Type 72 metalsiz tanksavar mayını

Type 72 metalsiz mayın Çin yapımı dairesel şekilli plastik gövdeli metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır.

Mekanizması

Mayın üst kısmında yarı küresel baskı plası bulunan dairesel bir mayındır. Type 72 mayınının içi içe geçen taşıma sapı bulunmaktadır. Mayında ana patlayıcı olarak toplam 5.4 kg gelen %50ye %50lik oranda RDX/TNT karışımı kullanılmıştır.Mayına yapılacak 300 kiloluk bir basınç baskı plakasının çökmesine ve fünyenin harekete geçmesine yetmektedir. Baskı plakasının 9 mmlik bir çöküşü bile fünyeyi çalıştırır. Eğer mayında T-72 şeffaf plastik kasalı basınç korumalı fünye kullanılır ise dışarıdan gelen her türlü baskıya rağmen mayın patlatılamaz.

Benzer kara mayınları

Yine Çinliler tarafından üretilen plastik gövdeli Type 69 ve Type 81 modelleri ile Type 72 arasında ebat, ağırlık,görüntü ve renk olarak hiçbir fark yoktur. Tek fark kullanılan fünyelerdir. Kullanılan tüm fünyeler basınca dayanıklı olup dışarıdan patlatmaya karşı dayanıklıdır.

Metal oranı çok düşük olan Type 72 modeli normal arazi şartlarında klasik model metal tarama araçları ile bulunamaz. Ayrıca Type 72 model mayın üzerinde kullanılan fünye Giant Viper veya MICLIC sınıfı araçlar tarafından üretilen yüksek basınç dalgalarına dayanıklı olup patlatılamaz.

Mayının başka bir kopyası da İran yapımı YM-III (diğer adı YM-3)dür. Sahip olduğu 5.7 kg Composition B ana patlayıcıdan ötürü toplam ağırlığı 7 kiloyu bulur. Ayrıca çalışma ağırlığı 450 ila 900 kg arasında değişmektedir. Son olarak Güney Afrika tarafından "Metalsiz tanksavar mayını" adında bir kopyası daha üretilmiştir.

Özellikleri

Ağırlığı: 6.5 kg
Patlayıcı içeriği: 5.4 kg TNT/RDX %50/50 karışık
Çapı: 270 mm
Boyu: 100 mm
Çalışma ağırlığı: 300 ila 800 kg

Bulunan ülkeler

Angola, Bosna-Hersek, Kamboçya, Çin, Eritre, Etiyopya, Irak, Ürdün, Lübnan, Mozambik, Ruanda, Somali, Güney Afrika, Sudan, Uganda, Zambiya

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Canadian National Defense website
Janes Mines and Mine Clearance 2005-2006

İlgili Araştırma Makaleleri

TM-46 Rus yapımı dairesel tanksavar mayınıdır. Mayının TMN-46 adıyla bilinen ve sökülmesini önlemek için ikinci bir fünye takılmış modeli de bulunmaktadır. Mayın birçok Afrika, Ortadoğu ve Güneydoğu Asya ülkesinde kullanılmaktadır.

Tellermine 43 Almanya tarafından üretilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan dairesel metal kutulu bir tanksavar mayınıdır. Tellermine 42 modelinin biraz daha geliştirilmiş modeli olan mayının üretimi çok basitti. Almanlar Mart 1943 tarihinden savaşın sonuna kadar toplam olarak 3.6 milyon adet Tellermine 43 mayını üretmiştir. Mayının Danimarka (M/47), Fransa ve Yugoslavya (TMM-1) tarafından kopya modelleri üretilmiştir. Mayın günümüzde Mısır ve Libyada bulunmaktadır.

MATS/1.4 serpme şeklinde döşenebilen İtalyan yapımı dairesel plastik kasalı metalsiz patlamaya dayanıklı basınçlı tanksavar mayınıdır. Havalı ateşleme fünyesi sayesinde mayın basınç veya infilakla patlatılamaz. Mayının plastik kasası suya karşı direçli olup, ayrıca saatte 200 km/s hızla giden helikopterden serpilme yöntemi ile istenilen hedeflere döşenebilir. Mayın normalde tan rengindedir. Mayının patlayıcı miktarı az olduğundan elle döşeme sırasında sık aralıklarda döşenerek etkisi arttırılabilir.

MATS/2 serpme şeklinde döşenebilen İtalyan yapımı dairesel plastik kasalı az metalli patlamaya dayanıklı basınçlı tanksavar mayınıdır. Havalı ateşleme fünyesi sayesinde mayın basınç veya infilakla patlatılamaz. Aynı fünye TS-50 modelinde de kullanılmıştır. Mayının plastik kasası suya karşı dirençli olup, ayrıca saatte 200 km/s hızla giden helikopterden Tecnovar DAT dağıtma sistemi kullanılarak serpme yöntemi ile istenilen hedeflere döşenebilir. Üzerinde bulunan ikincil tuzaklama fünyeleri mayının elle temizlenmesini engellemek için takılmıştır.

MATS/2.6, serpme şeklinde döşenebilen İtalyan yapımı dairesel plastik kasalı metalsiz patlamaya dayanıklı basınçlı tanksavar mayınıdır. Mayın MATS/2 modeline çok benzemektedir. Ancak düz baskı plakası yerine kalbur baskı plakası kullanılmıştır. TS-50 modelinde de kullanılan havalı ateşleme fünyesi sayesinde mayın basınç veya infilakla patlatılamaz. Mayının plastik kasası suya karşı direçli olup, ayrıca saatte 200 km/s hızla giden helikopterden serpme yöntemi ile istenilen hedeflere döşenebilir.

TM-62 Rus yapımı serisi bir tanksavar mayınıdır. Mayın sahip olduğu 7.5 kg ana patlayıcı ve merkezi fünyesi ile basit bir yapısı olmasına rağmen incelendiğinde çok müthiş bir mayındır. Elle yerleştirilebildiği gibi PMR-1, PMR-2 model çekili tekerlekli ve GMZ model paletli mayın döşeyiciler ile yerleştirilebilir. Aynı zamanda VMR-2 model helikopter mayın döşeme sistemi ile havadan serpme usulü ile istenilen bölgeler mayınlanabilir.

TM-65 Fin yapımı dairesel şekilli metalsiz tahripli tanksavar mayınıdır. Yapım aşamasında Rus yapımı TM-62 mayınından yararlanılmıştır. Mayının kasasında ince bir zar kalınlığında cam elyafı kullanılmıştır. Bu kasanın içerisinde ana patlayıcı,ateşleyici fünye ve bunun üzerinde baskı tapası bulunmaktadır. İlk üretilen TM-65ler üzerinde SM-65 anti personel mayınında da kullanılan US-65 model fünye bulunmaktadır. Daha sonra üretilen TM-65/77 modelinde ise Rus yapımı MV-5 fünye kullanılmıştır.

TM-41 dairesel metal kutulu SSCB tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan bir tanksavar mayınıdır. Mayın kısa bir silindir ve toprak üstüne gelecek şekilde duran baskı plakasından oluşmaktaydı. Mayının yanında elde taşıma için bir metal sap bulunmaktaydı. Doğal şartlarda yentin yeşili renge boyanan mayın görüntü olarak daha sonra üretilen TM-44 mayınına benzemekteydi.

<span class="mw-page-title-main">TM-57</span>

TM-57, dairesel metal kutulu Rusya tarafından geliştirilen bir tanksavar mayınıdır. Mayın hem baskı plakalı hem de uzatma çubuklu fünye ile ateşlenebilir. TM-46 mayınının geliştirilmiş modelidir. Günümüzde Afrika, Orta Doğu ve Güney Asya da kullanılmaktadır.

M1,M1A1 ve M4 ABD tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan çelikten metal kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Mayının Arjantin tarafından üretilen kopyası daha sonra Falkland Savaşı sırasında kullanılmıştır. Başka bir kopyası olan No.4 mayını ise Çinliler tarafından üretilmiştir. Mayına ait bazı modeller hala Çad ve Tunusda kullanılmaktadır.

SB-81 İtalyan yapımı metalsiz plastik kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın hem elle hem de mayın döşeyiciler ile yerleştirilebilir.

MAT-62B, Rumen yapımı metalsiz plastik kasalı dairesel tahripli tanksavar mayınıdır. Görüntü olarak Rus yapımı TM-62P2 mayınına benzemektedir. Mayının merkezi fünyesi bakalit P-62 baskı fünyesidir. İçerisinde CD-11R ateşleyici bulunmaktadır. Bunun yanında mayında yine Rus yapımı TM-62 ve TM-72 model kara mayınlarına ait fünyelerde kullanılabilir. Çok az miktarda metal kullanıldığı için mayın tarama aygıtları ile bulunması zordur. Mayının kutusuz olarak üretilen MAT-76 adında bir modeli daha bulunmaktadır.

No 8 mayını Güney Afrika yapımı plastik kasalı metalsiz dairesel bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayının üst kısmında bulunan baskı plakaları istenildiğinde Ateşlenmiş veya Güvenli olmak üzere kurulabilir. Erinden oynatılması veya açılmasını önlemek için üzerinde ve içerisinde elektronik, sismik ve manyetik tuzaklama düzenekleri vardır.

YM-III veya YM-3 ABS plastikten dairesel kasalı İran yapımı metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın Çin yapımı Type 72 metalsiz tanksavar mayınının bir kopyasıdır. Sahip olduğu patlamaya dayanıklı fünye sayesiden mayın dışarıdan infilak ettirilme yöntemi ile temizlenemez.

Type 72 Çin yapımı metal kasalı dairesel tahripli tanksavar mayınıdır. Mayın Rus yapımı TM-46 mayınının bir benzeridir. Plastik kasalı olarak Type 72 metalsiz adında bir alt modeli vardır. Mayının basınca dayanıklı plastik fünyesi bulunmaktadır.

PRB M3 ve PRB M3A1 Belçika yapımı plastik kasalı metalsiz tanksavar mayınıdır. Mayın kare şekilli kasası ve onun üzerinde yükseklen dairesel fünyeden oluşur. PRB M3A1 modelinde iki adet ikincil fünye bulunur. Genel olarak takılan M30 model fünye tuzaklama amaçlı olup fünyenin yerinden kaldırılması durumunda patlamaya ayarlıdır. Her iki model de suya dayanıklı olup sahil kesimlerinde kullanılabilir. Mayın tipik olarak zeytin yeşili veya kum kahvesi rengine boyanır.

FMK-3 cam elyafı kasaya sahip Arjantin yapımı bir tür basınçlı tanksavar mayınıdır. Mayın Direccion General de Fabricaciones Militares tarafından üretilmiştir. Mayında aslında FMK-1 anti personel mayınına ait fünye kullanılmıştır. FMK-1 modelinde bulunun fünyenin baskı tapası değiştirilmiş ve daha yüksek basınçta çalışır hale getirilmiştir. Arjantin depolarında bulunan FMK-1 anti personel mayınları 2003 yılında geliştirilerek mayının üst kısmında bulunan plastik baskı tapası kaynakla mayına tutturulmuştur. Mayın bu sayede metalsiz mayınlar grubuna girer. İstenilen durumlarda mayın tarayıcılar tarafından bulunması için metal bir daire eklenebilir.

TMA-4, dairesel şekilli plastik kasalı Yugoslavya yapımı metalsiz bir tahripli tanksavar mayınıdır. Kendisinden önce kullanılmış TMA-3 modelinini geliştirilmiş hâlidir. Mayın aslında basit olarak plastik bir kutu içerisine yerleştirilmiş TNT sınıfı patlayıcı ve üç adet fünyeden oluşmaktadır. Mayının üst kısmında üç adet plastik UTMA-4 fünyesi bulunur. Elde taşımak için kalın kablodan bir sapı vardır.Mayın üzerinde bulunan küçük baskı plakası mayını yoğun baskıdan korumaktadır. Mayın plastik yapısından ötürü mayın tarayıcılar ile tespit edilemez. İstenilmeyen durumlara karşı içerisinde tuzaklama düzeneği bulunmaktadır.

SACI İtalyan yapımı bakalit kasalı metalsiz bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. Farklı miktarlarda patlayıcı kullanılan birçok modelli üretilmiştir. Mayının baskı plakasının hemen altında üç adet ateşleme fünyesi bulunmaktadır. İçerisinde az metalli fünye olan farklı çeşitlerde ateşleme fünyesi takılabilir. Az metalli fünye takkılı modelinin mayın tarama aygıtı ile bulunması çok güçtür.

P2 Mk2 ve P3 Mk2 Pakistan yapımı plastik kasalı metalsiz bir tür tahripli tanksavar mayınıdır. P2 Mk2 kare şeklinde olup kasasının merkezinde yivli baskı plakası bulunur. P3 modelinin kasası ise dairesel olup yine merkezinde daire şeklinde bir baskı plakası bulunur. Her iki mayında anti personel mayını olarak kullanılabilir. Mayınların üzerinde bulunan baskı plakalarının çıkartılması ile mayınlar çok daha düşük ağırlıklarda harekete geçebilir. Mayının yan yüzeyinde branda kumaşından sarı renkte taşıma sapı bulunur. Her iki modelin alt kısmında yerinden oynatılmaları durumunda patlamaya hazır tuzaklama amaçlı ikincil fünyeler bulunur. GLM-2 model elektronik fünye takılarak bubi tuzağı yapılabilir. Çok az olmakla beraber metal kutulu olarak üretilen modelleri kolaylıkla tespit edilebilir. Ancak ilk olarak 1980 yılında Birleşmiş Milletler tarafından imzaya açılan Klasik Silahlar Anlaşmasının imzalayan Pakistan, II nolu protokolde belirtilen şartlara uygun olarak 1997 yılından itibaren depolarında bulunan plastik kasalı mayınlara çelikten tarama plakaları eklemiştir. Mayın günümüzde Afganistan, Angola, Eritre, Etiyopya, Pakistan, Somali ve Tacikistan'da bulunmaktadır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.