İçeriğe atla

TypeScript

TypeScript
ParadigmasıÇok paradigmalı; fonksiyonel, generic, emirsel (imperative)
İlk çıkışı1 Ekim 2012 (12 yıl önce) (2012-10-01)
TasarımcıMicrosoft
GeliştiriciMicrosoft
Kararlı sürüm4.8.3 (8 Eylül 2022 (2 yıl önce) (2022-09-08))
EtkilendikleriC#, Java, JavaScript, ActionScript
EtkiledikleriAtScript, AssemblyScript
İşletim sistemiÇapraz Platform
LisansApache License 2.0
Olağan dosya uzantıları.ts, .tsx
Web sitesitypescriptlang.org

TypeScript özgür ve açık kaynak kodlu programlama dili. Microsoft tarafından geliştirilmekte ve desteklenmekte olan TypeScript; bünyesinde barındırdığı derleyici sayesinde, yazılan kodu JavaScript koduna çevirir. TypeScript gerek istemci taraflı, gerekse sunucu taraflı yazılım geliştirmede kullanılabilmektedir.[1]

TypeScript, JavaScript programları yazmak için kullanılabilir. JavaScript’in tüm özelliklerini içinde barındıran ve ek özellikler eklenmiş bir üst kümesi olarak tanımlanabilir. Büyük ve kodlanma aşaması karmaşık olan projelerde verimliliği arttırır. Derleme için birden fazla seçenek vardır. TypeScript'i JavaScript'e derlemek için ya varsayılan TypeScript Checker kullanılabilir,  ya da Babel derleyicisi çağrılabilir.

Kaynakça

  1. ^ "Top 10 Things to Know about TypeScript". 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">JavaScript</span> programlama dili

JavaScript, HTML ve CSS ile birlikte World Wide Web'in temel teknolojilerinden biri olan programlama dilidir. Web sitelerinin %97'sinden fazlası, web sayfası hareketleri için istemci tarafında JavaScript kullanırlar ve kullanılan kodlar genellikle üçüncü taraf kitaplıkları içerir. Tüm büyük web tarayıcılarında, kaynak kodunu kullanıcıların cihazlarında yürütebilmek için özel bir JavaScript motoru bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Java</span> açık kaynak kodlu, nesneye yönelik, zeminden bağımsız, yüksek verimli, çok işlevli, yüksek seviye, adım adım işletilen bir programlama dili

Java, Sun Microsystems mühendislerinden James Gosling tarafından geliştirilmeye başlanmış açık kaynak kodlu, nesneye yönelik, platform bağımsız, yüksek verimli, çok işlevli, yüksek seviye, hem yorumlanan hem de derlenen bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">CSS</span> web tabanlı stil programlama dili

Cascading Style Sheets, HTML'e ek olarak metin ve format biçimlendirme alanında fazladan olanaklar sunan bir işaretleme dilidir.

AJAX, İnternet sayfalarında JavaScript ve XMLHttpRequest kullanımı ile etkileşimli uygulamalar yaratan tekniğin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Document Object Model</span>

Document Object Model, "DOM", "Belge Nesnesi Modeli" anlamlarına da gelmektedir. İnternet tarayıcıları girilen internet sitesini bir belge, bu belge (sayfa) içerisinde bulunan tüm elemanları da nesne olarak kabul eder. Buna göre resim, yazı, form gibi tüm elemanlar nesnedir. İşte DOM sayfa içindeki herhangi bir nesnenin özelliğine müdahale edebilmemize, nesne özelliklerini değiştirebilmemize olanak sağlar. Bunu yapabilmek için de JavaScript gibi bazı script dilleri kullanmamız gerekir.

<span class="mw-page-title-main">HTML</span> işaretleme ve web programlama dili

Hiper Metin İşaretleme Dili web sayfalarını oluşturmak için kullanılan standart metin işaretleme dilidir. Dilin son sürümü HTML5'tir.

Betik dili, betik yorumlamak için yazılmış özel çalışma-zamanı sistemlerinin yorumlayabileceği programlama dilleridir. Diğer programlama dilleri ile yazılan kodlar makine koduna çevrilip çıkan program doğrudan çalıştırılırken betik kodları interpreter tarafından doğrudan okunur ve yorumlanarak işlemler yorumlayıcının kendisi tarafından yapılır.

<span class="mw-page-title-main">MIT Lisansı</span>

MIT Lisansı, 1988 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü tarafından hazırlanmış, en yaygın kullanılan özgür yazılım lisanslarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Unreal Engine</span> video oyunu motoru

Unreal Engine, Epic Games tarafından geliştirilen ve ilk olarak 1998 yılında yayınlanan Unreal isimli birinci şahıs nişancı oyununda kullanılan oyun motoru. Esas olarak birinci şahıs nişancı oyunları için geliştirilmesine karşın, sonraları çeşitli türlerdeki oyunlarda kullanıldı. C++ ile yazılmış kodu sayesinde yüksek derecede taşınabilirliğe sahiptir ve günümüzde birçok oyun geliştirici tarafından kullanılan bir araç haline gelmiştir.

CoffeeScript kaynaktan kaynağa derleme yapan ve JavaScript kodu üreten bir geliştirme aracıdır. Sözdizimi Python ve Ruby dillerine benzer, kod blokları girintiler ile ayrılır, JavaScript'in satır sonlarında noktalı virgül kullanma gibi yazım kurallarını da içermez, bu nedenle okunması kolaydır. Kullandığı bazı sözcükler ve yapılar sayesinde JavaScript ile uzun yazılabilecek ve okunaksız hale gelecek kodları neredeyse 3/1 oranında kısaltabilir ve kolay okunabilme imkânı sunar. Derleme işlemi çalışma zamanında değil geliştirme aşamasında yapıldığından tarayıcılarda performans kaybı söz konusu değildir.

jQuery, John Resig tarafından 2006 yılında geliştirilmiş ve şu an geniş bir jQuery ekibi tarafından gelişimi sürdürülen bir açık kaynak JavaScript kütüphanesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yazılım iskeleti</span>

Bilgisayar programlamada yazılım iskeleti, yazılım çerçevesi ya da yazılım çatısı, standart fonksiyonların hazır olarak sunulduğu ancak programcı tarafından bu fonksiyonlardan arzu edilen kısımların ek kodlarla istenildiği şekilde güncellenebildiği sistemlerdir.

Dart, ilk kez Google tarafından geliştirilen ve daha sonraları ECMA tarafından standart (ECMA-408) haline getirilen açık kaynaklı ve genel-amaçlı bir programlama dilidir. Dart dili kullanılarak web, sunucu, mobil uygulamalar ve IoT cihazları geliştirilebilir.

ECMAScript veya ES, Ecma International tarafından ECMA-262 ve ISO/IEC 16262 notasyonuyla standartlaştırılmış ve markalaşmış bir betik dili spesifikasyonudur. Şu anda kendisini izleyen Javascript tabanlı olarak geliştirilmiştir. Yaygın olarak Dünya Çapında Ağ (www) için istemci taraflı betik dili olarak kullanılır. ECMAScript'in diğer uygulamaları JSCript ve ActionScript'tir.

<span class="mw-page-title-main">Google Sites</span> Web sayfası oluşturma aracı

Google Siteler, Google tarafından sunulan Google Apps üretkenlik paketinin bir parçası olarak, yapılandırılmış bir viki ve Web sayfası oluşturma aracıdır. Google Sitelerin amacı herkesin bir ekip odaklı bir site oluşturmak mümkün olabilmesi ve birden fazla kişinin iş birliği ve dosyalarınızı paylaşabilmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hızlandırılmış Mobil Sayfalar</span>

Hızlandırılmış mobil sayfalar açık kaynaklı bir kod yazılımı olup, interneti daha güzel bir yer haline getirmeyi amaçlamaktadır. Hızlandırılmış mobil sayfalar yapısı ile oluşturulan sayfaları yüksek performanslarla telefonlarda erişim imkânı tanımaktadır. Yüksek performans ve katılım ile kullanıcılara kaliteli internet deneyimi yaşatmak içi neredeyse sayfa yükleme oranlarını ortadan kaldırmaktadır. Mobil ve masaüstü uygulamalarında yüksek katılımlara ulaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vue.js</span>

Vue.js kullanıcı arayüzleri ve tek sayfa uygulamalar inşa etmek için kullanılan açık kaynak Javascript iskeleti. 2013 yılında geliştirilmeye başlanan framework'ün güncel versiyonu 3.2'dir.

<span class="mw-page-title-main">Deno</span> TypeScript and JavaScript Çalistirma Ortami

Deno, V8 JavaScript motoruna ve ek olarak Rust programlama diline dayanan JavaScript ve TypeScript için bir çalıştırma ortamıdır. Node.js'in yaratıcısı Ryan Dahl tarafından güvenlik ve üretkenliğe odaklanılarak geliştirilmeye başlanmıştır. 2018'de Dahl tarafından "Node.js Hakkında 10 Pişman Olduğum Şey" konuşmasında duyuruldu. Deno, ayrı bir paket yönetim sistemi gerektirmez, bunun yerine tek bir dosya içinde hem çalışma ortamı hem de paket yöneticisi rolünü üstlenir.

WebStrom çapraz platform bir JavaScript, TypeScript ve web için tümleşik geliştirme ortamıdır (IDE). Grafiksel hata ayıklamacısı (debugger) ve sürüm kontrol sistemi (VSC) ile entegredir. JetBrains şirketi tarafından geliştirilmektedir. Özel mülk bir yazılımdır. 30 günlük deneme sürümü de bulunmaktadır.

JavaScript kitaplığı ya da JavaScript framework, özellikle AJAX ve diğer web merkezli teknolojiler için JavaScript tabanlı uygulamaların daha kolay geliştirilmesine olanak tanıyan önceden yazılmış bir JavaScript kodu kitaplığıdır.