İçeriğe atla

Tuzla Çayı

Tuzla Çayı, Çanakkale ili Ayvacık ilçe sınırlarındaki akarsu. Kaz Dağı'ından doğar, batıya doğru akar, Ege Denizi'ne dökülür. Uzunluğu 52 km, minimum debisi 10–15 m3, maksimum debisi 1400 m3'tür.[1]

2015 yılında çayda yaşayan yeni bir tatlı su omurgasızı keşfedilmiştir. Valvata cinsi yeni türe Türk zoolog Yrd. Doç. Dr. Ümit Kebapçı'ya atfen Valvata kebapcii ismi verilmiştir.[2] Jeotermal santrallerin atıklarından derede balık ölümleri olduğu iddia edilmektedir.[3]

Tuzla köyü yakınlarında tarihi Roma köprüsü koruma altına alınmıştır.[4] Zamanında Tuzla Çayı (Satniois) üstüne yapılan köprü yatak değişimi ile akarsudan biraz uzakta kalmıştır. Üç kemerli köprü kesme kireçtaşından yapılmıştır. Uzunluğu 150 m, büyük kemer 9,80 küçük kemerler 6,50 m genişliğindedir.[5]

Akarsu üzerine, 2007 yılında 53 m yüksekliğinde, toprak gövdeli Ayvacık Barajı inşa edilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ AKBULUT, Mehmet ve diğ. (2006). "Çanakkale İli'nin Önemli İçsuları ve Kirletici Kaynakları". E.Ü. Su Ürünleri Dergisi. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2019. 
  2. ^ "Ayvacık Tuzla Çayı'nda yeni bir omurgasız canlı türü bulundu". canakkaleninsesi.com. 30 Mart 2015. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2019. 
  3. ^ "JES atığı balıkları öldürdü". yeniyasamgazetesi1.com. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2019. 
  4. ^ "17.08.2015/2519 nolu karar". ktb.gov.tr. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2019. 
  5. ^ "Tuzla Roma Köprüsü". canakkale.com. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Malabadi Köprüsü</span> Tarihî köprü

Malabadi Köprüsü veya orijinal adıyla Akarman Köprüsü, Silvan'a 23,2 km uzaklıkta Silvan ilçe sınırları içerisinde yer alan ve Oğuz Türkleri'nden Artuklu beyliğinin önderi Hüsameddin Timurtaş tarafından yaptırılmış tarihi bir köprü. Silvan'dan rahatlıkla ulaşım imkânı vardır. Diyarbakır Tarihi Eserler Envanteri'ne kayıtlıdır. Malabadi Köprüsü 1989 yılında Silvan Belediyesi tarafından restore edilmiştir. Malabadi Köprüsü Silvan Belediyesi'nin logosunu oluşturan ana unsurdur. Malabadi Köprüsü Silvan ilçesine ait bir köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Porsuk Çayı</span> İç Anadolu Bölgesinde bir ırmak

Porsuk Çayı, Ege ve İç Anadolu Bölgelerinde bir akarsudur.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Çayı</span> Sakarya Nehrinin sağ kolu

Ankara Çayı; Sakarya Nehri'nin bir uzantısı olarak Ankara ilinin doğusundan başlayıp şehir merkezine kadar uzanan bir akarsudur. Porsuk Çayı'ndan sonra Sakarya Nehri'nin ikinci büyük kolu olan Ankara Çayı sırasıyla Nallıhan, Beypazarı ve Ayaş ilçelerinden geçerek şehri ortadan ikiye böler ve Sincan sınırları içerisinde Çubuk Çayı ile birleşip yoluna devam eder. Kuzeyden gelen Hatip Çayı ve güneydeki İncesu Deresi ise Ankara Çayı'nı besleyen diğer akarsu kaynaklarıdır. Yaz aylarında debisi azalırken yağışların artmasıyla birlikte akıntı şiddeti güçlenen çay, birçok noktada köprülerle aşılmış ve yine aynı sebepten dolayı ve evsel atıkların yarattığı koku nedeniyle bazı bölümlerinin üstü kapatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mert Irmağı</span> Samsun ilindeki bir akarsu

Mert Irmağı, Samsun ilindeki akarsudur. Canik Dağları'nın yükseklerinden doğar, güneybatı-kuzeydoğu doğrultusunda akar, Samsun merkezin doğusundan Karadeniz'e dökülür. Uzunluğu 67,8 km, yükselti farkı 1300 m, ortalama akım 5,28 m3/sn'dir.

Abdal Deresi, Samsun yöresindeki Akkuş Yaylalarından doğar ve kuzeybatı yönünde akar. Yeşilırmakın batısı Karaboğaz Gölü'nün doğundan Karadeniz'e dökülen dere 137 km uzunluğundadır. Kaynağını aldığı yer Asarcık ilçesi güneyinde 1000 m rakıma sahip alanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Ayvacık Barajı</span> Çanakkalede baraj

Ayvacık Barajı, Çanakkale'de, Tuzla Çayı üzerinde, sulama amacıyla 1997-2007 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Alakır Çayı</span> Antalya da akarsu

Alakır Çayı Antalya ilinin sınırları içinde bulunan Bey Dağları'ndan çıkıp Akdeniz'e dökülen bir akarsudur. Debisi 4,5 m³/s ve uzunluğu 62 km olan çay Alakır Barajı'nı beslemektedir. Çayın üzerinde Romalılar devrinden kalma Kırk Göz Kemeri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Riva Deresi</span> Türkiyede akarsu

Riva Deresi veya Riva Çayı ya da Çayağzı Deresi, Marmara Bölgesi'nin kuzeyinde, Kocaeli Yarımadası'nda bulunan bir akarsudur. Kocaeli ilinin Gebze ilçesine bağlı Tepecik köyü yakınlarından doğarak, İstanbul ili sınırları içine girer. Pendik ve Çekmeköy ilçelerinden geçerek Beykoz ilçesinde Karadeniz'e dökülür. Denizle buluştuğu yerde, kendisiyle aynı adı taşıyan Beykoz'un Çayağzı mahallesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bodrum Köprüsü</span>

Bodrum Köprüsü, Roma İmparatorluğu döneminde inşa edilmiş antik bir köprüdür. İzmir kentinin Bergama ilçesinde, tarihteki adı Selinus olan Bergama Çayı üzerinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çarşamba Çayı</span> Konya da akarsu

Çarşamba Çayı, Konya ilinde bulunan bir akarsu. Bozkır ilçesi sınırları içerisinde Karacahisar köyü yakınlarında doğar, Mavi Boğaz'da Beyşehir Gölü'nden gelen kanal ile birleşir. Çumra ilçesinde kollara ayrılır ve Karakaya'da bataklıklarda sonlanır. Üzerinde Apa Barajı yer alır. 105 km uzunluğundadır. Konya ilinin tarımsal sulamasında önemli bir yer tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Köprüçay</span> Akdeniz Bölgesinde nehir

Köprüçay, eskiden Eurimedon, Isparta Sütçüler yakınlarında Toros dağlarından doğan, dar ve derin kanyonlardan geçerek Serik yakınlarında Akdeniz'e dökülün akarsu. Antik zamanlarda adı Eurymedon'dur. Köprü Çayı'n; havza alanı 2.357 km2, yıllık debisi 3065 hm³, uzunluğu 178 km, ağız yüksekliği 0 m (Akdeniz), kaynak rakımı 2.151 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yağlıdere (akarsu)</span> Karadenize dökülen akarsu

Yağlıdere, Erimez Dağları'ndan doğan, Espiye'nin batısından Karadeniz'e dökülen akarsu. İçinden geçtiği Yağlıdere ilçesine adını verir.

<span class="mw-page-title-main">Akçay Nehri</span> Aydında bir akarsu

Akçay, Büyük Menderes Nehrinin kollarından biridir. Antik çağda nehre Harpasos adı verilmiştir. Muğlanın kuzeydoğusundaki dağlık alanlardan doğan Akçay, Denizli ilinin güneybatısında Beyağaç yakınlarından geçer. Buradan ağırlıklı olarak batı-kuzeybatı yönünde akar. Denizli-Muğla il sınırını oluşturur. Tavas yönünden gelen Yenidere'yi alır. Nehir Aydın iline ulaşır ve burada Kemer Barajı tarafından baraj gölünde toplanır. Akçay, daha sonra barajdan geçerek Bozdoğan ilçesinden kuzeye doğru geniş bir vadi boyunca akar ve Nazilli şehrinin altı kilometre güney-güneybatısında Büyük Menderes'e dökülür. Uzunluğu 116 km'dir. Karacaören, Doğançay ve Mortuma çayı Akçay'ın önemli kollarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nysa Köprüsü</span>

Nysa Köprüsü, Eski Roma İmparatorluğu döneminde yapılmıştır. Antik Karya bölgesindeki Nysa antik şehrinde bulunan Tekkecikdere akarsuyu üzerindedir. Altyapısı 100 metre uzunluğundadır. Bu özelliğiyle Bergama Köprüsünden sonra 2. sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">Karasu Çayı (Iğdır)</span>

Karasu Çayı, Iğdır ilinde, Ağrı Dağı'nın doğu eteklerinden doğan ve Aras Nehri'nin kolu olan akarsu. Debisi 5 m³/sn, uzunluğu 10,5 km'dir. Bir kanal görünümündeki akarsuda genişlik ortalama 3 m, derinlik yer yer 3–4 m, ortalama 1,5 m'dir.

Karasu Çayı (Aşağımülk), Gaziantep ili, Araban ilçesi güneyinden geçen, Fırat Nehri'nin küçük kollarından bir akarsu. Gaziantep'in kuzeyinin sularını toplar. Üzerinde sulama amaçlı Ardıl Barajı bulunur. Araban sınırlarında Roma İmparatoru adına yapılmış tarihi Septimius Severus Köprüsü harabeleri bulunur. Debisi 36 hm³/yıl, 4,22 m³/sn' dir.

Küre (Zarbana) Çayı, Orta Karadeniz'de, Kastamonu il sınırlarında bulunan akarsu. Uzunluğu 45 km, debisi 7,9 m3/sn'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yanbolu Deresi</span>

Yanbolu Deresi veya Yanbolu Çayı, Gümüşhane'deki Kalkanlı Dağlarında doğan, Trabzon'un Arsin ilçesinden geçerek Karadenize akan bir nehirdir. Nehir, Arsin ve Araklı ilçelerinin doğal sınırını oluşturur. Nehrin uzunluğu 46 kilometredir. Nisan, mayıs ve haziran ayları nehrin en fazla su taşıdığı zamandır. Nehirde bulunan 5 hidroelektrik santral toplamda 37 MW'lik enerji üretmektedir. Tandırlı Köprüsü nehrin üzerinde konumlanmıştır. Derenin yıllık ortalama debisi 189 hm³'tür.

<span class="mw-page-title-main">Alara Çayı</span> Antalyada akarsu

Alara (Ulugüney) Çayı, Antalya ili sınırlarında, Orta Toroslardan doğan, Akdeniz'e dökülen 82 km uzunluğundaki akarsu. 2.647 m yüksekliğindeki Kuşakdağı ve Akdağ'dan kaynağını alır, önce Gündoğmuş–Alanya, sonra da Alanya–Manavgat ilçe sınırlarını oluşturarak denize ulaşır. Debisi 31,2 m3/sn, akarsu yüzey alanı 293 ha, yer üstü su potansiyeli 1.224 hm³/yıl, yer altı su potansiyeli 263 hm³/yıl, havzaya düşen ortalama yağış 819 mm'dir.

Karpuz Çayı, Orta Toroslar'dan doğan, Akdeniz'e dökülen doğu Antalya akarsuyudur. Havza alanı 641 km2, debisi 4,2 m3/sn, uzunluğu 36 km'dir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.