İçeriğe atla

Turks ve Caicos Adaları

Turks ve Caicos Adaları
Turks and Caicos Islands
Slogan
Beautiful By Nature, Clean By Choice
Turks ve Caicos Adaları haritadaki konumu
Turks ve Caicos Adaları konumu
BaşkentCockburn Town
En büyükProvidenciales
Resmî dil(ler)İngilizce
Tanınan bölgesel dil(ler)Turks ve Caicos kreolu
Etnik gruplar
%61 Mulatto, %34 Siyah Irk, %5 Avrupalı, Kuzey Amerikalı ve diğeri.[1]
DemonimTurks ve Caicos Adalı
Liderler
• Kral
III. Charles
• Vali
Nigel Dakin
• Başbakan
Washington Misick
• Su (%)
önemsiz miktar
Nüfus
• 2020 tahminî
42,953[2]
İGE (n/a)0.930
çok yüksek · n/a.
Para birimiAmerikan doları (USD)
Zaman dilimiUTC-5
• Yaz (YSU)
UTC-4
Tarih formatıd/m/yy (AD)
Trafik akışısol
Telefon kodu+1-649
İnternet alan adı.tc

Turks ve Caicos Adaları (İngilizce: Turks and Caicos Islands, [ˈtɝːks] and [ˈkeɪkəs] ya da [ˈkeɪ.koʊs]; kısaltması: TCI), Karayipler'de, Kuzey Atlas Okyanusu'nda Britanya Denizaşırı Toprakları olan ve iki takımadadan oluşan adalar grubu. Turks ve Caicos Adaları, Bahamalar ile birlikte Lucayan Adaları'nı oluşturmaktadır.

Etimoloji

Turks ve Caicos Adaları, adını Turk's cap kaktüsü (Melocactus intortus) Türklerin fesine benzediği için ve Taino dilindeki 'adalar dizisi' anlamına gelen caya hico'dan alır.[3][4][5]

Siyaset

Turks ve Caicos Adaları bir Britanya Denizaşırı Topraklarıdır. Bir Britanya bölgesi olarak hükûmdarı, Dışişleri Bakanlığı'nın tavsiyesi üzerine hükûmdar tarafından atanan bir vali tarafından temsil edilen Birleşik Krallık Kralı III. Charles'tır. Bölgenin ilk başbakanı McCartney ilk olarak 30 Ağustos 1976'da bir anayasa kabul etti. Millî bayram olan Anayasa Günü, her yıl 30 Ağustos'ta kutlanıyor.[]

Bölgenin yasal sistemi, Jamaika ve Bahamalar'dan kabul edilen az sayıda yasa ile Britanya ortak hukukuna dayanmaktadır. Oy verme hakkı 18 yaşın üzerindekilere tanınmıştır ve genel oy ilkesi uygulanır. İngilizce resmî dildir. Grand Turk, Turks ve Caicos Adaları'nın idarî ve siyasi başkentidir ve Cockburn Town 1766'dan beri hükûmetin merkezi olmuştur.[]

Turks ve Caicos Adaları Karayip Kalkınma Bankası'nın bir üyesidir, Evrensel Posta Birliği üyesidir CARICOM'da bir ortağı ve bir Interpol alt bürosu vardır. Birleşmiş Milletler Sömürgecilik Özel Komitesi, Birleşmiş Milletler Kendi Kendini Yönetmeyen Bölgeler listesindeki bölgeyi içerir.[]

2016 seçimlerinde Halkların Demokratik Hareketi galip geldi.[6]

Turks ve Caicos Adaları, bölge komiserleri tarafından yönetilen altı idarî bölgeye (ikisi Turks Adaları'nda ve dört tanesi Caicos Adaları'nda) ayrılmıştır. Meclis Binası için, Turks ve Caicos Adaları 15 seçim bölgesine ayrılmıştır (Turks Adalarında dördü ve Caicos Adaları'nda on bir tanesi).[]

Coğrafya

Turks ve Caicos Adaları, Karayipler'de, Kuzey Atlas Okyanusu'nda, Bahamalar'ın güneydoğusunda yer alırlar. Koordinatları; 21° 45' Kuzey enlemi, 71° 35' Batı boylamı. 389 km sahil şeridine sahiptir.[]

Tropikal iklime sahip olup, arazi yapısı alçak, düz kireçtaşları, büyük bataklıklar arazi yapısını oluşturlar.[]

38 adadan oluşur. Bunlardan sadece 8'inde yerleşim vardır. 1962'de Jamaika'nın bağımsızlığını ilân etmesinden sonra bu adalar Birleşik Krallık'a bağlı kalmayı tercih etti.[]

Nüfus

Toplam nüfusu 42.953'tür.[2]

Başkent

Bu adalar zincirinin idari ve siyasi başkenti dolayısıyla tüm hükûmet binaları ve bakanlıklar Grand Turk adasındaki Cockburn Town şehrindedir.[]

Ekonomi

Turks ve Caicos Adaları'nın ekonomisi genel olarak turizme dayanmaktadır. Ekvatoral bölgede olması nedeniyle ülke yıl boyu turist çekmektedir. Bunun yanında küçük çaplı tropikal meyve ihracatları da ülke ekonomisine katkı sağlayan etkenlerdendir. 1999 verilerine göre, GSYMH'si 128 milyon dolar. İhracatı 4.7 milyon dolar olan adanın en büyük ihracat ortakları ABD ve Birleşik Krallık'tır. Adanın başlıca ihracat ürünü ise ıstakozdur. Adanın en büyük ithalat ortakları arasında yine ABD ve İngiltere. Bu iki ülkeden 50 milyon dolar civarında gıda, meşrubat, tütün, giyecek, sanayi malları ve yapı malzemeleri ithal ediliyor.[7]

Kaynakça

  1. ^ Ben Cahoon. "Worldstatesman Statistics". Worldstatesmen.org. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2009. 
  2. ^ a b "Statistics Department | Government of the Turks and Caicos Islands". www.gov.tc. 27 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Turks and Caicos - History". www.geographia.com. 11 Ekim 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020. 
  4. ^ "About Turks and Caicos". Welcome to the Turks and Caicos Islands (İngilizce). 9 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020. 
  5. ^ "Central America :: Turks and Caicos Islands — The World Factbook - Central Intelligence Agency". www.cia.gov. 12 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020. 
  6. ^ "2016 seçimlerinin galibi Halkların Demokratik Partisi (PDP) oldu". 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2023. 
  7. ^ Clegg, Peter (2012). "The Turks and Caicos Islands: Why Does the Cloud Still Hang?". Social and Economic Studies. 61 (1): 23-47. ISSN 0037-7651. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bahamalar</span> Batı Hint Adalarında bir ülke

Bahamalar, resmi adıyla Bahama Milletler Topluluğu, Atlas Okyanusu'nda yer alan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Batı Hint Adaları'nın kuzeydoğu sınırını oluşturan bir takımada ülkesi. Bahamalar, Turks ve Caicos Adaları ile birlikte Lucayan Adaları'nı oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karayipler</span> Karayip Denizini, adalarını ve çevreleyen sahilleri kapsayan bölge

Karayipler, Karayip Denizi'ni, adalarını ve çevreleyen sahilleri kapsayan ve coğrafî olarak Orta Amerika'ya dâhil edilen bölgedir. Bu adalar, Florida'nın güneyinden başlayıp bir kıvrım oluşturarak Güney Amerika'da Venezuela'nın kuzey batısına dek inmektedir. Bölgede 7.000 dolayında ada, adacık ve kayalık bulunur. Burada otuz beş bağımsız ülke ya da bağımlı bölge yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cayman Adaları</span> Kübanın güneyinde Jamaikanın kuzeybatısında Birleşik Krallıka bağlı ada topluluğu

Cayman Adaları, nüfus bakımından en büyüğü batı Karayip Denizi'nde, kendi kendini yöneten bir Britanya Denizaşırı Toprakları'dır. 264-kilometrekare (102-milkare) bölgesi Grand Cayman, Cayman Brac ve Little Cayman adlı üç adadan oluşur. Küba'nın güneyinde ve Honduras'ın kuzeydoğusunda, Jamaika ile Meksika'nın Yucatán Yarımadası arasındadır. Başkenti, üç adanın en kalabalık olan Grand Cayman'da George Town'dır.

<span class="mw-page-title-main">Montserrat</span> Karayiplerde Birleşik Krallıka bağlı bir ada

Montserrat, Kuzey Amerika'da Antiller bölgesinde Birleşik Krallık'a bağlı bir ada. Adadaki volkan hareketleri canlılığını koruduğu için, zaman zaman volkanik depremler ve lav akıntıları yaşanmakta ve bölge halkı bundan etkilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Grand Turk</span> Turks ve Caicos Adaları başkenti Cockburn Townın üzerinde bulunduğu ada

Grand Turk Adası, Turks ve Caicos Adaları başkenti Cockburn Town'ın üzerinde bulunduğu ada. Ada, Turks ve Caicos Adaları dâhilinde Birleşik Krallık'a bağlıdır. 18 kilometrekarelik alanıyla Turks Adalarındaki en büyük adadır. Bölgenin tarihî, kültürel, finansal ve yönetimsel merkezi konumundaki ada JAGS McCartney Uluslararası Havalimanını da barındırmaktadır. Ada dev transatlantiklerin Karayipler'den düzenlenen turlar sırasında sıkça uğradığı bir yer değildir. Grand Turk turizm yolu ile dünyaya daha yeni açılmaktadır. Bazı gemiler Doğu Karayip gezilerine bu adayı dâhil etmeye başlamıştır. Adada eski bir deniz feneri ile 19'uncu yüzyıldan kalma bir hapishane vardır. Adını şekli Türk fesine benzeyen Melocactus adlı kaktüsten aldığı söylenmektedir. Ancak daha sonra bunun doğru olmadığı adaya Türk adının verilirken daha Türklerin fes giymediği ortaya çıkmıştır. Yapılan son araştırmalara göre adanın keşfinin denizci bir Türk olan Kemal-i Hasan tarafından yapıldığı ancak daha sonra burada koloni kuran İngilizlerin kâşifinin isminin ne olduğunu bilmeyip yalnızca milliyetini bildiği için adaların adını Türk adaları koyduğu düşünülmektedir

<span class="mw-page-title-main">Britanya Denizaşırı Toprakları</span> Birleşik Krallıkın hâkimiyetindeki on dört bölge

Britanya Denizaşırı Toprakları ya da Birleşik Krallık Denizaşırı Toprakları, Birleşik Krallık'ın bir parçasını oluşturmamakla birlikte Birleşik Krallık hâkimiyeti altında bulunan on dört bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Karayipler Futbol Birliği</span>

Karayipler Futbol Birliği, Karayipler ulusal futbol federasyonlarının çek çatı altında toplandığı bir organizasyondur. FIFA tarafından tanınan 25 ve tanınmayan 5 ülkeden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">UTC-05.00</span>

UTC−05:00, UTC'den 5 saat geri zaman dilimi.

<span class="mw-page-title-main">Batı Hint Adaları Federasyonu</span> 1958-1962 arasında Karayiplerde kurulmuş Britanya denizaşırı bölgeleri birliği

Batı Hint Adaları Federasyonu, 1958-1962 yılları arasında Karayiplerdeki Britanya Denizaşırı Topraklarına dâhil adalarda hüküm sürmüş kısa ömürlü politik birliktir. Federasyon, Trinidad ve Tobago, Barbados, Jamaika, Rüzgâraltı ve Rüzgârüstü adalarının bir araya gelmesiyle oluşturulmuştu. Başkenti bugün Trinidad ve Tobago'nun da başkenti olan Port of Spain kentiydi. Federasyon fikrinde asıl amaç adaların tek bir ülke halinde Britanya'dan bağımsızlığını ilan etmesiydi ancak bağımsızlık ilanından önce iç politik çekişmeler nedeniyle bu birliktelik çöktü. Neticede federasyon toprakları, hâlen Britanya Denizaşırı Toprakları bünyesinde olan Anguilla, Montserrat, Cayman Adaları ve Turks ve Caicos Adaları haricinde, Antigua ve Barbuda, Barbados, Dominika, Grenada, Jamaika, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler, Trinidad ve Tobago olmak üzere Birleşik Krallık'tan ayrılarak dokuz ayrı bağımsız ülke haline gelmiştir.

2018 FIFA Dünya Kupası elemeleri CONCACAF Birinci Tur maçları, Kuzey, Orta Amerika ve Karayipler'den turnuvaya katılacak takımları belirleyen elemelerin ilk aşamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Turks ve Caicos Adaları bayrağı</span> Ulusal bayrak

Turks ve Caicos Adaları bayrağı, Karayipler'de Britanya Denizaşırı Toprakları'na dâhil edilen Turks ve Caicos Adaları tarafından kullanılan bayrak. Turks ve Caicos Adaları bayrağı günümüzdeki hâli ile 7 Kasım 1968 tarihinde kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Turks ve Caicos Adaları arması</span> Ulusal arma

Turks ve Caicos Adaları arması, Karayipler'de Britanya Denizaşırı Toprakları'na dâhil edilen Turks ve Caicos Adaları tarafından kullanılan arma. Turks ve Caicos Adaları arması günümüzdeki hâli ile 1965 yılında kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lucayan Adaları</span> Atlas Okyanusunda bulunan takımadalar

Lucayan Adaları ya da kısaca Lucayan, Kuzey Amerika'nın güneydoğu kıyılarında yer alan ve siyasi olarak Bahamalar ile Britanya Denizaşırı Toprakları konumundaki Turks ve Caicos Adaları'nı kapsayan takımadalar için günümüzde artık kullanılmayan veya en azından nadiren kullanılan bir terimdir. Lucayan ismi takımadalarında yaşamış ancak günümüzde soyu tükenmiş olarak kabul edilen yerli halk grubu olan Aravaklar'ın bir kolu olan "Lucayan" (lukku-cairi) adından türemiştir.

Turks ve Caicos Adaları başbakanı, Karayipler'de, Kuzey Atlas Okyanusu'nda Britanya Denizaşırı Toprakları olan Turks ve Caicos Adaları'nda siyasi lider ve hükûmetin başıdır. Başbakanlık görevi, diğer Britanya Denizaşırı Topraklarındaki başbakanlık veya başbakanlık görevine eşdeğerdir. Britanya sömürge sistemi içinde ulaşılabilecek en yüksek siyasi seviyedir. 2006'dan önce, makam Turks ve Caicos Adaları'nın Şef Bakanı olarak adlandırılmaktaydı.

JAGS McCartney veya "Jags" McCartney olarak da bilinen James Alexander George Smith McCartney, Turks ve Caicoslu siyasetçi. McCartney, Karayipler'de Britanya Denizaşırı Toprakları'na dâhil edilen Turks ve Caicos Adaları'nın 31 Ağustos 1976'dan, içinde bulunduğu özel uçağın Washington DC'den Atlantic City'ye uçarken New Jersey, Vineland yakınlarında düşmesi sonucu öldüğü 9 Mayıs 1980'e kadar başbakanlık görevlerini üstlenen şef bakan görevindeydi.

Nathaniel Joseph Selver Francis, Turks ve Caicoslu siyasetçi. Francis, Karayipler'de Britanya Denizaşırı Toprakları'na dâhil edilen Turks ve Caicos Adaları'nda 28 Mart 1985 tarihinden yolsuzluk ve himaye suçlamalar sonucu istifaya zorlandığı 25 Temmuz 1986'ya kadar Turks ve Caicos Adaları'nın 4. şef bakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Washington Misick</span>

Charles Washington Misick, Turks ve Caicoslu siyasetçi. Misick, Karayipler'de Britanya Denizaşırı Toprakları'na dâhil edilen Turks ve Caicos Adaları'nda 20 Şubat 2021'den bu yana Turks ve Caicos Adaları'nın 5. Başbakanı olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sharlene Cartwright-Robinson</span>

Sharlene Linette Cartwright-Robinson, Turks ve Caicoslu siyasetçi ve avukat. Cartwright-Robinson, Karayipler'de Britanya Denizaşırı Toprakları'na dâhil edilen Turks ve Caicos Adaları'nda 20 Aralık 2016 - 20 Şubat 2021 tarihleri arasında Turks ve Caicos Adaları'nın 4. başbakanı olarak görev yapmıştır. Cartwright-Robinson, adada bu göreve gelen ilk kadın başbakan olmuştur. Aynı zamanda Halkların Demokratik Hareketi'nin (PDM) önce başkan yardımcısı ve ardından başkanı olan ilk kadındı.

Turks ve Caicos Kreolu, Lucayan Takımadaları'ndaki Britanya Denizaşırı Toprakları bölgesi olan Turks ve Caicos Adaları'nda konuşulan İngilizce kökenli bir kreoldur.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Batı Hint Adaları</span> İngiliz Batı Hint Adaları, aralarında Anguilla, Cayman Adaları, Turks ve Caicos Adaları, Montserrat, Britanya Virjin Adaları, Antigua ve Barbuda, Bahamalar, Barbados, Dominika, Grenada, Jamaika, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent ve G

Britanya Batı Hint Adaları, aynı zamanda Anglofon Karayipleri veya İngiliz Milletler Topluluğu Karayipleri, Büyük Britanya tarafından kolonize edilen Batı Hint Adaları'nı ifade etmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.