Turan, Belucistan
Turan veya Toran (Shapur I'in yazıtında: Turistan, Khuzdar şehrinin eski adı[1]), ilk İslam yüzyıllarının coğrafyacılarının Sindh bölgelerinden biri olarak kabul ettiği bir bölge. Bu bölge kabaca eski İngiliz Belucistan'daki Kalat Hanlığı ile aynı zamana denk geldi ve bugün Pakistan'ın Belucistan eyaletindeki Kalat şehrinin topraklarının çoğunu içeriyor. Bu toprakların adının İran milli destanlarında geçen Turan adıyla bir bağlantısı olabilir. İran'ın birçok mitolojik hikâyesinin ve milli destanlarının kökeninin Sistan'ın bu bölgeye yakın olduğu düşünülürse, Turan'ın Orta Asya'dan gelen Turanlı işgalciler tarafından yaratılmış olabileceği şüphesini güçlendiriyor.[2], "Kabil ve Kandahar sınırlarından Peşaver'e ve bugünkü Ketta'ya kadar Kabilistan'da jagirlik yapan ve izlerini Arap kaynaklarında "Kasdar" olarak geçen (ve orijinal telaffuzu kaybolmuş) şehre ulaşan Peştunlara " İranlılar tarafından "Toran"; Ve öyle görünüyor ki, tarihi kayıtlarımızda adı geçen "Toreya" (Tore + çoğul işaret) olarak bilinen aynı Aryanların bir parçasıydılar.Daha sonra Araplar Sistan'ı Gazne'ye kadar alıp İndus topraklarına ulaştıklarında Peştun Turanileri daha yakından tanıyarak hatalarını düzelttiler ve bugünkü Pakistan'ın kuzeybatı bölgesinde yaşayan insanlara doğru Turan denildi. Arapların kontrolleri altındaki topraklarda yaptıkları coğrafi bölünmelerde Kesmar, Turan topraklarının merkeziydi; Ve bu, Qasmar mahallesinin ortaya çıktığı aynı Qasmar'dır."[3]
İslam öncesi Turan Eyaleti
Turan'ın adının tarihte ilk kez görülmesi, Turan kralı Tabari'ye göre Ardeşir Babakan krallığının (MS 226-241) ilk yıllarındaki olaylarla ilgilidir. Part topraklarının yerel yöneticileri onu kendisine itaat ettirdi.[4]
İslami kaynaklarda Turan
Sindh'deki İslami fetihler döneminde Turan'dan tarihi kaynaklarda açıkça bahsedilmemiştir.Belazari Turan'ın adını anmaz[5]. 3. ve 4. yüzyıla ait coğrafi kaynaklar Turan'ın durumu hakkında daha fazla bilgi vermiştir. Bu kaynaklar Turan'ı genel olarak İndus'un bir bölgesi olarak ele almakta ve onu üzüm, nar ve diğer soğuk mevsim meyvelerinin yetiştirildiği, sığırların çok olduğu bereketli bir bölge ve Kazdar, Şura, Kızkanan, Mohali (Majak) ve Sivi şehirleri olarak tanımlamaktadır. o ilçenin bağlı şehirleri arasındaydı. MS 3. ve 4. yüzyıl coğrafyacılarından Moghdisi, Turan hakkında bu dönemin diğer yazarlarından daha faydalı bilgiler vermektedir.[2]
Kaynakça
- ^ [۱] Haig, T. W., “Ḳuṣdār”, in: Encyclopaedia of Islam, First Edition (1913-1936), Edited by M. Th. Houtsma, T.W. Arnold, R. Basset, R. Hartmann. Consulted online on 16 April 2018 <http://dx.doi.org/10.1163/2214-871X_ei1_SIM_4349> First published online: 2012 First print edition: ISBN 9789004082656, 1913-
- ^ a b Hamdani, Ali Karam (2008). "Toran". Büyük İslam ansiklopedisi. J. 16. Tahran: Büyük İslam Ansiklopedisi Merkezi. p. 345-346. Şabak 9-66-9-964-978-7025.
- ^ "پانتوركيستها و آرزوی پارهپاره شدن ايران". politic.iran-emrooz.net. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2022.
- ^ Foundation, Encyclopaedia Iranica. "Welcome to Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org (İngilizce). 10 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2022.
- ^ MINORSKY, V. (2000). "Turan". İSLAM ANSİKLOPEDİSİ (İngilizce). Cilt 10 (2. baskı). LEIDEN: E.J. BRILL. p. 672-673.
