İçeriğe atla

Ulusal İstikrar Hükûmeti

Ulusal İstikrar Hükûmeti
حكومة الإستقرار الوطني

 Libya hükûmeti
Kuruluş tarihi3 Mart 2022 (2022-03-03)
Kişiler ve kuruluşlar
Devlet başkanıMuhammed el-Menfi
Hükümet başkanıUsame Hammad (vekaleten)
Bakan sayısı27

Ulusal İstikrar Hükûmeti (Arapçaحكومة الاستقرار الوطني, romanizeḤukūmat al-istiqrār al-waṭanī), Libya'da 3 Mart 2022'de kurulan, Usame Hammad liderliğindeki ve Temsilciler Meclisi ile Libya Ulusal Ordusu tarafından desteklenen Sirte merkezli geçici bir hükümettir.[1] Hükûmet, kuruluşundan bu yana Abdülhamid Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti ile rekabet halindedir.

21 Eylül 2021 tarihinde, Libya'nın doğusunu yöneten Temsilciler Meclisi (TM), Ulusal Birlik Hükûmetine karşı bir güvensizlik önergesi verdi.[2]

Oluşum

10 Şubat 2022'de Temsilciler Meclisi, Meclis Başkanı Akile Salih İsa'nın diğer tek aday olan Halid el-Baybas'ın adaylığını geri çektiğini açıklamasının ardından Fethi Başağa'yı başbakan adayı olarak seçti.[3] Ancak el-Baybas yarıştan çekildiğini reddetti.[4] Ulusal Birlik Hükûmeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Başağa'nın başbakan olarak atanmasını reddetti ve iktidarı ancak ulusal bir seçimden sonra devredeceğini belirtti.[3] LUO lideri Halife Hafter ise Başağa'nın atanmasını memnuniyetle karşıladı.[5]

1 Mart'ta Temsilciler Meclisi, Başağa'nın Ulusal İstikrar Hükûmetine güvenoyu verdi.[6][7] Meclis Başkanı Salih'e göre, oylamaya katılan 101 üyeden 92'si yeni hükûmet lehine oy kullandı.[6] Yüksek Danıştay, Temsilciler Meclisinin "tek taraflı" adımlarını reddetti ve Temsilciler Meclisinin yeni hükûmete güvenoyu verme kararını Libya Siyasi Anlaşması'nın ihlali olarak değerlendirdi.[8] Ulusal Birlik Hükûmeti yetkilerini Başağa hükûmetine devretmeyi reddetmiştir.[9] Birleşmiş Milletler, şeffaflık ve prosedür eksikliğine ilişkin raporlar ve TM oturumu öncesinde gözdağı verme eylemleri nedeniyle oylamaya ilişkin endişelerini dile getirmiştir.[10]

Başağa ve kabinesi 3 Mart'ta Tobruk'taki Temsilciler Meclisi merkezinde yemin etti.[11][12]

2022-günümüz

2022 yılının ortalarında iki hükûmet paralel çalışarak ikili iktidara sahip oldu.[13]

İki hükûmetin destekçileri arasında Mayıs 2022'de başlayan[14] ve 27 Ağustos 2022'de tırmanan çatışmalar yaşandı.[15]

Mayıs 2023'te Bashağa, düşük performansı gerekçe gösterilerek geçici olarak Usame Hammad ile değiştirildi.[]

Kaynakça

  1. ^ Zaptia, Sami (8 Haziran 2022). "Bashagha government is to resume its work from the city of Sirte". Libya Herald. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2022. 
  2. ^ "Libya's parliament passes no-confidence vote in unity government". www.aljazeera.com (İngilizce). 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2022. 
  3. ^ a b "Libya rifts deepen as new PM named, incumbent refuses to yield". Reuters. 10 Şubat 2022. 10 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2022. 
  4. ^ Assad, Abdulkader (13 Şubat 2022). "Al-Baybas denies withdrawing from PM candidacy contrary to HoR Speaker's remarks". Libya Observer. 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2022. 
  5. ^ "Libya: Tobruk parliament names new PM, fuelling division". Al Jazeera. 10 Şubat 2022. 10 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2022. 
  6. ^ a b Assad, Abdulkader (1 Mart 2022). "Libya's Parliament gives confidence to Bashagha's government". Libya Observer. 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022. 
  7. ^ Zaptia, Sami (2 Mart 2022). "Bashagha Government of National Stability (GNS) releases new crest". Libya Herald. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  8. ^ Alharathy, Safa (1 Mart 2022). "HCS: Granting confidence to a new government violates Political Agreement". Libya Observer. 2 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  9. ^ Zaptia, Sami (1 Mart 2022). "Citing false votes and no quorum, the incumbent Aldabaiba government refuses to give up office to the new Bashagha government". Libya Herald. 28 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2022. 
  10. ^ "UN voices concern over vote on new Libyan prime minister". Al Jazeera. 3 Mart 2022. 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  11. ^ Assad, Abdulkader (3 Mart 2022). "Bashagha's government sworn in at HoR in Tobruk". Libya Observer. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  12. ^ "Libyan parliament swears in new PM as crisis deepens". Al Jazeera. 3 Mart 2022. 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  13. ^ "Libya — a tale of two governments, again". Arab News (İngilizce). 11 Haziran 2022. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2022. 
  14. ^ "Clashes force Libya's Bashagha from Tripoli after brief attempt to enter". Reuters (İngilizce). 17 Mayıs 2022. 17 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2022. 
  15. ^ "Libya clashes: UN calls for ceasefire after 32 killed". BBC News (İngilizce). 28 Ağustos 2022. 28 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">2014 Libya parlamento seçimleri</span> Libyada parlamento seçimleri

Libya'da Temsilciler Meclisi için 25 Haziran 2014 tarihinde parlamento seçimleri yapıldı. Tüm adaylar bağımsız olarak yarışırken seçimler, milliyetçi ve liberal grupların sandalyelerin çoğunu kazandığı ve İslamcı grupların sadece 30 sandalyeye düşüşü ile sonuçlandı. Seçime katılım yüzde 18 ile çok düşüktü.

<span class="mw-page-title-main">Nuri Ebusehmen</span> Libyalı siyasetçi

Nuri Ebusehmen, Libyalı siyasetçi. 2014 Libya Çatışması'nın İslamcı tarafında önemli bir figür ve uluslararası kabul görmüş Libya parlamentosu tarafından "terörist" olarak kabul edilen LDOO grubunun kurucusu. Başkan olarak görev yaparken, Genel Ulusal Kongrenin işlemlerine hile karıştırdığı bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Libya İç Savaşı</span> Halife Hafterin yaptığı askeri darbe sonucunda ortaya çıkan iç savaş

İkinci Libya İç Savaşı, Libya topraklarının ve petrolünün kontrolünü isteyen rakip gruplar arasında devam eden bir çatışmadır. Başlangıçtaki çatışma; ve Şafak Yolculuğu Operasyonu ve başarısız askerî darbeden sonra kurulan başkent Trablus'taki "Ulusal Kurtuluş Hükümeti" olarak da adlandırılan Genel Ulusal Kongresi (GNC) hükûmeti ile çoğunlukla "Tobruk hükümeti" olarak da bilinen 2014 yılında tartışmalı olarak seçilen Temsilciler Meclisi hükûmeti arasındaydı.

<span class="mw-page-title-main">Fayiz es-Serrac</span>

Fayiz Mustafa es-Serrac Libya Siyasi Anlaşması kapsamında 17 Aralık 2015 tarihinde kurulan Ulusal Mutabakat Hükümetinin başbakanı 2016-2021 yılları arasında Libya Başkanlık Konseyi başkanı olarak görev yapan Türk kökenli Libyalı bir siyasetçidir. Trablus Parlamentosu üyesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Libya başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Libya başbakanı, Afrika ülkesi Libya'nın 1951 yılından bu yana ülkede kurulan hükûmetlerin başında bulunan kişiye verilen unvandır.

<span class="mw-page-title-main">Fethi Başağa</span> Libyalı siyasetçi

Fethi Ali Abdüsselam Başağa, kısaca Fethi Başağa veya Fethi Ali Paşa olarak bilinen, şu anda Libya'nın geçici başbakanı olarak görev yapan bir Libyalı politikacıdır. 2018-2021 yılları arasında içişleri bakanı olarak görev yapmıştır.

Ulusal Mutabakat Hükûmeti, Birleşmiş Milletler öncülüğünde bazı ülkelerin desteğiyle Libya Siyasal Mutabakatı çerçevesinde kurulmuş olan hükûmettir. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Ulusal Mutabakat Hükûmetini Libya'nın meşru yönetimi kılacak Libya Siyasi Mutabakatı'nı oy birliği ile kabul etmiştir ve Ulusal Mutabakat Hükûmeti, Birleşmiş Milletler tarafından Libya'daki meşru güç olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Temsilciler Meclisi (Libya)</span> Lİbyanın yasama organı

Temsilciler Meclisi (TM) (Arapça: مجلس النواب, romanize: Majlis al-Nuwaab), %18'lik bir katılımın olduğu 2014 Libya parlamento seçimlerinden kaynaklanan Libya yasama organıdır. 2014 yılının sonlarında, Libya İç Savaşı bağlamında başkent Trablus'u ele geçirmeye yönelik başarısız darbe girişiminin ardından, Temsilciler Meclisi kendisini Libya'nın uzak doğusundaki Tobruk'a taşıdı. Mayıs 2019'da Trablus silahlı saldırı altındayken Trablus'ta birkaç TM toplantısı yapıldı ve 45 gün için bir geçici başkan seçildi. 2014 ve 2021 yılları arasında Temsilciler Meclisi, Abdulhamid Dibeybe liderliğindeki görevdeki Ulusal Birlik Hükümeti'ni desteklemeden önce Abdullah es-Sani liderliğindeki Tobruk merkezli hükûmeti destekledi. Eylül 2021'de Temsilciler Meclisi, Dibeybe liderliğindeki geçici Ulusal Birlik Hükûmeti'ne karşı bir güvensizlik oylamasını kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Başkanlık Konseyi (Libya)</span>

Başkanlık Konseyi 17 Aralık 2015 tarihinde imzalanan Libya Siyasi Anlaşması hükümlerine göre oluşturulmuş bir organdır. Konsey, Libya'nın devlet başkanı işlevlerini yerine getirir ve Libya Silahlı Kuvvetlerinin komutasını devralır. Anlaşma, Başkanlık Konseyinin kurulmasını memnuniyetle karşılayan ve Ulusal Mutabakat Hükümetinin Libya'nın tek meşru yürütme organı olduğunu kabul eden Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından oy birliğiyle kabul edildi. Başkanlık Konseyi, Ulusal Mutabakat Hükûmetine başkanlık eder.

Ulusal Kurtuluş Hükûmeti, Libya'da Haziran 2014 seçimlerini kaybeden Genel Ulusal Kongre bloklarından siyasetçiler tarafından oluşturulan bir hükûmet organıydı. UKH, Halife el-Gavil tarafından yönetildi. Libya Şafak Koalisyonu terimi silahlı gruplara ve / veya UKH'yi destekleyen daha geniş siyasi harekete atıfta bulunmak için kullanıldı. UKH, Ağustos 2014'teki oluşumundan Nisan 2016'daki dağılışına kadar devam eden İkinci Libya İç Savaşı'nın en önemli taraflarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed el-Menfi</span> Libyalı siyasetçi

Muhammed Yunus el-Menfi, Tobruk, Libyalı diplomat ve politikacıdır. 5 Şubat 2021'de Libya Siyasi Diyalog Forumu'nda Libya Başkanlık Konseyi'nin başkanı seçildi. Geçmişte, Libya'nın Yunanistan Büyükelçisi olarak görev yapmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Abdulhamid Dibeybe</span> Libyalı siyasetçi

Abdülhamid Muhammed el-Dibeybe, Libya'nın geçici Ulusal Birlik Hükümeti'nin şu anki başbakanı olan bir Libyalı politikacıdır. 5 Şubat 2021'de Libya Siyasi Diyalog Forumu sırasında ülkenin başbakanı olarak atandı ve Aralık 2021'de yapılması planlanan seçimlere kadar liderlik görevini sürdürmesi bekleniyor.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Birlik Hükûmeti (Libya)</span>

Ulusal Birlik Hükûmeti, Libya için 10 Mart 2021'de, Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükûmeti ile Tobruk merkezli İkinci es-Sani Kabinesi'ni birleştirmek için kurulan geçici bir hükûmettir. 5 Şubat 2021'deki Libya Siyasi Diyalog Forumu'nda Abdulhamid Dibeybe, birlik hükûmetine başbakan olarak seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Danıştay (Libya)</span>

Yüksek Danıştay,, 17 Aralık 2015 tarihinde imzalanan Libya Siyasi Anlaşması hükümlerine göre oluşturulmuş bir danışma kuruludur. Birleşmiş Milletler, barış görüşmelerini destekledi ve Güvenlik Konseyi tarafından oybirliğiyle kabul edildi. Yüksek Danıştay, geçici Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne (UMH) ve şu anda Tobruk'ta bulunan Temsilciler Meclisi'ne (TM) tavsiyede bulunabilir ve belirli koşullar altında bu organlar hakkında bağlayıcı bir görüş bildirebilir. Konsey üyeleri, Genel Ulusal Kongre'nin geriye kalan üyeleri tarafından 2014 yılında TM'ye seçilemeyen üyeleri arasından aday gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Bir sonraki Libya cumhurbaşkanlığı seçimi</span> Libya devlet başkanlığı seçimi

Libya cumhurbaşkanlığı seçiminin başlangıçta 10 Aralık 2018'de yapılması planlanmış, ancak Halife Hafter'in Batı Libya Taarruzu nedeniyle ertelenmişti. Seçimin daha sonra 24 Aralık 2021'de yapılması planlanmıştı ancak Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu (YUSK) başkanının ülke çapındaki seçim komitelerinin feshedilmesi emrini vermesinin ardından süresiz olarak ertelendi.

<span class="mw-page-title-main">Bir sonraki Libya parlamento seçimleri</span>

Libya'da 2021 yılından bu yana parlamento seçimlerinin yapılması planlanıyor. Başlangıçta 10 Aralık 2021 olarak planlanan seçimler, Libya'da devam eden siyasi kriz nedeniyle birçok kez ertelendi.

Ömer el-Hassi Libyalı bir politikacı ve Bingazi Üniversitesinde siyaset bilimi profesörüdür. Trablus'taki Genel Ulusal Kongre liderliğindeki Ulusal Kurtuluş Hükümeti'nin başbakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Libya'da seçimler</span>

7 Temmuz 2012'de, Libya İç Savaşı'ndan bu yana iktidarda olan Geçici Ulusal Konsey, Konsey'in yerini alacak 200 üyeli bir Genel Ulusal Kongre için demokratik seçimleri denetledi. Meclis, bir başbakan seçecek ve 2013'te parlamento seçimleri yapacaktı. Anayasa yazma süreci de belirlenecekti. Silahlı milisler, etnik azınlıklar ve radikal grupların neden olduğu huzursuzluk, Muammer Kaddafi'nin devrilmesini takip eden yıllar boyunca süreci ve hükûmeti baltaladı. Demokratik reformlara yönelik iç ilgisizlik süreci yavaşlatırken Avrupa Birliği gibi dış organlar, 2014 sonundan önce gerçekleşecek yeni bir anayasa taslağının hazırlanması için konsensüs oluşturmak için ulusal bir diyalog kurulması için hâlâ baskı yapıyorlardı. Ülkede istikrarı sağlamak ve huzursuzluğu bastırmak amacıyla parlamento seçimlerinin 25 Haziran 2014'te yapılması planlanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Usame Hammad</span> Libyalı siyasetçi

Usame Saad Hammad Salih Libyalı bir siyasetçidir. 16 Mayıs 2023 tarihinde Temsilciler Meclisi tarafından vekaleten Libya başbakanı olarak atanmıştır. Görevi Fethi Başağa'dan devraldı. Daha önceleri Başağa'nın maliye bakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Libya Geçici Anayasa Deklarasyonu</span> Libyanın geçici anayasası

Anayasal Deklarasyon, Libya İç Savaşı'nda Kaddafi hükûmetinin devrilmesi nedeniyle yürürlüğe giren Libya'nın mevcut en yüksek yasasıdır. Ulusal Geçiş Konseyi tarafından 3 Ağustos 2011 tarihinde son şekli verilmiş olup kalıcı bir anayasa yazılıp referandumda onaylanana kadar yürürlükte kalması amaçlanmaktadır. Belge, Başkan Yardımcısı ve UGK resmi sözcüsü Abdül Hafız Goga tarafından 10 Ağustos'ta düzenlenen bir basın toplantısıyla kamuoyuna duyurulmuştur.