İçeriğe atla

Ulus Meydanı

Ulus Meydanı
Spor Genel Müdürlüğü'nden meydan ve Kurtuluş Savaşı Müzesi
Harita
Haritadaki yeri
Eski adıTaşhan Meydanı, Hakimiyet-i Milliye Meydanı, Millet Meydanı
TürüKent meydanı
SağlayıcıAnkara Büyükşehir Belediyesi
Trafik durumuAraç ve yaya
Trafik akışıSağ
KonumUlus, Altındağ, Ankara
Koordinatları39°56′25″K 32°51′4″D / 39.94028°K 32.85111°D / 39.94028; 32.85111
Önemli yapılarZafer Anıtı, Kurtuluş Savaşı Müzesi, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi

Ulus Meydanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir kent meydanıdır. Anafartalar, Çankırı ve Cumhuriyet Caddesi ile Atatürk Bulvarı'nın kesişim noktasında yer alır. Cumhuriyet'in ilanından sonra hayata geçirilen imar uygulamaları doğrultusunda Ankara şehir merkezinde oluşturulmuş ilk modern kamusal mekan olmasıyla bilinir. Merkezinde konumlandırılmış olan Zafer Anıtı, Anıtkabir'in inşa edilmesine kadar geçen süreçte ülke genelinde kutlaması yapılan milli bayramların veya resmi devlet törenlerinin ana mekanı olmuştur. Meydanın çevresinde bulunan I. ve II. Türkiye Büyük Millet Meclisi binaları ile Türkiye İş Bankası ve Sümerbank'ın genel müdürlük yapıları; buranın geçmişte hem siyasi hem de iktisadi açıdan önemli bir merkez olduğunun göstergesidir.

İsim

Dönemin Ankara Valisi Abidin Paşa'nın izniyle yapımına başlanan ve 1902'de tamamlanarak açılışı yapılan Taşhan sayesinde; bugün Ulus Meydanı'nın bulunduğu bölge, Cumhuriyet'in kuruluşuna dek "Taşhan Meydanı" ismiyle anıldı. 1923 yılında Alman şehir planlamacı Carl Christoph Lörcher'e ısmarlanan ve ertesi sene hayata geçirilmeye başlanan nazım planı doğrultusunda yeniden düzenlenen mekan, Türk milletinin koşulsuz şartsız egemenliğini temsil eden TBMM'ye referansla "Hakimiyet-i Milliye Meydanı" adını aldı. 24 Kasım 1927 tarihinde, Zafer Anıtı'nın meydanın merkezine yerleştirilmesiyle eş zamanlı yapılan değişiklik sonucundaysa "Millet Meydanı" kullanımı yaygınlaştı. 1928 yılındaki Harf Devrimi sonrasında, meydanın isminin Türkçeleştirilmesi düşüncesi gündeme gelince gerekli işlemler yapılarak "Ulus Meydanı" ismine resmiyet kazandırıldı.[1]

Tarihçe

1940'lı yıllarda meydan ve çevresinde yapılan düzenlemeyle meydan ve Atatürk Heykeli'nin yeri I. TBMM Meclisi önünden geçen caddenin ortasından içeriye alınmıştır. Eskiden meydanın karşısında bulunan geniş park alanı 12 Eylül Darbesi sonrası 1981 yılında yıkılmış, yerine yıkılması düşünülen[2] 100. yıl çarşı binası (sol), Spor Genel Müdürlüğü binası (arka) ile Anafartalar Çarşısı (sağ) yapılmıştır. Anafartalar Çarşısı 2007 yılında PKK'nın bombalı 2007 Ankara saldırısıyla gündeme gelmiştir. Meydanda bir metro istasyonu bulunmaktadır. Çok sayıda büro, mağaza, kafe ve park bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Çetin, Fatma Gökçen (Nisan 2021). "Tek Parti Döneminde Başkent Ankara'nın Sembolik İnşası" (PDF). Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi. 30 (2). Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi. ss. 71-95. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2022. 
  2. ^ Büyükşehir Ankara Belediyesi Haftlık Bülteni (22-28 Aralık 2004). "Mimarlar Odası Ankara Şubesi - Ulus'ta Dev Proje İçin İlk Adım". Mimarlar Odası Ankara Şubesi. 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kurtuluş Savaşı Müzesi</span> I. TBMM Binası (1920–1924)

Kurtuluş Savaşı Müzesi veya I. TBMM Binası, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir tarih müzesidir. Ulus Meydanı'na komşu olan yapı, 1924 yılına kadar Türkiye Büyük Millet Meclisinin ilk binası olarak kullanılmıştır. 1961 yılında müzeye çevrilerek "Türkiye Büyük Millet Meclisi Müzesi" adıyla ziyarete açılmıştır. Teşhir salonlarının ve koleksiyonun yenilenmesiyle 23 Nisan 1981 tarihinde Kurtuluş Savaşı Müzesi adıyla yeniden hizmete girmiştir. Hâlen Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde hizmet veren müzede Kurtuluş Savaşı yılları ve Cumhuriyet'in ilanına ilişkin eserler sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Taşhan (Ankara)</span>

Taşhan, Ankara'nın Altındağ ilçesinde Ulus Meydanı'nda 1895-1902 yılları arasında vali Abidin Paşa'nın mektupçusu İsmail Bey tarafından inşa edilmiş, 1936 yılında yıkıldıktan sonra yerine Sümerbank Genel Müdürlük Binasının yapıldığı bir binadır. Ulus Meydanı'nın adı bir zamanlar Taşhan Meydanı idi.

<i>Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir</i> Türkiye Büyük Millet Meclisinin temel dayanağını oluşturan ve T.C. Anayasasında yer alan ilke

Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir, Teşkilat-ı Esasiye Kanunundan bu yana Türkiye anayasasında yer alan, TBMM'de kürsünün arkasındaki duvarda tamamı büyük harflerle yazılı bulunan ve Türk milleti adına Türkiye'nin kuruluşunu ilan eden Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin temel dayanağını oluşturan ilkedir.

<span class="mw-page-title-main">2007 Ankara saldırısı</span>

2007 Ankara saldırısı, Türkiye'nin Ankara ilinin Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan Anafartalar Çarşısı önünde, 22 Mayıs 2007 günü 18.30 sıralarında meydana gelen bombalı intihar saldırısı. Patlamada 8'i Türk, 1'i Pakistan vatandaşı olmak üzere 9 kişi öldü, 110'dan fazla kişi de yaralandı. Saldırıyı, PKK mensubu Güven Akkuş'un gerçekleştirdiği tespit edildi.

<span class="mw-page-title-main">Opera Meydanı</span> Ankarada bir meydan

Opera Meydanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir kent meydanı. Atatürk Bulvarı üzerinde, Sıhhiye ve Ulus Meydanlarına eşit mesafede bulunur. Eskiden ev sahipliği yaptığı pek çok fabrika, atölye ve üretim tesisi sayesinde bir dönem şehrin sanayi merkezlerinden birisi olan meydan; son yıllarda daha çok Gençlik Parkı, PTT Pul Müzesi, Melike Hatun Camii ve diğer tarihi binalarıyla şehrin turistik noktalarından biri haline gelmiştir. Ayrıca; birçok ulaşım arterinin de kesişme noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Opera Sahnesi</span> Ankarada bulunan bir tiyatro sahnesi

Büyük Tiyatro veya diğer adıyla Opera Sahnesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir tiyatro sahnesidir. Türk mimar Şevki Balmumcu tarafından bir sergi evi olarak tasarlanan ve 1933 yılında inşası tamamlanan yapı, 1948'de gerçekleştirilen yenileme çalışmaları sonrasında opera binası olarak kullanılmaya başlamıştır. Küçük Tiyatro'dan sonra şehirdeki en eski tiyatro sahnesine sahip salondur. Günümüzde, Ankara Devlet Opera ve Balesi ile Ankara Devlet Tiyatrosu'nun ortak kullanımındadır.

<span class="mw-page-title-main">Zafer Anıtı (Ankara)</span> Ankarada bulunan bir anıt

Zafer Anıtı, Ankara'nın Altındağ ilçesindeki Ulus Meydanı'nda bulunan, Anadolu’daki Millî Mücadele’nin hatırasını yaşatmak üzere 1927'de yapılmış anıttır.

<span class="mw-page-title-main">Ziraat Bankası Müzesi</span> Ankaradaki bir müze

T.C Ziraat Bankası Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde 1981 yılından bu yana hizmet veren, Türkiye'deki bankacılık sisteminin gelişimini gösteren tarihi objelerin sergilendiği müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Bulvarı, Ankara</span>

Atatürk Bulvarı; Ankara'nın Altındağ ve Çankaya ilçelerini birbirine bağlayan bir bulvardır. Alman şehir plancı Hermann Jansen tarafından tasarlanan plana göre II. TBMM binası ile Çankaya Köşkü arasında kesintisiz bir hat inşa etmek amacıyla açılmıştır.

TBMM Camii Kompleksi, TBMM kompleksindeki milletvekillerine ve meclis çalışanlarının kullanımı için inşa edilmiş bir cami ve camiyle birlikte inşa edilmiş kitaplık binası ile meydanı içeren yapı grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Bayram, Altındağ</span> Altındağ, Ankara, Türkiyede mahalle

Hacı Bayram; Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Anafartalar Caddesi</span> Ankarada bir cadde

Anafartalar Caddesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir caddedir. Şehirdeki ilk modern dükkanlar, kafeler ve eğlence merkezleri, Ulus Meydanı ile Samanpazarı'nı arasında uzanan bu caddede açılmıştır. Ayrıca; ilk çok katlı ve betonarme yapılar da Anafartalar Caddesi ve çevresindeki sokaklarda inşa edilmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında kent merkezi Ulus civarında geliştiği için Şehremaneti, Çocuk Sarayı Apartmanı, Ankara Adliyesi gibi pek çok kamu binası da burada bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Ulus (semt)</span> Ankarada semt

Ulus, Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı Hacı Bayram mahallesinin bir kısmını kapsayan şehirdeki en eski ve Çankaya-Esenboğa yolunun (protokol yolu) güzergâhında yer alan tarihî bir semttir. Eski Türkiye Büyük Millet Meclisi, Ankara Zafer Anıtı, Ankara Palas Otel, Ankara Kalesi, Ulus çarşısı ve Ankara hali semtte yer alan bazı önemli yerlerdir. Ulus tarihi kent merkezi projesi kapsamında yapılan çalışmalarla sosyal ve kültürel doku yeniden canlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Anafartalar Çarşısı</span>

Anafartalar Çarşısı, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan 1964 tarihli alışveriş binası.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk kişi kültü</span> Mustafa Kemal Atatürk üzerine kurulu kişi kültü

Atatürk kişi kültü, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün kişiliği, fikirleri ve siyaseti etrafında, yaşadığı dönemde oluşmaya başlamış ve daha çok ölümünden sonra takipçileri tarafından oluşturulmuş bir kişi kültüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ulus İş Hanı</span> Ankarada bir alışveriş merkezi

Ulus İş Hanı; Ankara'nın Ulus semtinde bulunan 1955 tarihli alışveriş binası.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Fehmi Ataç Apartmanı</span> Ankarada bir apartman

Hasan Fehmi Ataç Apartmanı; Altındağ'ın Ulus semtinde bulunan tarihi bir apartmandır. Anafartalar ve Denizciler Caddesi'nin kesişiminde yer alan bina Büyük Otel olarak da anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zafer Meydanı (Ankara)</span> Ankarada bir meydan

Zafer Meydanı; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir meydandır. Atatürk Bulvarı üzerinde yer alan beş önemli meydandan biridir.

<span class="mw-page-title-main">100. Yıl Çarşısı</span> Ankaranın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan alışveriş ve ofis kompleksi

100. Yıl Çarşısı ve Büro Binaları, Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde bulunan 1967-1981 tarihleri arasında inşa edilmiş çok katlı alışveriş ve ofis kompleksi.

<span class="mw-page-title-main">Ulus Şehir Çarşısı</span> Ankarada bir alışveriş merkezi

Ulus Şehir Çarşısı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir alışveriş merkezidir. Civardaki Anafartalar Çarşısı, Ulus İş Hanı ve 100. Yıl Çarşısı ile birlikte Hacı Bayram bölgesinin en önemli ticari merkezini oluşturur.