İçeriğe atla

Turbo Pascal

Turbo Pascal
Orijinal yazar(lar)Anders Hejlsberg (at Borland)
Geliştirici(ler)Borland
İlk yayınlanma1983 (41 yıl önce) (1983)
İşletim sistemiCP/M, CP/M-86, DOS, Windows 3.x, Macintosh
PlatformZ80, x86, 68000
Erişilebilirlikİngilizce
TürTümleşik geliştirme ortamı

Turbo Pascal, Borland tarafından geliştirilen bir Pascal programlama dili derleyicisidir.

Tarihçe

Turbo Pascal, 1980'lerin ortalarında piyasaya sürüldü ve o zamanlar popüler olan Apple ve Commodore gibi bilgisayarlarda çalışmak üzere tasarlanmıştı. Uygun fiyatlı olması ve kolay kullanımı ile birçok geliştirici tarafından benimsenmiş ve popüler hale gelmişti.[1]

Ayrıca kullanımı kolay grafik ve veritabanı desteği sunmasıyla da tanınmıştır. Turbo Pascal'ın en son sürümü, 1990 yılında piyasaya sürülmüştür ve günümüzde artık desteklenmemektedir. Yine de Pascal programlama dili hala aktif olarak kullanılmakta ve güncellenmiş birçok versiyonu bulunmaktadır.

Özellikleri

Hızlı derleme süresi, düşük bellek kullanımı, kullanımı kolay grafik ve veri tabanı desteği sunması gibi ek avantajlar sağlamaktadır.

Alternatifler

Turbo Pascal, günümüzde desteklenmemektedir. Alternatif olarak Free Pascal, Lazarus ve Delphi gibi modern Pascal programlama dilleri kullanılabilir.

Kaynakça

  1. ^ "Turbo Pascal". www.fuux.net. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pascal (programlama dili)</span> yüksek seviyeli programlama dili

Pascal bilgisayar programlama dili pek çok öğrenciye bilgisayar programlamayı öğreten ve çeşitli versiyonları bugün hâlâ yaygın olarak kullanılmaya devam eden en önemli programlama dillerinden biridir. İlk Macintosh işletim sisteminin çoğu ve TeX Pascal ile yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

Delphi, Object Pascal'ı temel alan bir olaya dayalı programlama dili ve masaüstü, mobil, web ve konsol yazılımları için tümleşik geliştirme ortamıdır (IDE). Delphi, 2008 yılından beri Embarcadero Technologies tarafından geliştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">GNU Compiler Collection</span>

GNU Compiler Collection, GNU Projesi tarafından üretilen ve çeşitli programlama dillerini destekleyen bir derleyici sistemidir. GCC, GNU araç zincirinin önemli bir parçasıdır. Henüz tamamlanmamış GNU işletim sisteminin resmî derleyicisi olmanın yanı sıra, diğer birçok modern Unix benzeri işletim sistemleri tarafından standart derleyici olarak benimsenmiştir. GCC, çok çeşitli işlemci mimarilerine taşınmış; ticari, perakende ve kapalı kaynak yazılım geliştirme ortamlarında yaygın bir araç olarak konuşlanmıştır. Windows'ta GCC kodlarını derlemek ve çalıştırmak için Cygwin, MinGW ve Tiny C Derleyici (TCC) gibi derleyiciler kullanılabilir.

Object Pascal Turbo Pascal'dan sonra Borland firmasının çıkardığı bir programlama dilidir. Delphi isimli geliştirme ortamının da temel aldığı nesne yönelimli programlama dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft Excel</span> hesap tablosu uygulaması

Microsoft Excel, Microsoft tarafından Microsoft Windows ve Apple Macintosh işletim sistemleri tabanında çalışmak üzere yazılan ve dağıtımı yapılan bir tablolama programıdır (spreadsheet). İçinde bulunan detaylı finansal çözümlerin yapılabildiği tablolama, grafik oluşturma başarısı ve uygulamalarda kullanılabilecek Visual Basic makro programlama dili sayesinde kendi türünde şu anda dünyadaki en popüler yazılımdır.

<span class="mw-page-title-main">Nesne yönelimli programlama</span> nesne kavramına dayalı programlama paradigması

Nesne yönelimli programlama veya kısaca NYP, Her işlevin nesneler olarak soyutlandığı bir programlama yaklaşımıdır. NYP destekleyen programlama dilleri yüksek seviye diller olarak adlandırılır.

Truevision3D, Sylvian Dupont tarafından programlanmış popüler bir 3D geliştirme API'sidir.

3ds Max, Autodesk tarafından geliştirilen bir 3B modelleme, görselleştirme ve animasyon programıdır. MSDOS ortamında çalışan 3D Studio DOS yazılımının devamı olan 3ds Max'in son sürümü, 3ds Max 2024'dür.

<span class="mw-page-title-main">Adobe Illustrator</span> Vektörel çizim programı

Adobe Illustrator, Adobe tarafından geliştirilen ve pazarlanan bir vektör grafik editörü ve tasarım programıdır. Aslen Apple Macintosh için tasarlanan Adobe Illustrator'ın geliştirilmesi 1985 yılında başladı. Creative Cloud ile birlikte Illustrator piyasaya sürüldü. Adobe'nin ürün yelpazesindeki 25. nesilli, son sürüm Illustrator 2022, 26 Ekim 2021'de piyasaya sürüldü. Adobe Illustrator, PC Magazine tarafından 2018'in en iyi vektör grafik düzenleme programı olarak değerlendirildi.

<span class="mw-page-title-main">OpenGL</span> grafik uygulama geliştirme arabirimi

OpenGL, gelişmiş donanım desteğini kullanarak hem iki hem de üç boyutlu grafikleri ekrana çizmek için kullanılan ücretsiz bir grafik uygulama geliştirme arabirimidir. Windows, Linux, MacOS ve Solaris gibi birçok işletim sisteminde yaygın olarak ve Playstation 3 başta olmak üzere bazı oyun konsollarınca desteklenir. Donanım tarafında ise SGI, ATI, Nvidia veya Intel gibi büyük üreticiler her ekran kartında OpenGL desteği sunar.

Oyun programlama, oyun geliştirme işleminin bir alt konusudur. Profesyonel bir oyun için birçok nitelik ve yazılım bilgisi gerekir. Bunlar Yapay Zeka, veritabanı, fizik, ses programlama, simülasyon, modelleme ve grafiktir. Yeni çıkan bazı ücretsiz oyun motorlarıyla oyun yapmak çok kolay olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Unreal Engine</span> video oyunu motoru

Unreal Engine, Epic Games tarafından geliştirilen ve ilk olarak 1998 yılında yayınlanan Unreal isimli birinci şahıs nişancı oyununda kullanılan oyun motoru. Esas olarak birinci şahıs nişancı oyunları için geliştirilmesine karşın, sonraları çeşitli türlerdeki oyunlarda kullanıldı. C++ ile yazılmış kodu sayesinde yüksek derecede taşınabilirliğe sahiptir ve günümüzde birçok oyun geliştirici tarafından kullanılan bir araç haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">WebGL</span>

WebGL, kâr amacı gütmeyen teknoloji şirketler birliği Khronos Group tarafından yönetilen, web ortamında 3 boyutlu grafik çizimi sağlanmasını amaçlayan bir web standardıdır. OpenGL ES 2.0 üzerine temellendirilmiştir, otomatik hafıza yönetimli JavaScript gibi dillere uyum sağlaması için küçük değişikliklere uğramış olsa da WebGL OpenGL ES'ten çok da farklı değildir. Uyumlu web tarayıcısında herhangi bir eklenti kurulmasını gerektirmeden, HTML5'in Canvas elementi üzerinde 3 boyutlu grafik çizimi yapılmasını mümkün kılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">PC-FX</span>

PC-FX, NEC tarafından üretilen bir video oyunu konsoludur. 23 Aralık 1994 tarihinde Japonya'da Sony'nin PlayStation'ından birkaç hafta sonra ve Sega Saturn'dan bir ay sonra piyasaya sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Metin tabanlı kullanıcı arayüzü</span> bir metin ekranına çıktı vermeye veya onu kontrol etmeye dayalı arabirim türü

Metin tabanlı kullanıcı arayüzü, metinsel kullanıcı arayüzü veya terminal kullanıcı arabirimi olarak da adlandırılır, grafik kullanıcı arayüzlerinin (GUI) icadından bir süre sonra ortaya çıkan ve onu grafik kullanıcı arayüzünden ayırt etmek için türetilen yeni bir terimdir. TUI'de bilgisayar grafikleri metin kipinde görüntülenir. Gelişmiş bir TUI, GUI'ler gibi tüm ekran alanını kullanabilir ve fare ve diğer girişleri kabul edebilir.

Carbon, Macintosh bilgisayarları çalıştıran işletim sistemi olan Mac OS X için Apple'ın C tabanlı uygulama programlama arayüzlerinden (API) biridir. Carbon, Mac OS 8 ve Mac OS 9 işletim sistemlerinde çalışan programlar için iyi bir geriye dönük uyumluluk sağlamıştır. Geliştiriciler, “klasik” Mac OS ve Macintosh işletim sistemleri yazılımlarını OS X platformuna taşımak için uygulamayı azami çaba harcayarak çok az bir çaba ile kullanabilirler. OpenStep'te ortaya çıkan tamamen farklı Cocoa API sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Gboard</span> google tarafından sunulan IOS ve Android için emoji ve gif bakımından zengin, Akılı Telefon klavyesi.

Gboard, Google tarafından yerel Android ve iOS cihazlar için geliştirilmiş bir sanal klavye uygulamasıdır. İlk olarak Mayıs 2016'da iOS'ta piyasaya sürüldü. Ardından Aralık 2016'da Android'de yayınlanan ve Android'de zaten kurulmuş olan Google Klavye uygulamasında büyük bir güncelleme olarak tanıtıldı.

Turbo C, programlamada kullanılan eski bir tür tümleşik geliştirme ortamıdır. Turbo C, 1980'lerin sonunda ve 1990'ların başında popüler hale geldi ve özellikle C dilinin öğrenilmesi ve uygulanması için birçok öğrenci ve profesyonel tarafından tercih edildi.