İçeriğe atla

USS Lexington (CV-2)


Lexington (San Diego açıklarında, 14 Ekim 1941)
Tarihçe
ABD bayrağıBirleşik Devletler
Adı USS Lexington
Adının geldiği yer/kişi Lexington Muharebesi
Sipariş 1916 (Muharebe Kruvazörü)
1922 (Uçak Gemisi)
İnşa eden Fore River Tersanesi
Kızağa konuluşu 8 Ocak 1921
Denize indirilişi 3 Ekim 1925
Görevlendirme 14 Aralık 1927
SınıfıUçak gemisi olarak, 1 Temmuz 1922
Liste dışı 24 Haziran 1942
Takma adıLeydi Lex, Gri Leydi
AkıbetMercan Denizi Muharebesi'nde batırıldı, 8 Mayıs 1942
Enkazı bulundu, 4 Mart 2018
Genel karakteristik
Sınıf ve tipiLexington sınıfı uçak gemisi
Deplasman 37,000 ton (standart)
48,500 ton (tam yük)
Uzunluk 270.7 m
Genişlik 32.8 m
Su çekimi 9.9 m (tam yük)
İtme gücü 4 şaft
4 turbo-elektrik motor
16 sıcak su kazanı
Hız 33.25 knot
Menzil 10,000 deniz mili
Kişi kapasitesi 2791 (1942)
Silah donanımı 4 × 2 - 8 inçlik top
12 × 1 - 5 inçlik uçaksavar top
ZırhKemer zırhı: 127-128 mm
Güverte: 19-51 mm
Bölme: 127-178 mm
Uçak mevcudu 78
Havacılık imkanları 1 Uçak mancınığı

USS Lexington (CV-2),[1] Birleşik Devletler Donanması'nın uçak gemilerinden birisiydi. Lexington sınıfı idi. Başlangıçta bir muharebe kruvazörü olarak tasarlanan Lexington, 1922'de imzalanan Washington Deniz Anlaşması'nın şartlarına uygun olarak için Birleşik Devletler Donanması'nın ilk uçak gemilerinden birine dönüştürüldü. Gemi 1928'de hizmete girdi ve Pasifik Filosu'na atandı. Lexington ve kendisiyle aynı sınıfı olan Saratoga, II.Dünya Savaşı'ndan önce bir dizi yıllık tatbikatta taşıyıcı taktikleri geliştirmek ve iyileştirmek için kullanıldı. Birden fazla vesileyle, bunlar Pearl Harbor'a başarıyla düzenlenen sürpriz saldırıları içeriyordu. Geminin turbo-elektrikli tahrik sistemi, 1929 sonlarında ve 1930 başlarında Tacoma'nın elektrik ihtiyacını karşıladı. Ayrıca 1931 yılındaki bir depremden sonra Nikaragua'nın başkenti Managua'ya sağlık personeli ve yardım malzemeleri götürdü.

Lexington, ABD Pasifik Cephesi'nde savaşmaya başlamadan önce 7 Aralık 1941'de görevi icabı Midway Adası'nda bulunmaktaydı. Görevi iptal edildi ve bir hafta sonra Pearl Harbor'a döndü. Birkaç gün sonra, Marshall Adaları'ndaki Japon tesislerine saldırarak Wake Adası'nda kuşatılmış Amerikan garnizonuna yardım yapması için gönderildi. Garnizon, yardım gücü gelemeden teslim oldu ve görev iptal edildi. Ocak 1942'de başka bir saldırı planladıysa da iptal edildi. Lexington ertesi ay Japonların bölgeye ilerlemesini engellemek için Mercan Denizi'ne gönderildi. Gemi, Rabaul'a yaklaşırken Japon arama uçakları tarafından tespit edildi, ancak uçakları ona saldıran Japon bombardıman uçaklarının çoğunu düşürdü. Mart ayı başında Yeni Gine'nin doğu kıyısındaki Japon gemilerine başarıyla saldırdı.

Lexington ayın sonunda Pearl Harbor'a doğru yeniden dönüş için yola çıktı. Ve Mayıs başında Mercan Denizi'ne ulaştı. Birkaç gün sonra Japonlar Port Moresby'i ele geçirmek için bölgede operasyon başlattı. USS Lexington ve Birleşik Devletler Donanması'na ait diğer gemiler, Japonlarla mücadeleye başladılar. 7 Mayıs'ta hafif uçak gemisi Shōhō'yu batırdılar, ancak ertesi güne kadar ana Japon gücüyle karşılaşmadılar. Lexington ve diğer gemilerden gelen uçaklar Shōkaku'ya kötü hasar verdi, ancak Japon uçakları Lexington'a hasar verdiler. Yanlış tahliye edilen uçaklarında yakıt hatlarını bozmasıyla kullanan hava ve yakıt karışıp tutuştu. Bu karışım da kontrol edilemeyen bir dizi patlamaya ve yangına neden oldu. 8 Mayıs akşamında gemi Japonlar tarafından tamamen batırıldı. Lexington'un enkazı, Mart 2018'de battığı yerin 800 kilometre (430 nmi) altında Paul Allen liderliğindeki bir keşif gezisinde bulundu.

Tasarımı ve Yapımı

Lexington kızakta, 1925
Lexington, (Ocak 1928)

Lexington, Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nın ilk savaşı olan 1775 Lexington Savaşı'nın adını alan dördüncü Birleşik Devletler Donanması gemisiydi. Başlangıçta 1916'da Muharebe kruvazörü olarak tasarlanmıştı, ancak Atlantik Cephesi'ndeki savaşlar sırasında personelin ve malzemenin Avrupa'ya güvenli bir şekilde geçmesini sağlamak için gereken yüksek öncelikli denizaltı gemileri yapılması gerekti, bunun için bazı gemilerin inşaatı ertelendi. Savaştan sonra gemi kısmen İngilizlerin savaş deneyiminin bir sonucu olarak kapsamlı bir şekilde yeniden tasarlandı.[2] Yeniden planlanan Lexington 8 Ocak 1921'de Quincy'deki Fore River Shipbuilding Company tarafından yapımına başlanmıştır.

Washington Denizcilik Antlaşması imzalanmadan önce, Şubat 1922'de, geminin inşaası yüzde 24.2 tamamlanmıştı[3] antlaşma sürecinden dolayı geminin inşaatı askıya alındı.[4] 1 Temmuz 1922'de inşaat yeniden başlatıldı ve gemi uçak gemisi olarak yapılmaya devam edildi. Deplasmanı toplam 4,100 ton, sekiz tane 16 inçlik (406) topun ortadan kaldırılmasıyla elde edildi.[5][6] Ana kemer zırhı korundu, ancak ağırlıktan tasarruf etmek için yüksekliği azaltıldı.[7] Gövdenin genel hattı, torpido koruma sistemi gibi değişmeden kaldı, çünkü zaten inşa edilmişlerdi ve onları değiştirmek çok pahalı olacaktı.[8]

Geminin tam boyu 888 fit (270,7 m), genişliği 106 fit (32,3 m) ve draftı 30 fit 5 inç (9,3 m) idi. Lexington'ın 36.000 emperyal ton (36.578 t) standart deplasmanı vardı, tam yükte ise 43.056 emperyal ton (43.747 t) olmaktaydı. Deplasmanda, metasentrik yükseklik 731 fit (222,8 m) idi.[5]

Lexington, 3 Ekim 1925'te denize indirildi. 14 Aralık 1927'de Albert Marshall komutasında görevlendirildi. 1942'de gemide 100 subay ve 1.840 er mürettebat ve toplam 141 subay ve 710 erden oluşan havacılık grubu vardı.[5]

Kaynakça

  1. ^ Groom, p. 203
  2. ^ Friedman 1984, pp. 88, 91, 94, 97–99
  3. ^ "Lexington Class (CC-1 through CC-6)". Navy Department, Naval Historical Center. 26 Şubat 2004. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2015. 
  4. ^ "Board for Selling Doomed Warships; Admirals Oppose Sinking at Sea Under Terms of the Five Power Naval Treaty" (PDF). The New York Times. 2 Mayıs 1922. s. 20. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2020. 
  5. ^ a b c Friedman 1983, p. 390
  6. ^ Friedman 1984, p. 471
  7. ^ Stern, p. 82
  8. ^ Stern, p. 28

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uçak gemisi</span> açık denizlerdeki bir çeşit donanma-hava üssü

Uçak gemisi, tam uzunlukta bir uçuş güvertesi ve uçakları taşıma, silahlandırma, konuşlandırma ve kurtarma tesisleri gibi olanaklarla donatılmış, açık deniz hava üssü olarak hizmet veren bir savaş gemisidir.

<span class="mw-page-title-main">Pearl Harbor Saldırısı</span> Japon kuvvetlerinin ABD güçlerine yaptığı ani baskın

Pearl Harbor Saldırısı, Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin 7 Aralık 1941 sabahı Hawaii adalarının Oahu adasında bulunan Pasifik Filosu ve Pearl Harbor askerî üslerine karşı düzenlediği sürpriz saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kruvazör</span> ağır savaş gemisi

Kruvazör büyük savaş gemilerinin sınıfıdır. Muhrip sınıfı gibi dışarıda destek ihtiyacı olan bir sınıftı fakat modern zamanda bu fark ortadan kalkmıştır. Geçmişte bağımsız operasyonlar için en küçük gemi olarak düşünülürdü. Modern savaşta kruvazörün eski işlevi ortadan kalkmış, yerlerini muhriplere terk etmiştir. Askeri işlev nedeniyle kruvazör adı en büyük gemiler için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Isoroku Yamamoto</span> Japon Amiral

Isoroku Yamamoto , II. Dünya Savaşının ilk dört yılı boyunca Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin Birleşik Filosu'nun başkomutanı. Japon İmparatorluk Donanması Akademisi, Birleşik Devletler Donanma Savaş Koleji ve Harvard Üniversitesi'nde (1919-1921) okudu.

<span class="mw-page-title-main">Akagi (uçak gemisi)</span>

Japon Uçak Gemisi Akagi , Japon İmparatorluk Donanmasında II. Dünya Savaşı sırasında hizmet etmiş bir uçak gemisidir. Japon İmparatorluk Donanması için aslında Amagi sınıfı muharebe kruvazörü olarak tasarlamış ve 1922'de Washington Deniz Silahsızlanması Konferansı'nun sonucu gereğince gemi çeşidini değiştirilmiştir. Geminin adı Japonya'nın Kanto bölgesinde bir yanardağ Akagi-Yama 'dan alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pasifik Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span> 2. Dünya Savaşında Pasifik Okyanusu ve adalarını, Güneydoğu Asyayı ve Çini kapsayan 7 Temmuz 1937 ile 14 Ağustos 1945 tarihleri arasındaki savaşların sürdüğü cephedir

Pasifik Cephesi, Pasifik Okyanusu ve adalarını, Güneydoğu Asya'yı ve Çin'i kapsayan 7 Temmuz 1937 ile 14 Ağustos 1945 tarihleri arasındaki savaşların sürdüğü cephedir. Cephenin 7 Temmuz 1937'de Çin-Japon Savaşı ile açıldığı kabul edilir. Savaşın en önemli olayı; Japonya'nın çeşitli ülkelere saldırması sonrasında 7 Aralık 1941'de Pearl Harbor'da ABD güçlerine yaptığı Pearl Harbor Saldırısı'dır. Bu saldırıyla beraber ABD savaşa katılmış ve savaş gerçek anlamıyla bir dünya savaşı halini almıştır. Bugün Japonların çoğu tarafından bu savaş Pasifik Savaşı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Kaga (uçak gemisi)</span>

Japon Uçak Gemisi Kaga , Japon İmparatorluk Donanması için aslında bir zırhlı olarak tasarlamış bir uçak gemisidir. Geminin adı Japonya'nın eski eyaletlerinden Kaga-no-kuni günümüzdeki Ishikawa-ken'den alınmıştır. Pearl Harbor saldırısında görev almış ve 4 Haziran 1942 tarihinde Midway savaşında batırılmıştır

<i>Shōkaku </i> (uçak gemisi) Uçak gemisi

Japon Uçak Gemisi Shōkaku , Japon İmparatorluk Donanması'nda, kendi sınıfının ilk uçak gemisidir.Kızkardeşi Zuikaku ile beraber Pearl Harbor saldırısı ve Mercan Denizi Savaşı da dahil olmak üzere II. Dünya Savaşı'nın Pasifik Cephesinde önemli saldırılarda yer alarak ün salmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Midway Muharebesi</span> II. Dünya Savaşında bir çatışma

Midway Muharebesi , Japon İmparatorluğu'nun Pearl Harbor'a saldırısından altı ay ve Mercan Denizi Muharebesi'nden bir ay sonra, 4-7 Haziran 1942'de İkinci Dünya Savaşı'nın Pasifik Bölgesi'nde gerçekleşen büyük bir deniz muharebesidir. Amiraller Chester W. Nimitz, Frank J. Fletcher ve Raymond A. Spruance komutasındaki ABD Donanması, Amiraller Isoroku Yamamoto, Chūichi Nagumo ve Nobutake Kondō komutasındaki Japon İmparatorluk Donanması'nın saldırgan filosunu Midway Adası'nın kuzeyinde bozguna uğratarak Japon filosuna ağır hasar verdi. Askeri tarihçi John Keegan bunu "deniz savaşları tarihindeki en çarpıcı ve belirleyici darbe" olarak nitelendirirken, deniz tarihçisi Craig Symonds ise "Salamis, Trafalgar ve Tsushima Boğazı ile birlikte hem taktiksel olarak belirleyici hem de stratejik olarak etkili olan dünya tarihindeki en önemli deniz çatışmalarından biri" olarak nitelendirdi.

<span class="mw-page-title-main">Lexington sınıfı muharebe kruvazörü</span>

Lexiogon sınıfı muharebe kruvazörü, ABD Deniz Kuvvetleri tarafından sipariş edilmiş ilk ve tek muharebe kruvazörü sınıfı. Sınıfa ait alt gemilerin adları Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında muharebenin yaşandığı alanın adları ya da aynı savaşa katılmış olan savaş gemilerinin adları. Washington Donanma Antlaşması gereğince ikisi uçak gemisine çevrildi ve dördü iptal edildi.

TCG <i>Peyk</i>

TCG Peyk ya da Osmanlı donanmasındaki adıyla Peyk-i Şevket, Osmanlı donanması ve sonrasında Türk Deniz Kuvvetleri'nde hizmet gören Peyk-i Şevket sınıfının öncü gemi olan torpido kruvazörüdür. 1906-1907 yıllarında Kiel, Almanya'daki Germaniawerft tersanesinde inşa edilmiş ve Kasım 1907'de Osmanlı donanması hizmetine girmişti. Geminin ana silahı üç 450 mm torpido tüpü ve bir çift 105 mm toptan oluşuyordu ve gemi 21 knot hıza ulaşabiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Muharebe kruvazörü</span>

Muharebe kruvazörü, 20. yüzyılın ilk yarısında yapılmış büyük savaş gemisi sınıfı. İlk olarak 1900 ila 1910 yılları arasında, zırhlı kruvazörün yerine geçmesi için yapılmıştır. Evrimi zırhlı savaş gemilerine (dretnot) daha çok benzemektedir. Maliyetleri ve büyüklükleri bir savaş gemisi ile hemen hemen aynıdır. Yüksek kalibreli silah donanımları nedeniyle, hızları diğer kruvazörlere nispeten daha düşüktür.

SMS <i>Friedrich Carl</i>

SMS Friedrich Carl, 1900'lü yılların başında Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilmiş bir zırhlı kruvazördür. Prinz Adalbert sınıfının ikinci ve son gemisidir. Friedrich Carl, Hamburg'daki Blohm + Voss tersanesinde inşa edildi. 1901'de kızağa konuldu, Aralık 1903'te tamamlandı, toplam maliyeti 15.665.000 Goldmark idi. Ana bataryaları dört adet 21 cm'lik toptan oluşuyordu ve 20,4 kn (37,8 km/sa) hız yapabilmekteydi.

<i>Kilkis</i> (zırhlı)

Kilkis veya USS Mississippi, 1904-08 yılları arasında Amerikan Donanması tarafından inşa edilen 13.000 tonluk Mississippi sınıfı zırhlı idi. Amerikan donanmasında Mississippi adıyla görev yapan gemi 1914 yılında kardeş gemisi Idaho ile beraber Yunanistan Deniz Kuvvetleri tarafından satın alındı; Mississippi'nin ismi Kilkis, Idaho'nunki de Lemnos olarak değiştirildi. Kilkis ismi İkinci Balkan Savaşı'nda Yunan zaferiyle sonuçlanan Kılkış Muharebesi'nden gelmektedir. Kilkis dört adet 305 mm'lik ana bataryayla donatılmıştı, kardeş gemisi Lemnos ile Kilkis Yunan donanmasındaki en güçlü gemiler idi.

<span class="mw-page-title-main">Yamato</span> II. Dünya Savaşında Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetlerinde görev yapmış Yamato sınıfı savaş gemisi IJN Yamato

Yamato (大和) 2.Dünya Savaşı sırasında Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri tarafından kullanılmış olan bir savaş gemisidir. Yamato ve kardeş gemisi Musashi yapılmış olan en ağır savaş gemileridir. Ana silahı olan 46 cm Type 94 topu bir savaş gemisine monte edilmiş olan en büyük silahtır. Ancak bu kadar güçlü olmasına rağmen iki gemi de savaştan sağ çıkamamıştır. Amerikan uçaklarının saldırısına uğradı ve ağır hasar gördü.

USS <i>Langley</i> (CV-1) Birleşik Devletler Donanmasının ilk uçak gemisi

USS Langley (CV-1), Birleşik Devletler Donanması'nın ilk uçak gemisi ve turbo-elektrik enerjisi ile çalışan ilk gemisiydi. USS Langley, esasında USS Jupiter (AC-3) adında bir kömür gemisi idi. USS Langley, adını Amerikan havacılık öncüsü Samuel Pierpont Langley'den almıştır. Gemi, 1922-1936 arasında uçak gemisi olarak, 1936-1942 arasında ise deniz uçağı taşıma gemisi olarak hizmet vermiştir. USS Langley, II. Dünya Savaşı'na da katılmıştır. 27 Şubat 1942'de dokuz adet Japon Bombardıman uçağının saldırısına uğramıştır. Bu saldırı sonrasında hizmet dışı kalmıştır.

USS <i>Saratoga</i> (CV-3) Birleşik Devletler Donanmasının Lexington sınıfı bir uçak gemisi

USS Saratoga (CV-3), Birleşik Devletler Donanması 'nın Lexington sınıfı uçak gemilerinden birisiydi. 1917'de muharebe kruvazörü olarak tasarlanan Saratoga, Washington Denizcilik Antlaşması'na uygun olarak için yapımı sırasında Birleşik Devletler Donanmasının ilk uçak gemilerinden birine dönüştürüldü. Gemi 1928'de hizmete girdi ve tüm kariyeri boyunca parçası olacağı Pasifik Filosu'na atandı. Saratoga vekardeşi Lexington, II.Dünya Savaşı'ndan önce bir dizi tatbikatta kullanıldı. Bu tatbikatlar Pearl Harbor'a yapılan sürpriz saldırıları içermekteydi.

USS <i>Houston</i>

USS Houston 21 Şubat 1931 tarihinde ilk görev yeri olan Asya Filosuna atandı. 2 yıl boyunca Asya Filosunda görev yapan USS Houston 1933 yılında kardeşi USS Augusta ile yer değiştirdi. USS Houston 1933-1940 arasında Amerikan Pasifik Kıyı Komutanlığında görev yaptı. Başkan Franklin D. Roosevelt'in USS Houston kruvazörünü çok sevmesi ve bu gemiyle çok fazla yolculuk yapması nedeniyle gemi mürettebatı çok sıkı eğitiliyordu ve kısa zamanda donanmanın en iyi mürettebatı haline geldi. 1937 yılına gelindiğinde ise Japonya Çin'i işgale başladı. Japonya geniş bir alana yayılmıştı ve birçok adayı kontrol altında tutuyordu. Bu da Japonya’nın yakıt sıkıntısını arttırdı. Yaşanan bu gelişmelerle birlikte Amerikan Asya Filosu güçlendirildi. 25 Temmuz 1939 tarihinde filonun başına Amiral Thomas Hart getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Leyte Körfezi Muharebesi</span>

Leyte Körfezi Muharebesi 200.000'den fazla deniz personelinin katıldığı, II. Dünya Savaşı'nın en büyük deniz savaşıydı ve bazı kriterlere göre tarihteki en büyük deniz savaşıydı. Japonya'yı izole etmeyi amaçlayan Leyte işgalinin bir parçası olarak, birleşik Amerikan ve Avustralya kuvvetleri ile Japon İmparatorluk Donanması (IJN) arasında 23-26 Ekim 1944 tarihleri arasında Filipin adaları Leyte, Samar ve Luzon yakınındaki sularda savaşıldı. Bölge Japonya'nın Güneydoğu Asya'da işgal ettiği kolonilerdeki hayati bir sanayi ve petrol kaynağı kaynağı.

USS <i>Wasp</i> (CV-7)

USS Wasp (CV-7) 1940'ta hizmete giren ve 1942'de savaşta kaybedilen bir Amerika Birleşik Devletleri Donanması uçak gemisiydi. USS Wasp adı verilen sekizinci gemi ve dönemin antlaşmaları altında ABD'nin uçak gemileri için kalan tonajı kullanmak üzere inşa edilen sınıfın tek gemisiydi. Yorktown sınıfı uçak gemisi gövdesinin küçültülmüş bir versiyonu olarak Wasp, düşmanlıkların başlangıcında mevcut diğer Amerikan uçak gemilerine göre daha savunmasızdı. Wasp başlangıçta Atlantik kampanyasında görevlendirildi, burada Mihver deniz kuvvetlerinin belirleyici hasar verme kabiliyetinin daha az olduğu düşünülüyordu. 1941'de İzlanda'nın işgalini destekledikten sonra, Wasp Nisan 1942'de İngiliz Ana Filosu'na katıldı ve iki kez İngiliz savaş uçaklarını Malta'ya taşıdı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.