İçeriğe atla

Turgut Kut

Turgut Kut (13 Mart 1936 - 2 Temmuz 2021), Türk-Osmanlı kültür araştırmacısıdır.[1]

Yaşamı

Rami Kütüphanesi'nde yer alan Günay - Turgut Kut İhtisas Kitaplığı

13 Mart 1936'da İstanbul'un Fatih İlçesinde dünyaya geldi. Babası Mehmet Asım Kut, annesi Seniha hanımdır.[2] Saint Benoît Fransız Lisesi ve İstanbul Üniversitesi kimya bölümün­den mezun oldu. Kitaplara olan ilgisi ailesi ekseninde küçük yaşlarda başladı, Millet Yazma Eser Kütüphanesi gibi büyük kütüphanelere sık sık gidiyor, Beyazıt Sahaflar Çarşısı'nın müdavimleri arasında gösteriliyordu. 1969-79 arasında yurtdışında idi, Amerika'da Chicago Üniversitesi Ortadoğu Kitaplığı'nda bibliyograf olarak görev aldı. Günay Kut ile evlendi. Ülkesine dönünce Atatürk Kitaplığı'nda çalışmaya başladı ve buranın müdürü oldu, görevini kısa bir süre, 12 Eylül Darbesi'ne kadar sürüdürebildi. 1996'da YKY Sanat'ta “Yaz­madan Basmaya: Müteferrika, Mühendishane, Üsküdar” ser­gisini hazırladı.[3] TDV İslâm Ansiklopedisi'ne 7 maddelik bir katkıda bulundu.[4] 2017'de Dünya Kitap tarafından “Gastronomi Kültürü Emek Ödülü”ne layık görüldü.[5]

Kut genel olarak Ermeni harfli Türkçe kitaplar, Karamanlıca eserler, yemek ve gastronomi, kitabiyât ve matbuat tarihi üzerine eğilmiş ve araştırmalarını bu yönde sürdürmüştü.[6]

Ölümü sonrasında Kemer Mezar­lığı’na defnedildi.[3] Rami Kütüphanesi'nde Günay - Turgut Kut İhtisas Kitaplığı açılmıştır.

Kitapları

Şu kaynaktan alıntıdır:[6]

  • 18. Yüzyıl İstanbul Şeyhlerinin Adresleri
  • Açıklamalı Yemek Kitapları Bibliyografyası (Eski Harfli Yazma ve Basma Eserler)
  • Sübyan Mektepleri
  • The Versified Armenian-Turkish Glossary by Kalayi, ca. 1800 (Robert Dankoff ve J.J.S. Weitenberg’le birlikte.)
  • Sheikhs of the Istanbul Chapter Houses/İstanbul Hânkâhları Meşâyihi (Tabibzâde Derviş Mehmed Şükri İbn İsmâil’in kitabına editörlük.)
  • Hasibe Mazıoğlu Armağanı (Şinasi Tekin’le birlikte editörlük, 3 cilt.)
  • Orhan Şaik Gökyay Armağanı (Günay Kut’la birlikte editörlük, 2 cilt.)
  • Yazmadan Basmaya: Müteferrika, Mühendishane, Üsküdar (Fatma Türe’yle birlikte editörlük.)
  • Melceü’t-Tabbâhîn/Aşçıların Sığınağı (Günay Kut’la birlikte yayına hazırlayan.)
  • Yurdumun Yenilebilir Otları (Semih Somer, Ahmet Örs ve Tije’yle birlikte.)
  • Ev Kadını (Ayşe Fahriye’nin kitabını yayıma hazırlayan.)

Kaynakça

  1. ^ "Tarihçi Turgut Kut hayatını kaybetti". Türkiye Yazarlar Birliği. 3 Temmuz 2021. 4 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2022. 
  2. ^ "Turgut Kut: Kitaba ve bilgiye adanan bir ömür - #tarih". 28 Ağustos 2021. 20 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2023. 
  3. ^ a b "Turgut Kut: Kitaba ve bilgiye adanan bir ömür – #tarih". 20 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2022. 
  4. ^ "TURGUT KUT - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 31 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2022. 
  5. ^ Şüyün, Faruk (7 Eylül 2021). "Turgut Kut'a veda…". Dünya Gazetesi. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2022. 
  6. ^ a b "Turgut Kut'un ardından - K24". T24. 5 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hasan Paşa Camii (İstanbul)</span>

Hasan Paşa Camii ya da Kaptan Hasan Paşa Camii, İstanbul'un Kadıköy ilçesindeki Hasanpaşa Mahallesi'nde bulunan 1899 tarihli camidir.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Kitaplığı</span> İstanbulda bir kütüphane

İBB Atatürk Kitaplığı, İstanbul'un Taksim semtinde Miralay Şefikbey Sokağı üzerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü'ne bağlı, araştırmacılara hizmet veren bir kitaplıktır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Armağan</span> Türk yayımcı, İslamcı komplo teorisyeni ve yazar

Mustafa Armağan, Türk yayımcı, İslamcı komplo teorisyeni ve yazar. Özellikle Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye yakın tarihi konusundaki tarihsel revizyonist yayımlarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Müteferrika</span> Macar asıllı Osmanlı müteferrika, matbaacı, yayımcı, yazar ve çevirmen

İbrahim Müteferrika, Macar asıllı Osmanlı müteferrika, matbaacı, yayımcı, yazar ve çevirmen. Osmanlı Devletinde basımevi kurup Türkçe kitap yayımlayan ilk kişidir. IV. Mehmed ve II. Mustafa dönemlerinde yaşamıştır.

Mustafa Necati Sepetçioğlu, Türk yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Âl-i İmrân Suresi</span> Kuranın 3. suresi

Âl-i İmrân Suresi, Kur'an'ın 3. suresidir. Sure, 200 ayetten oluşur.

Ahmed Arif Hikmet Bey Efendi 1846 - 1854 doneminde Osmanlı Şeyhülislamı.

Bu sayfada İslam dininin peygamberi Muhammed’in İslamı ilk tebliğinden ölümüne kadarki süreçte bizzat katıldığı veya katılmayıp emrini verdiği askeri harekatların listesi bulunmaktadır.

Adat û Rusumatnameê Ekradiye veya Kürtlerin Adetleri, Kürt tarihçisi Mahmud Beyazidi'nin eseridir, eserde Kürtlerin örf ve adetleri yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Günay Kut</span>

Günay Kut, Türk edebiyat profesörü ve eski Türk edebiyatı araştırmacısı. 1939 yılında Bayburt'ta doğdu. İlkokul ve liseyi Aydın'da tamamladı. Yüksek Öğretmen Okulu bursunu kazanıp İstanbul'a geçti. 1956-61 arası İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde eğitim görüp Zâtî’nin “Şem ü Pervane”si ile mezun oldu. 1961-1970 yılları arasında aynı üniversitenin Eski Türk Edebiyatı kürsüsünde asistan ve doktor asistanlık görevlerinde bulundu. 1965 yılında Ali Şîr Nevaî'nin birinci divanı “Garayibü’s-sığar” ile doktor oldu. 1969'da evlendi ve dil eğitimi için İngiltere'ye gitti. Eşiyle beraber Londra'da özel bir kursta İngilizce dil bilgisini geliştirdi. Aynı zamanda Chicago Üniversitesi'nden aldığı davet ile Yakın Doğu Dilleri ve Medeniyetleri bölümünde okutman ve yardımcı doçentlik yaptı. 1978'de Türkiye'ye dönünce "Heşt Behişt:Sehi Beg Tezkiresi” adlı çalışması ile 1982 yılında doçent oldu. 6 yıl sonra profesörlüğe yükseldi. Fahir İz, Halil İnalcık ve Helmutt Ritter'in öğrencilerinden biriydi. Boğaziçi Üniversitesi'nde uzun yıllar Osmanlı paleografyası dersleri verdi. Boğaziçi Üniversitesi'nde Türkoloji bölümünü ve Oxford Üniversitesi'nde Atatürk Enstitüsü'nü kurdu. Proje, sergi, tez danışmanlığı vb. dışında 24 adet kitap, 172 makale ve 61 bildiri yayımladı. Aynı zamanda Prof Gönül Tekin'in kardeşidir.

Mehmet Seyfettin Özege, Türk bibliyograf ve kitap koleksiyoncusu. Hukuk eğitimini 1921 yılında tamamladıktan sonra bankacılık sektöründe çeşitli görevler aldı. 1950 sonrasında emekliye ayrıldı. Evlilik yapmayan Özege, genel olarak maddi imkanlarının büyük bir kısmını kitaplara ayırdı. Arapça, Farsça ve Fransızca biliyordu. Kitaplarla iç içe olmak en büyük hobisiydi. Uzun bir süre de Şehzadebaşı Camii'nde muvakkitlik yaptı. Onun kitap düşkünlüğü gençlik yıllarına kadar gitse bile Nurullah Pertevoğlu ile tanışması oldukça önemli bir etki yarattı ve Pertevoğlu'nun sahip olduğu eserlerin bir kısmını Özege satın aldı. Kitap toplamak onun için bir tutku halini almıştı. Topladığı kitapları İstanbul Sahaflar Çarşısı’ndan, yabancı kişi veya kitapçılardan ve yurt dışından gelen Türklerden satın alıyordu. Topladığı 50 bin eseri 1961 yılında Atatürk Üniversitesi Kütüphanesi'ne bağışladı. Burada onun adını taşıyan bir nadide eserler salonu açıldı. Tüm bibliyografik çalışmalarının ürünü olan Eski Harfli Türkçe Eserler Kataloğu'nu ise formalar halinde 5 cilt olarak yayımladı. Bu katalogda 1729-1928 yılları arasında yayımlanmış Osmanlıca eserleri listeledi.

Dünya Kitap Ödülleri, Dünya Kitap Dergisi tarafından 1993 yılından bu yana her yıl verilen edebiyat ödülleridir.

<i>Mehmetçik Kutül Amare</i> Türk televizyon dizisi

Mehmetçik Kut'ül Amare veya son sezonu ile Mehmetçik Kutlu Zafer, Bozdağ Film yapımı imzalı, 18 Ocak 2018 tarihinde TRT 1'de yayımlanmaya başlayan, senaristliğini ve yapımcılığını Mehmet Bozdağ'ın üstlendiği, yönetmen koltuğunda Mustafa Şevki Doğan ve Kamil Aydın'ın oturduğu tarihî, savaş, aksiyon ve kurgu türündeki Türk televizyon dizisidir. Başrollerinde Kaan Taşaner, İsmail Hacıoğlu, İsmail Ege Şaşmaz, Cansu Tosun, Özgü Kaya, İlker Aksum ve Serdar Gökhan yer almıştır. 2 sezondan oluşan dizi, 31 Ocak 2019 tarihinde yayımlanan 33. bölümü ile final yaparak sona ermiştir.

Türkiye'nin İstanbul ilinin Kadıköy ilçesindeki kayda değer çeşmeler şu şekildedir:

Tercüme-i Kenzü’l-İştihâ, İranlı şair Mevlânâ Ebû İshak Hallâcı Şirâzî’nin Kenzü’l-İştihâ adlı şiirindeki yemeklerle ilgili tâbirlerden oluşan bir sözlüktür. Ahmed Cavid tarafından yazılmıştır. Bu eserinin bizim için asıl önemi, eski İran mutfağı ile Türk mutfağı arasındaki bağlantıları göstermesinden çok kendi zamanına ait gözlemleridir. Günümüzde iki nüzhası Topkapı Sarayı Müzesi Yazma Eserler Kütüphanesindedir.(H.1186 ve E. H.1543)

Mirzazade Mehmed Said Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.

Kalıp dondurması, bir çeşit dondurmadır.Osmanlı mutfağında bulunur.Bu dondurma bir buz kalıbı gibi kaskatı olur.


Yemek Risalesi Türkiye Büyük Millet Meclisi Kütüphanesinde bulunan, yedi bölümlük bir yemek kitabıdır. Eserin sonunda Teşrifatî Na’im Efendi’nin kebap ve yahni tarifi olduğu bilinmektedir. Bir bildiride de yazmada H. 1178/İ.S. 1762 ve H.1227/İ.S. 1811 tarihlerinin bulunduğu, ancak bu tarihlerin eserin yazılış tarihi olup olmadığı bilinmemektedir. Yard. Doç. Dr. M. Nejat Sefercioğlu eserin günümüz Türkçesine çevirisini ve transkripsiyonunu yapmış ve eski ölçü birimlerinin bugünkü karşılıklarını vermiştir.

Mandalina tatlısı bir çeşit tatlıdır. Osmanlı mutfağında yapılan bir tatlı çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Bekir Kütükoğlu</span> Osmanlı tarihçisi

Tahsin Yazıcı (1926-1990), Osmanlı tarihçisi.