İçeriğe atla

Turhan Feyzioğlu

Turhan Feyizoğlu ile karıştırılmamalıdır.
Turhan Feyzioğlu
11, 19, 22. Türkiye Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı
Görev süresi
5 Ocak 1978 - 18 Eylül 1978
Yerine geldiğiNecmettin Erbakan
Alparslan Türkeş
Yerine gelenFaruk Sükan
Orhan Eyüpoğlu
Türkiye Millî Eğitim Bakanı
Görev süresi
6 Ocak 1961 - 7 Şubat 1961
Yerine geldiğiBedrettin Tuncel
Yerine gelenAhmet Tahtakılıç
Türkiye Büyük Millet Meclisi
11., 12., 13., 14., 15. ve 16. Dönem Milletvekili
Görev süresi
25 Ekim 1961 - 5 Haziran 1977
Seçim bölgesi1961 – Kayseri
1965 – Kayseri
1969 – Kayseri
1973 – Kayseri
1977 – Kayseri
Görev süresi
27 Ekim 1957 - 25 Mayıs 1960
Seçim bölgesi1957 – Sivas
Kişisel bilgiler
Doğum 1922
Kayseri, Türkiye
Ölüm 24 Mart 1988 (66 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeri Cebeci Asri Mezarlığı, Ankara
Partisi Cumhuriyet Halk Partisi (1957-1967)
Cumhuriyetçi Güven Partisi (1967-1981)
Evlilik(ler) Leyla Cıngıllıoğlu
Akraba(lar) Metin Feyzioğlu (torun)
Bitirdiği okul İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Mesleği Siyasetçi, Avukat

Turhan Feyzioğlu[1] (1922, Kayseri, Türkiye - 24 Mart 1988, Ankara, Türkiye), Türk hukuk profesörü, avukat, akademisyen ve siyasetçi.

XI. Dönem Sivas, 1. (XII), 2. (XIII), 3. (XIV), 4. (XV), 5. (XVI) Dönem Kayseri Milletvekillikleri ile Kurucu Meclis Üniversite Temsilciliği (6 Ocak 1961 - 15 Ekim 1961) yaptı.

İlk yılları

İlköğretimini Kayseri'de, orta öğrenimini Galatasaray Lisesi'nde tamamladı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. İngiltere'de anayasa hukuku alanında doktora yaptı ve 1955 yılında Türkiye'nin en genç profesörü unvanını aldı. 1956 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne dekan oldu. Fakültenin yayını olan "Forum" dergisindeki yazıları nedeniyle iktidardaki Demokrat Parti ile çatıştı ve hakkında kovuşturma açılınca üniversiteden istifa etti.

Siyasi yaşamı

Bir süre sonra CHP'den politikaya atıldı. 1957 yılında Sivas'tan milletvekili seçildi. 27 Mayıs Darbesi'nden sonra Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörlüğü’ne seçildi. Kurucu Mecliste Üniversite Temsilcisi (6 Ocak 1961 - 15 Ekim 1961) olarak Anayasa Komisyonu başkanlığına getirildi. 1961 yılındaki seçimlerde Kayseri milletvekili olarak yine meclise girdi ve II. Gürsel kabinesinde millî eğitim bakanlığı ve ilk koalisyon hükûmetinde devlet bakanlığı ile başbakan yardımcılığı yaptı.

CHP'den ayrılana kadar gelecek genel başkan olarak görülüyordu. Ancak Bülent Ecevit'in güçlü çıkışı ve CHP'nin Ortanın Solu sloganını benimsemesi üzerine partideki genel sekreterlik görevinden istifa etti. 47 milletvekili ve senatörle birlikte CHP'den ayrılarak Güven Partisi'ni kurdu. Sonradan, Cumhuriyetçi Parti ile Güven Partisi'ni birleştirerek Cumhuriyetçi Güven Partisi'nin başına geçti ve 12 Eylül 1980 Darbesi'ne kadar bu partinin genel başkanlığını yürüttü.

1975 yılında Demirel'in başbakanlığındaki I. Milliyetçi Cephe Hükümeti'nde ve 1978 yılında kurulan Ecevit Hükümeti'nde devlet bakanlığı ve başbakan yardımcılığı görevlerini birlikte üstlendi. Süleyman Demirel'in 1979 yılında kurduğu azınlık hükûmetini dışarıdan destekledi. 1981 yılında aktif siyasetten çekildi.

12 Eylül darbesi sonrası tüm partiler kapatıldı. Darbe yönetimi, Cumhuriyetçi Güven Partisi Genel Başkanı Prof. Dr. Turhan Feyzioğlu'nu başbakan yapmaya karar verdi. Fakat kabineyi kuramadığı ve MGK üyeleri ile anlaşmazlık yaşadığı için teklifi iade etti.[2]

66 yaşında kalp krizinden öldü. Leyla Cıngıllıoğlu Feyzioğlu ile evliydi. Çift çocukları olmayınca Saide Buçukoğlu (1950-1969)'nu evlatlık edindi. Saide ise ailenin şoförü Mehmet Buçukoğlu ile evlendi. Aynı zamanda Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi eski Dekanı ve Türkiye Barolar Birliği eski Başkanı Prof. Dr. Metin Feyzioğlu'nun dedesidir.

Kitapları

  • Kanunların Anayasaya Uygunluğunun Kazai Murakabesi (1951)
  • Demokrasiye ve Diktatörlüğe Dair (1957)
  • Devlet Adamı Atatürk (1963)
  • Atatürk ve Milliyetçilik
  • Türk Millî Mücadelesinin ve Atatürkçülüğün Temel İlkelerinden Biri Olarak Millet Egemenliği.
  • Atatürk Yolu
  • Un Liberateur et un Modernisateur Genial Kemal Atatürk

Kaynakça

  1. ^ "TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  2. ^ "Turhan Feyzioğlu (1922, Kayseri-1988, İstanbul)". 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2023. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Bedrettin Tuncel		Türkiye Millî Eğitim Bakanı
6 Ocak 1961 - 7 Şubat 1961 		Sonra gelen:
Ahmet Tahtakılıç
Önce gelen:
Ali Akif Eyidoğan		Türkiye Başbakan Yardımcısı
25 Haziran 1962 - 25 Aralık 1963 		Sonra gelen:
Kemal Satır
Önce gelen:
Zeyyat Baykara		Türkiye Başbakan Yardımcısı
31 Mart 1975 - 21 Haziran 1977 		Sonra gelen:
Turan Güneş
Orhan Eyüpoğlu
Önce gelen:
Necmettin Erbakan
Alparslan Türkeş		Türkiye Başbakan Yardımcısı
5 Ocak 1978 - 18 Eylül 1978 		Sonra gelen:
Faruk Sükan
Orhan Eyüpoğlu
Akademik görevi
Önce gelen:
Yeni makam		Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörü
17 Ağustos 1960 - 8 Şubat 1961 		Sonra gelen:
Seha Meray

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Deniz Baykal</span> Türk siyasetçi (1938–2023)

Deniz Baykal, Türk avukat, siyaset bilimci, akademisyen ve siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisinin 4. genel başkanıdır. 1995-1996 yılları arasında başbakan yardımcılığı görevini yürüttü. Birçok hükûmette yer alan Baykal, kısa aralıklar dışında 1992-2010 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisinin genel başkanlığını yaptı. 2002-2010 yılları arasında CHP'yi ana muhalefet partisi olarak yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Nihat Erim</span> 13. Türkiye başbakanı

İsmail Nihat Erim, Türk hukukçu, akademisyen ve siyasetçi. Türkiye Büyük Millet Meclisinde beş dönem Cumhuriyet Halk Partisinden milletvekili olarak siyaset yapan Erim, 1948-50 yılları arasında bayındırlık bakanlığı ve başbakan yardımcılığı görevlerinde bulundu. 12 Mart Muhtırası'nın ardından 1971-1972 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev aldı. 19 Temmuz 1980 tarihinde İstanbul Dragos'ta Devrimci Sol militanları tarafından düzenlenen suikast sonucunda 68 yaşında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Millî Selamet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1972–1981)

Millî Selâmet Partisi, 1972 ile 1981 arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş İslâmcı bir siyasî parti. Millî Görüş Hareketi'nin ikinci partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Çetin</span> 20. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Hikmet Çetin, Türk siyasetçi, devlet adamı ve eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı. CHP Genel Başkanlığı görevini Şubat 1995 - Eylül 1995 tarihleri arasında sürdürmüştür. Mart 1995 - Ekim 1995 ve Ekim 1978 - Kasım 1979 tarihleri arasında Başbakan yardımcılığı görevini sürdüren Çetin, birçok hükûmette görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cahit Karakaş</span> 13. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Cahit Karakaş, Türk inşaat mühendisi ve siyasetçi. 12 Eylül Darbesi sırasında TBMM başkanlığı görevinde bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Ortanın solu</span> CHPnin merkez solda konumlanmasını ve sosyal demokratlaşmasını ifade eden tabir

Ortanın solu, CHP'nin politik yelpazede merkez solda konumlandırılmasını ve CHP'nin sosyal demokratlaşma dönemini ifade eder. En başta "ortanın solu" söylemi, İsmet İnönü'nün Kemalizm'i siyasi yelpazede merkez sola koymasıyla başlamış, sonrasında Bülent Ecevit ile beraber Kemalizm ile sosyal demokrasinin kaynaşmasıyla devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bülent Ecevit</span> 16. Türkiye başbakanı

Mustafa Bülent Ecevit, Türk gazeteci, şair, yazar, çevirmen ve siyasetçidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin eski başbakanı, çalışma bakanı, devlet bakanı ve başbakan yardımcısıdır. 1974, 1977, 1978-1979 ve 1999-2002 yıllarında beş kez Türkiye başbakanlığı görevini üstlenmiştir. 1972-1980 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanlığında, 1987-2004 yılları arasında ise Demokratik Sol Parti genel başkanlığında bulunmuştur. 1961-1965 yılları arasında İsmet İnönü tarafından kurulan hükûmetlerde çalışma bakanı olarak yer almıştır. Ecevit, 20 Temmuz 1974 tarihinde ilk Kıbrıs Harekâtı'nı, 14 Ağustos 1974 tarihinde ise "Ayşe tatile çıksın." parolasıyla ikinci harekâtı başlatmıştır. 1999'da PKK'nın kurucusu Abdullah Öcalan'ın Kenya'da yakalanarak Türkiye'ye getirilmesini sağlamıştır. 1974'te genel af, 2000'de eşi Rahşan Ecevit'in etkisi ile Rahşan Affı'nı çıkarmıştır. Anne tarafından dedesi olan Medine Harem Şeyhi Hacı Emin Paşa'dan kendisine kalan Medine'deki yüklü mirası 2005 yılında Türk hacılarının yararlanması koşuluyla devlete, Diyanet İşleri Başkanlığına bağışlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">1965 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 13. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1965 Türkiye genel seçimleri, 10 Ekim 1965 tarihinde yapılan bu genel seçimler ile TBMM 13. dönem milletvekilleri seçildi. İlk kez Millî bakiye sisteminin uygulandığı bu seçimlerde, Türkiye tarihinde ilk defa bir sosyalist parti olan Türkiye İşçi Partisi milletvekili çıkararak meclise girdi.

<span class="mw-page-title-main">1969 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 14. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1969 Türkiye genel seçimleri, 12 Ekim 1969 tarihinde TBMM 14. dönem milletvekillerini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Cumhuriyetçi Güven Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1967–1981)

Cumhuriyetçi Güven Partisi (CGP), Millî Güven Partisi (MGP) ile Cumhuriyetçi Partinin birleşmesinden doğmuş ve 12 Eylül Darbesi'ne (1980) kadar faaliyetini sürdürmüş siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Turan Güneş</span> Türk siyasetçi ve bilim insanı

Turan Güneş, Türk siyasetçi ve bilim insanıydı.

Nahit Menteşe, Türk avukat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Fethi Çelikbaş</span> Türk siyasetçi

Fethi Çelikbaş Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Satır</span> Türk siyasetçi (1911-1991)

İsmail Kemal Satır, Türk hekim ve siyasetçi.

Önder Sav, Türk hukukçu ve siyasetçi.

Hayriye Ayşe Nermin Neftçi, Türk siyasetçidir. Türkiye tarihindeki ilk kadın Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekili olan Neftçi, 20 Ağustos 2003 tarihinde kalp krizi nedeniyle öldü. 1974 ve 1975 yıllarında T.C. Kültür Bakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">42. Türkiye Hükûmeti</span> III. Ecevit Hükûmeti (1978–1979)

42. Türkiye Hükûmeti, III. Ecevit Hükûmeti veya Motel Hükûmeti, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit başkanlığında kurulan hükûmet, 5 Ocak 1978 - 12 Kasım 1979 tarihleri arası görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kâmil Kırıkoğlu</span> Türk siyasetçi

Kâmil Kırıkoğlu, 1971-1973 yılları arasında CHP genel sekreterliği yapmış olan Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Metin Feyzioğlu</span> Türk hukukçu ve diplomat

Metin Feyzioğlu, Türk ceza hukuku profesörü, diplomat ve eski Türkiye Barolar Birliği başkanıdır. Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı görevini 2013-2021 yılları arasında sürdürmüş olan Feyzioğlu, Turhan Feyzioğlu'nun torunudur. 18 Temmuz 2012 tarihinde Bilim Yönetim ve Kültür Platformu kontenjanından CHP Parti Meclisi üyesi olmuştur. CHP Parti Meclisi üyeliğinden 2019 yılında istifa etmiştir. 30 Ekim 2022 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Türkiye'nin Lefkoşa Büyükelçiliğine atanmıştır. 27 Temmuz 2024 tarihinde Prag büyükelçiliği görevine atanmıştır.

Güneş Motel Olayı veya 11'ler Olayı, 1977 yılı sonunda, 1977 Türkiye genel seçimlerinde Adalet Partisi'nden milletvekili seçilen 11 vekilin partilerinden istifa ederek Cumhuriyet Halk Partisi'ne destek vermesini ifade eden olay. Bu vekiller 5. Demirel Hükûmeti'ne verilen gensoruyu desteklemek, Bülent Ecevit'in kuracağı hükûmetin güvenoyu oylamasında destek vermek karşılığında Ecevit'in kuracağı 42. Türkiye Hükûmeti'nde ekseriyetle bakanlık görevi almıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.