İçeriğe atla

Türkiye'de derin devlet

Derin devlet, Anayasa'da belirlenmiş devlet yapısı dışında oluşturulan devlet yapısını ifade eden siyasi terim.

Baskın Oran'ın tanımına göre "devlet yetkisini şu veya bu biçimde kullanan kişi veya kurumların meşruluk sınırları dışına taştıkları zaman şiddet kullanmaları halinde ortaya çıkan oluşumdur."[1] Mümtaz'er Türköne'ye göre ise devlet görevlilerinin "eşkıyâ yöntemleriyle yetkilerini, kullandıkları kaynak ve imkânları 'gizlilik' zırhından istifade ederek devleti korumak için değil, kendilerine çıkar sağlamak için"[2] kullanmalarına derin devlet adı verilir.

Derin devleti dile getiren ilk devlet adamı olan Bülent Ecevit, 26 Eylül 1974'te, Giresun'da yaptığı bir konuşmada şu ifadeyi kullandı:

“ 12 Mart sonrası dönemde adı sanı ortaya çıkan ve tedbirlerin ve hatta soruşturmaların hukukiliğine ve insaniliğine gölge düşüren Kontrgerilla adlı örgütün, bu resmi görüntülü fakat gayriresmî örgütün niteliği ve amacı üzerindeki örtü kaldırılamamıştır.[3]„

1996'da yaşanan Susurluk Skandalı'yla giderek yaygınlaşan bir kavram olan derin devletin kökeni ve ne anlama geldiği konusunda farklı savlar vardır. İleri sürülen bir teoriye göre, derin devletin başlangıç noktası Soğuk Savaş döneminde NATO'ya üye ülkelerde oluşturulan ve CIA tarafından yönetilen ve finanse edilen istihbarat ve silahlı operasyon örgütlerine dayanır.[4] Bu örgütün Türkiye'de kontrgerilla adı altında faaliyet gösterdiği iddia ediliyor.[4] 1974 yılında, bu iddiayı destekleyen ilk devlet adamı eski başbakan Bülent Ecevit olmuştur.[3] Bir diğer teoriye göre ise derin devletin kökleri, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında İttihat ve Terakki yönetimi[5] tarafından kurulan gizli istihbarat ve askerî operasyon örgütü olan Teşkilât-ı Mahsusa'ya kadar uzanır.[4] Bu iddiayı destekleyenler arasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan vardır.[6]

Derin devlet hakkında görüşler

9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ise 17 Nisan 2005 tarihinde, CNN Türk'te yayınlanan Ankara Kulisi adlı programda konuyla ilgili şunları söyledi:

“ Derin devlet, devletin kendisidir. Askerdir, derin devlet. Cumhuriyet'i kuran askerler, devletin yıkılmasından daima korku duyar. Halk bazen sağlanan hakları suiistimal eder, yürüyüş hakkı verildiğinde gidip cam çerçeveyi indirerek, polisle çatışır. Derin devlete ülkenin muhtaç olması, ülkenin yönetilememesinden kaynaklanır. Derin devlet şu anda devrede değil. Derin devlet, kanaatlerine göre, devleti yıkılma sınırına getirmediğiniz sürece hareket halinde değildir. Onlar ayrı bir devlet değil, ama devlete el koydukları zaman derin devlet olurlar.[7]„

Demirel, NTV'de yayınlanan Basın Odası programında "Devletin tekliği esastır, iki devlet olmaz. Bizim ülkemizde iki devlet var. Bir derin devlet var, bir devlet var. Asıl olması gereken devlet yedek, yedek olması gereken devlet asıldır" dedi.[8] 12 Eylül 1980 askerî yönetiminin başı olan Kenan Evren, "Sayın Demirel doğru söylüyor. Derin devlet biziz. Devlet zaafa uğradığında el koyarız. 1980'de Demirel'in suçu yoktu. Daha yeni gelmişti, ne yapalım onun dönemine rastlamıştı"[8] diyerek Demirel'in görüşlerine destek verdi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink'in öldürülmesinin ardından, 26 Ocak 2007 tarihinde Kanal 7'de yayınlanan İskele Sancak adlı programda şu sözleri dile getirdi:

“ Derin devletin varlığına katılmıyorum diye bir şey yok, katılmıyorum olur mu, neden olmasın. O her zaman olmuş. Türkiye Cumhuriyeti döneminde başlamış bir şey de değil. Ta Osmanlı'dan. Bu gelenekten gelen bir şey zaten. Ama bunu minimize etmek, mümkünse yok etmek, bunu başarmak gerek.[6]„

Erdoğan, "kurumlar içi çeteleşme"[3] olarak nitelediği derin devletle ilgili açıklamalarını şöyle sürdürdü:

“ Bu tür bir yapı var. Bugüne kadar bu tür bağlantıların üzerine gidilmediği için bedelini hem millet hem devlet olarak ödedik. Yürütme olarak belirli bir yere kadar gidebiliyoruz. Bu olayların üzerine yürütme, yasama, yargı birlikte gidilmeli. Meclis araştırma komisyonlarından bir sonuç çıkmıyor. Trabzon'da attığımız adım, bunun adımıdır. Vali ve emniyet müdürünün görevden alınması ve mülkiye müfettişleri göndermek bu işin altyapısını oluşturma çabasıdır. Geçmişte ne gibi yazışmalar oldu, müdahale yapıldı mı bakılacak. Bir başka ile sıçrayabilir. Şemdinli'deki netice herkesi tatmin etmemiş olabilir. Şemdinli'den sonra bir sürü olay oldu. Sauna, Atabey çetesi çıktı. Kurumların içindeki çeteleşme bağlantılarının üzerine ısrarla gidilmeli.[3]„

Eski Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener ise devlet içinde gayrimeşru oluşumların yer aldığını, fakat kullanımı yaygınlaşmış olan "derin devlet" kavramının yanlış olduğunu savunuyor:

“ Derin devlet öteden beri polemiklere konu olmuştur. Bir takım güvenlik birimleri, kamu sıfatına sahip kişiler kendilerine görev ve yetki biçiyor. Ülkenin geleceğini koruma görevini kendilerinde buluyor. Vatan ve memleketle ilgili olarak kendilerini daha imtiyazlı sayıyor. Kendilerini vatansever görüp bazı eylemler yapmaya adıyor. Bunlar var mı, yok mu bilemem ama hiçbiri yasadaki yetkileri içermiyor. Anayasadan, yasalardan alınmayan bir yetkinin devlet adına kullanımı "meşru yetki" değildir. Bu kişilerin resmi sıfatları da olabilir. Yasaya dayanmıyorsa, yapılan işi devlete ait bir iş olarak görmüyorum. Ben onu ne bilinen, ne de derin devlet olarak nitelerim. Bu tip şeylere devlet bile demem.[9]„

Emekli MİT mensubu, ekonomi uzmanı, stratejist Mahir Kaynak ise kavramın içinin boşaltıldığını savunuyor:

“ Derin devletin ülkenin geleceğini planlayan ve bunu gerçekleştirmek için politikalar üreten bir akıl olarak tanımladım. Ancak daha sonra bu kavramın içeriği değiştirildi ve benim kesinlikle karşı olduğum, devlete rağmen faaliyet gösteren yeraltı örgütlerine derin devlet adı verildi. Yeni tanımlama o kadar yerleşti ki benim başlangıçta yaptığım tanımlama unutuldu. Asıl önemlisi derin devletin konumu ters yüz edildi. Ben onu üstün bir akıl, ülkenin en etkili gücü olarak tanımlarken birdenbire büyük güçlerin kullandığı, derin devletlerin maşası olan örgütler derin devlet olarak anılmaya başlandı. Bu algılamayı değiştirmenin mümkün olmadığını görüyorum ve derin devlet olarak tanımladığım akla bundan sonra ‘Akil Devlet’ adını veriyorum.[10]„

Ayrıca bakınız

Olaylar

Teşkilatlar

Örgütler

Kişiler

Literatürde derin devlet

  • Ahmet Özcan, Derin Devlet ve Muhalefet Geleneği, Bakış Yayınları, Şubat 2000, ISBN 9789095621475
  • Alişan Satılmış, Derin Devletin Solcuları, Platin Yayınları, Ağustos 2004, ISBN 9789758163465
  • Atilla Akar, Derin Dünya Devleti: Gizli Doktrinin Küresel Efendileri, Timaş Yayınları, Ekim 2003, ISBN 9799753627442
  • Aytekin Gezici, Derin Devlet Bagajdan Çıktı: Şemdinli, Akis Kitap, Mart 2006, ISBN 9799759129766
  • Aytekin Gezici, Derin Devletin Rengi Yeşil, Akis Kitap, Mart 2006, ISBN 9799759129759
  • Aytekin Gezici, Ergenekon: Çelik Çekirdek'ten Susurluk'a, Sauna Çetesi'nden Türk İntikam Tugayı'na, Karakutu Yayınları, 2008, ISBN 978-9944-71-439-6
  • Belma Akçura, Derin Devlet Oldu Devlet, Güncel Yayıncılık, Nisan 2006, ISBN 9789756117415
  • Cüneyt Arcayürek, Derin Devlet 1950-2007: Darbeler ve Gizli Servisler, Detay Yayıncılık, Ocak 2007, ISBN 9789944314022
  • Fikri Sağlar, Kod Adı Susurluk: Derin İlişkiler, Arkadaş Yayınları, Ağustos 2007, ISBN 9789755095240
  • Hakan Türk, Derin Devlet Var mı?, Akademi TV Programcılık, Mayıs 2005, ISBN 9799758208400
  • Hasan Taşkın, Şu Derin Devlet, Truva Yayınları, Kasım 2006, ISBN 9789756237991
  • İsmet Bozdağ, Derin Devlet Cehenneminde Düşünmek Can Bahası, Tekin Yayınevi, 2001, ISBN 9754782040
  • Necdet Açan, Derin Devletin Peşinde, Karakutu Yayınları, Mart 2005, ISBN 9789756054857
  • Necdet Pekmezci ve Nurşen Büyükyıldız, Ülkücüler: Öteki Devletin Şehitleri, Kaynak Yayınları, 1999, ISBN 979-975-343-277-0
  • Ömer Lütfi Mete, Derin Devlet: Tanımlanamayan Güç, Timaş Yayınları, Aralık 2007, ISBN 9799752633086
  • Ömer Lütfi Mete, 28 Şubat'tan Şemdinli'ye Derin Çeteler, Profil Yayıncılık, Nisan 2007, ISBN 9789759960636
  • Tahir Tamer Kumkale, Derin Devlet Nedir?, Pegasus Yayınları, Şubat 2007, ISBN 9789944326636
  • Talat Turhan, Derin Devlet, İleri Yayınları, Mayıs 2006, ISBN 9789756288672
  • Ümit Sayın, Derin Devletler, Gizli Projeler ve Kirli Gerçekler, Neden Kitap, Temmuz 2006, ISBN 9799752541428
  • Zihni Çakır, Ergenekon'un Çöküşü 1: Dünden Bugüne Devletin Derinliklerindeki Kirli İlişkiler, Neden Kitap, Mart 2008, ISBN 9789752542051
  • Zihni Çakır, Ergenekon'un Çöküşü 2: Dünden Bugüne Devletin Derinliklerindeki Kirli İlişkiler, Neden Kitap, Mart 2008, ISBN 9789752542289
  • Zihni Çakır, Kod Adı Darbe: Gizli Belgeler, Telefon Dinleme Kayıtları ve Krokilerle Ergenekon'un Kodları, Neden Kitap, Haziran 2008, ISBN 9789752542488
  • Şamil Tayyar, 5N 1 Kamyon, Birharf Yayınları, Ekim 2006
  • Şamil Tayyar, Operasyon Ergenekon, Timaş Yayınları, Şubat 2008
  • Şamil Tayyar, Pusu, Timaş Yayınları, Eylül 2009

Kaynakça

  1. ^ Baskın Oran, Derin Devlet nedir, nasıl oluşur[], URL erişim tarihi: 1 Mayıs 2008.
  2. ^ Mümtaz'er Türköne, 'Derin devlet' eşkıyâlıktır 18 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Zaman, 1 Şubat 2007, URL erişim tarihi: 1 Mayıs 2008.
  3. ^ a b c d AKP derin devlet için ne yaptı? 18 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal, 31 Ocak 2007, URL erişim tarihi: 20 Mart 2008.
  4. ^ a b c Şahin Alpay, 'Derin devlet' nedir? 18 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Zaman, 8 Şubat 2007, URL erişim tarihi: 20 Mart 2008.
  5. ^ http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=YazarYazisi&Date=&ArticleID=917502 []
  6. ^ a b Mehmet Barlas, Osmanlı'da oyun bitmez 19 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sabah, 29 Ocak 2007, URL erişim tarihi: 20 Mart 2008.
  7. ^ Demirel: Derin devlet askerdir 18 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal, 18 Nisan 2005, URL erişim tarihi: 20 Mart 2008.
  8. ^ a b Süleyman Demirel: İki devlet var 25 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., NTVMSNBC, 16 Kasım 2005, URL erişim tarihi: 20 Mart 2008.
  9. ^ Önder Yılmaz, Şener: Devlet, derin devleti tasfiye eder 1 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 5 Şubat 2007, URL erişim tarihi: 20 Mart 2008.
  10. ^ http://www.samanyoluhaber.com/y_298290_mahir-kaynak-akil-devlet.html []
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2009. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2009. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2009. 
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2009. 
  15. ^ http://www.milliyet.com.tr/Yazar.aspx?aType=YazarDetay&ArticleID=1120495&AuthorID=75&Date=23.07.2009&b=Evet 27 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Oydu&a=Can Dündar&ver=32
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2009. 
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uğur Mumcu</span> Türk araştırmacı-gazeteci, yazar, Kemalist ve sosyalist aydın

Uğur Mumcu, Türk gazeteci, araştırmacı ve yazar.

2005 Şemdinli olayları, 9 Kasım 2005'te Hakkâri ili Şemdinli ilçesindeki Umut Kitabevinin bombalanması olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Çatlı</span> Türk organize suç örgütü lideri

Abdullah Çatlı, Türk organize suç örgütü lideri, mafya lideri, derin devlet ajanı ve kontrgerilla mensubu.

Susurluk Kazası veya Susurluk Skandalı, 3 Kasım 1996'da saat 19.25 sularında Balıkesir-Bursa kara yolunda Susurluk ilçesi Çatalceviz mevkisinde meydana gelen trafik kazası sonucu, devlet-polis-mafya ilişkilerinin ortaya çıkması ile patlak veren skandal. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli skandallarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Necip Hablemitoğlu</span> Türk tarihçi ve yazar

Necip Hablemitoğlu, Türk tarihçi ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">JİTEM</span> Türk askeri istihbarat birimi

JİTEM ya da Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele Grup Komutanlığı, İçişleri Bakanlığı'nın onayı olmadan ve Genelkurmay Başkanlığı'ndan görüş alınmadan Jandarma Genel Komutanlığı'nın kendi inisiyatifiyle kurulan ve terörle mücadele kapsamında faaliyet yürüten bir oluşumdur.

Mahmut Yıldırım ya da bilinen ismiyle Yeşil veya Ahmet Demir, Zaza asıllı Türk istihbaratçı ve kontrgerilla. Mahmut Yıldırım ya da kod adıyla Yeşil her ne kadar öldüğü haberi verilse de bazı komplo teorisyenlerince öldüğü kabul edilmeyen biridir. Nitekim halk arasında dolaşan iddialara göre Yeşil; öldüğü haberinin gelmesinden birkaç saat sonra Abdullah Çatlı'nın eşi Meral Aydoğan'ın evine gizlice girmiş, Aydoğan içeri girdiğinde bir koltukta oturur vaziyette onu beklediğini görmüş ve aralarında geçen kısa diyalogdan sonra tekrar sırra kadem basmıştır.

Türk İntikam Tugayı (TİT), 1970'li yıllarda Kıbrıs'ta sol görüşlü Kıbrıs Türklerine ve 12 Eylül Darbesi'ne kadar geçen süreçte Türkiye'de solcu olarak bilinen ve Türkiye'ye hakaret etmekle suçladıkları kişi ve gruplara karşı suikast ve çoğunluğu ölümle sonuçlanan saldırıları düzenlediği iddia edilen yasa dışı antikomünist aşırı milliyetçi örgüt. TİT olarak üstlendikleri eylemler haricinde, bünyesindeki isimler ve lider kadrosu hiçbir zaman açığa çıkmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hrant Dink suikastı</span> 2007de Türkiye Ermenisi gazetecinin öldürülmesi

Hrant Dink Suikastı, Agos gazetesinin Türkiye Ermenisi genel yayın yönetmeni Hrant Dink'in 19 Ocak 2007'de 17 yaşındaki silahlı saldırgan Ogün Samast tarafından öldürülmesi olayı. Önceden pek çok tehdit almış olan Dink, Agos'un Halaskârgazi Caddesindeki binasının önünde başının arkasına ateş edilerek öldürüldü. Olay, Türkiye'de derin devlet ve milliyetçilik olgularını gündeme taşıdı. Dink'in cenazesinde on binlerce kişi tarafından cinayete tepki olarak atılan "Hepimiz Hrant'ız, Hepimiz Ermeniyiz" sloganı uzun süre tartışıldı.

Mehmet Sincar,, Türkiye'de siyaset yapmış Kürt bir siyasetçi ve Demokrasi Partisi (DEP) Milletvekiliydi.

Veli Küçük Türk asker.

Ergenekon, 2000'li yıllarda Türkiye'de faaliyet gösterdiği ileri sürülen gizli silahlı örgüttür. Türk yargısı tarafından terörizm ile suçlanmış, suçlamalar ve dava 21 Nisan 2016'da Yargıtay kararı ile usul ve esas yönünden bozulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Şamil Tayyar</span>

Şamil Tayyar, Türk gazeteci, yazar ve eski Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekili. Star gazetesinin Ankara temsilcisi ve köşe yazarı olan ve birçok kitap kaleme alan Tayyar, 2011, Haziran 2015 ve Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde AK Parti Gaziantep milletvekili olarak meclise girmiştir. 2018 Türkiye genel seçimlerinde aday adayı olmuş fakat partisi tarafından aday gösterilmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zilan Katliamı</span> Kürt sivillere karşı yapılmış katliam

Zilan Katliamı, diğer adlarıyla Zilan Deresi Katliamı veya Zilan Deresi Kırımı, 1930 yılının Temmuz ayında Ağrı Dağı İsyanları sırasında Ferîk Salih Omurtak komutasındaki 9. Kolordu tarafından Üçüncü Ağrı Harekâtı başlatılmadan önce, Van ilinin Erciş ilçesinde yer alan Zilan Deresi'ne sığınan Kürt sivillere yönelik gerçekleştirilen katliamdır. 16 Temmuz 1930 tarihli Cumhuriyet gazetesine göre 15.000 kişi, bizzat Ağrı İsyanları'nda da yer alan Kürt yazar Hesen Hîşyar Serdî'ye göre Ademan, Sipkan, Zilan ve Hesenan aşiretlerden oluşan 18 köyden 47.000 köylü, Ermeni araştırmacı Garo Sasuni'e göre ise 5.000 kadın, çocuk ve yaşlı öldürülmüştür. Almanya merkezli Berliner Tageblatt gazetesi, 3 Ekim 1930 tarihli sayısında olayları "Türkler, Zilan bölgesinde 220 köyü imha etti ve 4.500 kadın ve yaşlıyı katletti." şeklinde aktarmıştır. Sovyetler Birliği Bilimler Akademisi ise şöyle aktarmıştır: "Zilan Bölgesi vadilerinden birinde 1.550 kişi kesildi, Erciş bölgesinde 200 köy yakıldı, Patnos sahasında yakılıp yıkılmayan tek köy kalmadı. Türk askerleri, Kürtlerin hayvanlarını da alıp aşırdılar."

<i>Haliçte Yaşayan Simonlar: Dün Devlet Bugün Cemaat</i>

Haliç'te Yaşayan Simonlar: Dün Devlet Bugün Cemaat, Hanefi Avcı'nın Eskişehir Emniyet Müdürü iken yazdığı, anılarını ve görüşlerini anlattığı kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nedim Şener</span> Türk gazeteci

Nedim Şener, Türk gazeteci ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Altan</span>

Mehmet Hasan Altan, Türk gazeteci, yazar ve akademisyen.

1995 Azerbaycan Darbe Girişimi 13-17 Mart tarihleri arasında Özel Amaçlı Polis Birimi Komutanı Albay Rövşen Cevadov yönetiminde ordu içindeki bir grup Azerbaycan askeri tarafından yapılan darbe girişimidir. Amaç Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'den ülke hakimiyetini almak ve önceki Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey'i iktidara getirmektir. Ancak Türkiye Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel darbe girişiminden önce Türkiye'de darbeyi destekleyen unsurları haberdar etmek için Aliyev'i telefonla arayarak bilgilendirmiştir. 17 Mart 1995 tarihinde Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri cuntacıların askeri kampını kuşatmış, çıkan çatışmada Cevadov ölü olarak ele geçirilmiştir.

1993 Türkiye askerî darbe iddiaları, bazı kaynaklara göre 1993 yılında Türkiye'de, Türk Silahlı Kuvvetleri unsurları tarafından gizli yollarla düzenlenen ve yürütüldüğü iddia edilen bir darbedir. 1990'ların başında, Türkiye-PKK çatışması nedeniyle Türkiye'de büyük bir şiddet dönemi yaşanırken Cumhurbaşkanı Turgut Özal, önde gelen askeri isimler ve gazetecilerin ölmesi gibi bir dizi şüpheli ölümler yaşandı. Özellikle 2008 yılından itibaren Ergenekon davası ve derin devleti ve bu dönemden şüpheli ölümlerle ilgili soruşturmalar bağlamında, barış anlaşmasını önleme amaçlı bir gizli darbe yapıldığı iddiaları ortaya atıldı.

Zihni Çakır, Ergenekon örgütü hakkında birkaç kitap yayınladığı bilinen bir Türk gazeteci ve yazardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.