. Genel sekreter olarak Şi, Çin'in en üst karar organı olan Çin Komünist Partisi'nin Politbüro Daimi Komitesi'nde eski bir başkanlık görevinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Vang Çişan</span>

Vang Çişan, Çinli siyasetçi, ekonomist.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Merkez Komitesi Sekreterliği, çoğunlukla Politbüro tarafından idare edilen hükûmet politikasının hazırlanmasından ziyade partinin merkezi yönetiminden sorumluydu. Üyeleri Komünist Parti Merkez Komitesi tarafından seçildi, ancak ilk yıllarında oy kullanmadan önce kıdemli liderler tarafından kararlar alındığından seçimler resmiyetsizdi. Aynı zamanda Politbüro üyesi olan SBKP Genel Sekreteri, Sekreteryanın ve partinin lideriydi. Sekreterya ve Politbüro'daki ikili üyelik, Sovyet liderliğinin iki ya da üç çok üst düzey üyesi için ayrılmıştı ve Joseph Stalin sonrası dönemde nihai bir güce adım atmıştı. Son beş Sovyet liderleri birinci veya genel sekreter olmadan önce üst düzey sekreterlerdi. Buna ek olarak, Georgi Malenkov kısa bir süre Sekretarya'nın en üst üyeliği nedeniyle Stalin'in ölümünün ardından bir hafta partinin genel başkanı olarak değerlendirildi.

Organizasyon Bürosu olarak da bilinen Orgbüro, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesinin 1919-1952 yılları arasında 19. Komünist Parti Kongresi'nde kaldırılıncaya kadar varlığını sürdürdü ve görevleri genişleyen Sekreterya'ya devredildi.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi</span>

Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi, Ulusal Halk Kongresi'nin 175 üyelik bir komitesidir. Anayasal olarak yasaların Ulusal Halk Kongresi tarafından belirlenen sınırlar dahilinde değiştirme yetkisine sahiptir ve bu nedenle de fiili bir yasama organı görevi görmektedir. Komitenin başkanı, Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri ve Çin Halk Cumhuriyeti Başbakanı'nın ardından siyasi sıralamada geleneksel olarak üçüncü sırada yer almaktadır. Günümüzdeki başkanı ise Li Çanşu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de siyaset</span> çinde siyaset

Çin Halk Cumhuriyeti'nde siyaset, tek bir partinin yönettiği yarı başkanlık sosyalist cumhuriyetin çerçevesinde yer almaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC)'nde devlet gücü; Komünist Partisi, Merkezi Halk Hükümeti ve bunun eyalet seviyesinde ve yerel seviyedeki temsili aracılığıyla uygulanır. Çin Komünist Partisi, Çin Halk Cumhuriyeti halkı arasında yer alan iç anlaşmazlıkları yönetmek ve izlemek için Dahili Referans kullanır. Sosyalist devletin yüce liderliğine Batı etkilerinin meydan okumasını önlemek amacıyla Şi-Li Yönetimi, Çin'deki ideolojik alan üzerinde daha sıkı kontroller uygulayan Dokuz Numaralı Belge'yi Çin Komünist Partisi üyeleri arasında dağıttırdı.

<span class="mw-page-title-main">Zhongnanhai</span>

Zhongnanhai, Çin'in başkenti Pekin'de Yasak Şehir'in bitişiğinde eski bir imparatorluk bahçesi ve Çin Komünist Partisi ve Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Konseyinin karargâhı ve ayrıca Çin Devlet Başkanının resmî ikametgâhıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı</span> Çinin bir siyasi danışma organı

Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı (ÇHSDK), Çin'in bir siyasi danışma organıdır. Konferans, yasal olarak izin verilen sekiz siyasi partiden ve diğer kuruluşlardan delegelerin yanı sıra bağımsız üyelerden oluşmaktadır. Çeşitli tarafların temsil oranı, taraflar arasında müzakere edilen yerleşik sözleşme ile belirlenir. CPPCC, Birleşik Ön Çalışma Dairesi tarafından dolaylı olarak yönetilir.

Çin Komünist Partisi Tüzüğü 53 maddeden oluşmaktadır ve içeriği Parti'nin programını, örgütsel yapısını ve Parti sembolizmini açıklamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Komünist Partisi 18. Ulusal Kongresi</span>

Çin Komünist Partisi'nin 18. Ulusal Kongresi, 17. Ulusal Kongre'nin ardından 8-15 Kasım 2012 tarihleri arasında Büyük Halk Salonu'nda gerçekleştirildi. Dönem ve yaş sınırlamalarının bir sonucu olarak Politbüro Daimi Komitesi'nin (PSC) dokuz üyesinden yedisi emekli oldu ve Hu Jintao'nun yerine Xi Jinping Genel Sekreter oldu. Kongre ayrıca Çin Komünist Partisi'nin 18. Merkez Komitesini seçti ve Politbüro Daimi Komitesi koltuklarının sayısını dokuzdan yediye indirdi. PSC'nin yedi yeni üyesi Xi Jinping, Li Keqiang, Zhang Dejiang, Yu Zhengsheng, Liu Yunshan, Wang Qishan ve Zhang Gaoli oldu. Bu kişilerden beşinin, yeni Daimi Komite'nin oluşumunda önemli bir etkisi olduğu bildirilen eski Parti lideri Jiang Zemin ile bağlantıları vardı ya da onun himayesinden yararlandıkları düşünülüyordu. Sadece Li Keqiang ve Liu Yunshan'ın tuanpai'nin bir parçası olduğu düşünülüyordu.

Siyasal sistemde, bir parti lideri, siyasi partisinin ya yasama organına ya da seçmenlere karşı resmi temsilcisidir. Ülkeye bağlı olarak, siyasi bir partinin "lideri" olarak halk arasında bahsedilen kişi, resmi olarak parti başkanı, genel sekreter veya en yüksek siyasi makam olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Parti kongresi</span> bir siyasi partinin genel kurulu

Parti kongresi, genellikle bir siyasi partinin genel toplantısını ifade eder. Kongreye parti üyeliğini temsil eden belirli delegeleler katılır. Çoğu siyasi partide parti kongresi, örgütün en üst karar organıdır ve parti liderlerini veya liderlik organlarını seçme veya aday gösterme, parti politikasını belirleme ve parti platformunu ve gündemini belirleme göreviyle yükümlüdür.

İsmail Ahmet, 1979-1985 yılları arasında Sincan Uygur Özerk Bölgesi valisi ile 2003-2008 yılları arasında Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi başkan yardımcısı olan Uygur asıllı Çinli siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Çin hükûmeti</span>

Çin hükûmeti, Çin'i yöneten kuruluştur. Çin Halk Cumhuriyeti hükûmeti, iktidardaki Çin Komünist Partisi'nin politikalarını halk kongreleri aracılığıyla yürürlüğe koyduğu üniter Marksist-Leninist devletin parametreleri dahilinde bir halk kongresi sistemine dayanmaktadır. Bu sistem, yasama organı olan Ulusal Halk Kongresi'nin anayasal olarak "devletin en yüksek iktidar organı" olarak kutsal sayıldığı birleşik devlet iktidarı ilkesine dayanmaktadır. Çin'in siyasi sisteminde kuvvetler ayrılığı bulunmadığından, yasama organı tarafından temsil edilen tek bir hükûmet kolu bulunmaktadır. Çin Komünist Partisi, Ulusal Halk Kongresi aracılığıyla Yüksek Halk Mahkemesi'nden Çin devlet başkanına kadar tüm devlet organlarının Ulusal Halk Kongresi tarafından seçilmesini, ona karşı sorumlu olmasını ve kendilerine Ulusal Halk Kongresi tarafından verilen yetkilerden ayrı yetkilere sahip olmamasını gerektiren birleşik bir liderliği hayata geçirir. Çin Komünist Partisi, tüm devlet organlarındaki atamaları Ulusal Halk Kongresi'ndeki üçte iki çoğunlukla kontrol eder. Geri kalan sandalyeler, bağımsız delegeler ve muhalif olmayan ve Çin Komünist Partisi'ni destekleyen sekiz küçük siyasi parti tarafından tutulmaktadır. Tüm hükûmet organları ve devlete ait işletmelerin, bu kurumlarda karar alma sürecine liderlik eden dahili ÇKP komiteleri bulunmaktadır.