İçeriğe atla

Tutsak Onbaşı

Tutsak Onbaşı
Le caporal épinglé
"Tutsak Onbaşı" (Le caporal épinglé) filminin özgün sinema afişi
YönetmenJean Renoir
YapımcıRoland Girard
SenaristGuy Lefranc
Jean Renoir
Jacques Perret (roman)
OyuncularJean-Pierre Cassel
Claude Brasseur
Claude Rich
MüzikJoseph Kosma
Görüntü yönetmeniGeorges Leclerc
KurguRenée Lichtig
StüdyoLes Films du Cyclope
Omnia Films
DağıtıcıPathé
StudioCanal (DVD)
CinsiSinema filmi
TürüKomedi, dram, savaş
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1962
Çıkış tarih(ler)i23 Mayıs 1962, Fransa
Süre105 dakika
ÜlkeFransa Fransa
DilFransızca (yer yer Almanca)
Diğer adlarıTutsak Onbaşı (Türkiye)
Enselenen Onbaşı (Türkiye)
The Elusive Corporal (ABD)
The Vanishing Corporal (İngiltere)
Le strane licenze del caporale Dupont (İtalya
Der Korporal in der Schlinge (Almanya)

Tutsak Onbaşı,[1] 1962 Fransa yapımı dramatik güldürü filmidir. Özgün adı Le caporal épinglé olan film ABD'de The Elusive Corporal İngiltere'de ise The Vanishing Corporal adlarıyla gösterilmişti. Bazı Türkçe kaynaklarda filmin adı Enselenen Onbaşı olarak da geçmektedir.[2][3]

"Le caporal épinglé", Jean Renoir'ın sondan bir önceki filmidir. Filmlerinde kendi ülkesinin farklı katmanlarından gelen insanlarını sınıf farklarına vurgu yaparak incelemiş olan Renoir, her zaman olduğu gibi bu filminde de senaryoya katkıda bulunmuştur. Senaryoyu Guy Lefranc'la birlikte Jacques Perret'in 1947 tarihli aynı adlı romanından uyarlamışlardır. Başrolünde Jean-Pierre Cassel'in oynadığı filmin siyah beyaz görüntülerini Georges Leclerc çekmiş, müziğini ise Joseph Kosma yapmıştır.

Filmde, II. Dünya Savaşı'nın hemen başında Fransa'nın Almanlar tarafından işgal edildiği günlerde, Almanlara esir düşen üst sınıftan Parisli bir onbaşının (Jean-Pierre Cassel), farklı sosyal katmanlara mensup bir grup mahkûmla birlikte tutuldukları esir kampından kaçma girişimlerinin öyküsü anlatılmaktadır. Film boyunca onlarca defa kaçıp onlarca defa yakalanmasına rağmen onuruna ve özgürlüğüne olan aşırı düşkünlüğü nedeniyle bıkmadan usanmadan tekrar tekrar kaçmaya çalışması Yunan Mitolojisinde anlatılan, sonsuza kadar büyük bir kayayı bir tepenin en yüksek noktasına dek yuvarlamaya mahkûm edilmiş kral Sisifos'un öyküsüne benzemektedir.

Bildik esir kampı filmlerinden oldukça farklı bir yapıya sahip olan "Tutsak Onbaşı", Jean Renoir'ın 1937'de çektiği ödüllü filmi La Grande Illusion (Harp Esirleri/Büyük Aldanış)'la benzerikler gösterir. Renoir tıpkı önceki filmindeki gibi bu filminde de hem bir militarizm eleştirisi yapar, hem de kamptaki esir Fransızlar ve esir kampı görevlileri Almanlar arasındaki sınıfsal farklılıklara değinir.

Film 1962'de 12. Berlin Uluslararası Film Festivali'nde Altın Ayı ödülüne aday gösterildi, ertesi yıl da BAFTA En İyi Film Ödülü'ne aday gösterildi.[4]

Oyuncu kadrosu

Onbaşı (Jean-Pierre Cassel), esir kampındayken götürüldüğü Alman diş hekiminin kızına bir yakınlık duyar.
Oyuncu Rolü
Jean-Pierre CasselOnbaşı
Claude Brasseur'Papa' ('babalık')
Claude RichBallochet
O.E. HasseTrendeki Sarhoş Yolcu
Jacques JouanneauPenche-à-gauche
Sacha BriquetYaşlı Kadın Kılığındaki Firari Mahkûm
Raymond JourdanHippolyte Dupieu
Guy BedosKekeme Mahkûm
Philippe CastelliElektrikçi Mahkûm
Gérard DarrieuŞaşı Adam
Lucien RaimbourgGar Bekçisi
François DarbonKöylü
Cornelia FroboessErika Schmidt

Kaynakça

  1. ^ Özön, Nijat (1985). Sinema, Uygulayımı - Sanatı - Tarihi. Hil Yayın. ss. sayfa 214.  Türkçe isim için referans.
  2. ^ Teksoy, Rekin (2005). Rekin Teksoy'un Sinema Tarihi. Oğlak Yayıncılık. ss. sayfa 230.  Türkçe isim için referans2.
  3. ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2010. 
  4. ^ "Le caporal épinglé (1962)/awards" (İngilizce). IMDb. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2010. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">François Truffaut</span> Fransız film yönetmeni (1932 – 1984)

François Roland Truffautsöylenişi 16 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Fransız yönetmen, senarist, oyuncu ve Fransız Yeni Dalga akımının kurucularından.

<span class="mw-page-title-main">İthal filmlerin Türkçe adlandırılması</span>

İthal filmlerin Türkçe adlandırılması, bu maddede Türkiye'de gösterime giren yabancı filmlere verilen Türkçe adların baştan beri özgün adlarının anlamlarından daha farklı olması durumu örneklerle aktarılmış ve bu uygulamanın sadece Türkiye'ye özgü olmadığı da vurgulanmıştır.

<i>Harp Esirleri</i>

Harp Esirleri 1937 Fransa yapımı dramatik savaş filmidir. Özgün adı La Grande Illusion dır.

<i>Şeytan Ruhlu İnsanlar</i>

Şeytan Ruhlu İnsanlar 1955 Fransa yapımı psikolojik gerilim filmidir. Özgün adı Les Diaboliques olan film Türkiye'de Kasım 1957'de gösterilmişti.

<i>Çılgın Pierrot</i>

Çılgın Pierrot, 1965 Fransa-İtalya ortak yapımı romantik dramatik filmdir. Özgün adı Pierrot le Fou olan film Amerikalı cinayet-macera romanları yazarı Lionel White'ın Obsession adlı romanının serbest bir uyarlamasıdır.

<i>Kelepçeli Aşık</i> (film, 1955) 1955 yapımlı film

Kelepçeli Aşık, 1955 yapımı bir Alfred Hitchcock filmidir. David F. Dodge'in romanından uyarlanarak sinemaya aktarılan filmin başrollerinde Grace Kelly ve Cary Grant vardır. Özgün adı "To Catch a Thief" olan film 1957 yılında Türkiye'de sinemalarda "Kelepçeli Aşık" adıyla gösterildi. İleriki yıllarda bazı televizyon kanallarında "Hırsızlar Kralı" adıyla da yayına verildi.

<i>Ruhların Giuliettası</i>

Ruhların Giulietta'sı 1965 İtalya Fransa ortak yapımı fantastik dramatik filmdir. Özgün adı Giulietta Degli Spiriti'dir. İngilizce konuşulan ülkelerde Juliet of the Spirits adı ile gösterime sunulmuştur.

Donanmanın Melekleri 1959 ABD yapımı komedi filmidir. Özgün adı Operation Petticoat olan film Ekim 1963'te Türkiye'de sinemalarda gösterime girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şiirsel gerçekçilik</span>

Şiirsel gerçekçilik 1930'larda Fransa'da ortaya çıkmış ve II. Dünya Savaşı'nın sonuna dek etkisini sürdürmüş sinema akımına verilen addır. Türkçede bazen "şairane gerçekçilik" olarak da geçer.

<i>Oyunun Kuralı</i> (film, 1939)

Oyunun Kuralı 1939 Fransa yapımı komedi filmdir. Filmin açılış yazılarında da belirtildiği gibi bir dramatik fantezi filmidir. Özgün adı La Règle du Jeu dür. İngilizce konuşulan ülkelerde The Rules of the Game adı ile gösterime giren filmin Türkiye'de Kocası ve Aşığı adı ile de gösterildiğine dair kayıtlar vardır.

<i>Zafere Kaçış</i> (film) 1981 yapımı film

Escape to Victory, yönetmenliğini John Huston'ın yaptığı, oyuncu kadrosunda Sylvester Stallone, Michael Caine ve Max von Sydow'un yanı sıra Pelé, Bobby Moore ve Osvaldo Ardiles gibi Dünya Kupası kazanan futbolcular da yer almıştır.

<i>Dişi Köpek</i> (film, 1931)

Dişi Köpek 1931 Fransa yapımı, şiirsel gerçekçi psikolojik dramatik filmdir. Özgün adı La Chienne olan filmin uluslararası İngilizce adları Bitch ve Isn't Life a Bitch?'tir. Hayli tartışma yaratmış olan bu psikolojik dram içeriği nedeniyle uzun yıllar ABD'de gösterim şansı bulamadı. Film çevrildikten ancak 44 yıl sonra 27 Eylül 1975'te New York Film Festivali'nde gösterilebildi. Bu nedenle son yıllara kadar bu İngilizce isimler kullanılamadı.

<i>İkinci Soluk</i> Jean-Pierre Melville (1966) yapımı film

İkinci Soluk, 1966 Fransa yapımı modern kara filmdir. Özgün adı Le Deuxième Souffle olan film ABD'de Second Breath ve Second Wind adlarıyla gösterilmiştir.

<i>Tek Gözlü Kahraman</i> Film

Tek Gözlü Kahraman, 1969 ABD yapımı dramatik savaş filmidir. Özgün adı Castle Keep olan film Türkiye'de 1973 yılında gösterime girmişti.

<span class="mw-page-title-main">Henri Alekan</span> Fransız görüntü yönetmeni (1909 – 2001)

Henri Alekan, Fransız görüntü yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Pierre Cassel</span> Fransız oyuncu

Jean-Pierre Cassel, Fransız oyuncu ve dansçı. Fransız sinemasının popüler yıldızlarından biri olan Cassel, başlangıçta komedi filmlerindeki rolleriyle tanınsa da, yetenekli bir dramatik oyuncu olduğunu da kanıtladı ve 50 yılı aşkın kariyerinde 200'den fazla film ve televizyon kredisi elde etti.

<span class="mw-page-title-main">Jean Gabin</span> Fransız oyuncu (1904-1976)

Jean Gabin,, Fransız sinema oyuncusu, Légion d'honneur nişanı sahibi savaş kahramanı.

<i>Güzel Tutsak</i>

Güzel Tutsak, 1983 Fransa yapımı gerçeküstücü avangart filmdir. Özgün adı La belle captive olan film 2-17 Nisan 2005 tarihleri arasında düzenlenen 24. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde de gösterilmişti. Sinema eleştirmeni Rekin Teksoy Sinema Tarihi adlı kitabında filmin Türkçe adını Güzel Esire olarak not düşmüştür. Ancak bu adın Türkiye'deki gösterim adı değil, özgün adının çevirisi olduğu anlaşılmaktadır.

<i>Almanya, Sıfır Yılı</i>

Almanya, Sıfır Yılı, 1948 İtalya yapımı dramatik Yeni Gerçekçi filmdir. İtalyanca özgün adı Germania Anno Zero olan ve Almanca çekilen filmin Almanya'daki adı ise Deutschland im Jahre Null'du. Film Türkiye'de ilk kez Mart 1966'da Türk Sinematek Derneği'nde gösterilmişti. Filmin sonradan yapılan İtalyanca dublajlı bir versiyonu da yaygın olarak gösterilmiştir.

Le Goût des autres 2000 yapımı Fransız filmidir. Agnès Jaoui tarafından yönetildi ve Jaoui ile Jean-Pierre Bacri tarafından yazıldı. Başrollerinde Jean-Pierre Bacri, Anne Alvaro, Alain Chabat, Agnès Jaoui, Gérard Lanvin ve Christiane Millet yer aldı.