İçeriğe atla

Turgut Sunalp

Turgut Sunalp
LakabıErgenekon
Doğum31 Ağustos 1917(1917-08-31)
İstanbul
Ölüm28 Ağustos 1999 (81 yaşında)
İstanbul
Ölüm sebebiBöbrek yetmezliği, Kalp yetmezliği
Defin yeriKaracaahmet Mezarlığı, İstanbul
Bağlılığı Türkiye
Branşı Türk Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları1936-1976
Rütbesi Orgeneral
KomutasıKıbrıs Türk Alayı, Genelkurmay Harekât Daire Başkanı, 29. Tümen, Kara Harp Akademisi, NATO Türk Askeri Heyeti Başkanı, 15. Kolordu,Ege Ordusu
Çatışma/savaşlarıKore Savaşı
Sonraki işiBüyükelçi, Milletvekili

Cihadettin Turgut Sunalp[1] (31 Ağustos 1917, İstanbul - 28 Ağustos 1999, İstanbul, Türkiye), Boşnak asıllı Türk asker, diplomat ve siyasetçi.

Yaşamı

Eğitimi ve askerlik hayatı

Boşnak asıllı Macide Kezer (Dizdarevic) ve Abdullah Sunalp (Biberovic) çiftinin oğludur. 1936 yılında İstanbul'da Harbiye'den, 1945 yılında İstanbul'da Harp Akademisinden mezun oldu. 1960 yılında Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra ilk Türk alay komutanı olarak adaya çıktı. 1962 yılında Tuğgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Genelkurmay Harekât Daire Başkanlığı görevinde bulundu. 1964 yılında Tümgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Erzurum 29. Tümen Komutanlığı ve İstanbul'da Kara Harp Akademisi komutanlığı yaptı. 1968 yılında Korgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Brüksel NATO Türk Askeri Heyeti Başkanlığı, Kocaeli'de 15. Kolordu Komutanlığı görevini yaptı. 1972 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbe ile Genelkurmay II. Başkanlığı ve Harp Akademileri Komutanlığı görevinde bulundu,1975 yılında Ege ordusunu kurdu ve kurucu komutanlığını yaptı. 1976 yılında emekli olduktan sonra 1980-1982 yılları arasında Kanada'da Ottawa büyükelçiliği görevinde bulundu.[2][3] Ayrıca 1950'li yıllarda Kıbrıs'ta yaşayan Kıbrıs Türklerini korumak için kurulan ''Ergenekon'' adlı yapının kurucularından biri, örgütün de isim babasıdır.[4][5]

Siyasi hayatı

12 Eylül Darbesinden sonra siyasi parti çalışmalarına izin verilmesiyle, 41 arkadaşı ile birlikte Milliyetçi Demokrasi Partisi'ni (MDP) kurdu ve partinin Genel Başkanlığına seçildi. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in seçimden bir gece önce yaptığı televizyon konuşmasında, seçmenleri Milliyetçi Demokrasi Partisi'ne oy vermeye çağırması, Turgut Özal liderliğindeki Anavatan Partisi'nin iktidara gelmesini engelleyemedi. 1983 genel seçimlerinde liderliğindeki MDP 71 sandalye kazanarak üçüncü parti olarak meclise girdi. 17. dönem İzmir Milletvekilliği yaptı. 1985 yılında partinin genel başkanlığından ayrıldı.[6]

28 Ağustos 1999 tarihinde kalp ve böbrek yetmezliği nedeniyle yaşamını yitirdi. Evli ve iki çocuk babasıydı.

Kaynakça

  1. ^ "TBMM Albümü 3. Cilt (1983-2010)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  2. ^ "Turgut Sunalp". www.biyografya.com (İngilizce). 26 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
  3. ^ "İsim isim kontrgerilla elemanları". odatv. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
  4. ^ "'Ergenekon'un kuruluşunu anlattı". Habertürk. 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
  5. ^ "Ergenekon'u CIA kurdu". takvim.com.tr. 3 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
  6. ^ "Sunalp'i kim seçtirdi". takvim.com.tr. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
Askerî görevi
Önce gelen:
'
Ege Ordu Komutanı
20 Temmuz 1975 – 30 Ağustos 1976
Sonra gelen:
Kenan Evren
Önce gelen:
Suat Aktulga
Harp Akademileri Komutanı
5 Ağustos 1973 - 12 Temmuz 1975
Sonra gelen:
Hamza Günalp
Önce gelen:
Nihat Tulunay
TSK Genelkurmay II. Başkanı
29 Ağustos 1972 - 30 Ağustos 1973
Sonra gelen:
Adnan Ersöz

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bülent Ulusu</span> 18. Türkiye başbakanı

Saim Bülent Ulusu Türk asker ve siyasetçi. 18. Türkiye Başbakanı ve Türk Deniz Kuvvetleri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Faruk Gürler</span> 15. TSK Genelkurmay Başkanı

Ömer Faruk Gürler, Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 15. Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Milliyetçi Demokrasi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–1986)

Milliyetçi Demokrasi Partisi (MDP), Türk siyasi partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Fahri Belen</span> Türk asker ve siyasetçi

Mehmet Fahrettin Belen, Türk asker ve siyasetçi.

Sebahattin Işık Koşaner, Türk asker. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 27. Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Necdet Öztorun</span> Türk asker

Mustafa Necdet Öztorun Türk asker. Eski Türk Kara Kuvvetleri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Yamak</span> Türk asker ve bürokrat

Mehmet Kemal Yamak Türk asker ve bürokrat.

Aslan Güner Türk asker. Eski Harp Akademileri Komutanı.

Hasan Iğsız Türk asker. Eski 1. Ordu Komutanı.

Erdal Ceylanoğlu Türk asker. Eski Türk Kara Kuvvetleri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Necdet Özel</span> 28. TSK Genelkurmay Başkanı

Necdet Özel Türk asker. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 28. Genelkurmay Başkanı.

Necdet Yılmaz Timur Türk asker. Eski 1. Ordu Komutanı.

Hüseyin Nusret Taşdeler Türk asker. Eski Eğitim ve Doktrin Komutanı.

Yalçın Ataman Türk asker. Eski Harp Akademileri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Âsım Gündüz</span> Türk asker ve siyasetçi

Âsım Gündüz, Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Servet Yörük</span> Türk asker

Servet Yörük Türk asker. Eski Jandarma Genel Komutanı.

Şükrü Sarıışık Türk asker. Eski Ege Ordusu Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Necati Özgen</span> Türk asker

Necati Özgen Türk asker. Eski Harp Akademileri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Yavuz (asker)</span> Türk asker

Münür Kemal Yavuz Türk asker. Eski Harp Akademileri Komutanı.

Fikret Özden Boztepe Türk asker. Eski Jandarma Genel Komutanı.