Sürüngenler, omurgalıların soğukkanlı, yumurtlayarak çoğalan, büyük bir sınıftır. Basitçe yılanlar, kertenkeleler, kaplumbağalar, timsahlar ve tuataralardan oluşur.
Kuş; tüyleri, dişsiz gagaları, yumurtladıkları sert kabuklu yumurtalar yoluyla üreyen, yüksek metabolizma hızına sahip, dört odacıklı kalpleri ve hafif ama güçlü bir iskelet yapısına sahip, Aves sınıfını oluşturan sıcakkanlı omurgalı hayvanlar grubudur. Tüm dünyada yaygın olarak yaşayan kuşların boyutları arı sinek kuşunda 5 cm ila deve kuşunda 2,75 m arasında değişir. On bin kadar yaşayan kuş türü bulunur ve bunların yarısından fazlasını ötücü kuşlar oluşturur. Kuşların türlere göre farklılık gösteren kanatları vardır ve kanatsız olduğu bilinen tek grup kivi kuşu ve soyları tükenmiş olan moa ile fil kuşudur. Ön ayakların evrimleşerek kanatlara dönüşmesi kuşlara uçma yeteneği sağlamış ancak daha sonra yine evrimin devam etmesiyle penguenler, deve kuşları ve adalarda endemik olan bazı türler uçma yeteneğini kaybetmişlerdir. Kuşların sindirim ve solunum sistemleri de uçma yeteneğine uyum sağlamıştır. Özellikle deniz kuşları ve bazı su kuşları gibi kuşlar ayrıca evrimleşerek yüzme yeteneği de kazanmıştır.
Etçiller ya da yırtıcı memeliler, memeliler sınıfına ait bir takımdır.
Ötücü kuşlar (Passeriformes), kuşlar (Aves) sınıfından özel ses yapılarına sahip çok sayıda kuş türünü içeren takım. Oldukça kalabalık olan bu takımda 60'ın üzerinde aile bulunur. Ses kutuları çok iyi gelişmiştir. Vücut boyları, yapıları ve gagaları değişkendir. Ayak parmaklarından üçü arkaya diğerlerinden büyük olan parmak ise öne doğrudur. Genellikle ağaçlarda ve çeşitli diğer yerlerde yaptıkları yuvalarda yaşarlar. Yavrular yumurtadan çıktıkları zaman gözleri kapalıdır ve gagaları renklidir.
Gündüz yırtıcı kuşları veya kartalsılar, kuşlar (Aves) sınıfından gündüzcül yırtıcı kuşları kapsayan bir gayriresmi grup. Yaklaşık 290 türü kapsar. Daha önce tüm gündüz yırtıcı kuşları tek bir takımda (Falconiformes) sınıflandırılırdı. Artık Falconidae (doğangiller) familyası dışındaki tüm familyalar farklı takımlarda sınıflandırılmaktadır.
Tüpburunlu kuşlar ya da Fırtına kuşları, kuşlar (Aves) sınıfının karinalılar (Carinatae) bölümüne ait bit takım.
Pelikansılar ya da Pelecaniformes orta ve büyük boyda su kuşlarının oluşturduğu kuşlar sınıfına ait bir takımdır. Geleneksel olarak dört parmakları arasında perde bulunan tüm kuşları içeren takım olarak tanımlanmış olsa da bu tanım doğru değildir. Daha önceleri kullanılan kürek ayaklılar ya da kürek ayaklı kuşlar adlandırması da bu yanlış tanımlamadan gelir. Çoğunun boğazlarındaki deri tüysüzdür ve burun delikleri işlevi olmayan yarıklar hâline dönüşmüş ve bu nedenle ağızdan soluma yapmaktadırlar. Balık, kalamar benzeri deniz hayvanlarıyla beslenirler. Koloniler hâlinde yuva yaparlar ancak bireysel çiftler tek eşlidir. Yavruları yumurtadan tüysüz ve gözleri açılmamış olarak çıkar, bakıma ihtiyaçları vardır.
Aynakgiller (Threskiornithidae), Pelecaniformes takımına ait, karada ve sulak alanlarda yaşayan kuşları kapsayan bir familya. Familya içinde 36 tür sınıflandırılmaktadır.Bunlardan Threskiornis solitarius türünün soyu tükenmiştir. Geleneksel olarak iki altfamilya olarak sınıflandırılır: Aynaklardan oluşan Threskiornithinae ve kaşıkçılardan oluşan Plataleinae. Ancak yakın dönemde yapılan genetik araştırmalar bu geleneksel sınıflandırmanın düzeltilmesi gerektiğini ve kaşıkçıların Eski Dünya aynakları ile sınıflandırılması gerektiğini ve Yeni Dünya aynaklarının ise daha erken zamanda ortak atadan ayrıldığını göstermektedir.
Kazsılar, kuşlar sınıfına ait, ördekler, kazlar ve kuğuları kapsayan bir takımdır.
Turnagiller (Gruidae), turnamsılar (Gruiformes) takımına ait bir kuş familyası.
Tavuksular, kuşlar sınıfına ait, tavuklar, sülünler ve hindiler gibi kuşları kapsayan bir takımdır.
Gökkuzgunlar, kuşlar (Aves) sınıfının, karinalılar (Carinatae) bölümünün, gökkuzgunumsular (Coraciiformes) takımına giren bir alt takımı.
Kuşların evrimi, Jura döneminde başlamış, en eski kuşlar Paraves adlı bir teropod dinozor kladından evrimleşmiştir. Kuşlar, biyolojik olarak Aves sınıfında yer alır. Yaklaşık 150 yıl önce, Geç Jura dönemine yaşamış theropod cinsi dinozor Archaeopteryx lithographica, uzun bir süre en eski kuş olarak kabul edilmiştir. Modern soy bilimciler, kuşları bir dinozor kladı olan Theropoda'ya dahil etmiştir. Yaygın kanıya göre, Aves ve yakın akrabası olan Timsahlar takımı, Archosauria (arkozor) olarak bilinen bir "sürüngen" kladının yaşayan tek üyeleridir. 66 milyon yıl önce yaşanan Kretase-Tersiyer yok oluşundan dört farklı kuş soyu hayatta kaldı ve deve kuşlarına ve akrabalarına (Paleognathae), ördeklere ve akrabalarına (Anseriformes), uçamayan kümes hayvanlarına (Galliformes) ve "modern kuşlara" (Neoaves) hayat verdi.
Terör kuşları olarak da bilinen Phorusrhacidae, 62 milyon yıl öncesinden (Paleosen) 1,8 milyon yıl öncesine kadar yaşamış, büyük, etobur ve uçamayan bir kuş familyasıdır. Yaşadığı Senozoik dönemde Güney Amerika'daki en büyük süper avcılar bu ailenin türlerine mensup olmuştur.
Güneş balabanı Amerika'nın tropikal bölgelerinden yaşayan balaban benzeri bir kuştur. Monotipik Eurypygidae familyasının yine monotipik Eurypyga cinsinin tek üyesidir. Orta ve Güney Amerika'da bulunan üç alt türü vardır. Güneş balabanının, Yeni Kaledonya'da bulunan kagu türü ile morfolojik ve moleküler benzerlikler göstermesi Gondvana kökenli olabileceğini göstermektedir ve her iki tür de Eurypygiformes takımında sınıflandırılmaktadır.
Saurischia, kuşları (Aves) ve kuşlarla kuş kalçalı dinozorlara göre daha yakın akraba olan tüm dinozorları barındıran iki ana dinozor grubundan biridir.
Gerçek papağanlar, Papağansılar biyolojik takımının üç üst ailesinden biri olan Psittacoidea üst ailesini oluşturan yaklaşık 350 türden oluşan renkli, uçabilen, kanca gagalı, genellikle otobur kuşlar. Gerçek papağanlar dünyada yaygın bir biçimde gözlenebilir; Meksika, Orta ve Güney Amerika, Sahra Altı Afrika, Hindistan, Güneybatı Asya, Avustralya ve doğusunda Pasfik Okyanusu'nun ötesinde Polinezya'da yaşayan türleri vardır. Gerçek papağanlar altında loriket, Amazon papağanı, jako ve muhabbet kuşu en bilinen türlerdir.
Avialae, yaşayan tek dinozorlar olan mevcut kuşları (Aves) ve yakın akrabalarını içeren bir kladdır. Genellikle tüm teropod dinozorların çağdaş kuşlarla deinonychosaurlardan daha yakın akraba olanlarını sınıflandırmada kullanılır. Aves sınıfından olmayan Avialae üyelerine de sıklıkla kuş denir.
Mesitornithidae içinde yer aldığı Mesitornithiformes takımı ile birlikte Columbiformes ve Pterocliformes takımlarının oluşturduğu Columbimorphae kladında sınıflandırılan bir kuş familyasıdır. Küçük boyutlu uçamayan ya da çok zayıf uçma yeteneğine sahip, Madagaskar'a endemik kuşlardır.
Cariamiformes, 60 milyon yıldan beri var olan, asıl olarak uçamayan kuşlardan oluşan bir kuş takımıdır. Grubun içinde günümüzde yaşayan Cariamidae familyasının yanı sıra soyu tükenmiş Phorusrhacidae, Bathornithidae, Idiornithidae ve Ameghinornithidae familyaları da bulunur. Geleneksel olarak Gruiformes takımının içinde bir alt takım olarak sınıflandırılsa da hem morfolojik hem de genetik araştırmalar bu grubun ayrı Australaves kladı içinde yer aldığını gösterir. Avustralaves kladının yaşayan diğer üyeleri Falconiformes, Psittaciformes ve Passeriformes'dir.
