İçeriğe atla

Ulukurt

Ulukurt
Yaşadığı dönem aralığı: 0,125-0,095 myö
Üst pleyistosen-Holosen[1][2] 
PreЄ
J
↓
Montelenmiş iskeleti, Doğal Tarih Müzesi (Los angeles)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Carnivora
Familya:Canidae
Oymak:Canini
Alt oymak:Canina
Cins:†Aenocyon
Merriam, 1918
Tür: †A. dirus
İkili adlandırma
†Aenocyon dirus
Leidy, 1858[3]
Alt türler
  • †Aenocyon dirus dirus Leidy, 1858[3]
  • †Aenocyon dirus guildayi Kurtén, 1984[4]
Sinonimler

Ulukurt (Aenocyon dirus ya da eski adıyla Canis dirus),[11] Geç Pleyistosen'de ve Erken Holosen'de Amerika'da yaşamış, büyük bir köpekgildir. En ünlü fosil köpekgillerden biridir. Çağdaş kurtlarla karşılaştırıldığında, ulukurtların orantılı olarak daha büyük kafatasları ve dişleri, öte yandan daha kısa bacakları vardı.[12]

Fosilleri en iyi, 1.600'den fazla bireyin korunduğu Kaliforniya'daki Rancho La Brea katran çukurlarından bilinir. Bu kurtların katranda kapana kısılan hayvanlarla beslenmeye gittiği ve daha sonra kendilerinin tuzağa düştüğü düşünülüyor.[12]

Biçimbilim

Yeniden canlandırma, Charles R. Knight (1921)

Ulukurt, büyük ve küçük buz devri memelileri ve leşlerle beslenen, yaklaşık 2 metre uzunluğa kadar ulaşabilen bir Amerika etçiliydi.[12] Ortalama bir ulukurt en büyük bozkurtlardan biraz daha büyüktü, yaklaşık 65 kg ağırlığında ve 1,5 m uzunluğundaydı. Bozkurttan çok daha ağır bir yapıya ve oranla daha büyük bir kafaya sahipti. İlginç bir şekilde, bacakları bozkurdunkine göre kısaydı. Bir ulukurdun iskeletini bir bozkurdun iskeletiyle karşılaştırırsanız, en büyük ayrım kafatası ve dişleridir. Ulukurdun kafatası, bozkurdun kafatasından çok daha ağır görünmekle kalmaz, aynı zamanda daha güçlü dişler içerir.[13] Ulukurdun dişleri kemik kırma ve yeme konusunda çağdaş köpekgillerden daha iyiydi.[12]

Diğer çağdaş köpekgillerde olduğu gibi, ön ve arka ayakları koşmak için özelleşmişti. Sadece ayak parmakları üzerinde yürüyordu ve sağlam pençeleri geri çekilemiyordu.[12]

Sınıflandırma ve sistematik

2021 yılında yayımlanan bir moleküler genetik araştırma, ulukurdun köpek ailesinin bir üyesi olduğunu doğruladı. Bununla birlikte ulukurtları bozkurdun atalarından yaklaşık 5,5 milyon yıl önce ayrılan bir Yeni Dünya köpekgilleri soyuna yerleştirdi.[2]

Filogeni

Perri vd. (2021) tarafından oluşturulmuş, moleküler genetik kanıtlara dayalı soyağacı:[14]

Canini
 
 
 
 

Canis (kurtlar, köpekler, avrasya çakalları)

 
 

Cuon alpinus (Asya yaban köpeği)

 
 
 

Lycaon pictus (Afrika yaban köpeği)

 
 
 
 

Lupulella (Afrika çakalları)

 
 
 
 
 

† Aenocyon dirus (ulukurt)

 
 
 

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

Özel

  1. ^ "Canis dirus". Paleobiology Database. 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2021. 
  2. ^ a b "Dire wolves were real—and even stranger than we thought". Animals (İngilizce). 13 Ocak 2021. 21 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2021. 
  3. ^ a b c Leidy, Joseph (1858). "Notice of remains of extinct vertebrata, from the Valley of the Niobrara River, collected during the Exploring Expedition of 1857, in Nebraska, under the command of Lieut. G. K. Warren, U. S. Top. Eng., by Dr. F. V. Hayden, Geologist to the Expedition, Proceedings". 10. Philadelphia,: Academy of Natural Sciences of Philadelphia. 28 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2021. 
  4. ^ Kurtén, B. (1984). Contributions in Quaternary vertebrate paleontology : a volume in memorial to John E. Guilday. John E. Guilday, Hugh H. Genoways, Mary R. Dawson, Carnegie Museum of Natural History. Pittsburgh: Carnegie Museum of Natural History. ss. 218-227. ISBN 0-935868-07-0. OCLC 11348652. 
  5. ^ Leidy, Joseph (1854). "Notice of some fossil bones discovered by Mr. Francis A. Lincke, in the banks of the Ohio River, Indiana". 7. Philadelphia,: Academy of Natural Sciences of Philadelphia. 28 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2021. 
  6. ^ Leidy, J. (1869). "The extinct mammalian fauna of Dakota and Nebraska, including an account of some allied forms from other localities, together with a synopsis of the mammalian remains of North America". Journal of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. 7: 368. 2 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2021. 
  7. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; allen1876 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  8. ^ AMEGHINO, F. 1902. Notas sobre algunos mamíferos fósiles nuevos ó poco conocidos del valle de Tarija. Anales del Museo Nacional de Buenos Aires, 3º serie, 1:225-261
  9. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; sellards1916 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  10. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; frick1930 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  11. ^ Ertuğrul, Erman (14 Ocak 2021). "Ulukurt Olarak Bilinen Antik Tür, Aslında Kurt Değilmiş". Arkeofili. 17 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2024. 
  12. ^ a b c d e Encyclopedia of Dinosaurs & Prehistoric Life, 2008, ss. 200-201
  13. ^ Piper 2009 sa. 111-113.
  14. ^ Perri, Angela R.; Mitchell, Kieren J.; Mouton, Alice; Álvarez-Carretero, Sandra; Hulme-Beaman, Ardern; Haile, James; Jamieson, Alexandra; Meachen, Julie; Lin, Audrey T.; Schubert, Blaine W.; Ameen, Carly (Mart 2021). "Dire wolves were the last of an ancient New World canid lineage". Nature (İngilizce). 591 (7848): 87-91. doi:10.1038/s41586-020-03082-x. ISSN 1476-4687. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2021. 

Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Köpekgiller</span> etçil memeli familyası

Köpekgiller (Canidae), etçiller (Carnivora) takımına ait bir familya.

<span class="mw-page-title-main">Kurt</span> Avrasya ve Kuzey Amerikaya özgü memeli

Kurt veya bozkurt, Avrasya ve Kuzey Amerika'ya özgü ve Canis cinsinden iri bir memelidir. Otuzdan fazla Canis lupus alt türü tanınmakta ve bozkurt denildiğinde günlük konuşma dilinde evcilleştirilmemiş ve yabani alt türler anlaşılmaktadır. Ortalama ağırlığı erkeklerde 40 kg, dişilerde de 37 kg olan kurtlar, köpekgiller (Canidae) familyasının yaşayan en iri üyeleridir. Boyları 105 ila 160 cm arasında değişirken omuz yükseklikleri de 80 ila 85 cm arasındadır. Kurtlar diğer Canis türlerinden daha az sivri kulakları ve ağız ile burunlarıyla olduğu kadar daha uzun kuyrukları ve daha kısa gövdeleri ile de ayırt edilir. Yine de kır kurdu ile altın çakal gibi daha küçük Canis türleri ile yakın akraba oldukları için birlikte üreyerek doğurgan melezler ortaya çıkarabilir. Kurdun çizgili kürkleri genellikle beyaz, kahverengi, gri ve siyah alacalıdır ancak Arktik bölgelerde yaşayan alt türleri hemen hemen tamamen beyaz kürklü olabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pseudalopex</span>

Pseudalopex, köpekgiller (Canidae) familyasına dahil olan bir cinstir. Pseudalopex adı, Yunanca'da "yalancı (pseud-) tilki (alopex)" anlamına geldiği ve Pseudalopex cinsine dahil olan türlerin hepsi Güney Amerika'ya özgü olduğu için, bu canlı grubundan "yalancı tilkiler" ya da "Güney Amerika tilkileri" olarak da bahsedilebilir. Ayrıca,

<i>Canis</i> memeli cinsi

Canis, köpekgiller (Canidae) familyasında sınıflandırılan köpekleri, çakalları ve kurtların büyük bir bölümünü içeren memeli cinsi. Bu cinste yer alan türler orta ve büyük boyutları, iri ve gelişmiş kafatasları ve diş yapılarıyla, uzun bacakları, görece kısa kulak ve kuruklarıyla ayırt edilirler. Tüm köpekgiller gibi güçlü bir koku alma duyusuna sahiptirler. Göz bebekleri yuvarlaktır.

<span class="mw-page-title-main">Kara sırtlı çakal</span>

Kara sırtlı çakal, Afrika'nın savanalarında yaşayan, köpekgiller familyasından bir tür ve burada en sık rastlanan çakaldır. Gümüş sırtlı çakal olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Çizgili çakal</span>

Çizgili çakal, köpekgiller (Canidae) familyasından sadece Afrika kıtasında bulunan bir çakal türü.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl kurt</span> Kuzey Amerikada yaygın görülen kurt alt türü

Kızıl kurt, köpekgiller (Canidae) familyasından Kuzey Amerika'da yaygın olan bir Canis türü. Bayağı kurt ile çok yakın akrabadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika aslanı</span> soyu tükenmiş etçil memeli

Amerika aslanı,, kedigiller familyasından, Pleistosen ila Holosen dönemleri arasında yaşamış bir soyu tükenmiş aslan alt türüdür. 1853'te Amerikalı doğa bilimci Joseph Leidy Missisippi'de eksik bir alt çene ve dişler bulmuş ve bu numuneler ışığında Felis atrox olarak bu dev kediyi tanımlamıştı. Büyük kedilerin Felis cinsi yerine Panthera cinsine alınması sonucu sınıflandırılma durumu değişmiş olan bu fosil canlı Avrasya mağara aslanı ile akrabadır ve günümüzün Afrika aslanından yaklaşık %20 daha büyüktür.

<span class="mw-page-title-main">İhtiyozor</span> soyu tükenmiş sürüngen takımı

İhtiyozorlar, Mezozoik dönemde yaşamış deniz sürüngenleriydi. Köpekbalıklarına veya yunuslara benzerlerdi. Bazıları korunmuş derinin izlenimlerine sahip birçok ihtiyozor fosili bulundu. Bunlar, Ichthyosaurus gibi gelişmiş ihtiyozorların, üçgen bir sırt yüzgeci, iki çift kürek benzeri yüzgeç ve bir köpekbalığınınki gibi çatallı, dikey bir kuyruğa sahip olduğunu göstermektedir. Uzun, çıtçıtlı çeneler ve konik dişler, ihtiyozorların balık ve kalamar yediğini gösterir. Küçük ihtiyozorlar sadece yaklaşık 3 ft uzunluğundayken, Triyas ve erken Jura'dan dev ihtiyozorlar 65 ft uzunluğa ulaştı ve onları pliosaur devlerinden sonra en büyük ikinci deniz sürüngenleri haline getirdi. İhtiyozorlar Kretase'de zaten nadirdi ve Mesozoyik'in sonuna kadar hayatta kalamadı.

<span class="mw-page-title-main">Sinapsit</span> yaşayan tek üyeleri memeliler olan, amniyot kladı

Sinapsitler, memelileri ve memelilere, sürüngenler ve kuşlar gibi amniyot kladının diğer üyelerinden daha yakın olan her hayvanı içeren bir amniyot grubudur. Kafataslarının her iki yanında, gözün arka kısmında bulunan bir açıklığa sahiptirler. İsimlerini bu açıklıktan alırlar.

<span class="mw-page-title-main">Edward Drinker Cope</span> Amerikalı paleontolog, jeolog ve biyolog (1840–1897)

Edward Drinker Cope Amerikalı bir paleontolog ve karşılaştırmalı anatomist, aynı zamanda ünlü bir herpetolog ve ihtiyologdur. Neo-Lamarkizm düşünce okulunun kurucusudur. Zengin bir Quaker ailesinde doğan Cope, kendisini bilime ilgi duyan dahi bir çocuk olarak tanımlamış; ilk bilimsel makalesini de 19 yaşında yayınlamıştır. Babası, Cope'u soylu bir çiftçi olarak yetiştirmeye çalışsa da, sonunda oğlunun bilime olan tutkusunu kabullendi. Cope, kuzeniyle evlendi ve bir çocuğu oldu; aile Philadelphia'dan Haddonfield, New Jersey'e taşındı, ancak Cope daha sonraki yıllarda Philadelphia'da bir konut ve müze inşa edecekti.

<span class="mw-page-title-main">Köpekgiller listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Köpekgiller (Canidae), etçiller takımında bulunan bir memeli familyasıdır. Evcil köpekleri, kurtları, kır kurtlarını, tilkileri, çakalları, dingoları ve diğer birçok mevcut ya da nesli tükenmiş köpek benzeri memelileri içerir. Bu familyanın üyesi tüm nesli tükenmemiş türler Caninae adındaki tek bir alt familyanın parçasıdır. Bağımsız olarak ya da insanlara uzun süre eşlik etmeleri nedeniyle Antarktika hariç tüm kıtalarda bulunurlar. Köpekgiller boyut olarak değişkenlik gösterir. Bozkurtun uzunluğu kuyruğuluyla beraber 2 metre iken çöl tilkisinin 46 cm'dir. Popülasyon büyüklükleri de değişkendir. Falkland tilkisinin 1876'dan beri soyu tükenmiştir. Kurdun ise evcil köpek alt türü dünya çapında 1 milyardan fazla popülasyona sahiptir. Köpekgillerin vücut biçimleri benzerdir, tipik olarak uzun buruna, dik kulaklara, kemik kırmak ve eti dilimlemek için uyarlanmış dişlere, uzun bacaklara ve gür kuyruklara sahiptir. Türlerin çoğu, aile birimlerinde veya küçük gruplarda birlikte yaşayan ve işbirliği içinde hareket eden sosyal hayvanlardır. Tipik olarak, bir grupta sadece baskın çift ürer ve bu çiftten olan yavrular bir yeraltı ininde büyütülür. Köpekgiller koku sinyalleri ve seslenme ile iletişim kurarlar. Bir köpekgil olan evcil köpek, en az 14.000 yıl önce insanlarla bir ortaklık içine girdi ve bugün en yaygın olarak tutulan evcil hayvanlardan biri olmaya devam etmektedir.

<i>Caninae</i>

Caninae, köpekgiller familyasındaki üç alt familyadan biridir. Diğer iki köpekgiller alt familyası olan Borophaginae ve Hesperocyoninae'nin soyu tükenmiştir. Caninae, tüm yaşayan köpekgilleri ve onların soyu tükenmiş akrabalarını içerir.

<i>Andrewsarchus</i> tarih öncesi çift toynaklı cinsi

Andrewsarchus, Çin'in İç Moğolistan bölgesinde orta Eosen döneminde yaşamış, soyu tükenmiş bir plasentalı memeli cinsidir. Genellikle sadece bir tür tanınır, A. mongoliensis, 1923'te Amerikan Doğa Tarihi Müzesi Orta Asya'ya yapılan keşifler sırasında keşfedilen büyük boyutlu tek bir kafatasından bilinmektedir. Orijinal tanımından bu yana genellikle bir mezonikid olarak sınıflandırılırdı, ancak en son çalışmalar onu bir çift toynaklı olarak sınıflandırır. Bir çalışma, Andrewsarchus'u özellikle entelodontlar, su aygırları ve deniz memelileri ile yakından ilişkili olan Cetancodontamorpha soyunun bir üyesi olarak sınıflandırır.

<i>Thylacosmilus</i> tarih öncesi keseli memeli cinsi

Thylacosmilus, Geç Miyosen ile Pliyosen dönemleri arasında yaşamış, yüzeysel olarak kılıç dişli kedilere benzeyen bir borhyaenoid keseli. Thylacosmilus kabaca bir büyük kedi ile aynı şekil ve büyüklükteydi, ancak iskeletinin detaylarında açıkça çok farklıydı ve dev bir opossum benziyordu.

<span class="mw-page-title-main">Parareptilia</span> sürüngen kladı

Parareptiller, küçük kertenkele benzeri canlıların yanı sıra, bazıları sivri uçlar ve zırh plakaları ile kıllanan daha büyük hayvanları içeren sıra dışı sürüngenler grubuydu. Diğer sürüngenlerin çoğundan farklı olarak, birçok parareptilin kafasının arkasında fenestrae adı verilen delikler yoktu. Bu pencere açıklıkları, dinozorlar gibi daha gelişmiş sürüngenlerin kafataslarını hafifletmeye yardımcı oldu. Pek çok parareptil otçul, künt, peg benzeri dişlere sahip gibi görünürken diğerleri muhtemelen böcekleri ve diğer eklembacaklıları yemiştir. Muhtemelen en ilkel parareptil grubu, Geç Permiyen Güney Afrika'dan gelen kertenkele benzeri milleretidlerdi. Geleneksel olarak, kafataslarının arkasında da pencereleri olmayan kaplumbağalar parareptiller arasında yer alır. Parareptiller ilk olarak geç Karbonifer dönemde ortaya çıktılar ve Triyas-Jura soy tükenme olayında yok oldular.

<i>Pachycrocuta</i> soyu tükenmiş sırtlan cinsi

Pachycrocuta brevirostris, Geç Miyosen ila Orta Pleyistosen dönemleri arasında yaşayan bir Eski Dünya etçiliydi. Dev sırtlanın yaklaşık 500.000 yıl önce neslinin tükendiği düşünülüyor. Dev sırtlanın kalıntıları Afrika, Avrupa ve Asya'dan Çin'e kadar dağılmış haldeydi.

<span class="mw-page-title-main">Cerdocyonina</span>

Cerdocyonina, köpekgillerin (Canidae) günümüze kadar gelen bir alt oymağıdır ve yalnızca Amerika'ya özgüdür. Genellikle görünüm ve davranış olarak "tilki benzeri" olarak tanımlanan cerdocyoninanlar, tilki cinsi Vulpes'ten çok Canis gibi kurt benzeri köpekgillerle daha yakın akrabadır. Üyeleri halk dilinde "Güney Amerika köpekleri" olarak bilinir ve 10 mevcut türü vardır. Eski kaynaklarda bazen "Güney Amerika tilkileri" olarak anılırlar, ancak zorro terimi, mammaloglar tarafından Vulpini oymağının gerçek tilkileriyle karıştırılmaması için önerilmiştir.

<i>Mastodonsaurus</i> tarih öncesi amfibi cinsi

Mastodonsaurus, bir grup gelişmiş, çoğunlukla Triyas'ta yaşayan capitosaur adı verilen kara omurgalısı grubuna ait büyük başlı bir temnospondyldi.

<i>Panthera onca augusta</i>

Panthera onca augusta, Pleistosen döneminde yaşamış jaguarın soyu tükenmiş, Kuzey Amerika'ya özgü olan bir alt türüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.