İçeriğe atla

Turgut Atalay

Turgut Atalay
Genel bilgiler
Doğum5 Ağustos 1917(1917-08-05)
Konya, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm30 Aralık 2003 (86 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı
Evlilik(ler)iMualla Atalay
AlanıResim, tiyatro dekorasyonu
Sanat eğitimiİstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi

Turgut Atalay (5 Ağustos 1917, Konya[1] - 30 Aralık 2003[2] İstanbul), Türk ressam ve tiyatro dekoratörü.

Yaşamı ve sanatı

Turgut Atalay 5 Ağustos 1917'de Konya'da doğdu. Devlet okullarında ilkokul ve ortaokulu sonra da İstanbul Erkek Lisesi'ne devam etti. 17 yaşındayken Devlet Konservatuvarına girdi ve Adnan Saygun ile çalıştı. 1936 -1945 yılları arasında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde önce Nazmi Ziya Gülan, sonra İbrahim Çallı ve Léopold Lévy atölyelerinde öğrenim gördü. İki yıl Alman heykeltıraş Rudolf Belling’in yanında çalıştı 1940 yılında öğrencilik Léopold Lévy öncülüğünde kurulan Yeniler Grubu hareketine katıldı. D Grubu'na karşı bir hareket olarak ortaya çıkan “toplumcu-gerçekçi” kaygılarla resim yapmayı öneren bu grubun başta 19 Mayıs 1941 tarihli Liman Sergisi olmak üzere çeşitli etkinliklerine katıldı. 1947 yılında Mualla Hanım ile evlendi. 4 yıl resim öğretmenliği yaptı.[3][4][5]

1946 yılında Edirne'de yaptığı bir resim, Paris'te UNESCO sponsorluğunda yapılan uluslararası sergiye kabul edildi. Atalay, yağlı boya tablolarıyla çeşitli sergilere katıldı. Tiyatro dekorları türünde çalışmaya başlayıp, Muhsin Ertuğrul tarafından İstanbul Şehir Tiyatroları'na alındı. 1946 yılında Cevat Fehmi Başkut'un "Baykuş" isimli oyununun sahne tasarımını gerçekleştirdi. 4 yıl Kenterler Tiyatrosu'nda konuk tasarımcı olarak çalıştı. 1955'te bir rölyefi Etibank ödülünü kazandı. Toplamda 300 klasik ve modern oyun, 12 opera ve 27 operetin çağdaş anlayışla dekorunu yaparak, gerçek yaratıcı gücünü bu alanda gösterdi.

30 Aralık 2003'te İstanbul'da 86 yaşında hayatını kaybetti ve cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi. İstanbul Resim ve Heykel Müzesi'nde, başka müze ve galerilerde, özel koleksiyonlarda yapıtları vardır. Figür ağırlıklı bir çizgide göstermeci ve süslemeci etkileri içeren karma bir üsluba sahiptir.[1]

Çok kere sanat;
bulunmayanı bulmak,
görünmeyeni görmek
demektir.

— Turgut Atalay, Davet
Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki kabri

Resimlerindeki temalardan bazıları

  • Kağnı / Bozgun
  • Balık / Balıkçılar
  • Çıplaklar
  • Ölüdoğa
  • Haliç ve Süleymaniye
  • Yörükler
  • Portreler

Ödüller

  • 1940 Halkevleri Türkiye Birincilik Ödülü
  • 1941 Halkevleri Takdir Ödülü
  • 1955 Etibank Ödülü
  • 1964 Akademi Ödülü
  • 1987 Kültür Bakanlığı Ödülü
  • 1988 İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Ödülü
  • 1991 Mimar Sinan Üniversitesi Şükran Ödülü

Tiyatro dalındaki ödüller

  • 1970 İlhan İskender Armağanı
  • 1970 Şiller Madalyası
  • 1970 25 Şehir Tiyatrosu, Plaket
  • 1989 Avni Dilligil Armağanı, Plaket

Kişisel sergiler

  • 1937 Şişli Halkevi, İstanbul
  • 1938 Şehremini Halkevi, İstanbul
  • 1948 Ankara Sanatseverler Derneği
  • 1964 Beyoğlu Şehir Galerisi, İstanbul
  • 1966 Taksim Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1970 Taksim Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1972 Beyoğlu İş Bankası Galerisi, İstanbul
  • 1973 Bize Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1974 Beyoğlu İş Bankası Galerisi, İstanbul
  • 1974 Bize Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1975 Ümit Yaşar Galerisi, İstanbul
  • 1977 Ümit Yaşar Galerisi, İstanbul
  • 1978 Moda Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1980 Moda Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1981 Galeri Baraz, İstanbul
  • 1982 Etba Galerisi, İstanbul
  • 1983 Ankara Devlet Galerisi
  • 1983 Ankara Kavaklıdere Üniversite Salonu
  • 1985 Etba Galerisi, İstanbul
  • 1987 Soyak Galerisi, İstanbul
  • 1987 Selvin Galerisi, İstanbul
  • 1988 Soyak Galerisi, İstanbul
  • 1989 Almelek Galerisi, İstanbul
  • 1989 Vinci Galeri İstanbul
  • 1990 Almelek Galerisi, İstanbul
  • 1990 Doku Sanat Galerisi, Ankara
  • 1991 Doku Sanat Galerisi, Ankara
  • 1992 Doku Sanat Galerisi, Ankara
  • 1992 Almelek Galerisi, İstanbul
  • 1993 Doku Sanat Galerisi, Ankara

Kaynakça

  1. ^ a b "Turgut Atalay". Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Sanal Müze. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2015. 
  2. ^ "Turgut Atalay". turkishpaintings.com. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2015. 
  3. ^ Mengüç, Aslan (1994). Turgut Atalay. İstanbul: Bilim Sanat Galerisi. ISBN 975-95659-3-5. 
  4. ^ "Turgut Atalay". Beyazart. 9 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2018. 
  5. ^ Özsezgin, Kaya (1994). Türk Plastik Sanatçıları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 52. ISBN 975-363-331-9. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Turgut Zaim</span>

Turgut Zaim, Türk ressamdır.

Nuri Abaç Türk ressam.

Haşmet Akal, Türk ressam.

Cevat Hamit Dereli, Türk ressamdır.

<span class="mw-page-title-main">Nuri İyem</span> Türk ressam

Nuri İyem,, Türk ressam ve toplumsal-gerçekçi sanat akımının önde gelen isimlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Güngör Dilmen</span>

Güngör Dilmen Kalyoncu, Türk oyun yazarı, dramaturg.

Mümtaz Yener, Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Onat</span> Türk ressam

Hikmet Onat, Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Şeref Akdik</span> Türk ressam, hattat

Şeref Akdik, Türk ressam ve hattat.

Ferruh Başağa Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Fethi Karakaş</span> Türk ressam ve gravür sanatçısı

Fethi Karakaş Türk ressam ve gravür sanatçısı.

Türk, sahne sanatları tasarımcısı Behlüldane Tor Mersin'de dogmuştur. Lise öğrenimini, Mersin Dumlupınar Lisesi'nde tamamlamıştır. Daha sonra, İstanbul, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, "Tiyatro Dekoru ve Kostümü tasarımı Anasanat Dalı"nı bitirdi. Lisans eğitimi ile birlikte reklam sektöründe kameraman olarak çalıştı. Sahne tasarımcısı olarak katıldığı Devlet Tiyatroları çatısı altında, merkez Ankara Devlet Tiyatrosu olmak üzere bütün bölge tiyatrolarında çalışmalar gerçekleştirdi. Özellikle Konya Devlet Tiyatrosu oyunlarının dekorlarını tasarı ile öne çıkmıştır. Tasarımını üstlendiği çok sayıda oyun ile ödüle layık bulunmuştur. Görevini şimdi İstanbul Devlet Tiyatrosu’nda sürdürmektedir.

Hakkı Anlı, Türk ressam.

Turgut Pura, Türk heykeltıraş.

Cemil Eren, Türk ressam, heykeltıraş, seramik, vitray sanatçısı, sanat tarihçisi ve sanat eğitimcisidir.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Varınca</span> Türk ressam

Adnan Varınca Natürmort çalışmaları ile tanınan Türk ressamdır. Daha çok doğa ve meyve çizimleri üzerine çalıştı. Bir süre öğretmenlik yaptıktan sonra kendi imkânlarıyla Paris'e gitti. 1973'te Türkiye'ye geri döndü ve toplu olarak kişisel sergilerini düzenledi. 1980 ve 2006'da resim dalında prestijli ödüller kazandı.

Yeniler Grubu, Léopold Lévy'nin öğrencileri tarafından, 1940 yılında kurulan sanat topluluğu.

İhsan Cemal Karaburçak Türk ressam.

Metin Deniz Uygulamalarında değişik malzemeler kullanan Türk sahne tasarımcısı, yönetmen.

M.Nurullah Tuncer Türk Yönetmen, Sahne Dekor, Kostüm ve Işık Tasarımcısı, Ressam, Genel Sanat Yönetmeni.