İçeriğe atla

Türkiye'nin Kalbi Ankara

Türkiye'nin Kalbi Ankara
  • сердце Турции
  • Serdtse Turtsii
Filmin sansürsüz tam hâli.
YönetmenSergey Yutkeviç
Lev Arnstam
SenaristLev Oskaroviç Arnstam
Sergey Yutkeviç
MüzikEkrem Zeki Ün
Cemal Reşit Rey
İ. Volk (operatör)
Görüntü yönetmeniJosef Martov
Vladimir Rapoport
CinsiSinema filmi
TürüBelgesel
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1934
Süre56 dakika
ÜlkeSovyetler Birliği Sovyetler Birliği
DilRusça, Türkçe

Türkiye'nin Kalbi Ankara (Rusça: сердце Турции / Serdtse Turtsii), 1934 Sovyetler Birliği yapımı siyah beyaz belgesel filmdir.

1933 yılında Türkiye Cumhuriyeti'nin 10. kuruluş yıldönümü dolayısıyla Atatürk'ün isteği üzerine Sovyetler Birliği'ne ısmarlanan ve bir yıl sonra da yapımı tamamlanan filmin yönetmeni Sergey Yutkeviç'tir.[1] Türk Kurtuluş Savaşı'nda Sovyetler Birliği-Türkiye ilişkilerinden de bahsedilir.

Filmin yapısı

Filmden görüntüler.

Belgesel, Sovyetler Birliği Milli Savunma Bakanı Kliment Voroşilov’un başkanlığını yaptığı bir Sovyet delegasyonunun Türkiye'nin Moskova büyükelçisinin eşliğinde vapurla önce İzmir sonra da İstanbul'a gelişleri sırasında halk tarafından coşkulu karşılanış görüntüleriyle başlar. Ardından bozkırın ortasında henüz inşa hâlindeki başkent Ankara’ya ilişkin görüntüler yer alır. Filmin Ankara bölümü görüntülerinde ağırlıklı olarak onuncu yıl kutlamaları vardır. Anadolu bozkırının dört bir yanından Ankara’ya doğru yürüyen izciler, askerler, gaziler, köylüler, hipodromdaki coşkulu geçit resmi, ayrıca Atatürk, İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak da görüntülenir. Kurtuluş Savaşı sırasında Türkiye-Sovyetler Birliği dayanışmasının da vurgulandığı filmin ara yazıları Rusça'dır.[2] Ham hali 134 dakika olan filmin kurgusu Moskova'da yapılmış ve kurgu sonrası filmin süresi 56 dakikaya inmiştir.[3]

Yasaklanması

Çekildikten sonra uzun yıllar arşivlerde kalan film 10 Kasım 1969'da, Atatürk'ün ölümünün 31. yılı münasebetiyle TRT Program Daire Başkanı Mahmut Tali Öngören tarafından arşivden çıkartılarak yayına verilmişti. Belgesel tam televizyonda gösterildiği sırada dönemin TRT Genel Müdürü Adnan Öztrak tarafından bir gece baskınıyla yayından kaldırılmış, Mahmut Tali Öngören de görevinden alınmıştı (nöbetçi yapımcı ise Adem Yavuz'du). Yasaklanma gerekçesi filmde komünizm propagandası yapılması ve Türkiye'nin çok yoksul gösterilmesiydi.

Kimi kaynaklara göre bu olay yanlış bilgilendirme ve ön yargı sonucunda meydana gelmiştir.[] Adnan Öztrak'ın filmi sonuna kadar izlemediği ortaya çıkmıştır.[] Film 10 Kasım 1970'te yine TRT Ankara Televizyonundan tümüyle yayınlanmış ve bu dönemde herhangi bir tepki doğmamıştır.[4]

Ardından geçen sürede film tekrar gösterilmemiştir. Ağustos 2008'de "Türkiye'nin Kalbi Ankara" belgeseli Çankaya Köşkü’nün resmi internet sitesine koyulmuştur ve 2009'da Türkiye Cumhuriyeti'nin 86. kuruluş yıldönümü dolayısıyla medya kanalıyla filmin sitedeki varlığı daha geniş kitlelere duyurulmuştur.

Film müziği

Jenerikte belirtildiği üzere "Türkiye'nin Kalbi Ankara" filminin Türk bestecileri arasında Ekrem Zeki Ün ve Cemal Reşit Rey de vardır. Filmin müziklerini Leningrad Filarmoni Orkestrası'nın yanı sıra Ankara Konservatuvarı Orkestra ve Korosu seslendirmiştir. Ses operatörü İ. Volk'tur. Filmde ayrıca İstiklâl Marşı'nın yanı sıra Enternasyonal Marşı da birkaç kez işitilir.

Notlar

Yapım aşamasında Reşat Nuri Güntekin ve Fikret Adil'in de katkıda bulunduğu filmin çekimleri sırasında Atatürk'ün otomobili, Onuncu Yıl Nutku'nu kaydetmeye hazırlanan belgeselcilerin kameralarına ait ses kablolarının üzerinden geçerek onları parçalamıştı. Bu kazadan sadece Yutkoviç'in kameraları zarar görmemişti. Zarar gören kabloların tamiri kısa sürede mümkün olmadığından Atatürk'ün nutkunun sesli görüntüleri sadece "Türkiye'nin Kalbi Ankara" filminde tespit edilebilmişti.[3]

Erişim

  • "Türkiye'nin Kalbi Ankara" filmi Cumhurbaşkanlığı Arşivi'nin izni ve İstanbul Araştırmaları Vakfı'nın katkılarıyla NTV Tarih dergisi tarafından video CD haline getirilmiş ve derginin Ağustos 2010 sayısıyla birlikte dağıtılmıştır.
  • Filme Ağustos 2008 tarihinden bu yana sansürlü hâliyle Cumhurbaşkanlığı web sitesinden ulaşmak mümkündür.[5]
  • 2019 yılında Sinematek Türkiye tarafından sansürsüz kopyası yayımlanmıştır.[6]
  • Belgeseli

Kaynakça

  1. ^ "Sergei Yutkevich" (İngilizce). imdb.com. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2009. 
  2. ^ "İşte Atatürk'ün yasaklı Ankara belgeseli". ntvmsnbc.com. 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2009. 
  3. ^ a b Tarih, NTV (8 Ağustos 2010). "Türkiye'nin Kalbi Ankara". NTV Tarih. ss. Sayfa 3. 
  4. ^ Öngören, Mahmut Tali (1985). Sinema Diye Diye. Kalem Yayıncılık. ss. sayfa 110. 
  5. ^ "T.C.CUMHURBAŞKANLIĞI : Video Galerisi". www.tccb.gov.tr. 27 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2022. 
  6. ^ Özdemir, Önder (29 Haziran 2019). "Türkiye'nin Kalbi Ankara-1934". Sinematek. 27 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Radyo Televizyon Kurumu</span> Türk kamuya açık televizyon şirketi ve radyosu

Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT), 1 Mayıs 1964 tarihinde çıkarılan TRT yasasıyla kurulan ve Türkiye'nin kamu yayıncılığı yapmakla görevli ilk ve tek kuruluşudur. TRT aynı zamanda Türkiye’den Avrupa Yayın Birliği (EBU)’ne tam üye olan ilk ve tek yayıncıdır.

<i>İtiraf</i> (film, 2001) 2001 yapımı Türk filmi

İtiraf, başrollerinde Taner Birsel ve Başak Köklükaya'nın oynadığı bir Zeki Demirkubuz filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Onuncu Yıl Nutku</span> Mustafa Kemal Atatürkün söylevi

Onuncu Yıl Nutku, Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin 10. yılı kutlamalarında 29 Ekim 1933 tarihinde Ankara Hipodromu'nda verilen nutuktur.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Uluslararası Film Festivali</span>

Ankara Uluslararası Film Festivali veya Ankara Film Festivali, Ankara'da her yıl düzenlenen uluslararası bir film festivalidir. Türkiye'nin en köklü film festivallerinden biri olarak anılan Ankara Uluslararası Film Festivali, ilk olarak 1988 yılında "Ankara Film Şenliği" adıyla Ankara'nın ilk film festivali olarak ortaya çıktı. Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı tarafından düzenlenen festival, her yıl çeşitli kategorilerde ödüller dağıtmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çağdaş Gazeteciler Derneği</span>

Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD), merkezi Ankara'da olan, bir sivil toplum kuruluşudur.

Adnan Öztrak, Türk bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Faik Öztrak (1882 doğumlu siyasetçi)</span> Türk siyasetçi

M. Faik Öztırak, Türk siyasetçi, eski Türkiye İçişleri Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Faik Öztrak (1954 doğumlu siyasetçi)</span> Türk politikacı

Faik Öztrak, Türk siyasetçi.

İlhan Öztrak, Türk siyasetçi ve bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Mahmut Tali Öngören</span>

Mahmut Tali Öngören, Türk gazeteci, yazar, senarist ve TRT Televizyonu kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Tomris Giritlioğlu</span> Türk sanatçı

Tomris Arcak Giritlioğlu, yönetmen, senaryo yazarı, yapımcı, proje tasarımcısı. Bir süre kanser tedavisi gören Giritlioğlu, 23 Eylül 2024 tarihinde hayatını kaybetti.

1938'deki ölümünden bu yana, Mustafa Kemal Atatürk günümüz kültüründe farklı tasvirlere konu olmuştur. Bu tasvirler müzik, sinema ve şiir gibi çeşitli sanat alanlarında hayat bulmuştur. Bunların yanı sıra televizyon belgeselleri ve reklamlarına konu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de antikomünizm</span>

Türkiye'de antikomünizm, kapitalist görüşlere karşı olan ve aksinin gerçekleşebileceğini öneren komünizm düşüncesine karşı olarak komünist sistem ve görüşlerin Türkiye'de yayılımını engelleme çalışmalarıdır.

Hamidiye Saatli Çeşmesi, Diyarbakır ilinin Yenişehir ilçesinde bulunan çeşme. II. Abdülhamid'in tahta çıkışının 25. yıldönümü şerefine 1900 yılında Hamidiye Sanayi Mektebi ile birlikte yapıldığı düşünülen çeşmenin tam yapım tarihi belli değildir. Cumhuriyetin ilk yıllarında yıkıldığı tahmin edilmektedir.

<i>Toz Bezi</i>

Toz Bezi, Ahu Öztürk'ün yönetmenliğini üstlendiği ve senaryosunu yazdığı 2015 yapımı Türk filmidir. Başrollerini Asiye Dinçsoy ve Nazan Kesal'ın canlandırdığı filmde, "İstanbul’a göç etmiş, evlere temizliğe giderek hayat mücadelesi veren iki kadının hikayesi" konu edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">28. Ankara Uluslararası Film Festivali</span>

28. Ankara Uluslararası Film Festivali, Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı tarafından Halkbank ana sponsorluğunda, "Körleşme" temasıyla 20 - 30 Nisan 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilen film festivalidir. Festivalde, her yıl olduğu gibi ulusal uzun, ulusal kısa ve ulusal belgesel yarışmaları düzenlendi. Yönetmen, Onur Ünlü'nün başkanlığını gerçekleştirdiği jüride, yazar Emrah Serbes, oyuncu Nihal Yalçın, film yapımcısı Olena Yershova ve akademisyen Prof. Dr. Hasan Akbulut yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Yutkeviç</span>

Sergey Yutkeviç veya Sergei Iosifovich Yutkevich Sovyet film yönetmeni ve senarist. Türkiye'nin ilk belgeseli olma özelliğini taşıyan Türkiye'nin Kalbi Ankara filminin yönetmenidir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı'nda Sovyetler Birliği-Türkiye ilişkileri</span> Türk-Sovyet politik ve askeri ilişkileri

Türk Kurtuluş Savaşı'nda Sovyetler Birliği-Türkiye ilişkileri, Türk Kurtuluş Savaşı döneminde Sovyetler Birliği ve Türkiye hükûmetleri arasındaki politik ve askerî ilişkilerdir. 1917'deki Ekim Devrimi sonrasında kurulan Sovyetler Birliği dünyadaki tüm komünist ayaklanmalara destek vermiş, bununla birlikte sömürgeci ve emperyalist müdahalelere karşı da mücadele etmiştir. Ekim Devrimi'nin ardından Sovyetlerde Rus İç Savaşı (1918-1922) sürerken aynı yıllarda Anadolu'da Türk Kurtuluş Savaşı (1919-1922) devam etmekteydi. Bu dönemde yeni kurulan Sovyetler, kendi gibi İtilaf Devletlerinin önde gelenleriyle savaşan Türkiye heyeti ile diplomatik ilişkiler geliştirdi ve Türkiye'ye para, silah ve mühimmat yardımı gönderdi.

32. Ankara Uluslararası Film Festivali, Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı tarafından 2021 yılında Ankara'da gerçekleştirilen film festivalidir.

31. Ankara Uluslararası Film Festivali, Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı tarafından 2020 yılında Ankara'da gerçekleştirilen film festivalidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.