İçeriğe atla

Tympanum

Dionysos tympanum çalan bir maenad ile. Tunus'tan bir Roma mozaiği üzerinde (3. yüzyıl)

Eski Yunan ve Roma'da tympanum veya tympanon (Grekçeτύμπανον), bir tür yuvarlak davul veya tef benzeri bir müzik aletiydi. Daireseldi, sığdı ve avuç içi ya da sopayla dövülürek çalınırdı. Bazı temsillerde, tympanumun çerçevesinde süslemeler veya zil benzeri nesneler görülürdü. Enstrüman; Dionysos, Kibele ve Sabazios için yapılan ayinlerde onlara tapan kişilerce çalınırdı.[1]

Enstrüman, muhtemelen Kibele kültüyle bağlantılı olarak, Yunanistan veya Yakın Doğu'dan Roma'ya geldi.[2] Yunan sanatında bu çalgının ilk tasviri, Girit'te Zeus için bir kült alanı olan bir mağarada bulunan MÖ 8. yüzyıldan kalan bronz bir adak diskinde görülür.[3][4]

Dionysos ayinleri

Tympanum thiasuslarda (Dionysos ayinleri) genellikle kullanılan nesnelerden biriydi. Enstrüman, tipik olarak bir maenad tarafından çalınırken, panflüt veya Aulos gibi nefesli çalgılar satirler tarafından çalınırdı. Çılgınca müziğin performansı, Dionysos'a tapanlarının arzu ettiği vecd durumuna ulaşılmasına katkıda bulunurdu.[5]

Kibele kültü

Tympanum, Yunanistan ve Roma sanat ve edebiyatında Kibele ayinleriyle ilişkilendirilen müzik aletlerinin en yaygınıydı, ancak Kibele'nin doğduğu toprak olan Anadolu'daki temsillerinde Tympanum görünmüyor.[6] MÖ 6. yüzyıldan itibaren, Kibele'nin Meter ("Anne" veya Latince Magna Mater, "Büyük Anne") olarak tasvir edilen ikonografisi, onu sol kolunda dengeli bir tympanumla, genellikle otururken ve kucağında bir aslanla gösterirdi.[7] Büyük Ana'ya Homeros İlahisi , adlı eser tanrıçanın tympanum sesini sevdiğini söyler.[7] Bu enstrüman, Roma İmparatorluk döneminde Kibele'nin bir özelliği olarak öne çıkmaya devam etti.[8]

Galeri

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Girls and Women in Classical Greek Religion. Routledge. 2002. s. 371. 
  2. ^ In Search of God the Mother: The Cult of Anatolian Cybele. University of California Press. 1999. s. 137. 
  3. ^ Roller, In Search of God the Mother, p. 173.
  4. ^ The Cambridge Ancient History Plates to Volume III. Cambridge University Press. 1984. ss. 210-211. 
  5. ^ The Moral Mirror of Roman Art. Cambridge University Press. 2008. ss. 111-112. 
  6. ^ Roller, In Search of God the Mother, p. 110.
  7. ^ a b Roller, In Search of God the Mother, p. 136.
  8. ^ Art in the Lives of Ordinary Romans: Visual Representation and Non-Elite Viewers in Italy, 100 B.C.–A.D. 315. University of California Press. 2003. s. 90. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Davul</span> vurmalı çalgı

Davul, bilinen en eski vurmalı çalgılardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sparta</span> Yunan anakarasında yer alan antik kent

Sparta Antik Yunanistan'ın Lakonya bölgesindeki öne çıkan bir şehir devletiydi. Söz konusu şehir devleti, antik dönemde Lakedemon olarak bilinirken, Sparta ismi Peloponez'in güneydoğusunda bulunan Lakonya bölgesindeki Evrotas Nehri'nin kıyısındaki ana yerleşim bölgesi için kullanılan bir isimdi. Sparta, MÖ 650'lerde Antik Yunanistan'daki baskın askeri kara kuvveti hâline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">VII. Kleopatra</span> Antik Mısırın son Helenistik kraliçesi

VII. Kleopatra Filopator MÖ 51ʼden 30ʼa kadar Mısır Ptolemaios Krallığıʼnın kraliçesi ve son etkin hükümdarıydı. Batlamyus hanedanının mensubu olan Kleopatra, Makedonyalı Yunan generali ve Büyük İskenderʼin refakatçisi olan Soterʼin soyundan gelmekteydi. Kleopatraʼnın ölümünden sonra Mısır, Roma İmparatorluğuʼnun eyaleti haline gelmiştir; bu da Akdenizʼdeki son Helenistik devlet ve İskenderʼin hükümdarlığından bu yana süren çağın sonuna işaret etmektedir. Yerli dili Yunanca olmasına rağmen, Mısır dilini öğrenen ve kullanan tek Batlamyus hükümdarıydı.

<span class="mw-page-title-main">Flüt</span> üflemeli çalgı

Flüt nefesli grubundaki müzik aletlerindendir. Kamışlı nefesli çalgıların aksine flüt sesini bir açıklık boyunca hava akışından çıkaran bir aerofon veya kamışsız nefesli çalgıdır. Hornbostel – Sachs alet sınıflandırmasına göre oluklar kenardan üflemeli aerofonlar olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Antik Roma</span> İlk Çağın en büyük ve en güçlü medeniyeti

Antik Roma, MÖ 9. yüzyılda İtalya Yarımadası'nda kurulan Roma şehir devletinden doğarak tüm Akdeniz'i çevreleyen bir imparatorluk hâline gelen medeniyetin adıdır. Yaklaşık 2.200 yıl boyunca varlığını sürdürmüş olan Roma uygarlığı bir monarşiden oligarşi ve cumhuriyetin bileşimi bir demokrasiye ve daha sonra da otokratik bir imparatorluğa dönüşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Kithara</span>

Kithara, Bu gün modern Yunancada klasik gitar'ı da tanımlayan telli, antik bir Yunan çalgısı. Kutlamalarda, özellikle de tanrı Apollon şerefine düzenlenen kült törenlerinde çalınmak için tercih edilen seçkin bir enstrümandı. Her ne kadar Lir ile benzer olduğu düşünülse de Lir daha küçük ve ayaksızdır.

<span class="mw-page-title-main">Ksilofon</span>

Ksilofon, değişik sayıda akortlu tahta çubukların gam sırasıyla dizilmesinden oluşan, iki değnekle vurularak çalınan bir çalgıdır. Eski Yunancadan gelen tahta anlamındaki ksýlon (ξύλον) ve ses anlamındaki phonḗ (φονή) kelimelerinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya tarihi</span>

Kuzey Makedonya'nın hükmettiği topraklar önceleri Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin en güney kısımlarıydı. Günümüzdeki sınırları II. Dünya Savaşı'ndan sonra çizildi.

<span class="mw-page-title-main">Klavikord</span> müzik enstrümanı

Klavikord genellikle dikdörtgen biçiminde, metal telleri ve ses sayısı kadar tuşu olan klavyeli bir çalgıdır. Piyanonun atası sayılan klavikord, en güzel sesli çalgılardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Usturlap</span>

Usturlap, astronomi ölçümlerinde kullanılmış tarihi bir ölçüm cihazıdır. Kullanım alanları arasında Güneş, Ay, gezegen ve yıldızın konumlarını belirlemek yer alır. Ayrıca yerel saatin ve İslam dininde namaz vakitleri usturlap sayesinde hesaplanıyordu. Bazı matematik problemlerinin çözümlenmesinde de usturlap kullanılırdı.

Ctesibius, Ktesibios veya Tesibius, antik İskenderiye'deki Yunan mühendisliği ekolünün ilk ve önemli temsilcilerindendir. Aristotales'ten sonra Arşimed'den önce yaşamıştır. Ktesibios tarafından İskenderiye'de yazılmış olan eserlerin tümü kaybolmuştur. Ktesibios'u kaynak olarak gösteren diğer eserler ve yazarlar sayesinde kendisi hakkındaki mevcut bilgiye ulaşılmıştır.

Müzik aletlerinde bas, düşük perdeli aralıkta sesler üretmeyi sağlayan çalgıları açıklar. Çalgılar farklı ailelerden olabilir ve müzikal rollerde geniş bir aralığı kapsayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Roma'nın Yağmalanması (410)</span> kuşatma

Roma'nın Yağmalanması, 24 Ağustos 410 tarihinde gerçekleşmiştir. Şehre Alarik komutasında Vizigotlar saldırdı. O dönem Roma artık Batı Roma İmparatorluğu'nun başkenti değildi; önce 286 yılında Mediolanum, sonra 402 yılında Ravenna başkent olmuştu. Ancak "ölümsüz şehir" olarak zirve pozisyonunu koruyordu ve imparatorluğun manevi başkentiydi. Şehrin yağmalanması, imparatorluğun kendisi kadar dostları, müttefikleri ile dönem için çok büyük bir şoktu.

<span class="mw-page-title-main">Klavyeli çalgılar</span>

Klavyeli çalgılar veya tuşlu çalgı, bir klavye kullanarak çalınan müzik aletleridir. En yaygın klavyeli çalgılar piyano, org ve synthesizer ve dijital piyanolar dahil olmak üzere çeşitli elektronik klavyelerdir. Diğer klavye aletleri ise bir klavye ile idiofonlarla vurulan çelestalar ve genelde çan kulelerinde veya kiliselere veya belediye binalarına yerleştirilen carillonlardır.

<span class="mw-page-title-main">Roma (mitoloji)</span> Antik Roma dinindeki bir tanrıça

Roma mitolojisinde Roma, Roma şehrinin kişileştirilmiş halidir. Roma, Roma şehrinin karmaşık bir şekilde kişiselleştirilmesinden oluşmaktadır. Ayrıca toplumdaki ideal kadını simgelemektedir. Roma'nın siyasi fikirleri ve dini düşünceleri Romalılar tarafından farklı şekillerde ifade edildi: Madeni paralar, heykeller ve mimari tasarımlarda figürleri kullanıldı Tasvirleri o dönemde diğer tanrıçalardan etkilenmiş olsa da Roma, Roma'nın bir sembolü olarak göze çarpıyordu. Bu tanrıçalardan bazıları şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Cautha</span>

Catha Etrüsk mitolojisinde ay veya güneş tanrıçasıdır. Doğumla da ilişkilendirilir. Yeraltı dünyasıyla da bağlantısı olan Catha aynı zamanda İtalya'nın Pyrgi kentindeki güney kutsal alanının tanrıçasıdır Sık sık bir kült paylaştığı Etrüsk tanrısı Śuri ile birlikte görülür. Catha, sıklıkla Yunan tanrısı Dionysos'un muadili olan Etrüsk tanrısı Fufluns ve Roma tanrısı Bacchus'un muadili olan Pacha ile eşleştirilir. Ayrıca, Pyrgi'de Catha, Yunan tanrısı Apollon'un muadili olan tanrı Aplu ile de bağlantılıdır. Aplu, Etrüsk dinine dahil edildiğinde, Catha'nın bazı özelliklerini bile almış olabilir. Giovanni Colonna, Catha'nın Yunan Persephone ile bağlantılı olduğunu, çünkü Catha'nın eşi Suri'nin Roma mitolojisindeki Dis Pater ile ilişkilendirdiğini öne sürdü.

Karadeniz kemençesi veya Laz kemençesi, Yunanistan ve Türkiye'de kullanılan yaylı müzik aletidir. Genellikle dörtlü aralıklarla B-E-A şeklinde akortlanmış üç teli vardır. Pontus Rumlarının önde gelen müzikal halk çalgısıdır. 11. ve 12. yüzyıllar arasında icat edildiği tahmin edilmektedir. Kemençe, birçok ahşap türünden yapılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Maenad</span>

Yunan mitolojisinde, Manead veya Maneads, Dionysos'un kadın takipçileri ve tanrının maiyeti olan Thiasus'un en önemli üyeleriydi. İsimleri kelimenin tam anlamıyla "çılgın olanlar" olarak tercüme edilir. Maenadlar, Bassarids, Bacchae, Bakkha, Bakkhalar veya Roma Mitolojisinde Bacchantes olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan müzik aletleri</span>

Azerbaycan müzik aletleri(Azerice: Azərbaycan musiqi alətləri) Azerbaycan'da, öncelikle halk çalgı aletleri topluluğunda kullanılan müzik aletleridir. Eski müzik aletleri, halkın tarihi, kültürel ve manevi anıtlarıdır. Azerbaycan halk çalgı aletlerinin sınıflandırılması Azerbaycan'da var olan çalgı aletlerinin türleri belirlenirken klasik şiirlerden alınan dizeler de çok değerli kaynaklardır.

<span class="mw-page-title-main">Temir komuz</span>

Temir komuz bir Kırgız çene arpıdır, komuz ise üç telli perdesiz bir lavtadır. Bir çalgı olarak temir komuzun üslup ve yapı bakımından komuzla hiçbir ilgisi yoktur; ancak adını diğer popüler Türk sazından alır.