Komplo teorisi, bir olayın veya durumun, diğer açıklamalar daha olanaklı iken genellikle farklı politik güdülere sahip, kötücül ve güçlü grupların komplolarına başvurularak açıklanması. Terim aynı zamanda komplolara başvurmanın ön yargıların ve yetersiz bulguların üzerine bina edildiğine yönelik küçümseyici bir yan anlamı da bünyesinde barındırır. Komplo teorileri, yanlışlanmaya direnirler ve döngüsel akıl yürütme ile pekişirler: hem teoriyi yalanlayan bulgular, hem de teoriyi doğrulayan bulguların yokluğu; teorinin doğruluğuna dair kanıt olarak yorumlanır ve bu da komploların kanıt alanından inanç alanına geçmelerine yol açar.
UFO ; bilimsel bir açıklaması olmadığı ve genellikle dünya dışı yaşam taşıdığı iddia edilen gizemli nesne. Türkçede uçan daire kavramı da sıklıkla UFO anlamında kullanılır. UFO fenomenleri bazen sadece gözlemcilerin iddiasından, bazen de çeşitli kayıt cihazlarıyla elde edilen görüntü ve/veya seslerden ibarettir. UFO'larla ilgili kayıt ve iddiaları inceleyen kişilere ufolog, bu uğraşa ise ufoloji adı verilir.
Ufoloji, UFO'ları inceleyen bir çalışma sahası. Ufoloji ile uğraşanlara ufolog denir.
Roswell kazası veya Roswell UFO olayı, 1947'de New Mexico'daki Corona köyü yakınlarındaki bir çiftlikten, Roswell Ordusu Hava Sahası'ndan ABD Hava Kuvvetleri subaylarınca balon enkazının kurtarılmasından onlarca yıl sonra, enkazın bir uçan daire içerdiğini ve gerçeğin ABD hükûmeti tarafından örtbas edildiğini iddia eden komplo teorileridir. 8 Temmuz 1947'de Roswell Ordu Hava Sahası bir "uçan disk" bulduklarını belirten bir basın açıklaması yayınladı. Ordu ifadeyi hızla geri aldı ve bunun yerine düşen nesnenin geleneksel bir hava balonu olduğunu söyledi.
Yazılı bir geleneği pek bulunmamakla birlikte, Afrika'nın çoğunlukla sözlü gelenekleri ile örf ve adetlerinden beslenen bir felsefesi olduğundan bahsetmek mümkündür. Afrika'nın yazılı felsefesinin ilk ve ender ürünleri Eski Mısır'a aittir. Buna karşılık çağdaş Afrika felsefesine sözlü gelenek hakimdir.
UFO dini, dünya dışı varlıkları tanrılarla veya yarı-tanrısal varlıklarla eşitleyen ve insanlığı daha önceden var olan dünya dışı bir uygarlığın parçası olarak gören dinleri tanımlamakta kullanılan resmî olmayan bir terimdir. Bu tip dinlerin bağlıları uzaylı uygarlıkların teknoloji ve spiritüelliklerinin dünyadaki ekolojik, spiritüel ve toplumsal problemleri çözümleyeceğine inanırlar.
Bilimkurgu, komplo teorilerinde ve yeraltı çizgi romanlarda, UFO'lar ve nazileri birbirine bağlayan hikâyeler ya da iddialar dolaşmaktadır. Nazi UFO teorilerine göre, II. Dünya Savaşı sırasında ve öncesinde gelişmiş uçak veya uzay araçları geliştirmek için sözde başarılı girişimler olduğu ve daha da ötesi bu araçların savaş sonrasında korunarak Antarktika, Güney Amerika ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki gizli yeraltı üslerinde yaratıcılarıyla beraber muhafaza edildikleri ileri sürülmektedir. Medya kanununda UFO araçları için çeşitli kod adları ya da alt sınıflandırmalar tanımlamıştır: Rundflugzeug, Feuerball, Diskus, Haunebu, Hauneburg-Geräte, V7, VRIL, Kugelblitz, Andromeda-Geräte, Flugkreisel, Kugelwaffen, Reichsflugscheiben.
Kıyametçilik veya apokaliptizm, dünyanın sonunun, kişinin kendi yaşamı içinde bile yakın olduğu inancıdır. Bu inanca genellikle, bir tür feci küresel olay nedeniyle uygarlığın yakında çalkantılı bir sona ulaşacağı fikri eşlik eder.
Yeni Dünya Düzeni, monarşileri yıkmayı ve dini inançları yok etmeyi, ulus devletleri ve vatanseverliği sonlandırarak totaliter bir tek dünya devleti kurmayı planladığı öne sürülen, etkinliği ya da varlığı doğrulanamamış bir komplo teorisi. Aynı teorinin bir uzantısı olarak Rockefeller ailesiyle özdeşleşen İlluminati, zihin kontrolü ve bilinmeyen ya da gizli olan sistemleri uygulayarak, hükûmetleri ve kuruluşları ele geçirerek yeni dünya düzeni kurmayı planladığı iddia edilen örgüt olup yine bir görüşe göre de İlluminati, bilinenin aksine, karanlık ve bilinmeyen organizasyonların yöneticisidir.
Payitaht Abdülhamid, yapımını Es Film'in üstlendiği, yönetmenliğini Serdar Akar'ın, senaristliğini Uğur Uzunok, Ayça Mutlugil ve Hamza Akyıldız'ın yaptığı tarihî kurgu, aksiyon ve dram türündeki Türk televizyon dizisidir. Dizi, 24 Şubat 2017 tarihinde TRT 1'de yayımlanmaya başlamıştır. Dizi, 34. Osmanlı padişahı II. Abdülhamid'in saltanatının son 13 yılında (1896-1909) geçmektedir. 5 sezondan oluşan dizi, 4 Haziran 2021 tarihinde yayımlanan 154. bölümü ile final yaparak sona ermiştir.
Mavi Kitap Projesi resmi olarak 19 Ocak 1970'te durdurulan ABD kökenli bir UFO projesiydi. Mavi Kitap Projesi'nin iki amacı vardı:
- UFO'ların ulusal güvenlik için bir tehdit olup olmadığını belirlemek ve
- UFO ile ilgili verileri bilimsel olarak analiz etmek.
Reptilianlar – olarak da adlandırılan reptoidler, kertenkele insanlar, arkonlar, reptiloidler, sürüngenler, kertenkeleler veya draconianlar fantezi, bilimkurgu, ufoloji ve komplo teorilerinde önemli bir rol oynayan sürüngen insansılardır. Reptilian fikri, şekil değiştiren sürüngen uzaylıların insan biçimini alarak ve insan toplumlarını manipüle edip siyasi güç kazanarak Dünya'yı kontrol ettiğini iddia eden komplo teorisyeni David Icke tarafından popülerleştirildi. Icke, birçok dünya liderinin sözde reptilian olduğunu veya bunlar tarafından ele geçirildiğini defalarca belirtti.
Robert Scott Lazar, 1980'lerin sonlarında "Sector-4" adlı gizli bir askerî üs olarak tanımladığı yerde dünya dışı teknolojiler üzerinde tersine mühendislik yapması için işe alındığını iddia eden Amerikalı komplo teorisyenidir. Lazar, istihdam edildiğini iddia ettiği 4. Sektör'ün; halk arasında 51. Bölge olarak bilinen ABD Hava Kuvvetleri tesisinin birkaç kilometre güneyinde yer alan bir yan kuruluş olduğunu iddia etmiştir.
Zeta Reticulans, Roswell Grileri veya Griler olarak da adlandırılan gri uzaylılar, dünya dışı yaşam oldukları iddia edilen sözde varlıklardır. Sık sık yakın temas ve uzaylılar tarafından kaçırılma iddialarına konu olurlar. Bu tür iddiaların ayrıntıları çok çeşitlidir, ancak tipik olarak Griler, pürüzsüz, gri renkli cilde sahip küçük vücutları, iri, tüysüz kafaları ve büyük, siyah gözleriyle insana benzeyen varlıklar olarak tanımlanırlar. 1961'de New Hampshire'da gerçekleştiği iddia edilen Betty ve Barney Hill'in kaçırılma iddiası gri uzaylıları popüler hale getirmiştir. Öncül figürler bilimkurguda tanımlanmış ve benzer tanımlar 1948 Aztec UFO Aldatmacası'nın ilk anlatımlarında ve 1947 Roswell UFO olayının sonraki anlatımlarında yer almıştır.
Majestic 12 veya MJ-12, UFO komplo teorilerinde adı geçen sözde bir organizasyondur. Örgütün, 1947 yılında ABD Başkanı Harry S. Truman'ın dünya dışı yaşamlara ait uzay araçlarının kurtarılması ve araştırılmasını kolaylaştırmak için verdiği bir emirle bilim insanları, rütbeli askerler ve hükûmet yetkililerinden oluşan gizli bir komitenin kod adı olduğu iddia edilmektedir. Bu kavram, ilk olarak 1984 yılında ufologlar tarafından dolaşıma sokulan ve sızdırıldığı iddia edilen bir dizi gizli hükûmet belgesinde ortaya çıkmıştır. Federal Soruşturma Bürosu (FBI) yaptığı inceleme sonucunda belgelerin "tamamen düzmece" olduğunu duyurdu. Majestic 12, bazı UFO komplo teorisyenleri arasında popülerliğini korumaktadır ve bu kavram televizyon, film ve edebiyat dahil olmak üzere popüler kültürde yer almıştır.
Dulce Üssü, ABD'nin New Mexico eyaletinin Dulce kasabası yakınlarındaki Colorado-New Mexico sınırındaki Archuleta Mesa'da insanlar ve uzaylılar tarafından ortaklaşa işletilen bir yeraltı tesisinin bulunduğunu iddia eden bir komplo teorisi. İddialar Albuquerque'li iş insanı Paul Bennewitz tarafından ortaya atılmıştır.
Bu, kayda değer komplo teorilerinin bir listesidir. Birçok komplo teorisi, gizli hükûmet planları ve ayrıntılı cinayet planları hakkındadır. Komplo teorileri, genellikle fikir birliğini reddeder ya da tarihsel veya bilimsel yöntem ile kanıtlanamaz. Bununla birlikte Almanya'nın II. Dünya Savaşı'nda Polonya'yı işgal etme iddiası gibi doğrulanmış komplolarla ilgili araştırmalarla karıştırılmamalıdır.
Joy of Satan (JoS) veya Şeytan'ın Sevinci 2002 yılında Maxine Dietrich tarafından kurulan bir web sitesi ve batı kökenli ezoterik okült organizasyondur. Joy of Satan Kuruluşu; Zecharia Sitchin ve David Icke tarafından popülerleştirilenlere benzer şekilde UFO komplo teorileri, dünya dışı varlık inancı, Teistik Satanizm, Nazizm, Gnostik Paganizm ve Batı ezoterizminin bir sentezini sunan bir ideoloji olan "Spiritüel Satanizm'i" savunmaktadır.
Uluslararası Yahudi komplosu veya dünya Yahudi komplosu, "yirminci yüzyılın en yaygın ve dayanıklı komplo teorisi" ve "en yaygın ve uzun süreli komplo teorilerinden biri" olarak nitelendirilmiştir. Genelde Uluslararası Yahudilik adı verilen kötü niyetli, çoğu zaman küresel bir Yahudi çemberinin dünya hakimiyetini amaçladığını iddia etse de, komplo teorisinin içeriği çok değişkendir ki bu da teorinin geniş yayılımının ve uzun süreliliğini açıklamaya yardımcı olur. Teori, on dokuzuncu yüzyılın sonlarında ve yirminci yüzyılın başlarında, özellikle antisemitik bir uydurma metin olan Siyon Bilgelerinin Protokolleri tarafından popülerleştirilmiştir. Bir uluslararası Yahudi komplosunun varlığını iddia eden komplolar arasında Yahudi Bolşevizmi, Kültürel Marksizm, Yahudi-Mason komplosu, beyaz soykırımı ve Holokost inkarı bulunur. Nazi liderliğinin II. Dünya Savaşı'nı başlatmak ve Müttefik kuvvetleri kontrol etmekle suçladığı bir uluslararası Yahudi komposuna inancı, Nihai Çözüm'ü başlatma kararlarında kilit rol oynadı.