İçeriğe atla

Ulaş Bardakçı

Rasih Ulaş Bardakçı
DoğumRasih Ulaş Bardakçı
1947
Hacıbektaş, Nevşehir, Türkiye
Ölüm19 Şubat 1972 (25 yaşında)
Arnavutköy, Beşiktaş, İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiSilahla vurulma
Defin yeriKarşıyaka Mezarlığı, Ankara
MilliyetTürk
Etnik kökenTürk
Vatandaşlık Türkiye
OrganizasyonTHKP-C
Tanınma nedeniMilitan

Rasih Ulaş Bardakçı (1947, Hacıbektaş, Nevşehir - 19 Şubat 1972, İstanbul), TİP, FKF, Devrimci Gençlik, THKP-C gibi örgütlerde faaliyet göstermiş Türk Marksist-Leninist militan.

Yaşamı

Ulaş Bardakçı'nın mezarı, Karşıyaka Mezarlığı.

1947 yılında Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesinde doğdu. İlk ve ortaöğreniminden sonra ODTÜ'ye girdi ve burada ana hedeflerini "devrim" olarak belirleyen sol ideolojilerle tanıştı, sosyalizmi benimsedi ve FKF ile TİP içinde yer aldı. Dev-Genç'in oluşumunda etkin bir biçimde yer aldı. 6 Ocak 1969'da ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert Komer'in arabasının yakılması eylemine katıldı. 1970 sonlarında Mahir Çayan'la birlikte THKP-C'nin kurulması çalışmalarında yer aldı. THKP-C'nin ilk silahlı eylemlerine katıldı. THKP-C'nin ilk eylemi sayılan, 12 Şubat 1971'de, Ankara'da Ziraat Bankası Küçükesat Şubesinin soyulmasına katıldı.[1] 17 Mayıs 1971'de yakalanan Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) liderleri Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın serbest bırakılmaları için İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom'un kaçırılması eyleminde Mahir Çayan ve Hüseyin Cevahir ile birlikte yer almıştır. Talepleri yerine getirilmeyince İsrail Başkonsolosu Elrom'u öldürürler. Başlatılan Balyoz Harekâtı sırasında yakalandı. Dava sürerken 29 Kasım 1971 tarihinde Maltepe Cezaevi'nden, THKP-C'den Mahir Çayan, Ziya Yılmaz ile THKO'dan Cihan Alptekin ve Ömer Ayna ile birlikte tünel kazarak firar etti. Kaçtıktan sonra İstanbul'da faaliyetlerini sürdürdü. 19 Şubat 1972 günü saat 07.00 sularında Arnavutköy'de kaldığı evde kuşatıldı. Rasih Ulaş Bardakçı evin arka kapısından kaçmaya çalışırken Üvez Sokak'ta emniyet güçleriyle girdiği silahlı çatışmada öldürüldü.[2][3]

Etkileri

Yaşar Kemal, 2010 yılında yayımladığı Bugünlere Bahar İndi adlı kitabında Ulaş adlı şiirini Ulaş Bardakçı için yazmıştır.[4] Bu şiir kitabı, Yaşar Kemal'in 1940 ile 1973 yıllarında yazdığı şiirlerden oluşur. Zülfü Livaneli, Chants Révolutionnaires Turcs adını taşıyan ilk albümünde bu şiirin bir bölümünü Ulaş'a Ağıt olarak bestelemiştir. Lakin albümde söz yazarı geleneksel olarak belirtilir. Bu türkü daha sonra Ali Asker tarafından seslendirilmiş, ayrıca Grup Yorum'un 1997 yılında Kalan Müzik etiketiyle yayımlanan Marşlarımız albümünde de yer almıştır.

Yazar Turhan Feyizoğlu, arkadaşı olan Hüseyin Cevahir ile birlikte İki Adalı adlı kitapta onu da anlatmıştır.

Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'ne giden süreçte, 1979 yılının 19 Şubat'ında, Ulaş Bardakçı'nın ölüm yıl dönümünde, Marksist-Leninist militanlar Bardakçı'yı anmak için bir dizi saldırı gerçekleştirmiştir. Kartal'da eski MHP ilçe başkanı, Ankara'da bir polis, Adana'da bir öğrenci, Mersin'de ve Tarsus'ta sağ görüşlü iki kişi öldürülmüştür. Bursa'da TOFAŞ'ın buhar santrali havaya uçurulmuş, İstanbul'un çeşitli yerlerine 30 bombalı pankart asılmış; Eskişehir'de MHP, Ülkücü Gençlik Derneği ve Tabipler Odası binaları bombalanmış, Kars'ta vali konağı dâhil dört yere bomba atılmıştır.[5]

2006-2008 yılları arasında ATV'de yayımlanan ve başrolleri Beren Saat-Cansel Elçin tarafından paylaşılan dönem dizisi Hatırla Sevgili'de Osman Akça tarafından canlandırılmıştır.

Dış Bağlantılar

https://www.livaneli.gen.tr/portfolio/chants-revolutionnaires-turcs/=}}[]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020. 
  2. ^ Bjeduğ, Murat. "Ulaş Bardakçı 44 yıl önce bugün öldürüldü: THKP-C'nin kutup yıldızı". t24. 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2017. 
  3. ^ "19 Şubat 1972... THKP-C Liderlerinden Ulaş Bardakçı Arnavutköy'de Öldürüldü". Birgün. Şubat 2008. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2017. 
  4. ^ Yürek, Hasan (Güz 2013). "Bir Romancının Şairliği: Yaşar Kemal'in Şiirlerine Genel Bir Bakış" (PDF). Mersin Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü. 8 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2017. 
  5. ^ Kenan Evren, Kenan Evren'in Anıları 1, 1990. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Hüseyin Cevahir, Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin önde gelenleri arasında yer alan ve THKP'nin iki kere düzenlenen Genel Komitesi'nde yer alan sosyalist ve politik aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu</span> 1960ların ikinci yarısında kurulmuş silahlı sosyalist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu ya da THKO, Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan, Yusuf Aslan, Sinan Cemgil, Alparslan Özdoğan, Kadir Manga, Taylan Özgür, Cihan Alptekin ve Mustafa Yalçıner tarafından kurulan silahlı Marksist-Leninist örgüt. Örgüt, kuruluşunu, gerçekleştirdiği bir dizi eylemden sonra 4 Mart 1971 tarihinde yayımladığı bir bildiri ile kamuoyuna duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi</span> 1978de kurulan ve 1994te yeniden adlandırılan komünist örgüt

Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi, 30 Mart 1994 tarihinde Devrimci Sol örgütünün partileşme kararı alması ile Dursun Karataş liderliğinde kurulan Türkiye'de yasa dışı kabul edilen Marksist-Leninist partidir. Örgüte bağlı olarak faaliyet gösteren Devrimci Halk Kurtuluş Partisi (DHKP), genellikle DHKP-C'nin siyasal işlerinde sorumlu olarak faaliyet göstermektedir. Devrimci Halk Kurtuluş Cephesi (DHKC) ise örgütün silahlı faaliyetlerinden sorumludur. Cephe, Türk güvenlik güçlerine, bürokratlara ve hükûmet üyelerine karşı ölümlü saldırılar gerçekleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mahir Çayan</span> THKP-Cyi kuran Türk Marksist-Leninist militan

Mahir Çayan, Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesinin kurucusu Türk Marksist-Leninist militandır. 30 Mart 1972 tarihinde Tokat'ın Niksar ilçesine bağlı Kızıldere köyünde dokuz arkadaşıyla birlikte vurularak öldürülmüştür.

<i>Hatırla Sevgili</i> Türk televizyon dizisi (2006–2008)

Hatırla Sevgili, Sis Yapım imzalı, 2006-2008 yılları arasında atv'de yayımlanan dram, romantik ve tarihî türdeki Türk televizyon dizisidir. 2 sezondan oluşan dizi, 68. bölümü ile final yaparak sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi</span> Aralık 1970te Türkiyede yasa dışı olarak kurulan Marksist-Leninist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kısaca THKP-C, Mahir Çayan, Hüseyin Cevahir, Ulaş Bardakçı, Ertuğrul Kürkçü, Yusuf Küpeli ve Münir Ramazan Aktolga tarafından Aralık 1970'te Türkiye'de yasa dışı olarak kurulan Marksist-Leninist örgüttür. Kentsel gerilla savaşı stratejisini benimsediğini açıklayan örgüt, 1960 ve 70'lerde oluşan Devrimci Gençlik Hareketleri ile büyüdü. Kuruluşunun hemen ardından İstanbul ve Ankara'da banka soygunu gibi birkaç eylem gerçekleştiren örgüt, Nisan 1971'de İsrail başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırarak adını daha da duyurmuştur. Elrom'un kaçırılmasından sonra yapılan görüşmelerden netice alınamaması ve ardından Efraim Elrom'un öldürülmesinden sonra örgüte yönelik başlatılan operasyonlar sonucu örgütün yönetici kadrosundan birkaçı dışında tümü yakalandı. Bu operasyonlar sonrası kendi içlerinde örgütün yöntemlerine dair tartışmalar yaşamalarının ardından yönetim kadrosundan birkaç isim ihraç edildi. Mahir Çayan ve arkadaşlarının cezaevinden kaçmasının ardından yeniden bir araya gelen örgüt, şehirlerden uzaklaşıp kırlarda örgütlenme yoluna gitti ve bu sebeple Karadeniz Bölgesi'ne gittiler.

Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (TDGF) ya da daha yaygın ismiyle DEV-GENÇ, 1965'in sonlarında kurulan Fikir Kulüpleri Federasyonu içerisinde yer alan öğrenciler tarafından dönemin özgünlüğünde kimi fikirsel ve mücadele pratiğine dair ayrılıklar üzerine kurulan, üniversiteli sosyalist gençlik örgütlenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıldere Olayı</span>

Kızıldere Olayı, Mahir Çayan ve arkadaşlarının 26 Mart 1972 günü Ünye Radar Üssünde çalışan birisi Kanadalı, ikisi İngiliz olan üç teknisyeni kaçırmaları ve sonrasında gerçekleştirilen operasyondur. Failler ve rehineler Tokat'ın Niksar ilçesi Kızıldere köyünde muhtar Emrullah Arslan'ın evinde saklandılar. İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırıp öldürmek ve gizli örgüt kurmak suçlarından yargılama süresince tutuklu bulundukları İstanbul Kartal Askerî Cezaevinden tünel kazarak kaçan Çayan ve arkadaşları, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 No.'lu Askerî Mahkemesince ölüm cezasına çarptırılan Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan için verilen kararın infaz edilmemesini isteyen bir bildiriyi de kaçırdıkları İngilizlerin şifreli kasasına bırakmışlardı. Bu bildirinin radyoda yayımlanmasını, yayımlanmazsa teknisyenlerin öldürüleceğini de bildiriye eklemişlerdi. Teknisyenler, 26 Mart günü oturdukları apartmanlardan kaçırılmışlar ve olay 27 Mart sabahı İçişleri Bakanlığınca duyurulmuştur.

Cihan Alptekin, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu, Devrimci Gençlik ve Devrimci Liseliler kurucularından siyasi aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği</span> 1970li yıllarda silahlı eylemler düzenlemiş Marksist-Leninist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği (THKP-C/MLSPB) 1970'li yıllarda aktif olarak silahlı eylemler düzenlemiş Marksist-Leninist örgüt. Örgütün legal yapılanması Devrimci Kurtuluş örgütüdür.

Balyoz Harekâtı, 12 Mart Muhtırası sonrası kurulan hükûmetle başbakan olan Nihat Erim'in, tırmanan anarşi ve teröre karşı 22 Nisan 1971 günü TRT'de yaptığı konuşmada, "Alınacak tedbirler balyoz gibi kafalarına hemen inecektir." açıklamasıyla ülkedeki sol örgütlere karşı başlatılan ve bu örgütlerle bağlantılı-bağlantısız sola karşı yapılan tutuklama, işkence, yargılama ve cezalandırmaları kapsayan harekâttır.

Yusuf Küpeli,, Türk devrimci, 68 Kuşağı önderlerinden ve Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kurucularındandır.

68 kuşağı, tüm dünyada etkisini hisettiren 1968 kuşağı protestolarının Türkiye'deki yansıması olarak Deniz Gezmiş, Mahir Çayan, Kemal Bingöllü, İbrahim Kaypakkaya, Behice Boran, Sevgi Soysal, Şirin Cemgil, İlkay Demir, Gülten Savaşçı, Hatice Alankuş, Füsun Özbilgen, Necmiye Alpay, Hasan Yalçın, Cihan Alptekin, Hüseyin İnan, Yusuf Aslan, Harun Karadeniz, Sinan Cemgil, Ali Haydar Yıldız, Rasih Ulaş Bardakçı, Kadir Manga, Ahmet Atasoy, Alpaslan Özdoğan, Hüseyin Cevahir, Ömer Ayna, Taylan Özgür, Doğu Perinçek, Zülfü Livaneli gibi isimlerin liderliğinde oluşturulan Marksist-Leninist sentezli hareketin adıdır.

Efraim Elrom (Hofstadter) (İbrani: אפרים אלרום‎, 23 Ocak 1911 - 22 Mayıs 1971), İsrail'in İstanbul Başkonsolosu.

Alpaslan Özdoğan, THKO örgütü üyelerinden Türk Marksist-Leninist militan.

<span class="mw-page-title-main">Kadir Manga</span> Türkiye Halk Kurtuluş Ordusunun kurucularından olan Türk sosyalist devrimci

Kadir Manga, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusunun (THKO) kurucularından olan Türk politik aktivist. 4 Ocak 1969'de yapılan FKF Olağan Kongresi'ne Erzurum Delegesi olarak katıldı ve Yusuf Küpeli'nin Genel Başkanlığı kazandığı bu Genel Kurul'da FKF Genel Yönetim Kurulu üyeliğine seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Ertan Saruhan</span> Türk komünist

Ertan Saruhan , Kızıldere Olayları sırasında ölen marksist eylemci, öğretmen, laborant ve DEV-Genç Merkez Yürütme Kurulu üyesi.

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Acilciler, 1974'te İlker Akman, Yüksel Eriş ve Engin Erkiner tarafından kurulan Marksist-Leninist örgüttür. 1972 yılında Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin dağılmasından sonra kurulan örgütün başlarda herhangi bir adı yoktu ve THKP-C adını kullanmayı tartışıyorlardı. 1975 yılında Engin Erkiner tarafından kaleme alınan "Türkiye Devriminin Acil Sorunları" isimli broşür örgütün çevresinde toplandığı görüş haline geldi ve "Acilciler" olarak anılmaya başlandılar.

Oğuzhan Müftüoğlu, Türk Marksist-Leninist aktivist, gençlik lideri ve siyasetçidir. Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu Merkez Yürütme Kurulu Üyesi-Basın Sekreteri, THKP-C üyesi, Devrimci Yol kurucusu, Özgürlük ve Dayanışma Partisi Kurucusu, Sol Parti üyesi. Devrimci Gençlik Dergisi (1975-1980), Devrimci Yol Dergisi (1977-1980), Yeniden Dergisi (1995-1998), BirAdım Dergisi (1999-2001), BirGün Gazetesi yazarıdır.

Bu sayfada 1972 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.