İçeriğe atla

Türkiye'de radyo ve televizyon yayınlarının kronolojisi

Aşağıda Türkiye'de radyo ve televizyon yayıncılığı tarihindeki önemli kilometre taşları özetlenmiştir. 1993 yılına kadar, Meteoroloji Radyosu, Polis Radyosu ve eğitim amaçlı yayın yapan İTÜ Radyosu hariç, radyo ve televizyon yayını devlet tekelindeydi. 1964 yılında bu Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu kurulmuş, TRT önce ulusal radyo yayın ağını oluşturmuş, 1964 yılından itibaren televizyon yayınlarına başlamıştır. 1993 yılında yapılan anayasa değişikliğinden sonra TRT nin yanı sıra özel radyo ve televizyon kuruluşları da yayınlara başlamışlardır.[1][2]

Tarih Olay
6.5.1927 İstanbul'da ilk radyo yayını
8.9.1936 Radyo yayın tekelinin PTT Genel Müdürlüğüne devri
22.5.1940 3837 sayılı yasa ile radyo yayın tekelinin Matbuat Umum Müdürlüğüne (Basın Yayın Genel Müdürlüğü) devri
1.10.1945 Türkiye'nin eğitim amaçlı yayın yapan ilk üniversite radyosu İTÜ Radyosu kuruldu. Kısa Dalga'dan yayına başladı.
3.9.1952 İstanbul Teknik Üniversitesinde İTÜ TV adı altında deneme amaçlı ilk televizyon yayınının başlatılması
1.1.1954 Pertev Apaydın'ın mezuniyet ödevi olarak hazırladığı frekans modülasyonlu vericiyle İTÜ Radyosu ilk FM yayınlarını başlattı.
2.1.1964 Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu kurulmasına dair 359 sayılı yasa
31.1.1968 VHF bandından ilk renksiz televizyon yayını
19.5.1969 Atatürk'ün Samsun'a ayak basması yıl dönümü törenleri dolayısıyla ilk naklen televizyon yayını
1.1.1971 Osman Palamutçuoğlu'nun mezuniyet ödevi olarak hazırladığı stereo kodlayıcıyla İTÜ Radyosu FM bandından ilk stereo yayını başlattı.
29.2.1972 TRT nin tarafsızlığı hakkındaki 1568 sayılı yasa.
26.8.1972 Münih olimpiyatları sırasında ilk yurt dışı naklen televizyon yayını
9.9.1974 İlk 24 saatlik radyo yayını
22.3.1975 TRT nin katıldığı ilk Eurovision Şarkı Yarışması. Bu yarışmada ülkeyi Semiha Yankı temsil etti. Gerçi bu ilk girişimde Seninle Bir Dakika adlı şarkı başarısız oldu ama, sonraki yıllarda TRT daha başarılı sonuçlar aldı; mesela 1997 yılında üçüncülük, 2003 yılında birincilik, 2004 yılında dördüncülük ve 2010 yılında ikincilik alındı.
14.4.1978 FM ya da UKW denilen radyo vericilerinden TRT'nin ilk radyo yayını. Bu yayın özellikle yüksek müzik zevkine hitap ediyordu.
14.1.1983 Radyo Televizyon Üst Kurulunun (RTÜK) kurulması hakkındaki 2954 saylı yasa
15.3.1984 İlk renkli yayın (PAL sistemi)
1.10.1984 TRT'nin FM vericilerinden yapılan ilk stereofonik yayın.
11.7.1986 TRT ile PTT arasında uydu yayıncılığı hakkında protokol. Bu protokol ile TRT vericilerinin radyo link sistemlerine bağlılıklarının azaltılması amaçlandı.
15.9.1986 TRT'nin ikinci bir televizyon yayın ağı oluşturması ve UHF bandından ilk TRT-2 yayını
21.1.1989 Radyo ve televizyon verici istasyonlar ile bu tesislerde görev yapan 1300 personelin PTT genel Müdürlüğüne devrine ilişkin 3517 sayılı yasa (Devir 28.2.1989 tarihinde gerçekleşti)
20.5.1989 İlk özel televizyon yayını. Magic Box kuruluşu ve Star TV kanalı (Verici kurma tekeli kamuda olduğu için uydu yoluyla yayınlar başladı)
3.5.1993 Anayasanın 133. maddesinin değiştirilerek özel radyo televizyon yayınlarına izin verilmesi
10.6.1994 Türk Telekom Şirketinin kurulmasına dair 4000 sayılı yasa. Bu yasaya göre diğer tesislerin yanı sıra verici istasyonlar ve bu istasyonlarda çalışan personel 24.4.1995 tarihinde Türk Telekom'a aktarıldı.
11.8.1994 İlk Türk uydusu Turksat 1B. Gerek TRT ve gerekse özel radyo televizyon kurumları bu uydudan yaralanmaya başladılar.
6.7.1999 Verici istasyonlar ve istasyonlarda çalışan personelin yeniden TRT ye dönmelerine ilişkin 4397 sayılı yasa. Bu yasa ile 31. 12 1999 tarihinde 2000 den fazla verici ile 1500 personel yeniden TRT ye döndüler.
21.4.2005 5335 sayılı yasa ile kablo yayın yetkisinin Türksat kurumuna verilmesi.

Kaynakça

  1. ^ "TRT sayfası". 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2021. 
  2. ^ "Türkiye'nin ilk üniversite radyosu İTÜ Radyosu 75 yaşında". İstanbul Teknik Üniversitesi'nin basın bülteni. İstanbul Teknik Üniversitesi. 22 Ekim 2020. 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Radyo Televizyon Kurumu</span> Türk kamuya açık televizyon şirketi ve radyosu

Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT), 1 Mayıs 1964 tarihinde çıkarılan TRT yasasıyla kurulan ve Türkiye'nin kamu yayıncılığı yapmakla görevli ilk ve tek kuruluşudur. TRT aynı zamanda Türkiye’den Avrupa Yayın Birliği (EBU)’ne tam üye olan ilk ve tek yayıncıdır.

<span class="mw-page-title-main">TRT 1</span> Türk kamu televizyon kanalı

TRT 1, Türkiye'nin ülke çapında yayın yapan ilk ulusal televizyon kanalıdır. Ana binası Ankara'dadır. Türkiye'de açılan ikinci televizyon kanalı ve ilk ulusal televizyon kanalıdır. İlk genel müdürü 29 Nisan 1964'te Adnan Öztrak olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bayrak Radyo Televizyon Kurumu</span> Kıbrıslı Türk kamu televizyon kurumu

Bayrak Radyo Televizyon Kurumu ('BRT), KKTC'de kamu yayıncılığı yapmakla görevli kuruluşudur. BRT yayın hayatına 1963 yılında, yayın için gerekli elektrik enerjisinin birkaç araba aküsünden sağlandığı bir garajda, 2 mücahit tarafından yapılan Bayrak Radyosu'nun yayını ile başlamıştır. İlk yayın sözü ise 'Bayrak, Bayrak, Bayrak' diye verilmişti.

<span class="mw-page-title-main">TRT 2</span> Türk ulusal devlet televizyon kanalı

TRT 2, Türkiye Radyo Televizyon Kurumuna bağlı kültür-sanat kanalı olarak yayın yapan tematik televizyon kanalı.

<span class="mw-page-title-main">Show Radyo</span> Türkiyede ulusal yayın yapan bir radyo istasyonu

Show Radyo, merkezi İstanbul'da olan ve ulusal çapta yayın yapan radyo istasyonu. Ağustos 1992'de Erol Aksoy tarafından Show TV ile beraber kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İTÜ Radyosu</span>

İTÜ Radyosu , günümüzde internet üzerinden yayın yapan, Türkiye'nin ilk üniversite radyosu.

Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Selçuk Üniversitesi'ne bağlı bir iletişim fakültesidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de televizyon</span> Türk televizyon yayınları

Türkiye'de televizyon yayınları ilk kez İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından 9 Temmuz 1952 günü başlatıldı. 1. banttan 100 watt güçle yayın yapan İTÜ TV vericisi Philips şirketinden edinilmiştir. Türkiye'nin televizyon ile tanışması 1 Mayıs 1964 tarihli TRT Yasası'nın yürürlüğe girmesiyle birlikte, Türkiye sınırları dahilinde TRT dışındaki kurumların radyo ve televizyon yayınları yapması yasaklandığından, İTÜ TV, 1970 yılında yayınına son verdi ve vericileri de 1971 yılında TRT'ye devredildi.

TRT İstanbul Radyosu veya yaygın olarak kullanılan adıyla İstanbul Radyosu, Türkiye'nin en eski ve en büyük radyolarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">TRT FM</span> Türk radyo istasyonu

TRT FM eski adıyla TRT Radyo 2, ilk yayınını 1964 yılında yapan Türkiye Radyo Televizyon Kurumu'nun popüler müzik ile Ankara, İstanbul ve İzmir stüdyolarından dönüşümlü olarak gerçekleştirilen programları yayınlayan radyosu.

<span class="mw-page-title-main">TRT Radyo 3</span> radyo istasyonu

TRT Radyo 3, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu'nun caz, klasik müzik, pop müzik, rock yayınlayan ve gün içinde çeşitli saatlerde haber bültenleri sunan radyosu. Yayın merkezi Ankara Radyosu'dur.

<span class="mw-page-title-main">TRT Çukurova Radyosu</span> radyo istasyonu

TRT Çukurova Radyosu, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu'nun 3 Mart 1968 tarihinde yayın hayatına Mersin'de başlamış ve Mersin, Adana, Osmaniye ve Gaziantep bölgelerine kadar yayın ağı uzanan radyosu. TSİ her gün ile 10:05 - 13:00 arasında bölgesel yayın yaparken, her gün 10:05 - 13:00 saatleri arasında TRT Radyo 1 ile ortak yayın yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">TRT GAP Radyosu</span>

TRT GAP Diyarbakır Radyosu, 1964 yılında yayın hayatına il radyosu olarak başlayan Diyarbakır Radyosu, 1 Ocak 1997 tarihinden itibaren TRT - GAP Diyarbakır Radyosu adıyla geniş bir yayın alanına kavuşmuştur. Radyo 4'ün vericilerinin bir kısmının TRT Nağme ve TRT Türkü adı ile tematik yayıncılık yapmak amacıyla yeni kurulan iki kanala ayrılması ile her iki kanalda da yayınlar yaparak dinleyicilerle buluşmaya devam etmiştir. Bununla birlikte 2014 yılı içinde bölgesel yayınlar yapılmamıştır. Günümüzde ise 10.05-13.00 saatleri arasında bölgesel yayın yapılmaktadır. Diğer saatlerde TRT Radyo 1 ile ortak yayın yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Radyosu</span> 1927de yayına başlayan Türk radyo kanalı

Ankara Radyosu, 1927 yılının Kasım ayında Türk Telsiz Telefon Anonim Şirketi tarafından devreye sokulmuş ve ilk defa 1554 metre üzerinden 5 kW gücündeki vericiyle yayın hayatına başlamıştır. Daha sonra uzun dalga 182 kHz frekansında 120 kW gücüyle yayın yapmaya başlayan radyo, birçok defa yayın binasını değiştirmiş, 28 Ekim 1938'de yeni ve son binasına taşınmıştır. Aynı tarihte, 20 kW gücündeki kısa dalga istasyonunu da devreye almış, 1950 yılında ise çıkış gücünü 100 kW’a yükseltmiştir. Uzun dalga vericisi ise 1961 yılında 240 kW’a yükseltilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya Radyo Televizyonu</span>

Makedonya Radyo Televizyonu Kurumu veya Makedonya Radyo Televizyonu (МРТ), Kuzey Makedonya’nın kamu yayın örgütüdür. 1993 yılında Kuzey Makedonya Meclisi tarafından kurulmuştur. Bu yasal olarak tanımlanmış hizmet üretim, yayın ve radyo olan, kültürel, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti insanların eğitim ve eğlence ihtiyaçlarını genel bilgi karşılamak gereken tüm türlerini, televizyon programları yayınlar.

İTÜ TV, 9 Temmuz 1952 tarihinde yayına başlayan televizyon kanalı. Philips şirketi yapımı olan, 1. bantta ve 100 watt güçle amatör vericileri ile yayın yapan İTÜ TV, Türkiye'nin ilk televizyon kanalıdır. Türkiye'nin televizyon ile tanışması 1 Mayıs 1964 tarihli TRT Yasası'nın yürürlüğe girmesiyle birlikte, Türkiye sınırları dâhilinde TRT dışındaki kurumların radyo ve televizyon yayınları yapması yasaklandığından, İTÜ TV 1970 yılında yayınına son verdi ve vericileri de 1971 yılında TRT'ye devredildi. TRT'ye devredildikten sonra 10 Temmuz 1972 yılında tamamen kapandı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin Sesi Radyosu</span> TRT bünyesinde Avrupalı Türklere hitap eden devlet radyosudur

Türkiye'nin Sesi Radyosu (TSR), TRT bünyesinde 1937 yılından bugüne yayınlarını sürdüren, Avrupalı Türklere hitap eden devlet radyosudur. Türksat, Optus, Hotbird, Eutelsat ve Yamal uyduları ile genişleyen bir yayın alanına sahiptir. Türkiye'nin Sesi Radyosu'nun;

A Spor, Zirve Holding bünyesindeki Kalyon Grubu'nun sahipliğini yaptığı bir spor kanalıdır. 15 Temmuz 2014'te yayın hayatına başlaması planlanan kanal Türksat 4A uydusuna geçişin ertelenmesi üzerine 18 Eylül 2014 tarihinde yayın hayatına merhaba demiştir. Türkiye Kupası maçlarının yanında TRT ile birlikte Süper Lig maçlarının özetlerini yayınlamaktadır. Sporun her dalında haberler, yorumlar ve tartışma programları bu kanalın içinde yayınlanmaktadır. Aynı zamanda A Spor, TRT Spor, NTV Spor, Fenerbahçe TV ve sportstv'den sonra Türkiye'nin beşinci şifresiz yayın yapan spor kanalı olmuştur. Ayrıca Türkiye'nin yayıncılık tarihindeki ilk şifresiz HD yayın yapan spor kanalı olmuştur ve aynı zamanda A Spor Radyo ile eş zamanlı olarak yayın yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">TRT Turizm Radyosu</span>

TRT Turizm Radyosu, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu tarafından yayın hayatına başlamış ve 9 Haziran 1990 tarihinde yayın hayatına başlamış Türkiye'nin İngilizce Fransızca, Almanca Rusça ve Yunanca dilleri yayın yapmış TRT radyosudur. 6 Mayıs 2009'da kapatılmış ve frekansları TRT Nağme başta olmak üzere TRT Radyo 1, TRT FM, TRT Radyo 3, TRT Radyo 4 ve TRT Radyo Haber radyolarına devredilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Başak Doğru</span> Türk TV program yapımcısı ve sunucusu

Başak Doğru, Türk TV program yapımcısı ve sunucusu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.