İçeriğe atla

Uludağ göknarı

Kontrol Edilmiş
Uludağ göknarı
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Pinopsida
Takım:Pinales
Familya:Pinaceae
Alt familya:Abietoideae
Cins:Abies
Tür: A. nordmanniana
Alt tür: A. n. subsp. bornmulleriana
Üçlü adlandırma
Abies nordmanniana subsp. bornmulleriana
(Mattf.) Coode & Cullen, Notes Roy. Bot. Gard. Edinburgh 26: 167 (1965).
Uludağ Göknarı gövdesi ve yaprakları
Karaca Arboretum'da bulunan Uludağ Göknarı
Dosya:Abies bornmulleriana cones (Uludağ Göknarı Kozalakları).jpg
Uludağ Göknarı Kozalakları

Uludağ göknarı (Abies nordmanniana subsp. bornmulleriana), çamgiller (Pinaceae) familyasından 30-40 metre boylanabilen, bir göknar alt türü. Yöresel olarak küner, verdinar (Bolu), iledenaz (Kastamonu) gibi isimlerle de bilinir.[1] Doğal yayılım aralığı sadece Anadolu'da bulunan endemik bir alttürdür.[2] Bolu Sülüklügöl tabiat parkı Ankara Çamkoru tabiat parkında bulunur.[3]

Morfolojik özellikleri

Piramidal gelişme gösterir, tepeden, tabana kadar çok sık dallıdır. Gövde kabuğu gridir. Alt dallar yanlara doğru yatay uzanır. Yan sürgünlerin ucundaki tomurcuklar reçinelidir. İğne yaprakları 2-3,5 cm boyunda, parlak koyu yeşil, uç kısımları hafif oyukludur. Yaprakların alt yüzündeki iki adet belirgin, gümüşî renkli stoma bandı, aynı zamanda yapraklarının üst yüzeyinde de görülür.

Ortalama 15–16 cm boyunda ve 5 cm çapında kırmızı-kahverengi kozalakları vardır. Dallar üzerinde dik duran kozalakların dış pulları, iç pullarından daha uzundur ve bol reçinelidir. Dış pullar sivri bir uçla sonuçlanır ve geriye doğru kıvrıktır.

Ekolojik istekleri

Toprak ve rutubet istekleri fazladır, ışık istekleri azdır, gölgeye dayanıklıdır.

Yaprakların alttan görünüşü

Kaynakça

  1. ^ Günal, Nurten (15 Haziran 1997). "TÜRKİYE'DE BAŞLICA AĞAÇ ve ÇALI TÜRLERİNİN YÖRESEL ADLARI". Öneri Dergisi. 2 (7): 31-41. doi:10.14783/maruoneri.682141. ISSN 1300-0845. []
  2. ^ "MİLLİ PARK". www.osmangazi.gov.tr. 16 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2023. 
  3. ^ "Bolu - Sülüklügöl Tabiat Parkı". bolge9.tarimorman.gov.tr. 9 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Göknar</span>

Göknar ya da köknar (Abies), çamgiller (Pinaceae) familyasının Abies cinsinden iğne yapraklı ağaç türlerine verilen ad. 40m'ye kadar boylanabilen göknarlar, kendine özgü formu, gövde kabuğu iğne yaprakları ve hatta kokusu ile Çamgiller familyasının diğer türlerinden ayırt edilebilir. Yapraklarının alt yüzeyinde beyaz çizgiler vardır.Kozalaklar sonbaharda olgunlaşınca pulları dökülür. Türkiye'de 213.652 hektar saf göknar ormanı bulunmaktadır 300 yıldan fazla yaşayabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan sediri</span> Bir sedir türü

Toros sediri veya Katran ağacı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Güney Anadolu Toroslarında yaygın görülen, ayrıca Kelkit ve Yeşilırmak vadilerinde kalıntı meşcereleri bulunan bir sedir türü.

<span class="mw-page-title-main">Fıstık çamı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Fıstık çamı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Ege, Akdeniz sahilleri, Portekiz, İspanya, İtalya, Girit ve Türkiye'de yayılış gösteren çam türü. Kozalakları ve tohumu diğer çam türlerine göre çok daha büyüktür. Kozalaklarından çıkan çam fıstığı besin olarak tüketilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sahil çamı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Sahil çamı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Fransa ve Atlantik kıyılarında, Yunanistan'ın Ege kıyılarına kadar olan sahillerde görülen çam türü.

<span class="mw-page-title-main">Monteri çamı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Monteri çamı, çamgiller (Pinaceae) familyasından anavatanı ABD ve Kanada olan 15–30 m boy, 30–90 cm çap yapabilen çam türü.

<span class="mw-page-title-main">Doğu kayını</span> bitki türü

Doğu kayını, kayıngiller (Fagaceae) familyasından 40 m'ye kadar boylanabilen düzgün gövdeli bir kayın türü.

<span class="mw-page-title-main">Çamgiller</span>

Pinaceae (Çamgiller), Pinales takımından bazen çalı formunda kozalaklı ağaç türlerini içeren bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kazdağı göknarı</span>

Kazdağı göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Türkiye'de yalnızca Kazdağı'nda yetişen endemik bir göknar alt türü.

<span class="mw-page-title-main">Orta Avrupa göknarı</span>

Orta Avrupa göknarı veya Orta Avrupa köknarı;, çamgiller (Pinaceae) familyasından Güney ve Orta Avrupa'nın dağlık bölgelerinde yetişen bir göknar türü.

<span class="mw-page-title-main">Dağ çamı</span> Çamgiller familyasından bitki türü

Dağ çamı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Orta ve Güney Avrupa'nın dağlık bölgelerinde yetişen bir çam türü.

<span class="mw-page-title-main">Sitka ladini</span> bitki türü

Sitka ladini, çamgiller (Pinaceae) familyasından 80 m boy ve 5 m çap yapabilen ladin türü.

<span class="mw-page-title-main">Gümüş göknar</span>

Gümüş göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasından doğal olarak Kuzey Amerika'nın batısında yetişen göknar türü. Doğal yaşam alanı dışında park ve bahçelerde peyzaj ağacı olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İspanya göknarı</span> bitki türü

İspanya göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasından İspanya'ya özgü bir göknar türü.

<span class="mw-page-title-main">Yalancı mazı</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

Yalıncı mazı, servigiller (Cupressaceae) familyasından Japonya'da endemik olan bir ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Sekoya</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

"Sahil Sekoyası", servigiller (Cupressaceae) familyasının Sequoia cinsinden tek bir türle temsil edilen (monotipik) 120 m boy, 7 m çap yapabilen ana vatanı Kuzey Amerika olan büyük bir ağaç türü. Dünyanın en uzun ağacı bu türe aittir ve boyu 115 metredir. 2000 yıl veya daha fazla yaşayan, herdem yeşil, uzun ömürlü bir ağaçtır. En yaşlı örneği 2300 yaşındadır. Genellikle okyanustan gelen nemden kaynaklanan yağışın daha fazla olduğu dağlarda büyürler. En uzun ve en yaşlı ağaçlar, yıl boyunca akarsuların akabildiği ve sisin düzenli olarak düştüğü derin vadilerde ve oyuklarda bulunur. Sahil sekoyası kerestecilik sektöründeki en değerli kereste türlerinden biridir. Sahil sekoyası kerestesi, güzelliği, hafifliği ve çürümeye karşı direnci nedeniyle oldukça değerlidir. Reçine içermemesi suyu emmesini ve yangına dayanıklı olmasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Kore göknarı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Kore göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Güney Kore'nin yüksek dağlarında yetişen bir göknar türü. Yüksek yağış alan, yazları serin ve nemli, kışları bol kar yağışlı geçen bir iklimde 1.000-1.900 m. yükseltide yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Japon çamı</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

Japon çamı, servigiller (Cupressaceae) familyasından anavatanı Japonya ve Çin olan bir ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Gölcük Gölü (Bolu)</span> Boluda göl

Gölcük Gölü, Bolu il merkezinin 13 km güneyinde bulunan yapay göl. Alanı 4,5 hektar, çevresi 1.300, yükseltisi 1.217 metredir. Göl ve çevresi tabiat parkı ilan edilerek koruma altına alınmıştır. Göl kıyısındaki yapı, Orman Bakanlığına ait devlet konukevidir.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan göknarı</span>

Tayvan göknarı, çamgiller familyasından bir göknar türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir göknarı</span>

Cezayir göknarı, çamgiller familyasından bir göknar türüdür.