İçeriğe atla

Turgut Atakol

Turgut Atakol
Kişisel bilgileri
Doğum tarihi 10 Ekim 1915(1915-10-10)
Doğum yeriİstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm tarihi 9 Nisan 1988 (72 yaşında)
Ölüm yeriİstanbul, Türkiye
Kariyer bilgileri
LiseAlman Lisesi
Profesyonel kariyeri
YıllarTakım
Galatasaray

Turgut Atakol, (10 Ekim 1915,[1] İstanbul - 9 Nisan 1988, İstanbul, Türkiye), Türk basketbolcu, hakem ve spor yöneticisi.

1860’larda Arnavutluk’tan Trabzon’a, oradan da 1900’lerin başında İstanbul’a göçüp yerleşen bir ailenin ferdi olan Turgut Atakol,[2] spora Alman Lisesi'nde başladı.Galatasaray'da basketbol ve kürek dallarında forma giydi. Galatasaray'ın geçilmez olarak bilinen dört tek kürek takımında yer aldı.

Basketbol hakemliği yaptı. Uluslararası alanda, aralarında Çekoslovakya ile Macaristan takımları arasında oynanan 1955 Avrupa Basketbol Şampiyonası finali de dahil, toplam 79 maç yönetti.

1946-1958 yılları arasında Spor Oyunları Federasyonu Basketbol Sorumlusu üyeliği, 1958-1964 yılları arasında da Türkiye Basketbol Federasyonu'nun ilk başkanlığı yaptı. FIBA Teknik Komite üyeliği yaptı. Uluslararası arenadaki ismi nedeniyle 1959’da Türkiye’de ilk kez bir Avrupa Şampiyonası düzenlenmesini sağladı.[3] Münih’teyken, 1967’de Komite üyeliği sırasında "Basketbol Hakem Tekniği" isimli kitabı FIBA tarafından, dünya hakemleri için kılavuz kitap kabul edildi.

İzmir'de düzenlenen 1971 Akdeniz Oyunları direktörlüğü ve Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi (TMOK) başkanlığı yaptı (1982-1988).

Türk Spor Vakfı'nı kurdu.Uluslararası Olimpiyat Komitesi başkanı Juan Antonio Samaranch tarafından aday gösterilerek bu kuruluşun genel kurul üyeliğine seçildi (1984).

Özel hayatı

Galatasaray'ın dört tek dümencili ekibinde yer alıp, aynı zamanda kürek şubesi kaptanlığını yaptığı sırada, Cahide Usta da kadınlar takımında kürek çekerken tanışmışlardı. Atakol, o yıl İstanbul şampiyonluğunu kazandıktan sonra kürek sporunu bırakmış ve 27 yaşında Galatasaray Spor Kulübü yönetimine alınmıştı. Aynı yıl, yine kaptanlığını yaptığı Galatasaray basketbol takımındaki sporculuk hayatına da son verdi.[2]

Dr. Oygur Yamak tarafından yazılan “Sporun Efendisi – Türk Basketbolunu Yücelten Adamın Yaşam Öyküsü” başlıklı biyografisine[4] göre işi İstanbul Valiliği binasındaydı ama mesleği istihbaratçılıktı. 1937 yılında yani Alman Lisesini bitirdikten bir yıl sonra, bir istihbarat yetkilisi ona ulaşarak iş teklif etmişti. Almancası mükemmeldi ve bazı gizli belgelerin tercümeleri konusunda elemana ihtiyaç vardı. Askerliğini Mustafa Kemal Atatürk’ün vefat ettiği Kasım 1938 ile Nisan 1939 arasında, yalnızca altı ay yapıp Yedeksubay diplomasıyla tamamladı. Atakol 1964-1968 arası Münih’te Konsolos Yardımcısı sıfatıyla Milli İstihbarat istasyon şefliği yaptı. Biyografisine göre 1972 yılında devlet görevinden emekli oldu.[2]

1988 yılında vefat eden Atakol, Zincirlikuyu mezarlığında yatmaktadır.

Görevleri

Hatırası

İlki 1994 yılında olmak üzere Türkiye Basketbol Federasyonu, Turgut Atakol Turnuvası nı onun onuruna düzenlemektedir.

Dış bağlantılar

Sportif görevi
Önce gelen:
Raşit Serdengeçti
Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi Başkanı
1982-1988
Sonra gelen:
Jerfi Fıratlı

Kaynakça

  1. ^ "Olympedia – Turgut Atakol". www.olympedia.org. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  2. ^ a b c Yetkin, Murat (4 Haziran 2019). "Türk spor âlemine yön veren bir istihbaratçı daha". Yetkin Report | Siyaset, Ekonomi Haber-Analiz, Yorum. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  3. ^ Mynet. "Turgut Atakol Mezarı Başında Anılacak". Mynet YurtHaber. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  4. ^ Dr. Oygar Yamak, Doğumunun 100. Yılında Turgut Atakol, Sporun Efendisi – Türk Basketbolunu Yücelten Adamın Yaşam Öyküsü, İstanbul: Elit Ofset, 2015

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi</span> Olimpiyat amaçlı, her türlü spor dalı işlevi gören uluslararası Türk komitesi

Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi, 1908 yılında Selim Sırrı Tarcan'ın önderliğinde kurulan Uluslararası Olimpiyat Komitesine (IOC) bağlı kuruluş.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de spor</span> Türkiyedeki spor etkinlikleri hakkında inceleme

Türkiye nüfusunun % 29’unu 12-24 yaş grubu oluşturmaktadır. Geriye kalan orta yaş ve yaşlı nüfusu oluşturan grupla birlikte genç nüfusun spora olan ihtiyacı oldukça fazladır. Şöyle ki; günümüzde gerek bilim ve teknolojideki gelişmeler, gerekse tıp alanındaki gelişmeler ortalama yaşam sınırını yükseltmiştir. Böylece spor yapmaya olan ihtiyaç artmaktadır. Spora ihtiyaç gösteren grupların spor yapabilmesi ise öncelikle spor kulüpleri ile okullarda olabilmektedir. Ancak Türkiye’de spor kulübü sayısı, 1999 verilerine göre 5.988’dir. Bunun 4.828’i futbol branşında, 1.160’ı ise diğer spor branşlarında faaliyet göstermektedir. Yani, her 10.455 kişiye bir spor kulübü düşmekte, futbol branşı baz alındığında ise her 12.967 kişiye bir futbol spor kulübü düşmektedir. İl bazında ise, Uşak'ta 3874 kişiye bir spor kulübü düşerken, Ankara’da 14.004 kişiye, İstanbul’da 14.474 kişiye bir spor kulübü düşmektedir. Böylece, Ankara, İstanbul gibi büyük iller Türkiye ortalamasının altında kalmaktadır. Nüfusa göre spor kulübü başına düşen en fazla insan sayısı ise Kilis'te bulunmaktadır (36.681).

<span class="mw-page-title-main">Galatasaray Müzesi</span> İstanbulda bir müze

Galatasaray Müzesi, İstanbul'un Beyoğlu ve Sarıyer ilçesinde yer alan müzeler.

Türkiye'de basketbol, 1904 yılında ilk kez Robert Kolej spor salonunda oynanan basketbol maçı ile başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (erkek kürek takımı)</span>

Fenerbahçe erkek kürek takımı Fenerbahçe Spor Kulübü'nün erkek sporcularından oluşan kürek branşıdır. Takım çalışmalarını Fenerbahçe Lefter Küçükandonyadis Tesisleri'nde (Dereağzı) yapmaktadır.

Derya Taşçı Özyer,, Türk millî basketbolcu ve antrenör.

<span class="mw-page-title-main">Işıl Alben</span> Türk basketbolcu

Işıl Alben, eski millî Türk basketbolcu. 1.72 boyundadır ve oyun kurucu pozisyonunda oynamıştır. 2014 yılında EuroLeague şampiyonu olan ilk Türk takımının kaptanıydı. 2022-2023 sezonu sonunda aktif basketbol yaşantısını noktalamıştır ve 2023-2024 sezonu öncesi Galatasaray Genel Koordinatörlük görevine getirilmiştir.

Turgay Demirel, FIBA Avrupa Başkanı, Eski millî basketbolcu, iş insanı ve eski Türkiye Basketbol Federasyonu (TBF) başkanı.

Nur Gencer, basketbol yöneticisi ve spor adamıdır.

Türkiye'de 2011-12 basketbol sezonu, erkeklerde Türkiye Basketbol Ligi, Türkiye Basketbol 2. Ligi ve Türkiye Erkekler Bölgesel Basketbol Ligi'nde; kadınlarda ise Kadınlar Basketbol Süper Ligi ve Türkiye Kadınlar Basketbol 2. Ligi'nde 2011-2012 yılları arasında oynanan müsabakalar dönemi. Aynı zamanda Türkiye'nin millî basketbol takımları düzeyinde FIBA Avrupa'nın organize ettiği müsabakalar dönemini içerir.

Türkiye Erkekler Basketbol Şampiyonası 1946-1967 yılları arasında Türkiye Basketbol Ligi kurulana dek erkek basketbolda Türkiye şampiyonunu ve FIBA Avrupa Şampiyonlar Kupası'na gidecek Türk takımını belirlemek için düzenlenen ilk resmî basketbol şampiyonası.

Fenerbahçe 1959-60 sezonunda İstanbul Erkekler Basketbol Ligi'nde şampiyonluğu son hafta Darüşşafaka'ya 1 sayıyla yenilerek kaçırdı ve ligi averajla üçüncü bitirdi.

Özden Ezinler, Türk eskrimcidir. Kariyerini sonlandırmış olan sporcunun 1971 Akdeniz Oyunları'nda kazandığı gümüş madalya, Türkiye'nin Akdeniz Oyunları'ndaki eskrim etkinliklerinde aldığı ilk madalyadır.

Şükrü Ergün, Türk iş insanı ve ve spor yöneticisi.

<span class="mw-page-title-main">Cihat Levent</span> Türk millî basketbolcu, spor yöneticisi ve sivil toplum kuruluşu aktivisti

Cihat Levent,, Türk millî basketbolcu, spor yöneticisi ve sivil toplum kuruluşu aktivistidir.

Sinan Erdem, Türk voleybolcu, antrenör ve spor yöneticisi. Beyoğlu Spor Kulübü'nde profesyonel olarak voleybol oynadıktan sonra Galatasaray'a transfer oldu. Türkiye erkek millî voleybol takımında da yer aldı. TVF'de aldığı görevlerden sonra Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi'nin (TMOK) çeşitli kademelerinde görev aldıktan sonra 1989'da genel başkanlığa seçildi. Birçok uluslararası olimpiyat komitesi üyeliklerinde bulundu. Spora olan katkılarından dolayı birçok ulusal ve uluslararası ödüle layık görüldü. Türkiye'nin en büyük spor salonuna adı verildi.

Bülent Jerfi Fıratlı, Türk millî atlet ve spor yöneticisi. 11. Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi başkanıdır. Kendisinden sonra bu göreve Sinan Erdem gelmiştir.

Fenerbahçe 1926-27 sezonunda İstanbul Ligi'nde ikinci oldu.

Azerbaycan Basketbol Federasyonu, Azerbaycan'da basketbolu denetleyen resmi kurumdur.

Vahit Çolakoğlu, Türkiye Voleybol Federasyonu'nun ilk başkanıdır.