İçeriğe atla

Ujście Muharebesi

Ujście Muharebesi
II. Kuzey Savaşı / Tufan
Tarih24-25 Temmuz 1655
Bölge
Ujście
Sonuç İsveç zaferi, Lehler teslim oldu
Büyük Polonya, İsveç'in müttefiki oldu
Taraflar
İsveç İmparatorluğu Lehistan-Litvanya Birliği
Komutanlar ve liderler
Arvid Wittenberg Krzysztof Opaliński
Andrzej Grudziński
Çatışan birlikler
7,500 piyade
6,150 süvari
72 top
14.400


Ujście Muharebesi, 24–25 Temmuz 1655 tarihinde II. Kuzey Savaşı ve Tufan sırasında gerçekleşen, bir tarafta Krzysztof Opaliński ve Andrzej Grudziński'nin komuta ettiği Lehistan-Litvanya Birliği güçleri ile öbür tarafta Arvid Wittenberg tarafından komuta edilen İsveç kuvvetleri arasında gerçekleşen savaş.

Krzysztof Opaliński ve Bogusław Leszczyński, Leh kralı II. Jan Kazimierz Waza'nın politikalarından hoşnutsuz, Büyük Polonya bölgesini arkalarına alarak İsveç kralı X. Karl Gustav ile müttefik olmaya karar verdiler.

Savaş

1655 yazında, İsveç İmparatorluğu, Lehistan-Litvanya Birliği'ni işgal ederek İsveç Pomeranyası ve İsveç Livonyası üzerinden Lehistan-Litvanya'ya girdi. 5 Temmuz 1655'te Arvid Wittenberg, kuvvetlerini Szczecin yakınlarına götürdü ve Polonya sınırına doğru yürüdü. Leh kuvvetlerinin, uzun süre herhangi bir büyük askeri çatışma yaşamamış ve Otuz Yıl Savaşı'nın ardından çok sayıda gazisi vardı. Lehlerin ordusu, paralı askerlere dayanan profesyonel İsveç ordusuyla savaşmaya hazır olmayan yerel szlachta'dan (soylulardan) oluşuyordu.[1]

Wittenberg'in 17.000 kişilik ordusu 21 Temmuz'da Czaplinek yakınlarındaki Polonya sınırını geçti. Ujście yakınlarında konumlanan Polonya kuvvetleri 13.000 asilden ve 1.400 piyadeden oluşuyordu. Leh ordusunun, ilk etapta Bogusław Leszczyński tarafından yönetilmesi bekleniyordu. Leszczyński'nin yokluğunda, komut Voyvoda Poznań Krzysztof Opalinski ve Kalisz Voyvodası Andrzej Karol Grudziński tarafından paylaşıldı. Görevleri, Kral II. Jan Kazimierz komutasındaki ana kuvvetlerini getirmeden önce İsveç ordusuna karşı Noteć Nehrinden geçişlerini savunmaktı.[2]

Ancak Lehler büyük bir yenilgi aldı ve kralın gecikmesi ile Büyük Polonya, İsveç'in müttefiki oldu.[3]

Kaynakça

  1. ^ Jozef Szujski, Historyi polskiej ksiag dwanascie, wydanie nowe, Warszawa 1889, page 291
  2. ^ "Pierwsze starcie. Patrick Gordon i bitwa pod Ujściem (First Clash. Patrick Gordon and the Battle of Ujście)". 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 
  3. ^ "Zaczęło się pod Ujściem – dr Piotr Naimski o zdradzie narodowej. The webpage of Center of Political Thought (Ośrodek Myśli Politycznej)". 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 
  • Frost, Robert. After the Deluge. p. 46

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belarus</span> Doğu Avrupada bir ülke

Belarus, resmî adıyla Belarus Cumhuriyeti (Belarusça:

<span class="mw-page-title-main">XII. Karl</span> İsveç kralı

XII. Karl ya da Türkçe kaynaklarda kullanılan lakabıyla Demirbaş Şarl, 5 Nisan 1697 – 30 Kasım 1718 tarihleri arasında İsveç kralı. Bağlı bulunduğu hanedan Wittelsbach Hanedanı'nın bir kolu olan "Palatina-Zweibrücken" Hanedanı idi. XII. Karl'ın babası XI. Karl ve annesi Ulrika Elanoara Danimarkalı idi. Bunların hayatta kalan tek erkek çocuğu olarak 5 Nisan 1697'de babasının ölümü üzerine XII. Karl adıyla daha 14 yaşında İsveç Krallığı kralı ve babasının hanedanının hükümdarı olduğu modern Almanya'da bulunan "Palatina-Zweibrücken Dükü" oldu ve iki hükümdarlığı 30 Kasım 1718'de daha 36 yaşında iken Fredrikshald kuşatması sırasında öldürülmesine kadar yönetti.

<span class="mw-page-title-main">III. Jan Sobieski</span> Lehistan imparatoru

III. Jan Sobieski, Lehistan'ın seçimle tahta çıkan ve 1674 - 1696 yılları arasında hüküm süren devlet adamı. Osmanlı Devleti'yle yaptığı savaşlar sonucu Lehistan-Litvanya Birliği'ni kısa bir süre için yeniden canlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lehistan Veraset Savaşı</span> II. Agustusun ölmesi ile çıkan taht kavgalarının diğer Avrupa ülkelerinin de katılması ile bir veraset savaşına dönüşmesidir

Lehistan Veraset Savaşı (1733-1738) Lehistan kralı II. August'un ölmesi üzerine çıkan taht kavgalarının diğer Avrupa ülkelerinin de katılmasıyla bir veraset savaşına dönüşmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Polonya-Litvanya Birliği</span> 1569-1795 Avrupada iki konfederasyonlu monarşi

Polonya-Litvanya Birliği, Birinci Polonya Cumhuriyeti, İki Ulus Cumhuriyeti, İki Ulus Birliği veya İki Halk Birliği, 17. yüzyıl Avrupası'nın en güçlü ülkelerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Belarus tarihi</span>

Belarus tarihi Belarus'un tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<i>Mount & Blade: Ateş ve Kılıç</i>

Mount & Blade: Ateş ve Kılıç, Yeni Çağ temalı bir rol yapma video oyunudur. TaleWorlds'ün izniyle Sich Studio ismindeki bir Rus firması tarafından geliştirilmiş olan oyun, esasen 2008 senesinde yayımlanan Mount & Blade oyununa ait bağımsız bir genişleme paketidir. Paradox Interactive tarafından 3 Mayıs 2011 tarihinde tüm dünyada satışa sunulmuştur. 17. yüzyıl Avrupa'sında geçen hikâyede bazı karakterler, Nobel ödüllü yazar Henryk Sienkiewicz'ın Ateş ve Kılıç isimli kitabından birebir alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Kuzey Savaşı</span>

İkinci Kuzey Savaşı ; İsveç ve düşmanları Polonya-Litvanya Birliği (1655-60), Rusya (1656–58), Brandenburg-Prusya (1657–1660), Habsburg Monarşisi (1657–60) ve Danimarka-Norveç ülkeleri arasında yapılan savaştır. Ayrıca Birleşik Hollanda Cumhuriyeti de sık sık İsveç karşıtı müdahalelerde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Jan Kazimierz Waza</span>

II. Jan Kasimir Polonya kralı ve Litvanya büyük dükü.

<span class="mw-page-title-main">X. Karl Gustav</span> İsveç kralı

X. Karl Gustav veya Karl Gustav (İsveççe; Karl X Gustav, İsveç kralı ve Bremen dükü. John Casimir ve İsveçli Catherine'in oğluydu. Karl Gustav tahta çıkmadan önce kuzeni Kraliçe Kristina 1632 – 1654 yılları arasında İsveç hükümdarı olmuştur, 1654'te Karl kuzeninin kendi lehine tahttan çekilmesi üzerine tahta çıkmıştır ve ölümüne kadar tahtta kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tufan (tarih)</span>

Tufan terimi, Lehistan-Litvanya Birliği'nde 17. yüzyıl ortalarında gerçekleşen bir dizi sefer için kullanılmaktadır. Bu savaşlar sırasında Lehistan-Litvanya Birliği nüfusunun üçte birini ve büyük güç statüsünü kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Michał Korybut Wiśniowiecki</span> Polonya-Litvanya birliğinin kralı ve dükü

Michał Korybut Wiśniowiecki 29 Eylül 1669'dan 1673'e kadar hüküm süren Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü. Babası Leh kodaman Jeremi Wiśniowiecki, Hmelnitski Ayaklanması sırasında doğu Polonya'daki Don Kazakları'na karşı mücadelede yardımcı olan önemli biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Vasa Hanedanı</span>

Vasa Hanedanı 1523'te İsveç'te I. Gustav tarafından kurulan erken modern bir kraliyet hanedanıdır. 1523-1654 yıllarında İsveç Krallığı, 1587-1668 yılları arasında Lehistan-Litvanya Birliği ve 1610-1613 yıllarında da Rusya Çarlığı'na hükmeden hanedanlık.

<span class="mw-page-title-main">Janusz Radziwiłł</span>

Prens Janusz Radziwiłł Polonya-Litvanya Birliği'nde asil ve dük. Hayatı boyunca, Polonya'ya bağımlı olarak Litvanya Hetman'ı (1646) ve Litvanya Büyük Dükü (1654) dahil olmak üzere devlet idaresinde bir dizi görevde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Stuhmsdorf Antlaşması</span>

Stuhmsdorf Antlaşması veya Sztumska Wieś 12 Eylül 1635'te Lehistan-Litvanya Birliği ile İsveç İmparatorluğu arasında Stuhm'un (Sztum) hemen güneyinde, Kraliyet Prusyası'nda Stuhmsdorf köyünde imzalanan barış antlaşması. Anlaşma 26 buçuk yıl ateşkes üzerinedir. Otuz Yıl Savaşı'na katılımı ile zayıflayan İsveç, toprak imtiyazları açısından Lehistan'a karşı çoğunlukla olumlu olan şartları kabul etti. Polonya kralı, Lehistan-İsveç savaşları'nın son on yılda kaybettiği birçok bölgeyi geri kazandı, ancak antlaşma İsveç ve müttefikleri için de yararlı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Lehistan-İsveç savaşları</span>

Lehistan-İsveç savaşları, Lehistan-Litvanya Birliği ile İsveç İmparatorluğu arasında geçen savaşlar. Genel olarak yorumlandığında, bu terim 1563 ve 1721 arasındaki bir dizi savaşları yer alır. Daha özetleyici olarak, 1600 ve 1629 arasındaki belirli savaşları ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Muharebesi (1656)</span>

Varşova Muharebesi 28 Temmuz – 30 Temmuz 1656 yılında Varşova yakınlarında gerçekleşen [E.U. 18-20 Temmuz], Lehistan-Litvanya Birliği ile İsveç ve Brandenburg arasındaki çatışma. Polonya ve İsveç arasındaki II. Kuzey Savaşı'nda, Tufan olarak da bilinen 1655-1660 döneminde gerçekleşen büyük bir savaştı. Hajo Holborn'a göre, "Prusya askeri tarihinin başlangıcı" olarak tanımlandı.

<i>Tufan</i> (roman)

Tufan, Leh yazar Henryk Sienkiewicz tarafından 1886'da yayınlanan tarihî romandır. Serinin bir önceki romanı Ateş ve Kılıç bir sonraki romanı Bozkırda Yangın'dır. Roman, kurgusal bir Lehistan-Litvanya Birliği albayı Andrzej Kmicic'in hikâyesini ve Lehistan'ın Kuzey Savaşları'nda yaşadığı Tufan'ı anlatmaktadır.

<i>Tufan</i> (film) 1974 yılı Leh yapımı Jerzy Hoffman tarafından yönetilen tarihi drama filmi

Tufan, 1974 yılı Leh yapımı Jerzy Hoffman tarafından yönetilen tarihi drama filmidir. Film, 1886 yılında Henryk Sienkiewicz'in aynı adlı romanından uyarlanmıştır. 47. Akademi Ödülleri'nde En İyi Uluslararası Film Akademi Ödülü'ne aday gösterildi, ancak Amarcord filmine yenildi.

<span class="mw-page-title-main">Arvid Wittenberg</span>

Arvid Wittenberg, İsveçli asker, özel meclis üyesi ve devlet adamı.