İçeriğe atla

Tursiops australis


Tursiops australis
Korunma durumu
NE
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Cetacea
Familya: Delphinidae
Cins: Tursiops
Tür: T. australis
İkili adlandırma
Tursiops australis
Charlton-Robb et al., 2011

Tursiops australis Avustralya'nın Victoria eyaletinde bulunan yunusgiller familyasından bir yunus türüdür. Bilimsel olarak 2011 yılında ayrı bir tür olarak tanınmıştır. Boyut olarak Tursiops cinsinde yer alan diğer iki türün arasındadır. İki farklı yerde yaklaşık 150 kadar birey bulunmuştur.

Taksonomi

Bu yunus türü Monash Üniversitesi'nden araştırmacı Kate Charlton-Robb ve arkadaşları tarafından Tursiops australis adıyla isimlendirilmiştir. Türün İngilizce adı, Avustralya Aborijinlerinin yerel dillerinden olan Boonwurrung, Woiwurrung ve Taungurung dillerinden köken alan Burrunan'dır. Türkçe karşılığı olarak "Musur tipi büyük deniz balığı" anlamına gelir.[1][2]

T. australis daha önceden Tursiops cinsinde tanımlanan iki yunus türünden biri olduğu düşünülmekteydi. Geçen zamanda bazı farklı tanımlamalar ortaya çıkmasına rağmen konu hakkında yeterli kadar kanıt halen bulunmamaktadır.[3] Buna karşın dış özellikleri ve kafataslarının DNA incelemesi sonucunda yapılan araştırmalara göre ayrı bir tür olarak tanımlandığı yayınlar da mevcuttur.[1] Bu tür 19. yüzyıldan bu yana keşfedilen üçüncü yunus türüdür.[4]

Dağılımı

Biri Port Phillip'te diğeri de Gippsland Lakes'te olmak üzere yalnızca iki yerleşik populasyonu olduğu tanımlanmıştır. Toplam populasyonunun 150 yunus olduğu (Port Phillip'te 100, Gippsland'de 50) tahmin edilmektedir.[1] Ayrıca, T. australis haplotipleri Tazmanya'nın doğusundaki açık sularda, Güney Avustralya'nın kıyılarındaki Spencer Körfezi bölgesinde ve St. Francis Adası'nın batısında bulunan yunuslarda kaydedilmiştir.

Galeri

Avustralya Victoria eyaletinde Port Phillip koyunda tekne yanında yüzen yunus
Avustralya Victoria eyaletinde Port Phillip koyunda yunuslar
Deniz yüzeyinden sıçrayan yunuslar
Tursiops australis

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c Researcher discovers new dolphin species in Victoria" 23 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce) Monash Üniversitesi, 15 Eylül 2011, Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.
  2. ^ Charlton-Robb, K.; Gershwin, L.; Thompson, R.; Austin, J.; Owen, K.; McKechnie, Stephen (2011). Fleischer, Robert C., ed. "A New Dolphin Species, the Burrunan Dolphin Tursiops australis sp. nov., Endemic to Southern Australian Coastal Waters" 13 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce) PLoS ONE. Public Library of Science. 6 (9): e24047. doi:10.1371/journal.pone.0024047. PMC 3173360free to read. PMID 21935372. Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.
  3. ^ "New species of dolphin discovered" 13 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC News. 15 Eylül 2011, Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.
  4. ^ Ritchie, Kerrie. "New dolphin species discovered in Victoria" 30 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce) 15 Eylül 2016, Erişim tarihi: 23 Ekim 2016.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avustralya</span> Güney Yarımkürede yer alan kıta ülkesi

Avustralya, resmî adıyla Avustralya Milletler Topluluğu, Güney Yarımkürede yer alan bir kıta ülkesidir. Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus arasında uzanır. Okyanusya kıtasında bulunur ve kıtanın çok büyük bir bölümünü kaplar. Komşuları Endonezya, Doğu Timor, Papua Yeni Gine, Solomon Adaları, Vanuatu, Yeni Kaledonya ve Yeni Zelanda'dır. Başkenti Canberra, en büyük şehri ise Sidney'dir.

<span class="mw-page-title-main">Yunus (hayvan)</span> memeli deniz hayvanı

Yunus, balinalar (Cetacea) takımının dişli balinalar (Odontoceti) alt takımı içindeki yunusgiller (Delphinidae) familyasında sınıflanan türlerin büyük çoğunluğu ile nehir yunusları (Platanistoidea) üst familyasında sınıflananların tümü için kullanılan ortak addır.

<span class="mw-page-title-main">Çin nehir yunusu</span> Yunus türü

Çin nehir yunusu (Lipotes vexillifer; Çince:

<span class="mw-page-title-main">Yunusgiller</span> balina familyası

Yunusgiller (Delphinidae), balinalar (Cetacea) takımına dahil olan dişli balinalar (Odontoceti) alt takımının bütün okyanus yunusları üyelerini içeren bir familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı yunus</span>

Bayağı yunus, yunusgiller (Delphinidae) familyasının tipik cinsi Delphinus'u oluşturan iki yunus türünün ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz başlı yunus</span>

Beyaz başlı yunus, Cephalorhynchus cinsinde bulunan dört tür arasında en çok bilinen yunus türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Dişli balinalar</span> balina parvo takımı

Dişli balinalar (Odontoceti), mevcut balinaların iki ana grubundan biridir. Dişsiz balinalar ile son ortak ataları muhtemelen – 34 milyon yıl önce – geç Eosen'de yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gölgeli yunus</span> Yunus türü

Gölgeli yunus, yunusgiller (Delphinidae) familyasından Lagenorhynchus cinsindeki altı yunus türünden biri. Güney Yarımküre'nin kıyısularında yaşayan gölgeli yunus oldukça akrobatiktir ve insanlara sokulmayı çok sever. İlk olarak 1828'de John Edward Gray tarafından tanımlanmıştır. Pasifik beyaz yanlı yunusu ile genetik açıdan çok yakından akrabadır ancak günümüzde geçerli olan bilimsel görüşlere göre ayrı türler olarak sınıflandırılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Gözlüklü liman yunusu</span>

Gözlüklü liman yunusu, musurgiller (Phocoenidae) familyasının Phocoena cinsine mensup yunus türü. Brezilya'nın güneyinden başlayarak Güney Amerika'nın Atlas Okyanusu'na bakan doğu kıyısından güneye doğru, oradan ise Güney Okyanusu boyunca yayılım göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irrawaddy yunusu</span>

Irrawaddy yunusu Güneydoğu Asya ve Bengal Körfezi'nin bir kısmında nehirlerde, haliçlerde ve deniz kıyıları yakınlarında aralıklı olarak küçük popülasyon grupları hâlinde yaşayan bir örihalin okyanus yunusu türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Güney gerçek balina yunusu</span>

Güney gerçek balina yunusu Güney Yarımkürenin soğuk sularında yaşayan küçük ve ince bir memeli türü. İki gerçek balina yunusu türünden birisidir; Diğeri ise Kuzey Yarımkürenin derin okyanuslarında yaşayan kuzey gerçek balina yunusu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Araguaia nehir yunusu</span> Güney Amerika nehir yunusu

Araguaia nehir yunusu veya Araguaian boto, Güney Amerika nehir yunusu. 2014 yılında, Amazon nehir yunusu ile benzer olarak tür tanımlaması ayrı yapılmıştır. Brezilya'da yer alan Araguia Nehri ve Tocantins Nehri doğal yaşam alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bolivya nehir yunusu</span>

Bolivya nehir yunusu, Amazon nehir yunusu'nun alt türü olan, Bolivya'da ve Brezilya'nın güneybatı bölgesinde yaşayan nehir yunusu. 2008 yılında moleküler düzeydeki çalışmaların ardından ayrı bir tür olarak teyit edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey gerçek balina yunusu</span>

Kuzey gerçek balina yunusu, Büyük Okyanus'un kuzeyinde bulunan küçük ve ince bir deniz memeli türü. Kuzey Pasifik'in derin sularında genellikle diğer deniz memelileriyle de birlikte 2.000'e kadar ulaşan sayıda gruplarla dolaşırlar. Bu tür iki gerçek balina yunusu türünden birisidir, diğeri ise Güney Yarımküre'nin soğuk sularında bulunan güney gerçek balina yunusudur.

<span class="mw-page-title-main">Kara liman yunusu</span>

Kara liman yunusu, Güney Amerika'ya kıyılarına endemik bir musurgil türü. İlk defa türe İngilizce ismini veren Hermann Burmeister tarafından 1865 yılında tanımlanmıştır. Yerel halk arasında "marsopa espinosa" ve "chancho marino" olarak da bilinir.

<i>Orcaella heinsohni</i>

Orcaella heinsohni, Avustralya'nın kuzey kıyılarında bulunan bir yunus türüdür.Orcaella cinsinin diğer üyesi olan Irrawaddy yunusuna çok benzer ve 2005 yılına kadar da ayrı bir tür olarak tanımlanmamıştır. Irrawaddy yunusu iki renge sahip iken O. heinsohni üç renge sahiptir. Ayrıca kafatası ve yüzgeç yapıları da iki tür arasında küçük farklılıklar gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Sotalia guianensis</span>

Sotalia guianensis, Güney Amerika'nın kuzey ve doğu kıyıları ile Orta Amerika'nın doğu kıyılarında bulunan bir yunus türü. Yunusgiller familyasının bir üyesidir (Delphinidae).

<i>Mesoplodon perrini</i>

Mesoplodon perrini, yeni dönemde tanımlanan gagalı balina türü. Türe ait örnekler 1970'li yıllarda ortaya çıkarılmıştır. İlk örnekler 1975 yılında, ardından 1978 ve 1979 yıllarında Kaliforniya sahillerinde bulunmuştur. Son örnek Eylül 1997'de bulunmuştur. Bu türler başta Hektor gagalı balinası ve Cuvier gagalı balinası olarak tanımlanmalarına rağmen, sonradan 2002 yılında yapılan DNA merkezli bir çalışmada tür yeni olarak tanımlanmış ve William F. Perrin'in adı verilerek "Perrin gagalı balinası" olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tazmanya gagalı balinası</span>

Tazmanya gagalı balinası ya da Tazmanya balinası, ziphiidae familyasının üyesi olan bir balina türü. Bu balinalar geniş bir şekilde araştırılmamışlardır. Denizlerde görülen yalnızca dört birey ve 42 tane de kendi doğal yaşam alanlarından ayrı kalmış birey kayıt edilmiştir. İlk defa 1937 yılında görülmüşlerdir, W. R. B. Oliver tarafından George Shepherd'a itham edilerek isimleri verilmiştir, Whanganui Bölge Müzesinin görevlisi 1933 yılında Yeni Zelanda'daki Kuzey Adası'nda bulunan Ōhawe yakınlarındaki güney Taranaki sahilinde numuneler toplamıştır.

<i>Sousa sahulensis</i>

Sousa sahulensis bir kambur yunus türü ve kambur yunuslarının bulunuş kronolojisine göre dördüncü türdür. Bilimsel adındaki epiteti sahulensis kuzey Avustralya ve güney Yeni Gine arasında bulunan Sahul Sığlığı'na ithafen verilmiştir ki bu da türün genellikle bulunduğu yerdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.