İçeriğe atla

Ukraynalılaştırma

Ukraynalılaşma (Ukraynaca: Українізація), Ukrayna dilinin kullanımını artırma ve gelişimini kolaylaştırma ve eğitim, yayıncılık, hükûmet ve din gibi kamusal yaşamın çeşitli alanlarında Ukrayna ekinini diğer unsurlarını önerme politikası veya uygulamasıdır. Terim aynı zamanda Ukraynalı olmayanların veya Rusça konuşan Ukraynalıların Ukrayna ekinine ve diline asimile edildiği bir süreci tanımlamak için de kullanılır.

1991'de Ukrayna'nın Bağımsızlık Bildirgesi'nden sonra, Ukrayna hükûmeti, Ukrayna'nın kullanımını artırmak ve ülkenin eğitim sisteminden, hükûmetinden ve ulusal TV'den, radyo programlarından ve filmlerinden kademeli olarak kaldırılan Rusçayı caydırmak için Ukraynalılaşma politikası izlemeye başladı. 2017 yılına kadar, "Eğitim Üzerine" yasası, Ukraynalı ailelere (ebeveynler ve çocukları) okullar ve çalışmalar için ana dillerini seçme payı verdi. Bu yasa, Ukrayna dilini, etnik azınlıkların çocukları dışında, kendi dillerinde ve daha sonra iki dilli olarak öğretilecek olan tüm okullarda birincil eğitim dili durumuna getirmek için yenilendi. Ukraynalaşmanın önemli bir erken örneği, Sovyet Ukrayna topraklarında ve Rusya SFSR'nin güney bölgelerinde Sovyet iktidarını güçlendirmeyi amaçlayan Sovyet yerlileştirme politikası Ruslaştırma ile ilgilidir. Çeşitli biçimlerde, Ukraynalılaşma politikaları, Ukrayna'nın 20. yüzyıl tarihinin birkaç ayrı döneminde, biraz ayrı ereklerle ve başka tarihsel bağlamlarda olmasına karşın, aynı zamanda ortaya çıkmıştır. Batı tarih yazımında, Ukraynalılaşma terimi aynı zamanda Ukrayna topraklarında yaşayan etnik azınlıkları, Ukrayna ekininin ile kimliğinin baskıyla asimilasyonu yoluyla etnik kimliklerini terk etmeye zorlayan bir politika ve bunun sonucunda ortaya çıkan bir süreci de belirtir. II. Dünya Savaşı'nın ardından, Ukrayna SSC'de bu süreç, bazı etnik azınlıkların sınır dışı edilmesi ve ekinsel kalıtlarına el konulmasından önce gelmişti. "Ukraynalılaşma" da bu eylemler bağlamında kullanılmaktadır.

1917–1923: Rus Devrimi'nden sonraki zamanlar

Ana madde: 1917'de Rus İmparatorluk Ordusu'nun Ukraynalaştırılması

1917 Rus Devrimi'nin ardından Rus İmparatorluğu dağıldı ve Ukraynalılar bağımsız bir Ukrayna devleti için uğraşlarını yoğunlaştırdılar. I. Dünya Savaşı'nın kaosunda ve devrimci değişikliklerde, yeni ortaya çıkan bir Ukrayna devleti ortaya çıktı, ancak başlangıçta devletin yaşamı devam etmedi. Yönetim organı olan Merkezi Rada, dış güçler ve iç savaş arasında Ukrayna üzerinde denetim sağlamaya çalışırken, yalnızca sınırlı bir ekinsel gelişme gerçekleşebilirdi. Bununla birlikte, çağdaş tarihte ilk kez, Ukrayna'nın kendi hükûmeti vardı ve Ukrayna dili devlet işlerinde kullanım kazandı.[1]

Kaynakça

  1. ^ kaynak belirtilmeli

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği</span> Avrasyada hüküm sürmüş eski bir federasyon (1922–1991)

Sovyetler Birliği, resmî adıyla Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (Rusça:

<span class="mw-page-title-main">Menşevik</span> SSCB öncesi Rusyada bir siyasi grup

Menşevikler Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisinin 1903 yılında yapılan 2. Konferansında Lenin ile Julius Martov arasında yaşanan fikir ayrılıkları sonucu partinin bölünmesi sonucu ortaya çıkan iki gruptan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı</span> 1917den 1922ye kadar süren bir iç savaş

Rus İç Savaşı, 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 1918-1922 yılları arasında Bolşeviklerle muhalifleri arasında yaşanan savaştır. Savaş Beyaz Ordu birliklerinin 1918 baharında Beyaz Terör saldırılarıyla başladı. Ana muharebe Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Bolşevik Kızıl Ordusuyla komünizm karşıtlarının Beyaz Ordusu arasında geçti. Ancak savaşa Beyaz Ordu'ya finansal destek ile silah ve asker yardımında bulunan ABD, İngiltere, Fransa, Polonya ve Japonya da müdahil oldu. 1921 yılında Bolşevikler Beyaz Terör'ü ve destekçilerini yenerek tüm ülkeye hâkim oldular. 1922 yılında da Sovyetler Birliği kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti</span> 1918 - 1921 yılları arası var olmuş ülke

Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Gürcistan'ın 1918-1921 arasında bağımsız olduğu dönemdeki adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rus Ortodoks Kilisesi</span>

Rus Ortodoks Kilisesi veya Moskova Patrikliği, dünyanın en büyük özerk Ortodoks Kilisesi. Rus Ortodoks Kilisesi, resmî olarak Ortodoks kiliselerinin öncelik sırasına göre, Rum Ortodoks Kilisesi'nin dört antik patrikhanesi olan, İstanbul, İskenderiye, Antakya ve Kudüs'ün hemen altında beşinci sırada yer alıyor.

I. Dünya Savaşı çıktığında Ukrayna adı bir ulusu belirtmekten çok coğrafi bir bölgeyi tanımlamak için kullanılıyordu. Bugünkü Ukrayna sınırları içinde yer alan toprakların büyük bölümü Rus İmparatorluğu'nun yönetimi altındaydı. Sınırları 1815 Viyana Kongresi'yle çizilen bölgenin batı bölümü Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun egemenliğinde bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'daki Türkler</span>

Ukrayna'daki Türkler, Ukrayna'da yaşayan bir Türk azınlıktır. Bu, kökenleri Türkiye, Kıbrıs veya Türklerin yaşadığı başka bir yere dayanan kişileri kapsayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Ataman</span>

Ataman veya Otaman, bölgesel kullanım olarak Vataman, Kazak, eski Türk - Moğol, Haidamaka ve Ukrayna Halk Ordusu'nun liderlerine verilen ünvan. Rusya İmparatorluğu Kazak ordularının üst askerî komutanların resmî adı olarak kullanıldı. Rusça olarak ilk kullanımı Moğol Altın Orda Devleti'ne bağlı Rus prensliklerinde görülmektedir. Daha sonra bu ünvan kullanılmaya devam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna</span> Doğu Avrupada yer alan bir ülke

Ukrayna, Doğu Avrupa'da bir ülkedir. 603.549 km² yüzölçümüyle tamamı Avrupa'da olan en büyük ülkedir. Doğuda ve kuzeydoğuda Rusya, kuzeyde Belarus, batıda Polonya ve Slovakya güneybatıda Macaristan, Romanya ve Moldova'nın komşusudur. Ayrıca güneyde Karadeniz ve Azak Denizi'ne kıyısı bulunmaktadır.

Ukrayna Merkez Konseyi, Ukrayna Halk Cumhuriyeti'nin siyasi, kamu, kültürel ve mesleki örgütlerini birleştiren Bütün -Ukrayna konseyi idi. Ukrayna Ulusal Kongresi'nden sonra Konsey, Ukrayna-Sovyet Savaşı'na kadar sürecek olan arabuluculuktaki devrimci parlamentoydu.

<span class="mw-page-title-main">Ruslaştırma</span>

Ruslaştırma veya Ruslaşma Rus İmparatorluğu'nda 19. ve 20. yüzyıllarda değişen yoğunluklarda izlenen siyasi ve kültürel asimilasyon uygulaması. Daha genel bir terim olan Slavlaştırmanın en yaygın olanıdır.

17 Ekim Birliği yaygın olarak Ekimci Part olarak bilinir, Rus İmparatorluğu'nun son döneminde liberal-reformist Meşrutî monarşist siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Kuruluş Antlaşması</span> Sovyetler Birliğinin kurulduğu 1922 tarihli belge

Sovyetler Birliği Kuruluş Antlaşması, genellikle Sovyetler Birliği olarak bilinen Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) resmi olarak kurulduğu anlaşmadır. De jure birkaç Sovyet cumhuriyetinin birliğini yasalaştırdı ve yeni bir merkezileştirilmiş federal hükûmet kurdu burada anahtar işlevler Moskova'da merkezileştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna İsyan Ordusu</span>

Ukrayna İsyan Ordusu -Bağımsız Ukrayna fikri ile kurulan aşırı milliyetçi silahlı oluşum. Ukrayna'da II.Dünya Savaşı sırasında Nazilerin desteği ile örgütlenen ve ülkedeki tüm etnik gruplara karşı katliam ve kıyım hareketlerine girişen milliyetçi oluşum. Ukraynalı Milliyetçiler Örgütü'nün askeri kanadıdır. Ekim 1942'de teşkilatlanan oluşum özellikle II. Dünya Savaşı zamanı oldukça aktif rol oynayıp,1943'te Ukrayna Reich Komiserliği'yle birlikte Ruslara, Polonyalılara, Yahudilere ve diğer etnik azınlıklara karşı çeşitli katliam ve kıyım hareketlerinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan'da konuşulan diller</span>

Ermenistan'daki resmî dil Ermenicedir; ülkenin etnik açıdan homojen olmasından dolayı, burada yaşayan insanların çoğu Ermeniceyi anadil olarak konuşur.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna milliyetçiliği</span>

Ukrayna milliyetçiliği, Ukraynalıları tek bir ulus devlet çatısı altında toplamayı amaçlayan bir ideolojidir. Halihazırdaki Ukrayna devletinin çok köklü bir geçmişi olmasa da kimi tarihçiler Kiev Knezliği'ni Ukrayna'nın ilk nüvesi kabul eder. Ukrayna milliyetçiliğinin kökeni ise Bohdan Hmelnitski önderliğinde Polonya-Litvanya Birliği'ne karşı gerçekleşen isyana dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet karşıtlığı</span>

Sovyet karşıtlığı, antisovyetizm ve Sovyetler Birliği hükûmetinin verdiği ad ile antisovetchina, Sovyetler Birliği'ne ve Sovyetler Birliği hükûmetine karşı yöneltilen hoşnutsuzluk, güvensizlik ve karşıtlıktır. Sovyet karşıtlığı genellikle antikomünizm ile paraleldir.

Ukrayna Rusları, (Ukraynaca: Росіяни в Україні, romanize: Rosiyany v Ukrayini, Rusça: Россияне в Украине, romanize: Rossiyane v Ukraine, ülkedeki en büyük etnik azınlıktır ve bu topluluk, dünyadaki en büyük tek Rus diasporasını oluşturur. 2001 Ukrayna nüfus sayımında, 8,334,100 kişi etnik Rus olarak tanımlanmıştır, bu, Ukrayna dışından gelen kişiler ile Rus etnik kökenini beyan eden Ukrayna doğumlu nüfus için birleşik rakamdır.

Ruslar ve Ukraynalıların, oldukça eskiye dayanan bir savaş tarihi vardır. Bu tarih, pek çok tarihçi ve tarih araştırmacısının inceleme alanına girer.

<span class="mw-page-title-main">Gagavuzya tarihi</span>

Gagavuzya tarihi eskilere dayanmaktadır. 1906 yılında bir grup Gagavuz'un ayaklanması sonucu ortaya çıkan altı günlük de-facto bağımsız Komrat Cumhuriyeti dışında Gagavuzlar Rus İmparatorluğu (1812-1917), Romanya, Sovyetler Birliği ve Moldova tarafından yönetilmiştir.