İçeriğe atla

Turgutlu

Turgutlu
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlManisa
Coğrafi bölgeEge Bölgesi
İdare
 • KaymakamAli Yılmaz[1]
 • Belediye başkanıÇetin Akın (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam530 km²
Rakım78 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam163.223
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu45400
İl alan kodu0236
İl plaka kodu45

Turgutlu (eski adı: Kasaba ve Yengi[2]) Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir. Turgutlu; doğusunda Ahmetli, batısında Manisa, Kemalpaşa, kuzeyinde Saruhanlı, güneyinde Ödemiş ve Bayındır ilçeleri ile çevrilidir. Ege Denizi'nin 55 km doğusunda olup denizden yüksekliği 78 metredir. Yüzölçümü 530 km2'dir. 2022 yılı verilerine göre nüfusu 175.401 kişidir.

Tarihi

Turgutlu, Sultan II. Murat Dönemi'nde Dalbahçe Köyü çevresine yerleşen Turgud Aşireti tarafından kurulmuş[] ve zamanla ovaya inerek bugünkü yerini almıştır. Yunanların İzmir'i işgalinden 10 gün sonra da Turgutlu işgal edilmiştir. Bu tarihten, 7 Eylül 1922 yılına kadar ilçe işgal altında kalmıştır. Kurtuluş Savaşı sonrası Yunan askeri ilçeden çekilirken Bozkurt ve Küllük Mahalleleri hariç tüm mahallelerini yakmıştır.

Nüfus

Yıl Toplam ŞehirKır
1927[3]32.29016.89715.393
1935[4]40.73521.67619.059
1940[5]41.85322.93218.921
1945[6]42.92322.71320.210
1950[7]48.44424.91623.528
1955[8]54.46927.30027.169
1960[9]63.46131.45932.002
1965[10]71.97035.67436.296
1970[11]80.05040.98639.064
1975[12]88.36247.00941.353
1980[13]96.79855.39641.402
1985[14]108.44165.74042.701
1990[15][a]100.69773.63427.063
2000[16]121.02093.72727.293
2007[17]135.830111.16624.664
2008[18]139.897114.48325.414
2009[19]140.753115.93024.823
2010[20]141.962117.63224.330
2011[21]143.990119.98524.005
2012[22]146.087122.38323.704
2013[23]148.130148.130veri yok
2014[24]150.460150.460veri yok
2015[25]153.687153.687veri yok
2016[25]156.567156.567veri yok
2017[25]160.183160.183veri yok
2018[25]163.223163.223veri yok
2019[25]166.418166.418veri yok
2020[25]169.882169.882veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

İklim

İlçe, Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Kar yağışı ve don olayları nadiren görülmektedir.

Turizm

İlçenin en önemli turistik tesisi Urganlı Kaplıcaları'dır. Urganlı Kaplıcaları, suları karbondioksitli ve bikarbonatlıdır. Sıcaklığı 50 ile 78 santigrat derece arasında değişmektedir.[26] Karaca Ali Kanyonu, Küp yar ve Ovacık Yaylası ilçenin diğer turistlik bölgeleridir. İlçe yakınındaki Bozdağlar da, doğa yürüyüşleri için tercih edilen yerlerdendir.

Eğitim

Üniversite Eğitimi:

  • Celal Bayar Üniversitesi Hasan Ferdi Turgutlu Teknoloji Fakültesi
  • Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksek Okulu

Ortaöğretim Eğitimi

  • Halil Kale Fen Lisesi
  • Hasan Ferdi Turgutlu Mesleki Ve Teknik Anadolu Lisesi
  • İnci Üzmez Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
  • Niyazi Üzmez Anadolu Lisesi
  • Selman Işılak Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
  • Senem Aka Anadolu Lisesi
  • Turgutlu Anadolu Lisesi
  • Turgutlu Anadolu İmam-Hatip Lisesi
  • Cahit Gönlübol Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
  • Turgutlu Lisesi
  • Şehit Anıl Barış Çetin Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
  • Urganlı Çok Programlı Anadolu Lisesi
  • Zübeyde Hanım Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
  • Şehit Suat Akıncı Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi

Ulaşım

Turgutlu'nun Manisa'ya uzaklığı 30 km, İzmir'e uzaklığı ise 50 km'dir. İlçe merkezinin güneyinden E–23 (İzmir-Ankara) karayolu, kuzeyinden ise İzmir-Uşak-Afyon demiryolu geçmektedir. Demiryolunun İzmir'den Turgutlu'ya kadar olan 32 km'lik ilk kısmı 1863–1865 tarihleri arasında yapılmış, 1866’da işletmeye açılmıştır. 1873–1875 yılları arasında da 76 km daha yapılarak Alaşehir'e kadar uzatılmıştır. E–93 karayolu 2 geliş–2 gidiş olarak bölünmüş yoldur. Bütün köylerin yolu mevcut olup köy yollarının tamamı asfalt kaplamadır. Yollar her mevsim ulaşıma açıktır.

Ekonomi

İlçenin en önemli geçim kaynakları tarım ve sanayidir. Gediz Havzası'nda kurulu olan Turgutlu'da, çekirdeksiz üzüm, pamuk, tütün, domates, buğday, kiraz, şeftali, erik ve zeytin ziraatı yapılan başlıca ürünlerdir. Pamuk üretimi son dönemde yerini mısır üretimine bırakmıştır. Kapari, kekik gibi alternatif bitkilerin ekimi de son dönemde ziraati yapılan tarımsal faaliyet arasına girmiştir. Arpa üretimi, hayvanların yeşil ot ihtiyacını karşılamak için yapılmaktadır. İlçede konserve fabrikalarının etkisi ile domates, biber ve hıyar ekimi son dönemde artış göstermiştir. İlçedeki hayvancılık son zamanlarda gelişmeye başlamıştır. Hayvancılığın gelişmesine bağlı olarak silajlık mısır, fiğ, tritikale gibi bitkilerin ekimi de artmaktadır.

Spor

İlçenin profesyonel futbol takımı Turgutluspor 1984 yılında Toprakspor ve Tukaşspor'un birleşmesiyle kurulmuştur. Takım, 2022-2023 sezonu itibarı ile TFF 3.Lig'de mücadele etmektedir. Turgutlu'da çeşitli amatör küme takımlarının yanı sıra Turgutlu Belediyesi'nin bünyesinde kurulu Turgutlu Belediyespor bulunmaktadır. Çeşitli branşlarda spor faaliyetlerinin bulunduğu Turgutlu Belediyespor'da başta voleybol, basketbol ve hentbol takımları da bulunmaktadır. Ayrıca Seramiksan SK bayan voleybol takımı, Sultanlar Ligi'nde mücadele etmektedir.

Notlar

  1. ^ Ahmetli ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2015. 
  2. ^ "Kent Tarihi - Turgutlu Belediyesi". www.turgutlu.bel.tr. 8 Şubat 2023. 7 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 
  3. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  4. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  5. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  6. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  10. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  23. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  24. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  25. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Turgutlu Nüfusu - Manisa". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Manisa Turgutlu Nüfusu". nufusune.com. 
  26. ^ Urganlı Kaplıcaları|http://yigm.kulturturizm.gov.tr/

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Burdur</span> Burdur ilinin merkezi olan şehir

Burdur, Burdur ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Tunceli</span> Tunceli ilinin merkezi olan şehir

Tunceli, Türkiye'nin Tunceli ilinin merkezi olan şehirdir. Munzur Çayı'nın kıyısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ödemiş</span> İzmirin ilçesi

Ödemiş, İzmir'in bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Kiraz ve Beydağ, batısında Bayındır ve Tire ilçeleri, kuzeyinde Manisa, güneyinde Aydın illeri bulunmaktadır. 2020 yılı nüfus verilerine göre toplam nüfusu 133.679'dur.

<span class="mw-page-title-main">Salihli</span> Manisanın ilçesi

Salihli, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa'nın bir ilçesidir. Odun köftesi, kirazı ve üzümü ile meşhurdur. Tarihte ilk paranın basıldığı ve günümüzde UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne giren Sardes Antik Kenti ve halen toprak altında bulunan Daldis Antik Kenti bu ilçede bulunmaktadır. İlçe, bölgenin tarih, doğa ve termal turizm bakımından en önemli merkezlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Bayındır, İzmir</span> İzmirin ilçesi

Bayındır, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin kuzeyinde Kemalpaşa, batısında Torbalı, güneyinde Tire, doğusunda Ödemiş ilçeleri, kuzeydoğusunda Manisa ili bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kemalpaşa, İzmir</span> İzmirin ilçesi

Kemalpaşa, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin batısında Bornova ve Buca, güneyinde Torbalı ve Bayındır ilçeleri, kuzeyinde Manisa ilinin Yunusemre ve Şehzadeler ilçeleri, doğusunda ise Turgutlu ilçesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Develi</span> Kayserinin ilçesi

Develi, Kayseri ilinin il merkezinden sonraki en büyük yerleşim yeri olup, İç Anadolu Bölgesi'nin Orta Kızılırmak Bölümü'nde bulunmaktadır. Eski adı Everek'tir. Erciyes Dağı’nın 6 km güneyinde kurulmuştur. Günümüzde doğusunda Tomarza ilçesi ve Adana ilinin Tufanbeyli İlçesi, güneyinde Yahyalı ilçesi ile Adana ilinin Saimbeyli ve Feke ilçeleri, batısında Yeşilhisar İlçesi, kuzeybatısında İncesu ilçesi yer alır. 1926'ya Kadar Kozan'a bağlı olan Develi Kozan ilinin 1926'da ilçeye dönüştürülmesiyle Kayseri'ye bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vakfıkebir</span> Trabzonun ilçesi

Vakfıkebir (Vakf-ı Kebir, eski adları: Büyük Liman, Fol, Trabzon ilinin bir ilçesi olup batısında Beşikdüzü, güneyinde Tonya ve Düzköy, doğusunda ise Çarşıbaşı ve Akçaabat ilçeleri ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Nallıhan</span> Ankara ilçesi

Nallıhan, Ankara ilinin bir ilçesidir. Ankara'ya 160 km uzaklıkta, tarihi İpek Yolu üzerinde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Karacabey</span> Bursa ilçesi

Karacabey, eski ismi Mihaliç, Bursa'nın 70 km batısında yer alan Bursa'ya bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Orhangazi</span> Bursa ilçesi

Orhangazi, Marmara Denizi'nin güneyinde bulunan, İznik Gölü'nün batısında yer alan Bursa ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Simav</span> Kütahyanın ilçesi

Simav, Kütahya'nın bir ilçesidir. İl merkezinin 143 km güneybatısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Söke</span> Aydının ilçesi

Söke, Ege Bölgesi'nde Aydın ilinin batısında yer alan Ege Denizi'ne kıyısı olan bir ilçedir. İlçenin kuzeyinde İzmir ilinin Selçuk ilçesi kuzeydoğusunda Germencik doğusunda Koçarlı kuzeybatısında Kuşadası güneyinde Didim bulunmaktadır. 1064 km²'lik yüzölçümü bakımından ilin en büyük, nüfus bakımından ise Efeler, Nazilli ve Kuşadası'ndan sonra 4. büyük ilçesidir. İlçede 49 mahalle bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nizip</span> ilçe

Nizip, Gaziantep'e bağlı ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Bucak, Burdur</span> Burdurun ilçesi

Bucak, Burdur ilinin 44 km uzağındaki ilçesidir. Burdur-Antalya Karayolunun 44. kilometresinde bulunan Bucak; doğuda Sütçüler, güneyde Antalya, batıda ve kuzeyde Burdur, Çeltikçi ve Ağlasun ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Ergani</span> Diyarbakırın bir ilçesi

Ergani ya da eski adıyla Osmaniye Diyarbakır ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hassa</span> Hatay ilinin ilçesi

Hassa, Hatay ilinin bir ilçesidir. Nüfusu 57.361 kişidir. Amanos Dağlarının doğuya bakan eteklerinde, Hatay-Gaziantep il sınırında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Selendi</span> Manisanın ilçesi

Selendi. Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir. 1954 yılında, 6324 numaralı karar ile kurulmuştur. Manisa'ya 155 km, Uşak'a ise 70 km mesafede yer alır. İlçe sınırlarından Gediz Nehri'nin önemli kollarında biri olan Selendi çayı geçer. Asıl geçim kaynağı tütüncülük, hayvancılık ve tarımdır. Ayrıca Pınarlar, Eskin, Terziler, Kürkçü ve Hacıhaliller köylerinde son yıllarda kirazcılık artmıştır. Kınık mahallesi piknik alanı, Gavur evleri kaya mezarları, Bayraklı anıtı Selendi'nin gezilebilecek yerleridir. Merkez nüfusu 8.108'dir. Köyleri de dahil toplam nüfusu 26.500'dür fakat son 50 yıldır sürekli göç veren ilçenin göç eden kişileri de hesaba katıldığında nüfusu 77.000'i geçmektedir. Manisa'nın en az yoğunluklu ilçesidir. Ayrıca ilçede eskin mahallesinde bulunan altın-kurşun-krom karışımı maden rezervi bir müddet işletilmiş fakat madenin 49 yıllık kullanım hakkını elinde bulunduran Bulgaristanlı firmanın bu ülkede iflas etmesi sonucu maden kapatılmıştır ve yıllardır atıl olarak durmaktadır. Bunların yanında Gediz Nehrinin en büyük kolu olan selendi çayı kış aylarında Gediz Nehrinden daha fazla su taşır. İlçenin tarihinde aldığı en büyük yatırımlar; tekel yaprak tütün depolama işletmeleri ve yatılı ilköğretim bölge okuludur. Selendi'nin tarhana, höşmerim, keşkek ve yufkası meşhurdur. İlçede üretilen Amerikan tipi küçük yapraklı tütünler çok değerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Saruhanlı</span> Manisanın ilçesi

Saruhanlı, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bozkır, Konya</span> Konya ilinin ilçesi

Bozkır, Konya ilinin bir ilçesi.