İçeriğe atla

Türkiye'de maliye eğitimi

Maliye bölümü, kökü Ankara Mülkiye'ye[1] dayanan 1981 sonrası yükseköğretimin yeniden yapılanmasıyla diğer iktisadi fakültelerde de açılan ve ilgi alanı kamu kesimi ekonomisi olan bölüm.

Cumhuriyet döneminde İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi[2] ile İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi[3] Türkiye'de Maliye bölümlerinin doğmasına katkı sunmuştur.

Maliye lisans eğitimi dünya genelinde Türkiye'de ve birkaç Uzakdoğu ülkesinde verilmektedir. Batı ülkelerinde "Maliye" adı altında lisans programı yoktur. Batılı ülkelerde mali konularda daha çok "Kamu Ekonomisi" adı altında yüksek lisans ve doktora eğitimi verilmektedir.

Maliye bilimi

Maliye bilimi, bir tarafı iktisata bir tarafı da hukuka uzanan disiplinlerarası bir bilim dalıdır. Maliye biliminin ilgi alanı, iktisat biliminin ilgi alanının özel bir bölümü olduğundan iktisat temelinde yükselen bir bilim dalıdır. Maliye, devlet ile toplum arasındaki mali olayları ve ilişkileri inceleyen bilim dalıdır.

Maliye teriminin İngilizcedeki karşılığı "Public Finance", Fransızcadaki karşılığı "Finance Publique"dir. Başta devlet olmak üzere tüm kamu kurumlarının kamusal ihtiyaçlarını karşılamak üzere, kamusal mal üretmek amacıyla yaptıkları harcamaları ve bu harcamaları yapabilmek için gerekli gelirleri, ayrıca gelir ve gider arasındaki dengeyi inceleyen bilim dalıdır.

Türkiye'de alt bilim dalları şu şekilde oluşturulmuştur.

  • Maliye Teorisi: Mikro Kamu Ekonomisi
  • Mali İktisat: Makro Kamu Ekonomisi
  • Mali Hukuk: Kamu Ekonomisinin Hukuki Boyutu
  • Bütçe ve Mali Planlama: Kamu Ekonomisi Pratiği
  • Maliye Tarihi: Kamu Ekonomisinin Tarihi Boyutu
  • Mali Yönetim: Kamu Ekonomisinin İdari ve İşlevsel Boyutu

Bölümün amacı

Maliye bölümleri, öncelikle devletin mali personel ve uzman ihtiyaçlarını karşılama amacıyla kurulmuştur. Bölümün amacı öğrencileri yurt içi ekonomisine ve dünya ekonomilerine dair işleyiş kuralları konusunda eğitmek, kamu sektörünün ihtiyaçları doğrultusunda yetiştirmektir. Bunun yanında özel sektörde etkinlik gösteren finansal kuruluşların ihtiyaçlarını da karşılamaktadır.

Öğrenciler maliyenin temel dersleri yanında iktisat ve işletme alanında teorik ve pratik dersler yanında hukuk, siyaset bilimi gibi dersler alırlar. İstatistik ve matematik gibi dersler de destekleyici dersler olarak yer alır.

Bölüm mezunları Hazine ve Maliye, Ticaret, İçişleri başta olmak üzere birçok bakanlıkta, bunlara bağlı Vergi Denetim Kurulu vb. kurumlarda, Cumhurbaşkanlığına bağlı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Türkiye Varlık Fonu gibi kurumlarda, yanı sıra birçok mali müşavirlik, danışma, muhasebe, denetim firmaları başta olmak üzere özel sektör kurumlarında çalışmaktadırlar.

Lisans eğitimi veren üniversiteler

Örgün eğitim veren üniversiteler;
  • Ankara Üniversitesi
  • Hacettepe Üniversitesi
  • Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
  • Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  • Marmara Üniversitesi
  • İstanbul Üniversitesi
  • Dokuz Eylül Üniversitesi
  • Anadolu Üniversitesi
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
  • Çukurova Üniversitesi
  • Bursa Uludağ Üniversitesi
  • Akdeniz Üniversitesi
  • Erciyes Üniversitesi
  • Mersin Üniversitesi
  • Sakarya Üniversitesi
  • Pamukkale Üniversitesi
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
  • Trakya Üniversitesi
  • Harran Üniversitesi
  • Balıkesir Üniversitesi
  • Manisa Celal Bayar Üniversitesi
  • Süleyman Demirel Üniversitesi
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
  • Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
  • Afyon Kocatepe Üniversitesi
  • Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  • Uşak Üniversitesi
  • Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
  • Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
  • Hitit Üniversitesi
  • Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
  • İnönü Üniversitesi
  • Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
  • İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
  • Kırıkkale Üniversitesi
  • Aksaray Üniversitesi
  • Gümüşhane Üniversitesi
  • Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
  • Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
  • Avrasya Üniversitesi
  • Atılım Üniversitesi
  • Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi
  • Siirt Üniversitesi
  • Hatay Mustafa Kemal Ünivesitesi
  • Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
  • Yozgat Bozok Üniversitesi
  • Fırat Üniversitesi
  • Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
  • Selçuk Üniversitesi (Akşehir İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi)
  • İzmir Demokrasi Üniversitesi
  • Necmettin Erbakan Üniversitesi
  • İstanbul Medeniyet Üniversitesi
  • Kırklareli Üniversitesi
  • Gaziantep Üniversitesi
Uzaktan öğretim veya açıköğretim veren üniversiteler;
  • Sakarya Üniversitesi
  • İstanbul Üniversitesi
  • Anadolu Üniversitesi

Lisansüstü eğitim veren üniversiteler

* Ankara Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Hacettepe Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Marmara Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • İstanbul Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Dokuz Eylül Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Anadolu Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Çukurova Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Akdeniz Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Bursa Uludağ Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Pamukkale Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Manisa Celal Bayar Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Karadeniz Teknik Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Süleyman Demirel Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Kütahya Dumlupınar Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Afyon Kocatepe Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Harran Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Mersin Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi (yüksek lisans + doktora)
  • Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (yüksek lisans + doktora) (Sakarya Üniversitesi ile ortak doktora programı)
  • Sakarya Üniversitesi (yüksek lisans + doktora) (Bülent Ecevit Üniversitesi ile ortak doktora programı)
  • Uşak Üniversitesi (yüksek lisans + doktora) (Afyon Kocatepe Üniversitesi ile ortak doktora programı)
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Trakya Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Balıkesir Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Erciyes Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Kırıkkale Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Aksaray Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Gümüşhane Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Siirt Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Atılım Üniversitesi (yüksek lisans)
  • İzmir Demokrasi Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi (yüksek lisans)
  • İnönü Üniversitesi (yüksek lisans)
  • Hitit Üniversitesi (yüksek lisans)

Maliye Sempozyumu

1985 yılından beri, her yıl Mayıs ayında Türkiye'deki tüm Maliye bölümlerinin katıldığı sempozyum düzenlenmektedir. 1985 yılında Anadolu Üniversitesi öncülüğünde başlamıştır. 1996 yılında ve koronavirüs pandemisi nedeniyle 2020 yılında düzenlenememiştir.

ÜniversiteDüzenlediği Yıllar
Anadolu Üniversitesi(1985), (1986), (1999)
İstanbul Üniversitesi(1987), (1994), (1997), (2012), (2019)
Dokuz Eylül Üniversitesi(1988), (1995), (1997)
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi(1989), (2010)
Hacettepe Üniversitesi(1990), (2008)
Marmara Üniversitesi(1991), (1998), (2003)
Bursa Uludağ Üniversitesi(1992), (2004), (2017)
Çukurova Üniversitesi(1993)
Akdeniz Üniversitesi(2000)
Manisa Celal Bayar Üniversitesi(2001)
Ankara Üniversitesi(2002)
Pamukkale Üniversitesi(2005)
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi(2006), (2018)
Süleyman Demirel Üniversitesi(2007)
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi(2009)
Harran Üniversitesi(2011)
İstanbul Üniversitesi (2012)
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi(2013)
Sakarya Üniversitesi(2014)
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi(2015)
Mersin Üniversitesi(2016)
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi (2021)

Temel dersleri

Altyapı oluşturma dersleri

  • Mikro İktisat
  • İdare Hukuku
  • Borçlar Hukuku
  • Anayasa Hukuku
  • Temel Hukuk
  • Medeni Hukuk
  • Sosyoloji
  • Makro İktisat
  • Ekonometri
  • Uluslararası İktisat
  • İktisadi Düşünceler Tarihi
  • Türkiye Ekonomisi

İktisadi dersler

Mikro

  • Kamu Ekonomisi
    • Maliye Bilimine Giriş
    • Kamu Maliyesi veya Maliye Teorisi
    • Vergi Teorisi
      • Mali Teşvik Sistemleri
    • Yerel Yönetimler Maliyesi
    • Altyapı Ekonomisi
    • Eğitim Ekonomisi
    • Sağlık Ekonomisi
    • Parafiskal Yükümlülükler
    • Uluslararası Maliye

Makro

  • Maliye Politikası
  • Devlet Borçları
  • Hazine İşlemleri

Hukuki dersler

  • Mali Hukuk
    • Vergi Hukuku
    • Vergi Yargılama Hukuku
    • Vergi Ceza Hukuku
    • Vergi İcra Hukuku
    • Harcama Hukuku
    • Türk Vergi Sistemi
    • Uluslararası Maliye Hukuku

Bütçe dersleri

  • Kamu Bütçesi veya Bütçe Teorisi
  • Kamu Politikası
  • Harcama Politikası
  • Sosyal Politika
  • Vergi Politikası
  • Kamu Borçlanması
  • Kamu Mali Yönetimi
  • Devlet Muhasebesi Teorisi

Diğer alan dersleri

  • Maliye Tarihi
  • Mali Sosyoloji
  • Mali Psikoloji

Pratiğe yönelik dersler

  • Vergi Denetimi
  • Vergi İdaresi
  • Vergi Uygulamaları
  • Devlet Muhasebesi

Kaynakça

  1. ^ 1913'te Kısm-ı Malî adıyla eğitim verilmiştir. Yapılan değişikliklerle 1950 yılında Mali Şube, 1955'te İktisat-Maliye Şubesi adıyla eğitim verilmiştir.
  2. ^ 1940'lı yıllardaki Umumi İktisat ve Maliye Teorisi Kürsüsü ile Maliye ve Mali Kanunlar Kürsüsü 1952'den sonra Maliye Disiplini adıyla devam etmiştir.
  3. ^ Maliye-Muhasebe Kürsüsü 1959'da kurulmuştur.

İç bağlantılar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Esfender Korkmaz, Türk akademisyen, ekonomist, gazeteci ve siyasetçidir.

Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (B.İ.İ.B.F.) kısaltması. B.İ.İ.B.F. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'ne bağlı fakültelerden. Çanakkale - Biga karayolu üzerinde Prof. Dr.Ramazan Aydın Yerleşkesi'nde eğitim vermektedir. 2021-2022 eğitim-öğretim yılında kayıtlı öğrenci sayısı dörtbindir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Aysan</span>

Mustafa Aydın Aysan, Türk ekonomist.

<span class="mw-page-title-main">Coşkun Can Aktan</span> Türk Akademisyen

Coşkun Can Aktan, Türk akademisyen. Sosyal bilimlerin muhtelif alanlarındaki eserleri ile tanınmış bilim insanı. Sosyal Bilimler Araştırmaları Derneği (SOBİAD) kurucusu ve Onursal Yönetim Kurulu Başkanı. Halen kurucusu olduğu Hukuk ve İktisat Araştırmaları Merkezi'nin başkanlığını yürütüyor.

Ahmet Kılıçbay, Türk ekonometri profesörüdür.

İbrahim Nami Çağan, Türk akademisyen ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kırklareli Üniversitesi</span> Kırklarelide kurulu devlet üniversitesi

Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli'de yer alan bir devlet üniversitesi. 5662 sayılı "Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununda ve Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye Ekli Cetvellerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"la kurulan ve 29 Mayıs 2007 tarihinde Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylanan, 17 yeni üniversiteden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kastamonu Üniversitesi</span> Kastamonuda kurulu devlet üniversitesi

Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu, Türkiye'de yer alan, 2006 yılında kurulmuş bir devlet üniversitesidir. Kastamonu Üniversitesi bugün 13 Fakülte, 2 Enstitü, 4 Yüksekokul, 13 meslek yüksekokulu, 35 bölüm ile akademik etkinliklerini sürdürmektedir. Yerleşkelerinde Osmanlı döneminden kalan tarihi binalarda hâlen eğitim yapılmaktadır.

Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Selçuk Üniversitesi'ne bağlı bir İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesidir. Fakülte bünyesinde 5 bölüm bulunmaktadır: Uluslararası İlişkiler, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi, İktisat, İşletme ve Uluslararası Ticaret.

<span class="mw-page-title-main">Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi</span>

Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, iktisat, işletme, siyaset bilimi ve kamu yönetimi bölümlerini kapsayacak şekilde 1957 yılında kurulmuş fakülte. Bu bölümlere 1986 yılında öğretime başlayan Uluslararası İlişkiler Bölümü, dahil olmuştur. Öğrencilerini ulusal ve uluslararası düzeyde ekonomi ve toplum yönetimi hakkında geliştirmeye çalışan fakültenin, yalnızca lisans programları değil, Avrasya Çalışmaları, Orta Doğu Çalışmaları, Avrupa Çalışmaları gibi yüksek lisans ve doktora programları mevcuttur. 2007 itibarıyla 85 öğretim görevlisi olan fakültenin, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nün genel prensibi olarak bütün programlarında eğitim dili İngilizcedir.

<span class="mw-page-title-main">Kamu ekonomisi</span>

Kamu ekonomisi, kamusal malların üretimi ve finansmanı anlamına gelmekte olup, İktisat biliminin spesifik bir alt dalıdır. Kamu ekonomisi, Pigou'nun (1920) yılında kaleme aldığı Refah Ekonomisi adlı eserinden sonra ortaya çıkmış bir daldır. Bu dalın ülkemizdeki karşılığı Maliye bilimidir. Kamu ekonomisinde üç temel akım vardır. Neoklasik paradigma, Kamu Tercihi Teorisi ve Keynesyen İktisat. Neoklasik paradigma ve Kamu Tercihi Teorisi mikro konularla ilgilenirken, Keynesyen iktisat makro kamu ekonomisi konularıyla ilgilenir. Neoklasik paradigma, anaakım ekoldür. Kamu ekonomisinin ilgi alanı:

Kamu yönetimi, işlevsel anlamda kamu politikaları belirleme ve uygulama, yapısal anlamda ise devletin örgütsel yapısını ifade eder. Kamu, bir ülkedeki halkın bütünü, halk, amme anlamlarına gelirken; kamu yönetimi bu bütünün sevk ve idaresi anlamına gelmektedir.

Prof. Dr. Engin Ataç, Türk akademisyen. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü öğretim üyesi ve üniversitenin üçüncü rektörüdür.

Reşat Aktan,, Türk akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Ondokuz Mayıs Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi</span> fakülte

OMÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 14 Kasım 1995 tarih ve 95/7515 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Ondokuz Mayıs Üniversitesi'ne bağlı olarak kurulmuştur. 2007-2008 öğretim yılında İktisat Bölümü'nün öğrenci almaya başlaması ile birlikte faaliyete geçmiştir. Fakülte bünyesinde yer alan İşletme ve Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümleri ise 2009-2010 öğretim yılında öğrenci alarak faaliyete geçmişlerdir. 2016 yılı itibarıyla iktisat, işletme, siyaset bilimi ve kamu yönetimi ve uluslararası ticaret ve lojistik bölümleri lisans düzeyinde öğretim faaliyetlerine devam etmektedirler. Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bölümü ise 2014-2015 eğitim öğretim yılında faaliyete geçmiştir.

Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 1982 yılında 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'na göre kurulmuştur. Enstitünün köklü bir geçmişi vardır. Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'ne bağlı İşletme Yönetimi Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü'nün çekirdeğini oluşturmuş ve Enstitü'nün tarihsel gelişim sürecindeki ilk basamağı oluşturmuştur. Enstitüde 19 anabilim dalı bünyesinde 51 yüksek lisans, 3 tezsiz yüksek lisans ve 26 doktora olmak üzere toplam 80 programda eğitim verilmektedir. Doktora programlarının süresi en fazla 12 yarıyıl, yüksek lisans programlarının ise en fazla 6 yarıyıldır. Enstitü Gazi Üniversitesi Beşevler Kampüsünde İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi binasında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi</span> Ankara Üniversitesine bağlı fakülte

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara Üniversitesi Cebeci Yerleşkesi'nde eğitim ve öğretim veren, Ankara Üniversitesine bağlı bir fakültedir. Osmanlı Devleti döneminde sivil yönetici sınıfını yetiştirme amacıyla açılmış ve Türkiye'de siyaset bilimi ve iktisadın birçok alanında yükseköğrenim sağlayan ilk kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Siyaset Bilimi Ve Kamu Yönetimi Bölümü</span>

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nin Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, Türkiye'nin en köklü eğitim kurumlarından olan 1859 tarihinde eğitim hayatına başlayan Mekteb-i Mülkiye'nin Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi alanında eğitilmiş mezunlar veren bölümüdür. Bölümün eski adı İdari Şube'dir, Mülkiye'nin kuruluşundan itibaren varlığına devam eden üç bölümün ilk kurulanıdır; bu yüzden Siyasal Bilgiler Fakültesi'nin ilk çocuğu olarak da anılır. İnek Bayramı etkinliklerinde bölüm öğrencileri (Kamucular) Tellaklar ya da Abazalar lakaplarıyla anılmaktadır. Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü'nde 12 profesör, 12 doçent, 4 yardımcı doçent, 1 öğretim görevlisi ve doktor unvanını almış 8 araştırma görevlisi ile doktorasını yapmakta olan 15 araştırma görevlisi bulunmaktadır.

Hacettepe Üniversitesi İktisat Bölümü, 1967 yılında Profesör Doktor Osman Okyar tarafından kurulmuştur. 1982 yılından beri İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi altında eğitime devam edilmektedir.

Binhan Elif Yılmaz, Türk iktisatçı maliyeci.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.