İçeriğe atla

Uçalı

"Uçalı" buraya yönlendirilmektedir. Diğer kullanımlar için Uçalı(anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Uçalı(şehir)
Учалы (Başkurtça)
Учалы (Rusça)
Taşbıek Dağı gözteriniz
Uçalı(şehir) bayrağı
Bayrak
ÜlkeRusya
Yüzölçümü
 • Toplam56 km²
Nüfus
 (2015)
 • Toplam37 467
Alan kodu+734791

Uçalı, (Rusça: Учалы, Uçalı; Başkurtça: Учалы, ', Uçalı) Başkurdistan'ın, Uçalı ilçe'ın başkenti ve bir şehridir.[1][2] Uçalı Camii ve Zaynulla Rasulev Camii var. Ufa Cumhuriyeti'nin başkentine 360 kilometre uzaklıktadır.

Etimoloji

Şehir, yakındaki Büyük Uchaly ve Küçük Uchaly gölleri olarak adlandırılmıştır. Gölün adının kökeni hakkında birkaç versiyon var.

Başkurt "Uchaly", "intikam" olarak çevrilir. Efsaneye göre, XIV yüzyılında Tamerlan, Toktamış döneminde Altın Orda'nın ve Sibirya Hanlığı'nın bir parçasıydı. Başkurtlar ile savaşılan Kunduzca Muharebesiden sonra, burada Tamerlan Güney Ural Başkurtların göçebelerinin yurdu oldu.

Başkurt jeologları Uçalı adının "Yuşa" kelimesinden geldiğine ve Yuşanın dağ kumu ve kil birikintilerinin renk gamı için genelleştirilmiş bir Başkurt adı olduğuna inanır. Eski zamanlardaki bu çok renkli kil-koyu sarı taşlar boya üretmek için kullanılmıştır. Ancak “Yeşme” ın “Yuşas” ın değiştirilmiş bir sesi olması mümkündür. Uralların jasper (Yeşme) kuşağı Uçalı bölgesinden geçtiğinden bu oldukça tarihsel olarak haklı.

Tarihçe

1930'da Uçalı köyü, eğitimli Uçalı bölgesinin merkezi haline geldi. 1930'ların sonunda, Uçalı yatağındaki keşiflerin bir sonucu olarak, demir şapkasının altın içeriği yüksek olduğu tespit edildi. 1940 yılında, yakındaki köylerden gelen adaylar bir artel düzenledi ve Maly Uçalı Gölü kıyısında bir maden inşa etmeye başladı. Altın içeren cevher, yüzeye 2-4 metre mesafedeydi, bu nedenle madencilik açık ocak idi. İş elle yapıldı - balyozla, Kyle, Crowbar ile. Cevher Buida köyüne götürüldü. 1941'de Bashzoloto güvenine bağlı olarak bağımsız bir Uçalıy madeni düzenlendi.

1954 yılında, köyün eğitimsiz Magnitogorsk bölgesinin bir parçası olması gerekiyordu. Bir madencilik ve işleme tesisinin yapımı ve altındaki bir yerleşim için, 1955'te 146 sayılı bir inşaat güvencesi yaratılmıştır.

İlk aşamada (1955 - Eylül 1958), Magnitogorsk ve Miass'ta en yakın demiryolu hatları yüz kilometreden daha uzak bir mesafede bulunduğundan ulaşım altyapısının oluşturulması gerekiyordu. Miass'ta inşaat için bir aktarma üssü kuruldu. 1958 yılının Eylül ayının sonuna kadar, oradan demiryolu indirildi. O zamandan beri, bir zenginleştirme tesisi, maden ve konut inşaatı hızla başladı.

Üçüncü aşama (1961-1963), Komsomol Merkez Komitesinin 1961'de fabrika inşaatına bir şok Komsomol-gençlik inşaat projesinin statüsünü verme kararıyla verildi. Bitkinin ve köyün yapımına yeni bir ivme kazandırıldı. Yapım önceliği üretime verildi. Bir okul, bir anaokulu, ilk yardım görevlisi yapıldı.

1962'nin sonuna kadar maden kasabası yeterince büyüdü. Sonuç olarak, Maly Uçalı, Mindyak, Buida, Uçalı yerleşim yerleri idari olarak ona bağlıydı. Yeni idari merkezin toplam nüfusu 20 bin kişiye ulaştı. Uçalı'da kentsel statü kazandırmak için bir ihtiyaç vardı ve bu da merkezi finansmanın iyileştirilmesi anlamına geliyordu.

Şubat 1963'te, RSFSR Yüksek Kurulu Başkanlığı, Uçalı yerleşimine kentsel statü tahsisi konusunda bir karar verdi. 1 Şubat 1963'te, Uçalı şehri, Küçük ve Yeni Uçalı köyleri temelinde ortaya çıktı. Bir ay sonra, Uçalı Şehri İşçi Vekilleri Konseyi'nin ilk oturumu gerçekleşti.

Dördüncü aşama (1963 - Mart 1968). 14 Mart 1968'de, işleme tesisinin ilk aşaması devreye alındı.

1975 yılında BaşkırGrazhdanproekt S.G. Shabiev, Uçalı şehri için ayrıntılı bir planlama projesi geliştiriyor.

Nüfus

37 467 nüfusa sahiptir. 2010 Rusya nüfus sayımına göre etnik yapı: başkurtlar % 50.2, tatarlar % 20.9, ruslar % 26.6 [3].

Galeri

  • Uçalı kaymakamlığı.
    Uçalı kaymakamlığı.
  • Merkez meydanı. Başkurdistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti döneminde kurulan Vladimir Lenin anıtı. Uçalı kent Filarmoni (anıt arkasında).
    Merkez meydanı. Başkurdistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti döneminde kurulan Vladimir Lenin anıtı. Uçalı kent Filarmoni (anıt arkasında).
  • Uçalı merkez cami.
    Uçalı merkez cami.
  • Kış mevsimde Taşbiyek dağına görünüş.
    Kış mevsimde Taşbiyek dağına görünüş.
  • Merkez meydanı (2018'dan beri).
    Merkez meydanı (2018'dan beri).
  • İşan Zaynulla Rasulev Camii.[4]
    İşan Zaynulla Rasulev Camii.[4]
  • Uçal Madencilik ve Metalurji tesisinin Uzyilğa bakır mevduatı.
    Uçal Madencilik ve Metalurji tesisinin Uzyilğa bakır mevduatı.
Uçalı şehir panoraması: soldan sağa - Uçal Madencilik ve Metalurji tesisinin bacası, Uçal Madencilik ve Metalurji tesisinin atık göleti, Betonarme tesisinin bacası, Taşbiek tepesinde TV kulesi, Taşbiek tepesi eteğinde Uçalı şehrin merkezi.
Yoldaş köyünden Uçalı şehir panoraması: soldan sağa - Kokbaş tepesi eteğinde Tsarskoe selo mahallesi, Uçal Madencilik ve Metalurji tesisinin bacası, Uçalı kent merkezi, Taşbiek tepesi.

Kaynakça

Wikimedia Commons'ta Uçalı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  1. ^ "Başkurt Ansiklopedisi'nde "Uçalı" Başkurtça makale". 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  2. ^ Başkurt Ansiklopedisi'nde “Uçalı” Rusça makale[]
  3. ^ "Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 9 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2013. 
  4. ^ "Zaynulla Rasulev Cami nasıl düzenlenir? (Rusça)". 15 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çorum (il)</span> Türkiyenin Karadeniz Bölgesinde bir il

Çorum, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nin Orta Karadeniz bölümünde yer alan bir ildir.

<span class="mw-page-title-main">Elazığ (il)</span> Türkiyenin Doğu Anadolu Bölgesinde bir il

Elazığ, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Havzası'nda bulunan, on bir ilçeden oluşan il. Konumu itibarıyla; ili doğudan Bingöl, kuzeyden Keban Baraj Gölü aracılığıyla Tunceli, güneyden Diyarbakır, batı ve güneybatıdan Karakaya Baraj Gölü vasıtasıyla Malatya, kuzey batıdan Erzincan illerinin arazileri çevrelemektedir. İlin sınırları 8.327 km²'si kara, 826 km²'si baraj ve doğal göl olmak üzere toplam 9153 km²'lik alanı kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gümüşhane (il)</span> Türkiyenin Karadeniz Bölgesinde bir il

Gümüşhane, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yer alan, Türkiye'nin bir ilidir. Doğuda Bayburt, batıda Giresun, kuzeyde Trabzon ve güneyde Erzincan ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Seydişehir</span> Konyanın ilçesi

Seydişehir, Akdeniz Bölgesi'nin Göller Yöresi'nde Konya'nın güneybatısında Konya iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Ufa</span> Rusyada şehir

Ufa (Rusça: Уфа, romanize: Ufa, Rusça telaffuz: [ʊˈfa]; Başkurtça: Өфө, romanize: Öfö,

<span class="mw-page-title-main">Adana</span> Adana ilinin merkezi olan şehir

Adana, Türkiye'nin Adana ilinin merkezi olan şehridir. Seyhan, Yüreğir, Çukurova ve Sarıçam olmak üzere 4 ilçeye bölünür. Türkiye'deki altıncı büyük metropolitan alan olup ülkenin önde gelen tarım, ticaret ve kültür merkezlerinden biridir. Türkiye'deki maden zengini 4. bölge olan Adana; krom, demir, manganez, kurşun ve çinko yatakları açısından önem taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kale, Denizli</span> Denizlinin ilçesi

Kale, Denizli ilinin bir ilçesidir. Antik yerleşim yeri olan Tabea şehrinin üzerine kurulmuş fakat bu şehir de daha sonra 1950'li yılların başında yaşayan halkı tarafından terk edilerek şehrin birkaç kilometre kuzeyine taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arapgir</span> Malatyanın bir ilçesi

Arapgir, Malatya iline bağlı bir ilçedir. Doğu Anadolu Bölgesi'nin batı kesiminde, Yukarı Fırat Bölümü'nde, Fırat Vadisi'nin batı yakasında, Malatya iline 114 km mesafede yer almaktadır. TÜİK 2023 yılı ADNKS nüfus sayımına göre tüm ilçe nüfusu belde ve köyleriyle birlikte 10.641'dir. Burada 1249 yılında Arapgir Katedrali inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gördes</span> Manisanın ilçesi

Gördes, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Çelyabinsk</span> Rusya, Çelyabinsk Oblastının yönetim merkezi şehir

Çelyabinsk - Rusya'nın büyük bir şehri, Çelyabinsk Oblastı'nın yönetim merkezi olan şehrin 2019 sayımına göre nüfusu 1 200 720'tir. Büyük transport kavşağı. Şehirde Çelyabinsk Balandino ve Çelyabinsk Şagol isimli iki havaalanı bulunmaktadır. Büyük sanayileşmiş merkez Metalurji, Makine mühendisliği, metal işi, cihaz işi, hafif sanayi, gıda kaynaklı sanayi. 1795 yılında 2700 civarı olan nüfusu 1897 yılından beri hızla artmıştır. 2020 itibarıyla nüfusuna göre Rusya'nın en büyük yedinci şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Gaziantep</span> Gaziantep ilinin merkezi olan şehir

Gaziantep ya da eski ve halk arasındaki kısa adıyla Antep Türkiye'nin Gaziantep ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Lefke</span> kasaba

Lefke, Kıbrıs adasının kuzeyinde, Güzelyurt Körfezi'ne bakan bir kasabadır. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefke İlçesi'nde yer almaktadır ve İlçenin yönetim merkezidir. Lefke ilçe merkezinin nüfusu 2011 itibarıyla 3.009, Lefke bucağının toplam nüfusu 2011 itibarıyla 11.091'dir.

<span class="mw-page-title-main">Başkurdistan</span> Rusyaya bağlı federal bir bölge

Başkurdistan Cumhuriyeti, Rusya'ya bağlı federal bir cumhuriyettir. İdil Nehri ile Ural Dağları arasında yer alır. Başkenti Ufa şehridir. 2010 nüfus sayımı itibarıyla 4.072.292 nüfusa sahip Başkurdistan, Rusya'nın en kalabalık cumhuriyetlerinden biridir. Başkurdistan'da 2010'da yapılan nüfus sayımına göre 1.584.554 Başkurt yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Grevenbroich</span> Rhein-Kreis Neussta şehir (Kuzey Ren-Vestfalya, Almanya)

Grevenbroich, Almanya'da Düsseldorf, Mönchengladbach ve Köln şehirlerinin ortasında yer alan, Rhein-Kreis-Neuss şehrine bağlı yaklaşık 63.000 kişilik bir nüfusa sahip bir kasabadır. 2015 yılı nüfus verisine göre Almanya'da yerleşim birimleri büyüklüğü açısından 139. sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">Sterlitamak</span>

Sterlitamak, Rusya'nın batısındaki Başkurdistan Cumhuriyeti'nde bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">Neftekamsk</span>

Neftekamsk, Rusya'nın Başkurdistan Cumhuriyeti'nde bulunan bir şehirdir. Şehir, Kama Nehri'nin yakınlarında yer almaktadır. Yüzölçümü 147,25 km² olan şehrin nüfusu 2010 itibarı ile 121.733'tür. Neftekamsk, cumhuriyetin büyük bir sanayi ve kültür merkezidir. Şehre Neftekamsk Havalimanı hizmet vermektedir. 2010 Rusya nüfus sayımına göre etnik yapı: Başkurtlar %25,8, Tatarlar %31,5, Ruslar %29,7.

<span class="mw-page-title-main">İşimbay</span> Rusyanın Başkurdistan Cumhuriyetinde bir şehir

İşimbay, Rusya'nın Başkurdistan Cumhuriyeti'nde bulunan bir şehirdir. Başkurdistan Cumhuriyeti'ne bağlı İşembay rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir, Ağizel ve Tayruk nehirlerinin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 103.47 km²

<span class="mw-page-title-main">Yanauıl (il)</span>

Yanauıl ili veya Yanauıl ilçesi Başkurdistan'ın 54 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Yanauıldir. Başkurtça “Яңауыл” (Yanauıl) sözcüğü için “Yeni köy” ifadesi kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Köyörğeze (il)</span>

Köyörğeze ili Başkurdistan'ın 54 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Ermolaevodır. Kumertau şehri Köyörğeze ili içerisinde bulunan bir anklavdır.

<span class="mw-page-title-main">Beloret (il)</span>

Beloret ili Başkurdistan'ın 54 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Belorettır. Beloret adı Ağizel Nehri'nin Ruslaştırmış Belaya adından geldi. Ruslaştırmış Beloret adı Başkurt'ça da kullanır. İl 1930 elda kuruldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.