U Orionis - Turkipedia

U Orionis
Gözlem verisi Dönem J2000.0 Ekinoks J2000.0
U Orionis'in konumu (kırmızı daire içinde)
Takımyıldız	Avcı
Galaktik enlem ( $b$ )	-2,49208552^[1]°
Galaktik boylam ( $l$ )	188,71515628^[1]°
Sağ açıklık ( $α$ )	05^sa 55^d 49,16994^s^[2]
Dik açıklık ( $δ$ )	+20° 10′ 30,6872″^[2]
Görünür büyüklük (V)	6,72^[2]
Görünür büyüklük (B)	7,71^[2]
Görünür büyüklük (J)	1,114^[2]
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf	M6-9.5e^[2]
U−B renk ölçeği	0,43^[3]
B−V renk ölçeği	0,99^[3]
Değişen yıldız tipi	Mira tipi^[4]
Astrometri
Dikey hız ( $v_{r}$ )	-19,50 ± 0,7^[2] km/s
Özdevinim ( $μ$ )	RA: -11,18 ± 0,94^[5] mys/y Dec.: -5,91 ± 0,64^[5] mys/y
Iraklık açısı ( $π$ )	2,29 ± 1,21^[5] mys
Uzaklık	997,56 Iy (306 ± 61^[6] pc)
Mutlak büyüklük (V)	-2,37
Özellikler
Kütle ( $m$ )	≥1,5 `M`_☉
Yarıçap ( $r$ )	370 ± 96^[7] `R`_☉
Aydınlatma gücü	7000^[8] L_⊙
Sıcaklık	≈2750^[8] K
Katalog belirtmeleri
U Ori • GORE'S NOVA • GCRV 3683 • IRC +20127 • AG +20 595 • 2MASS J05554916+2010306 • [KW97] 25-58 • BD +20 11711 • HD 39816 • [LBR81] B055250.91+201006.2 • BD +20 1171a • HIC 28041 • NOVA Ori 1885 • [PCC93] 87 • CSI +20 1171 1 • HIP 28041 • PPM 95093 • [TVH89] 15 • DO 11719 • HR 2063 • RAFGL 837 • AAVSO 0549+20A • GC 7457 • IRAS 05528+2010 • SAO 77730

U Orionis (U Ori), Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 998 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve 120 yılı aşkın bir süredir gözlemlenen, klasik bir uzun dönemli Mira-tipi değişen yıldızdır. 13 Aralık 1885 tarihinde J.E. Gore tarafından keşfedilmiştir. Başlangıçta bir nova olduğu düşünülüyordu ama Harvard'da alınan bir tayf örneği Mira benzeri özelliklerini göstermiştir. Böylece U Orionis, tayf fotoğrafıyla tespit edilen ilk uzun dönemli değişen yıldız olmuştur.^[9]

Özellikler

Bu Mira değişeni, M-tipi bir kırmızı dev yıldızdır. Yıldızın etkin sıcaklığı çok düşüktür (yaklaşık 2.700 K) fakat Güneş'ten 370 kat daha fazla yarıçapa^[7] ve 7.000 kat daha fazla aydınlatma gücüne sahiptir.^[8] Parlaklığı, 368,3 günlük bir dönem içerisinde 4,8 ile 13 kadir aralığında değişkenlik gösterir.^[4]

Kaynakça

^ ^a ^b "Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson, 2012)". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2013.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g "V* U Ori -- Variable Star of Mira Cet type SIMBAD". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2013.
^ ^a ^b "VizieR Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Hoffleit+, 1991)". 4 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2013.
^ ^a ^b "alcyone.de - Combined General Catalogue of Variable Stars (Vol. I-III) (Kholopov+ 1998)". 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2013.
^ ^a ^b ^c "Ashland Astronomy Studio - Gore's Nova (HIP 28041)". 8 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2013.
^ Mondal (2005). "Evidence of asymmetry in Mira variable U Ori". Bulletin of the Astronomical Society of India. 33 (2). ss. 97-102. Bibcode:2005BASI...33...97M. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2013.
^ ^a ^b Van Belle ve diğ. (1996). "Angular Size Measurements of 18 Mira Variable Stars at 2.2 microns". Astronomical Journal. Cilt 112. s. 2147. Bibcode:1996AJ....112.2147V. doi:10.1086/118170. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2013.
^ ^a ^b ^c Mondal & Chandrasekhar; Chandrasekhar, T. (2004). "Evidence of asymmetry in Mira variable U Ori". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 348 (4). ss. 1332-1336. Bibcode:2004MNRAS.348.1332M. doi:10.1111/j.1365-2966.2004.07454.x.
^ Monck (1887). "Mr Gore's Nova Orionis". The Observatory. Cilt 10. ss. 69-71. Bibcode:1887Obs....10...69M.

Orion'daki yıldızlar
Bayer	α (Betelgeuse) β (Rigel) γ (Bellatrix) δ (Mintaka) ε (Alnilam) ζ (Alnitak) η (Algjebba) θ¹ Trapezium Kümesi θ¹ A θ¹ B θ¹ C θ¹ D θ¹ E θ² ι (Hatsya) κ (Saif) λ (Meissa) μ ν ξ ο¹ ο² π¹ π² π³ (Tabit) π⁴ π⁵ π⁶ ρ σ τ υ (Thabit) φ¹ φ² χ¹ χ² ψ¹ ψ² ω
Flamsteed	5 6 (g) 11 13 14 (i) 15 16 (h) 18 21 22 (o) 23 (m) 27 (p) 29 (e) 31 32 (A) 33 35 38 42 (c) 45 49 (d) 51 (b) 52 55 56 57 59 60 63 64 66 68 69 (f¹) 71 72 (f²) 73 74 (k) 75 (l)
Değişken	S T U W Z RS UX VV VY YY AN BF BL BM BN BQ CK CN CO CZ DN DY ER EW EY FH FT FU FZ GG GP GU GW HK KX V346 V351 V359 V371 V372 V380 V586 V883 V901 V1031 V1046 V1051 V1107 V1118 V1149 V1155 V1156 V1159 V1162 V1179 V1192 V1197 V1261 V1307 V1309 V1355 V1357 V1366 V1369 V1377 V1389 V1647 V1649 V1788
HR	1507 1519 1522 1534 1553 1571 1574 1576 1578 1591 1596 1600 1613 1618 1619 1646 1681 1684 1685 1687 1691 1697 1701 1703 1709 1717 1724 1748 1759 1763 1764 1778 1781 1782 1786 1799 1803 1806 1807 1809 1819 1820 1826 1830 1832 1833 1840 1848 1861 1873 1874 1883 1886 1887 1891 1908 1911 1913 1918 1920 1923 1933 1940 1942 1950 1952 1955 1959 1967 1978 1986 1987 1988 2007 2014 2019 2024 2030 2039 2048 2051 2057 2070 2071 2075 2076 2093 2097 2099 2113 2133 2174 2184 2191 2214 2218 2222 2231 2233 2235 2236 2251 2253 2259 2269 2275 2287 2302
HD	30869 31253 31423 33636 34445 35575 35775 36150 36558 36629 36814 36840 37605 37806 37903 38087 38801 290327
Gliese	Gliese 179 Gliese 182 Gliese 205 Gliese 208 Gliese 221 GJ 3379
Diğer	BD +03 740 Becklin-Neugebauer Nesnesi CVSO 30 G 99-37 G 99-47 HH 34 LkHα 208 LP 658-2 2MASS J05352184-0546085 OMC-2 FIR 4 Reipurth 50 Ross 47 RX J0529.4+0041 S Ori 52 S Ori 70 4U 0614+091 WISE J0457-0207 WISE J0521+1025

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Iota Orionis</span>

Iota Orionis Avcı takımyıldızı'nın Kılıcını oluşturan çift yıldızdır. Geleneksel adı Hatsya, veya Arapça, Na'ir al Saifdir. Yıldız bazen "Kılıcın en parlak yıldızı." olarak da tanımlanır.

Bellatrix ya da Gama Orionis, Orion (Avcı) Takımyıldızı'ndaki en parlak 3. ve gökyüzündeki en parlak 27. yıldızdır.

25 Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.145 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve çoklu bir yıldız sisteminin birincil bileşeni olan B-tipi mavi anakol yıldızıdır. 25 Orionis, Gökada içinde Güneş'e göre 9,6 km/sn'lik bir hızla hareket eder. Gökada merkezinden uzaklığı, 25.000 ile 34.100 ışık yılı aralığında tahmin edilmektedir. Yaklaşık 200 düşük kütleli ön-anakol yıldızının oluşturduğu yoğun bir küme olan ve 25 Orionis grubu olarak da bilinen Orion OB1a altbirliğinin bir parçasıdır.

Chi² Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1751 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi bir süperdev yıldızdır. Parlaklığı 2,87 günlük bir süre içinde, 4,67 kadir ile 4,72 kadir aralığında değişkenlik gösterir. 1943 yılından bu yana bu yıldızın tayfı, diğer yıldızların sınıflandırılmasında istikrarlı dayanak noktalarından biri olarak kullanılmıştır. Gemini OB1 Birliği'nin bir parçasıdır.

Chi¹ Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 28 ışık yılı uzaklıkta bulunan ikili yıldız sisteminin birincil bileşenidir ve G-tipi sarı anakol yıldızıdır. Diğer bileşen, 14,1 yıllık bir yörünge dönemine ve Güneş kütlesinin %15'ine sahip soluk bir yıldızdır. Tayf tipi M6 olarak tahmin edilmektedir. Birincil bileşenden ortalama uzaklığı 6,1 AU'dur fakat 3,3 AU ile 8,9 AU arasında değişen oldukça yüksek yörünge dışmerkezliğine sahiptir.

Upsilon Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.546 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi anakol yıldızıdır. Orion OB1c Birliği'nin bir parçasıdır.

Pi⁴ Orionis (π⁴ Ori, π⁴ Orionis), Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.047 ışık yılı uzaklıkta bulunan spektroskopik ikili yıldızdır. Sistemin birincil bileşeni B-tipi mavi bir dev yıldız, ikincil bileşen ise bir altdev yıldızdır ve yörüngesini 9,519 günde tamamlar. Toplam aydınlatma gücü ile bilinen en aydınlık yıldızlardan biridir. Orion OB1 Birliği'nin bir parçasıdır.

Pi³ Orionis (π³ Ori, π³ Orionis), Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 26 ışık yılı uzaklıkta bulunan F-tipi sarı-beyaz bir anakol yıldızıdır ve çıplak gözle kolayca görülebilir. Geleneksel ismi Tabit, Arapça ﺛﺎﺑﺖ Sabit "yerinde duran" anlamına gelir. Pi³ Orionis, Avcı'nın elinde tuttuğu kalkanın en parlak yıldızıdır.

Omicron¹ Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 635 ışık yılı uzaklıkta bulunan M-tipi bir kırmızı dev yıldızdır. Omicron¹ Ori, SRB tipi yarıdüzenli değişen bir yıldızdır ve parlaklığı 4,65-4,88 kadir arasında değişkenlik gösterir.

Kappa Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 645 ışık yılı uzaklıkta bulunan B-tipi mavi bir süperdev yıldızdır. Takımyıldızın en parlak altıncı yıldızıdır ve Avcı'nın ana dörtgenini oluşturan yıldızların güneydoğu köşesinde yer alır. Geleneksel adı Saif, Arapça سیف الجبّار saif el jabbardan gelir ve Dev'in kılıcı anlamındadır. Bu isim aslında Eta Orionis için söylenmiştir.

59 Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 363 ışık yılı uzaklıkta bulunan ikili yıldız sisteminin birincil bileşeni olan A-tipi beyaz bir anakol yıldızıdır.

31 Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 502 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve çoklu yıldız sisteminin birinci bileşeni olan K-tipi turuncu bir dev yıldızdır.

Teta² Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.581 ışık yılı uzaklıkta bulunan çoklu yıldız sisteminin birincil bileşeni olan B-tipi mavi bir anakol yıldızıdır ve NGC 1981'in bir parçasıdır.

Teta¹ Orionis A, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 2.027 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve çoklu yıldız sisteminin birincil bileşeni olan B-tipi mavi bir anakol yıldızıdır. Orion Bulutsusu'nun kalbinde bulunan Trapezium açık yıldız kümesinin üyesidir ve bir Algol türü örten ikili değişenidir.

S Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 702 ışık yılı uzaklıkta bulunan M-tipi kırmızı dev yıldızdır. S Ori, Mira tipi bir değişen yıldızdır ve görünür parlaklığı 414 günlük bir süre içerisinde; 7,2 kadir ile 14,0 kadir aralığında değişkenlik göstermektedir.

FU Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.600 ışık yılı uzaklıkta bulunan G-tipi süperdev yıldızdır. FU Ori değişenlerinin prototipidir. 1937 yılında görünür parlaklığı 16,5 kadirden 9,2 kadire yükselmiştir ve o zamandan bu yana 9 kadir civarında olmuştur. Bu yıldız uzun bir süre benzersiz olarak kabul edilmişti, fakat 1970 yılında benzer bir yıldız olan V1057 Cygni keşfedildi ve o zamandan bu yana da bir dizi benzer ilave örnekler keşfedilmiştir. Bu yıldızlar, FU Orionis sınıfı değişen yıldızlarını oluştururlar. Bu tip yıldızlar, parlaklıkları ve tayf tipleri aşırı değişkenlik gösteren anakol öncesi yıldızlardırlar.

Eta Orionis, Avcı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1.113 ışık yılı uzaklıkta bulunan beşli yıldız sistemidir. Geleneksel isimleri arasında; Arapça ﺳﻴﻒ Seyf "kılıç", ﺟﺒﺎﺭ Cebbar (Algjebbah) "zorba, kudretli" ve Latince Ensis "kılıç" sayılabilir.

FU Orionis yıldızı, parlaklığı ve tayf tipi aşırı değişiklikler gösteren anakol öncesi yıldızlarıdır. Örnek olarak V1057 Cyg yıldızının parlaklığı 6 kadir olmuş ve tayf tipi dKe'den F-tipi üstdeve dönüşmüştür. Bu tür değişen yıldızların prototiplerinden olan FU Orionis, uzun bir süre benzersiz olarak kabul edilmiştir. 1970 yılında benzer bir yıldız olan V1057 Cygni keşfedildi ve o zamandan bu yana da bir dizi benzer ilave örnekler keşfedilmiştir.

Alfa<sup>2</sup> Canum Venaticorum değişeni

Alfa² Canum Venaticorum değişeni, değişen yıldızların bir türüdür. Bu yıldızlar, sınıfları B8p ile A7p aralığındaki kimyasal olarak tuhaf ana kol yıldızlarıdır. Güçlü manyetik alanlara ve güçlü silikon, stronsiyum veya krom tayf çizgilerine sahiptirler. Parlaklıkları genellikle 0,5 ile 160 günlük bir süre boyunca 0,01 ile 0,1 kadir aralığında değişkenlik gösterir.

Teta¹ Orionis E, Avcı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 1.280 ışık yılı uzaklıkta bulunan spektroskopik ikili yıldızdır. Orion Bulutsusu'nun kalbinde bulunan Trapezium açık yıldız kümesi'nin bir üyesidir ve θ¹ Orionis A'nın 4' kuzeyinde yer alır. Her iki bileşen de çok benzer anakol öncesi yıldızlardır. Birkaç onda bir büyüklüğünde zayıf tutulmalar gösterirler.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.