İçeriğe atla

Ulufeli Çınar

Ulufeli Çınar (diğer adıyla Koğuk Çınar ya da Kovuk Çınar) Bursa şehir merkezinde Koğukçınar mahallesinde bulunan, 1988 yılında yıkılan anıt ağaç.

XIV. yüzyıl sonlarında dikilmiştir. 18.20 metrelik çevresi ile Bursa'daki en geniş gövdeli çınar idi. "Ulufeli çınar" adının, Osmanlı döneminde yeniçerilere bu ağaç altında ulufe dağıtılmasından geldiği düşünülür. Geçirdiği yangın ve şiddetli lodostan kırılan dalları güdükleşmiş;[1] 1988 yılında yıkılmıştır.[2]

Anıt ağaç, gövdesinde 4.90 metrelik bir kovuk nedeniyle "Koğukçınar" olarak da adlandırılmıştır. Gövdesindeki kovukta bir zamanlar kahve ocağı çalıştırılmıştır.[1] İçinde yer aldığı mahalleye de Koğukçınar adı verilmiştir. Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu tarafından korumaya alınmış tarihî çınarlardandır.[3]

Ulufeli çınar ile ilgili bir halk anlatısına göre çınarın "ulufeli" adını alması şu şekilde gerçekleşmiştir: Osmanlı Sultanı Yıldırım Bayezid ilk çocuğu doğduğunda, o gün Bursa'da doğan tüm erkek çocuklara ulufe dağtılmasını emreder. Saraya gelen bir yaşlı kadın kendisinin de o gün bir evladı olduğunu iddia etmiş, kendisine inanmayan saray mensuplarını şehrin dışındaki bir bağa götürüp oradaki çınar fidanını göstererek "şehzade doğduğu gün diktiğim fidan bu", diye göstermiştir. Padişah, kendisine iletilen bu durumdan etkilenerek kadına ulufe bağlatır.[4] Rivayete göre yeniçerilere maaşlarının bu ağacın altında dağıtılması gelenekselleşmiştir.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b Yavuz, Sebahat Mayda (10 Mart 2017). "Ulufeli Çınar (Kovuk Çınar)'ın Hik^yesi". MANŞET. 24 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2024. 
  2. ^ "Ulufeli (Koğuk) Çınar". Bursa Haberleri. 24 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2024. 
  3. ^ Keskin, Duygu (2015). "Türkiye'de yerel sivil tolum kuruluşlarının mimari korumaya katkıları: Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu ve restorasyon faaliyetleri". İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi. 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2024. 
  4. ^ a b Gürlek, Dursun (27 Mart 2022). "Tarihi çınar hikâyeleri". Yeni Şafak. 24 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Burdurlu Derviş Mehmed Paşa, (1765 - 1837, Yenbu, Hicaz II. Mahmud saltanatı döneminde 5 Ocak 1818 - 5 Ocak 1820 tarihleri arasında iki yıl bir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Vaka-i Hayriye, 16 Haziran 1826 tarihinde, İstanbul'da Osmanlı Padişahı II. Mahmut tarafından Yeniçeri Ocağının topa tutularak yok edilmesi ve sağ kalanların ise 16-17 Haziran'da idam edilmesi ile sonuçlanan olaylara verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Yeniçeri</span> Osmanlı Devletinde askerî bir sınıf

Yeniçeri Ocağı, Osmanlı İmparatorluğu'nda padişaha bağlı kapıkulunun en büyük birimiydi. Kesin kuruluş tarihi bilinmese de, on dördüncü yüzyılın son yarısında I. Murad döneminde (1362-1389) kurulduğu kabul edilir. Avrupa'nın ilk modern daimi ordusudur.

<span class="mw-page-title-main">Acemi Ocağı</span> Osmanlı İmparatorluğunda asker yetiştirilen birim

Acemi Ocağı ya da Acemi Oğlanlar Ocağı, Osmanlı İmparatorluğu'nda Enderûn için öğrencileri ve başta piyade kısmı olmak üzere Kapıkulu'nun ihtiyaç duyduğu askerleri yetiştirmek için kurulan ocaktır.

Şahadet Camii veya diğer adlarıyla Kale Camii veya Saray Camii, Bursa'da Tophane semtindeki tarihî cami.

<span class="mw-page-title-main">Barcın, Yenişehir</span>

Barcın, Bursa ilinin Yenişehir ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Vaka-i Vakvakiye</span> 17. Yüzyılda Osmanlı da yaşanan trajik olay

Vaka-i Vakvakiye ya da Çınar Vakası, Osmanlı Devleti'nde 17. yüzyılda IV. Mehmet‘in saltanatı sırasında 4-8 Mart 1656 arasında İstanbul’da çıkan askerî bir ayaklanmadır.

Anıt ağaç, fiziksel özellikleri veya tarihi ve kültürel açıdan taşıdıkları önem sebebiyle kendi türündeki diğer ağaçlardan ayrılan ağaç.

<span class="mw-page-title-main">Zafer Anıtı (Ankara)</span> Ankarada bulunan bir anıt

Zafer Anıtı, Ankara'nın Altındağ ilçesindeki Ulus Meydanı'nda bulunan, Anadolu’daki Millî Mücadele’nin hatırasını yaşatmak üzere 1927'de yapılmış anıttır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu duraklama dönemi</span>

Duraklama dönemi, Sokollu Mehmed Paşa'nın ölümüyle başlayıp, ilk kez büyük çapta toprak kaybı yaşanılan Karlofça Antlaşması'na kadar olan dönemi kapsamaktadır. Osmanlı Devleti bu dönemde Ferhat Paşa Antlaşması ile doğudaki en geniş sınırlarına, Bucaş Antlaşması ile de batıdaki en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Yaklaşık 120 yıl süren bu dönemde 12 padişah ile 61 sadrazam görev yapmıştır. Bu dönemde deneyimsiz kişilerin tahta geçmesi ile merkezi yönetimin bozulması sonucu, devlet yönetiminde otoritenin sarsılması, halkın devlete olan güveninin azalmasına ve iç isyanların çıkmasına neden olmuştur. Coğrafi keşiflerle ticaret yollarının önem kaybetmesi, sık padişah değişmeleriyle çok verilen cülus bahşişi ve yeniçerilerin artmasıyla verilen ulufe miktarının da artması Osmanlı ekonomisini yıpratmıştır. Bu dönemde benimsenen beşik ulemalığı sistemi de Osmanlı eğitiminin bozulmasına yol açmıştır. Osmanlı duraklama dönemi XVII yüzyılı kapsamaktadır. Osmanlı İmparatorluğu'nun bu döneminde saltanat hukukunda düzenlemeler yapılmış, ekber ve erşed sistemine geçilmiştir. Ekber ve erşed sisteminde hanedan ailesinin en yaşlı üyesinin padişahlık makamında bulunması söz konusu olmuştur.

<i>Bilim Ağacı</i> Türk Devrimini simgeleyen anıt

ODTÜ Bilim Ağacı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin Ankara'daki ana yerleşkesinin Eskişehir Yolu kapısında bulunan üniversitenin simgesi olmuş anıt.

<span class="mw-page-title-main">Umurbey, Gemlik</span>

Umurbey, Bursa'nın Gemlik ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Karabaş Mustafa Ağa Camii</span>

Karabaş Mustafa Ağa Camii Tophane, Beyoğlu semtinde bulunan bir Osmanlı camisidir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Selimiye Camii</span> Üsküdar Mahallesinde bir cami

Büyük Selimiye Camii, Osmanlı Padişahı III. Selim tarafından Barok ve Osmanlı mimarisi tarzlarında yaptırılmış, İstanbul'un Üsküdar semtinde bulunan tarihi cami.

<span class="mw-page-title-main">Duaçınarı, Yıldırım</span> Bursada bir mahalle

Duaçınarı, Bursa'nın Yıldırım ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Avni Dede</span> Türk şair ve seyyar satıcı

Hüseyin Avni Dede, Türk şair ve seyyar satıcı. Otuz beş yılı aşkın bir süredir Sahaflar Çarşısı giriş kısmında bulunan büyük çınar ağacının altını mesken tutarak şiir kitaplarını, kasetler, pullar, fotoğraflar, eski para ve küçük antikalar satmasıyla tanınır. Uzun, sararmış şaç ve sakallarıyla Beyazıt'ın simgelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Koğukçınar, Osmangazi</span>

Koğukçınar, Bursa ilinin Osmangazi ilçesine bağlı bir mahalledir.

Kazım Baykal, Türk öğretmen, kültür insanı, yazar.

Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu, 1946 yılında Bursa'da kurulmuş bir sivil toplum örgütü.

Dua Çınarı, Bursa'nın Yıldırım ilçesinde bulunan, 1990'lı yıllarda hasar görüp devrilen anıt ağaç.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.