Galaksi veya gök ada, kütle çekimi kuvvetiyle birbirine bağlı yıldızlar, yıldızlararası gaz, toz ve plazmanın meydana getirdiği yıldızlararası madde ve şimdilik pek anlaşılamamış karanlık maddeden oluşan maddesel bir sistemdir. Tipik galaksiler 10 milyon ile bir trilyon arasındaki miktarlarda yıldız içerirler ve bir galaksinin içerdiği yıldızların hepsi o galaksinin kütle merkezini eksen alan yörüngelerde döner. Galaksiler uzayda tek yönlü hareket ederler, galaksilerin yörüngeleri yoktur. Galaksiler çeşitli çoklu yıldız sistemlerini, yıldız kümelerini ve çeşitli nebulaları da içerebilirler. Çevresinde gezegenler ve asteroitler gibi çeşitli kozmik cisimler dönen Güneş, Samanyolu Galaksisi'ndeki yıldızlardan yalnızca biridir.
Sarmal galaksi ya da sarmal gökada, orijinal olarak Edwin Hubble tarafından 1936 tarihli çalışması The Realm of the Nebulae'da tanımlanan bir galaksi sınıfını oluşturur. Hubble düzeni'ne göre bir galaksi sınıfıdır ve özellikleri şöyle özetlenebilir:
- Etrafı teker adlı yıldızlar topluluğu tarafından sarılı olan bir merkezî karın veya topağı olur.
- Nispî olarak yüksek seviyede açısal hızı vardır.
Bir cüce galaksi, yaklaşık 1000 ila birkaç milyar yıldızdan oluşan galaksilere verilen isimdir; Samanyolu'nun 200-400 milyar yıldızına kıyasla bu sayı oldukça sınırlıdır. Samanyolu'nun yakın çevresinde yer alan ve 30 milyardan fazla yıldız içeren Büyük Macellan Bulutu kimi zaman bir cüce galaksi olarak sınıflandırılırken, kimileri de onu tam anlamıyla bir galaksi olarak kabul etmektedir. Cüce galaksilerin oluşum ve faaliyetlerinin daha büyük galaksilerle olan etkileşimlerden büyük ölçüde etkilendiği düşünülmektedir. Gök bilimciler şekillerine ve bileşimlerine göre çok sayıda cüce galaksi türü tanımlamaktadır.
UGC 4881, Vaşak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 531,63 MIy (163 Mpc)uzaklıkta bulunan birleşme sürecindeki etkileşen galaksi çiftidir. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 55 olarak "Eşlikçileri küçük ama yüksek yüzey parlaklığına sahip sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.
NGC 2936, Suyılanı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 325,5 MIy (99,8 Mpc)uzaklıkta bulunan ve aslında sarmal gökada iken NGC 2937 ile olan etkileşim sonucu yapısı bozulmuş bir düzensiz gökadadır. Alman astronom Albert Marth tarafından 3 Mart 1864 tarihinde keşfedildi.
NGC 2937, Suyılanı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 317,35 MIy (97,3 Mpc)uzaklıkta bulunan bir Eliptik gökadadır. Alman astronom Albert Marth tarafından 3 Mart 1864
NGC 4420 / UGC 7549, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Yelken takımyıldızı yönünde bulunur. SBbc tipi bir çubuklu sarmal galaksidir. İngiliz astronom William Herschel tarafından 1784 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.
UGC 8696, Büyük Ayı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 510 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan ve etkileşen bir galaksi çiftidir.
UGC 8058, Büyük Ayı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 567 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan ve etkileşen bir galaksidir.
UGC 12812, Kanatlıat takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 224 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan ve etkileşim halinde olan bir sarmal gökada.
Tuhaf Galaksiler Atlası, Halton Arp tarafından üretilen ve tuhaf galaksilerin bulunduğu astronomik bir katalogdur. Atlas içerisinde toplam 338 galaksi gösterilmektedir ve orijinali 1966 yılında Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü tarafından yayımlanmıştır.
UGC 1775 veya Arp 10, Balina takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 394,64 MIy (121 Mpc)uzaklıkta bulunan bir sarmal galaksidir. Galaksi içinde 30 Ekim 2000 tarihinde Tenagra Gözlemevi'nden amatör astronom Mike Schwartz tarafından Tip Ia süpernova SN 2000dx keşfedilmiştir.
UGC 717 veya Arp 11, Balıklar takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 495,75 MIy (152 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuklu sarmal galaksidir. Galaksi içinde 20 Kasım 2009 tarihinde Tip IIP süpernova SN 2009lo keşfedilmiştir.
UGC 10770, Ejderha takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 47,61 MIy (14,6 Mpc)uzaklıkta bulunan bir galaksi çiftidir. Arp'ın Tuhaf Galaksiler Atlası'nda "İntegral işaretli sarmal galaksiler" kategorisinde yer alır. Gerçekte ise çarpışma sürecindeki iki galaksidir.
UGC 8548 veya Arp 36, Av Köpekleri takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 233,85 MIy (71,7 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuklu sarmal galaksidir. Galaksi, Arp 36 olarak Tuhaf Galaksiler Atlası'nın "İntegral işaretli sarmal galaksiler" kategorisinde yer alır.
UGC 1432 veya Arp 56, Koç takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 345,72 MIy (106 Mpc)uzaklıkta bulunan bir etkileşen galaksi çiftidir. Yaklaşık 100.000 ışık yılı boyutuyla Samanyolu Galaksisi'ne benzer.
UGC 3104, Irmak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 430,52 MIy (132 Mpc)uzaklıkta bulunan bir etkileşen galaksi çiftidir. Çiftin ana bileşeni sarmal galaksi PGC 15637, diğeri ise PGC 213288'dir. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 61 olarak "Eşlikçileri küçük ama yüksek yüzey parlaklığına sahip sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.
IC 2184, Zürafa takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 161,44 MIy (49,5 Mpc)uzaklıkta bulunan birleşme sürecindeki bir gökada çifti veya üçlüsüdür.
UGC 9240, Çoban takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 13,11 MIy (4,02 Mpc)uzaklıkta bulunan bir cüce düzensiz galaksidir.
UGC 9128, Çoban takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 16,56 MIy (5,08 Mpc)uzaklıkta bulunan bir cüce düzensiz galaksidir.
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam