İçeriğe atla

UNESCO

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü
KısaltmasıUNESCO
Kuruluşu16 Kasım 1945[1]
TürüÖrgüt
MerkeziParis, Fransa
BaşkanıFransa Audrey Azoulay
Ana kuruluşuBirleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi
Websitesiunesco.org

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (İngilizce: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, kısaca UNESCO); eğitim, sanat, bilim ve kültür alanlarında uluslararası iş birliği yoluyla dünya barışını ve güvenliğini koruma amacını güden bir Birleşmiş Milletler kurumudur.[2][3]

Bu kurumun yasası 1945 yılı Kasım ayında Londra'da 44 ülkenin temsilcilerinin katıldıkları bir toplantıda kabul edilmiştir. Merkezi Paris'te bulunan ve Genel Konferans, Yürütme Konseyi, Sekreterlik olmak üzere üç organı olan UNESCO eğitim, bilim ve kültür alanlarındaki amaçlarını kendisine üye olan her devlette kurulan Millî Komisyonlar aracılığıyla gerçekleştirmeye çalışmaktadır.

UNESCO'nun Filistin'i üye olarak kabul etmesinden sonra Amerika Birleşik Devletleri kuruma yaptığı maddi desteği çekti. Bunun üzerine 2011 Kasım ayında UNESCO, Bali'de Dünya Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi ile ilgili düzenlenecek toplantı dışındaki tüm programlarını yıl sonuna kadar iptal etti.[4]

Yönetim

Genel Konferans

Üye devletlerin temsilcilerinden oluşan Genel Konferans 1946-1953 yılları arasında her yıl toplanmışken 1954'ten bu yana iki yılda bir toplanmaktadır. Bugüne kadar ise 37 Genel Konferans toplanmıştır.

UNESCO'nun çalışma programlarını kabul eder ve bütçeyi[5] belirler.

Yürütme Konseyi

Genel Konferans'a katılan ve hükûmetlerince aday gösterilen temsilciler arasından dört yıl için seçilen UNESCO Yürütme Konseyi 58 üyeden oluşur.

Sekreterlik

UNESCO Bayrağı

Genel Konferans tarafından altı yıl için seçilen bir Genel Direktör'ün yönetimi altında çalışan UNESCO Sekreterliği, eğitim, bilim, kültür ve iletişim bölümlerine ayrılmıştır.

Sekreterliğin başlıca görevi, iki yıllık UNESCO programlarının uygulanması için gerekli bütün teknik çalışmaları yapmak, tedbirleri almaktır.

  1. Birleşik Krallık Julian Huxley (1946-1948)
  2. Meksika Jaime Torres Bodet (1948-1952)
  3. Amerika Birleşik Devletleri John Wilkinson Taylor (1952-1953)
  4. Amerika Birleşik Devletleri Luther Evans (1953-1958, ABD)
  5. İtalya Vittorino Veronese (1958-1961)
  6. Fransa René Maheu (1962-1974; vekâleten 1961)
  7. Senegal Amadou Mahtar M'Bow (1974-1987)
  8. İspanya Federico Mayor (1987-1999)
  9. Japonya Koichiro Matsuura (1999-2009)
  10. Bulgaristan Irina Bokova (2009-2017)
  11. Fransa Audrey Azoulay (2017-)

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2017. 
  2. ^ "Introducing UNESCO". UNESCO. 18 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2011. 
  3. ^ "UNESCO history". UNESCO. 9 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2010. 
  4. ^ "UNESCO yıl sonuna kadar kapalı!". ntvmsnbc. 12 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2011. 
  5. ^ UNESCO bütçesi, üye devletlerin iki yılda bir bu Kuruma ödedikleri aidat ile sağlanır. Bu bütçe dışında, Birleşmiş Milletler Özel Fonu'ndan, teknik yardım programından olmak üzere, önemli para kaynakları temin edilir.. Bu kaynaklar, iki yıllık UNESCO bütçesi tutarına yakındır.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler</span> toplumsal, ekonomik ve kültürel bir iş birliği oluşturmak amacıyla kurulan bir örgüt

Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945'te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini "adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç edinmiş küresel bir kuruluş" olarak tanımlamaktadır. Uluslararası ilişkilerde kuvvet kullanılmasını evrensel düzeyde yasaklayan ilk antlaşma 26 Haziran 1945'te 50 ülke tarafından imzalanan Birleşmiş Milletler Antlaşması'dır.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Sağlık Örgütü</span> Birleşmiş Milletlere bağlı toplum sağlığı örgütü

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ),, Birleşmiş Milletler'in uluslararası halk sağlığından sorumlu uzmanlaşmış bir kuruluşudur. Merkezi İsviçre'nin Cenevre şehrindedir ve dünya çapında altı bölgesel ofisi ve 150 saha ofisi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Konseyi</span> devletler arası kuruluş

Avrupa Konseyi, Avrupa çapında insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü savunmak amacıyla 1949'da kurulmuş hükûmetlerarası bir kuruluştur. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Konseyi'ne bağlıdır. Avrupa Konseyi'ne Rusya, Belarus, Kosova, Kazakistan ve gözlemci Vatikan hariç tüm Avrupa ülkeleri üyedir.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Çalışma Örgütü</span>

Uluslararası Çalışma Örgütü ya da ILO, ülkelerdeki çalışma yasalarında ve bu alana ilişkin uygulamalarda standartları geliştirmek ve ileriye götürmek gibi bir amaçla kurulan kuruluştur. Merkezi İsviçre'nin Cenevre kentinde bulunmaktadır.

Dünya Posta Birliği, Dünya çapında posta sistemine ek olarak, posta politikaları konusunda üye ülkeler arasında koordinasyonu sağlayan Birleşmiş Milletler ajansıdır. DPB Kongresi, İdare Konseyi (CA), Posta İşletme Konseyi (POC) ve Uluslararası Büro (IB) olmak üzere dört kuruldan oluşur. Fransızca UPU'nun resmi dilidir. İngilizce 1994 yılında çalışma dili olarak eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Helsinki Nihai Senedi</span>

Helsinki Nihai Senedi 3 Temmuz 1973 tarihinde, Helsinki’de açılan ve 18 Eylül 1973’ten 21 Temmuz 1975’e kadar Cenevre’de çalışmalarını sürdüren Avrupa’da Güvenlik ve İşbirliği Konferansı, Helsinki’de 1 Ağustos 1975 gününde Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Kanada, Kıbrıs, Çekoslovakya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Demokratik Alman Cumhuriyeti, Federal Almanya Cumhuriyeti, Yunanistan, Vatikan, Macaristan, İzlanda, İrlanda, İtalya, Lihtenştayn, Lüksemburg, Malta, Monako, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, İngiltere, San Marino, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği, Amerika Birleşik Devletleri, Yugoslavya Yüksek Temsilcilerince sonuçlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Model Birleşmiş Milletler</span>

Model Birleşmiş Milletler, eğitim kurumlarının öğrenci delegeler çıkararak belli ülkeleri ve Birleşmiş Milletler kurumlarını temsil ettikleri eğitsel bir simulasyondur. MUN, eleştirel düşünme, takım çalışması ve liderlik yeteneklerine ek olarak katılımcıların araştırma, konuşma, tartışma ve yazma becerilerini kullanmalarını ister ve geliştirir. Programda, öğrencilerin ilgisini çekmek ve onların güncel dünya meseleleri hakkında daha derin bir anlayış geliştirmelerine izin vermek amaçlanmıştır. Genelde konferans, panel, çalıştay veya forum usulüyle yürütülen toplantıları içerir. Birleşmiş Milletler'in kendisi tarafından tanınan en büyük Model Birleşmiş Milletler organizasyonu Lahey Uluslararası Model Birleşmiş Milletler'dir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi</span> BMnin uluslararası güvenliği sağlamakla görevli altı ana organından biri

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Birleşmiş Milletler'in üye ülkeler arasında güvenlik ve barışı korumakla yükümlü en güçlü organı. Birleşmiş Milletler'in diğer organları sadece tavsiye kararı alabilirken, Uluslararası Adalet Divanı ile birlikte bağlayıcı karar alma yetkisine sahip iki Birleşmiş Milletler organından biridir. Bu bağlayıcılık, üye ülkelerin tamamına yakını tarafından imzalanmış olan Birleşmiş Milletler Antlaşması'nda açık bir şekilde belirtilmiştir.

Evrensel Hayvan Refahı Bildirgesi (EHRB), hayvanların duyarlı olduğunu kabul etmek, zulmü önlemek, acıyı azaltmak ve çiftlik hayvanlarının, evcil hayvanların, bilimsel araştırmalarda kullanılan hayvanların, yük amaçlı kullanılan hayvanların, rekreasyondaki hayvanların ve yaban hayvanları vb. refahına ilişkin standartları teşvik etmek için önerilen bir hükûmetler arası taslak antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Bilimler Akademisi</span>

Türkiye Bilimler Akademisi, Türkiye'de tüm bilim alanlarındaki araştırmaları, bilim insanlığını ve araştırıcılığı özendirmek ve bu alanlarda emeği geçenleri onurlandırmak; gençleri bilim ve araştırma alanına yöneltmek; Türkiye’deki bilim insanları ve araştırıcıların toplumsal statülerinin yükseltilmesi ve korunmasına çalışmak; bilim ve araştırma standartlarının yükseltilmesine yardım etmek amacıyla 1993'te kurulan, tüzel kişiliğe, bilimsel, idari ve mali özerkliğe sahip yüksek bilim kuruluşu, Türkiye'nin ulusal bilimler akademisidir. Uluslararası Bilim Konseyi'nin üyesidir.

(Baron) Philip John Noel-Baker, 1959 Nobel Barış Ödülünü alan İngiliz devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Genel Kurulu</span>

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Birleşmiş Milletlerin (BM) beş ana organından biridir ve tüm üye milletin eşit olarak temsil edildiği tek organdır. Görevleri arasında, birliğin bütçesini gözden geçirme, Güvenlik Konseyi geçici üyelerini atama, diğer bölümlerinden raporlar alma ve genel kurul kararları adı altında kararlar çıkarmak vardır. Birçok ek organı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Edgar Faure</span> Fransız siyasetçi (1908 – 1988)

Edgar Faure Fransız siyasetçi ve tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü</span>

Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW), Merkezi Hollanda'nın Lahey kentinde bulunan bir hükûmetlerarası organizasyondur. Örgüt, kimyasal silah kullanımı yasaklayan Kimyasal Silahlar Sözleşmesi'ni imzalayan ülkelere sözleşmedeki kurallara uymayı ve ülkelerin elindeki kimyasal silahların imhasını teşvik eder. Ülkelerin kimyasal silahlı kullandığına dair yapılan denetlemelerin değerlendirmesini yapar.

<span class="mw-page-title-main">Eğitim, Kültür, Spor, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı</span>

Japonya Eğitim, Kültür, Spor, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı veya kısaca MEXT, Japonya'da eğitim, kültür, spor, bilim ve teknolojiden sorumlu bakanlıktır. İlk olarak 1871'de Meiji dönemi sırasında kurulmuş olup günümüz bakanlık Ocak 2001 tarihinde Eğitim Bakanlığı ile Bilim ve Teknoloji Ajansı'nın birleşmesiyle kurulmuştur. Bakanlık Tokyo'nun Chiyoda semtine bağlı Kasumigaseki semtinde yer almaktadır. Mevcut bakan Hirokazu Matsuno'dur.

<span class="mw-page-title-main">Ebulfes Karayev</span>

Ebülfes Garayev Mursal oğlu Azeri politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Luther Evans</span> Amerikalı siyasetbilimci (1902 – 1981)

Luther Harris Evans, ABD Kongre Kütüphanesi'nin 10. Kütüphanecisi ve UNESCO'nun Genel Direktörü olarak görev yapan Amerikalı bir siyaset bilimciydi.

<span class="mw-page-title-main">BM Kadın Birimi</span> BM kuruluşu

BM Kadın Birimi olarak da bilinen Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi Birimi, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve kadınların güçlenmesi için çalışan bir Birleşmiş Milletler kuruluşudur.

Birleşmiş Milletler (BM), II. Dünya Savaşı'ndan sonra Türkiye dahil olmak üzere 51 ülke ile birlikte kurulmuştur. Türkiye örgütün kurucu üyesi olmasının yanı sıra örgütteki en aktif üyelerden birisidir.

Birleşmiş Milletler daimi temsilcisi bir ülkenin Birleşmiş Milletler nezdindeki diplomatik misyonunun başıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.